برای نمونه، فرض کنید معلمی با شاگردی که دائما در راهرو می دود و خود و دیگر دانش آموزان را به خطر می اندازد، مشکل دارد. به دلایل درست، معلم خواستار اصلاح رفتار است تا دویدن متوقف گردد و وقتی شاگرد از دویدن باز ایستد، هدف، موفقیت آمیز ارزیابی می شود. بررسیها نشان می دهد که دویدن شاگرد تا حدودی بدان سبب است که باید برای کلاس بعدی تمام مسافت را تا آخر ساختمان بپیماید و از این که فاصله زمانی برای تعویض کلاس بسیار اندک است، می ترسد. همچنین، به نظر می رسد دویدن را دوست دارد. معلم زمان کلاس را کوتاه تر می کند تا او بتواند زودتر مرخص شود.
وقتی که شاگرد نمی دود، معلم از او تمجید می کند و همکلاسی هایش احساس منفی کمتری نسبت به او دارند، چرا که در سالن دائما با آنها برخورد نکرده به آنها تنه نمی زند. چون شاگرد تقویت مثبت بیشتری از طرف همکلاسی‌ها دریافت می کند، معلم ضرورت کمتری برای تمجید از او می بیند. به علاوه، شاگرد در می یابد که اگر وقت را تلف نکند، حتی بدون وقت اضافی نیز می تواند سر وقت در کلاس حاضر شود. سرانجام، چون این پاداش راه رفتن را بیش از دویدن می یابد، تقویتهای خارجی لزومی نداشته یا می تواند کاهش یابد. ارزیابی معلم نشان می دهد که رفتار مطلوب تا حدودی به دست آمده و بالاخره می توان برای حل مشکل دویدن شاگرد همه تقویت کننده های خارجی را به طور کامل متوقف کرد. این بدان معنی نیست که معلم علاقه خود را به مسأله از دست بدهد؛ زیرا او باید به طور متناوب بررسی کند که آیا رفتار مطلوب تداوم یافته یا خیر. می توان مشاهده کرد که این روش، رفتار معلم را نیز تقویت کرده است. موفقیت مثبت، معلم را برای استفاده از این روش در موقعیتهای مشابه تقویت میکند.
به نظر اسکینر یکی از مؤثرترین انواع آموزش، از طریق به کارگیری ماشین آموزش از جمله رایانه‌های کوچک، امکان پذیر است. غالبا از او به عنوان «پدر ماشین آموزش» یاد شده و تحقیق قابل ملاحظه ای در این زمینه انجام داده است. در نوعی ماشین، محلی برای سوال است که احتمال دارد به عنوان مثال بپرسد: «اولین رئیس جمهور کشور ما که بود؟ » برای شاگردان محلی تعبیه شده تا جواب خود را در آن بنویسند و هنگامی که دکمه ای را فشار دهند، جواب آنها زیر یک قاب شیشه ای در بالای ماشین ظاهر شود. سپس شاگردان می توانند جواب خود را در برابر ماشین بررسی نمایند و اگر درست بود، ماشین با دادن پاداش آنان را برای به خاطر سپاری جواب تقویت می کند.
در یک ماشین آموزش سلسله سؤالات به هم مرتبط است و معمولا از ساده به مشکل تنظیم می شود. به نظر اسکینر یادگیری باید با گامهای کوچک تحقق پذیرد و پرسش های بعدی باید با پرسش های قبلی ارتباط داشته باشد. او ترجیح می دهد شاگردان چیزی جز توفیق نداشته باشند (یعنی همیشه موفق شوند). اگر یک یا دو سؤال را اشتباه جواب دادند، باید ادامه دهند. اگر پرسش های بی شماری را به خطا رفتند، در این صورت شاید متعلق به آن برنامه مشخص نباشند. برخی از ماشینهای اولیه آموزش، به شاگردان با شکلات یا سخن گفتن با آنان پاداش می داد، اما مطالعات اخیر نشان می دهد که جواب درست، اغلب به میزان کافی پاداش دهنده است.
انواع پیچیده‌تر ماشینهای آموزش و رایانه ها بدوا برای بزرگسالان طراحی شده است. یک ماشین حاوی مطالب زیادی بر روی میکرو فیلم است که شاگرد باید بخواند. پس از خواندن مطلب، از او خواسته می شود تا یکی از چند جواب ممکن را انتخاب کند. اگر پاسخ درست انتخاب شده باشد، به قاب بعدی می پردازد. اما اگر جواب غلط بود، درباره آنچه باید اتفاق بیفتد، دو دیدگاه مختلف وجود دارد. به نظر اسکینر تکرار مطالب از سوی شاگرد، تنبیه شدیدی است و اگر کسی اشتباه جواب دهد، ماشین باید به قاب بعدی برود.
دیگر رفتارگرایان همچون اس. جی. پرسی معتقدند که تکرار مطالب تنبیه شدید نیست و شاگرد باید قبل از حرکت ماشین به قاب بعدی، جواب صحیح را به دست آورد. این فرایند در بعضی ماشینها بسیار ساده شده به طوری که اگر شاگرد دکمه غلط را فشار دهد، ماشین به قابی می رود که می گوید چرا جواب نادرست انتخاب شده و سپس شاگرد را به مطالبی که باید مطالعه کند، ارجاع می دهد.
همچنین بعضی ماشینهای آموزش، ماشینهای «شاخه‌ای» است؛ یعنی برنامه‌هایی برای شاگردان متوسط، کند ذهن و تیزهوش دارد. شاگردی که بدون یک خطا تمرینهای یک تا ده را تکمیل می کند، می تواند به ده درس بعدی جهش نماید چرا که آنها تکراری است. شاگردی که مرتکب یک اشتباه می شود، باید ده تای بعدی را انجام دهد و آن که در اشتباه کرده، قبل از آن که مجددا درس یک را شروع کند، به یک برنامه تقویتی ارجاع داده می شود.
منبع: مبانی فلسفی تعلیم وتربیت، هوارد آ. اوزمن و ساموئل ام. کراور،مترجمان: غلامرضا متقی فر، هادی حسین خانی، عبدالرضا ضرابی، محمدصادق موسوی نسب و هادی رزاقی، صص353-351، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمة الله علیه، قم، چاپ دوم، 1387
