فضایل اربعه (قسمت اول)
در شرایط تفریط، فرد تنبلی میکند، کمتر کار میکند، کمتر تحرک دارد، بیش از اندازه خوشبین و راحت است و نمیتواند انطباقی بین خود و محیط اجتماعی پدید آورد، از این رو آدم تفریطگر نیز پیوسته در رنج و عذاب است.
شنبه، 19 بهمن 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
عدل مقوله ای فراگیر و جامع الاطراف برای حیات دنیایی و اخروی است. مهم ترین خاصیت اجتماعی عدل این است که تعارضات و تضادهای اجتماعی را به حداقل میرساند. این تضادها که در شرایط ازدیاد و افراط میتوانند به سلامت ما آسیب برسانند، به شرط تعادل ما را از گزند بلایا و ناخواستههای دنیایی مصون میدارند. آنکه تعادل را معیار زندگی قرار داده، همواره در زندگی خود، مقیاس دارد. در این واحدهای سنجش، فرد پیوسته مراقبه دارد، و در زندگی دچار افراط و تفریط نمیگردد. در شرایط افراط، یا فرد در مصرف غذا اسراف میکند یا در برابر کاستیها و ناملایمات، شکوه فراوان میکند و یا بیش از اندازه به کار و دنیا روی میآورد. در تمام این شرایط آنچه نصیب فرد میشود، حرص و آز دنیایی، تضعیف سلامت، و کوتاهی عمر، و گناه آخرت است.
در شرایط تفریط، فرد تنبلی میکند، کمتر کار میکند، کمتر تحرک دارد، بیش از اندازه خوشبین و راحت است و نمیتواند انطباقی بین خود و محیط اجتماعی پدید آورد، از این رو آدم تفریط گر نیز پیوسته در رنج و عذاب است. عدل، هم بر سلامت فرد و هم بر سلامت جمع تأثیری مثبت دارد، عدل را پهنه گستردهای است و اگر کسی عدالت بر او تنگ آید، بی تردید حلقه جور او را تنگ تر خواهد بود. عدل به آن علت که در برابر بزرگداشت نفس میایستد سنگین است و عدالت احساس سنگینی است که عمل به آن سنگینتر خواهد بود، لذا اگر دست از عدالت برداریم غرور و خشم فوران میکند و با دست و زبانمان به دیگران یورش میبریم جاییکه نفس در سراشیبی سقوط قرار میگیرد در این صورت روح و روانمان آسیب میبیند و زندگیمان تباه میگردد. مسئله، وجود یا نبود خور و خواب و خشم و شهوت نیست. مهم تعادل در اعمال این صفات بهیمی آدمی است که فرد بتواند شاخصهای حیات را به گونهای بهینه در جهت سلامت و بقا کارسازی کند.
تعادل، دقیقترین، ظریفترین، و در عین حال سخت ترین اقدام انسان در طول زندگی برای حفظ وجود و طول عمر است. مفهوم عدل با تمام عظمتش، ایجاد تعادل دقیق در موجودیت هستی است. معده، خانه همه بیماریها و رنجها است، و پرهیز، سرآمد همه داروها. شیخ الرئیس بوعلی سینا می گوید: قبل از هضم طعامی که قبلا خورده اید، مبادرت به غذای دیگر نکنید. خوراک خالص به همان شکلی که در طبیعت یافت می شود، بهترین شکل خوراک است.
حفظ عفت و حیا، از این نظر که کار شاقی است، خون دل خوردن دارد، اما از این نظر که آثار حیا و حجب آثاری مثبت و بازدارنده است، نه تنها خون دل خوردنها را جبران میکند، بلکه در بسیاری موارد، فرد را از عاقبت به خیری خشنود و شادمان می سازد. عفت از اصول اخلاقی، خصوصا برای زنان است. این اصل مانند سایر اصول اخلاق حافظ سلامت اجتماعی و فردی است. مثل این که قدرت شهوت ممکن است نفس انسانی را به ارتکاب گناه و نابهنجاری بکشاند و عفت، قوت شهوت را مطیع نفس ناطقه مینماید و نمیگذارد نفس اماره بر انسان مسلط گردد و او را آزرده خاطر سازد. به عبارتی، یک معنای عفت، تهذیب قوت شهری است.اصل اخلاقی و انسانی عفت در فرد، حریت را ظاهر میکند و از تعبد هوای نفس و استخدام لذات فارغ مینماید. با این آزادی، فرد عفیف و پاکدامن از قید گناه و کج روی رها می شود و آرامش خاطر مییابد.
