نماد سهام در بورس چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

برای شناخت بهتر بورس و فعالیت در عرصه‌های گوناگون بورس و خرید و فروش سهام، نیاز است که در ابتدا با مفاهیمی چون بورس، سهام و نماد سهام در بازار بورس آشنا شویم. در یک نوع تعریف می‌توان گفت بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مالی و دارایی‌های فیزیکی مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. [1] بازار بورس به صورت کلی به سه دسته بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادر طبقه بندی می‌شود.

در بورس کالا خرید و فروش کالاهای معین انجام می‌شود و جالب است بدانید که هر بورس کالایی را با همان کالایی که معامله می‌شوند، نام‌گذاری می‌کنند. مثل بورس نفت و گاز.

بورس ارز که البته در ایران فعال نیست، در خارج از ایران به خرید و فروش پول‌های خارجی می‌پردازد. همچنین در بورس اوراق بهادار، دارایی‌های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های این چنینی، مورد معامله قرار می‌گیرد.

اما نماد به چه معناست؟ و در بازار بورس، نماد سهام چگونه تعیین می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال باید بدانید که نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به‌عنوان‌مثال شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی می‌شوند. بد نیست بدانید معمولا