در عفت، فرد حیا پیدا میکند؛ رفق و مدارا به خرج میدهد؛ مسالمتآمیز میگردد؛ بر نفس خویش مسلط میشود؛ صبور میشود؛ قناعت پیشه میگردد؛ با وقار میشود؛ ورع و ملازمت بر افعال پسندیده پیدا میکند؛ انتظام عملی مییابد؛ از قید نفس آزاد میشود؛ سخاوتمند میگردد. در حیا، نفس آدمی محصور میشود و فرد از ارتکاب زشتیها احتراز میجوید. در رفق، انسان ملایمت میکند، نرم خو میگردد و آرامش میگیرد.
مسالمت با دیگران در حد خودش جلو تعارضات و استرسها را میگیرد. یعنی نفس فرد هنگام تنازع آرا، مجامله مینماید و از سر قدرت اضطراب را از وی دور میکند، یا اضطراب را به درون راه نمیدهد. عفیف و پاکدامن، چون به مقام محمود (ستایششوندگی) رسیده و حیا برایش نهادینه شده، بر نفس خود مسلط است. این سلطه و استیلا، آرامش فرد را تداوم می بخشد. در صبوری، نفس مقاومت میکند تا لذات قبیح، مانند خشم و شهوت از فرد صادر نشود و شخص آنگند که عقل می گوید. در قناعت، فرد عفیف به آنچه پیش آید، کم یا زیاد، از خوردنی ها و نوشیدنی ها و سایر اجناس مصرفی راضی است و اندوہ کم و زیادی روزی را نمی خورد. و قناعت یکی از اصول اساسی سلامت و روان است. در وقار، شخص از طریق عظمت نفس، طمأنینه دارد. در ورع، به آن دلیل که فرد مراقب اعمال و هنجارهای اخلاقی و پسندیده است، خود را قاصر و خسران دیده نمی داند، و چون سستی نکرده، اندوهی به دل راه نمیدهد.
ادامه دارد..
منبع: رمز سلامت و طول عمر، حسین حسنی، صص325-320، مؤسسه بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1391
مقالات مرتبط
رژیم غذایی برای کودکان
درمان کودکان مبتلا به اسهال
کودک باید از غذا خوردن لذت ببرد
فضایل اربعه (قسمت دوم)
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
باطن نماز در کلام امام خمینی (رحمه الله)
پاسخ به پرسشنامه همراه با هدایای نقدی به بهترین پاسخ ها
ارواح آدمیان در عالم برزخ چند گروهند؟
5 آموزشگاه برتر تعمیر تلویزیون در تهران
قبل از رزرو هتل به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
تحجر چیست؟
خواص نقره در اسلام با توجه به روایت ها و برکات الهی
معرفی خوشمزه ترین غذاهای محلی هرمزگان
چگونه ماهی تازه را پاک کنیم؟
نحوه کاشت و نگهداری از کاج مطبق: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
بیشترین بازدید هفته
نحوه خواندن نماز امام صادق(ع) برای گرفتن حاجت
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
محل تولد امام زمان (ع)
طریقه خواندن نماز شکسته و نیت آن
نحوه خواندن نماز والدین
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
پیش شماره شهر های استان تهران
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
موارد بیشتر برای شما
حکمت | خیانت در رابطه؛ مهمترین مشکل خانوادهها / استاد حسینی قمی
حج برائت چیست ؟
حکمت | ای نفس آرام! / استاد عالی
تکذیب واگذاری تعیین حقوق کارگران به مجلس از زبان سخنگوی دولت
عشقم از سر ارادته بهترین سفر زیارته/سید رضا نریمانی
مثبت ۱۰۰ ثانیه | حسابتان را از صهیونیستها جدا کنید
نماهنگ دختر ایران ۲ (من دختر ایرانم) با صدای محمد اسداللهی ویژه ولادت حضرن معصومه (سلاماللهعلیها)
گروسی: مفاد سند توافق اتمی هنوز معتبر است
شب کویر، شبی ساکت است و رازآلود/حنیف طاهری
حاشیههای مراسم تجلیل از قهرمانان و مدال آوران ورزش
دختر آدم دختر حوا/سید رضا نریمانی
آتش زدن پرچم آمریکا و اسرائیل در نیویورکسیتی
عید میلاد است جانا قند لبخندم بده/حسن خلج
دانش آموزان آمریکایی هم به اعتراضات ضداسرائیلی پیوستند
نماهنگ مثل ستاره (دختر چراغ خونه میشه) با صدای حاج عبدالرضا هلالی به مناسبت ولادت حضرت معصومه (سلاماللهعلیها)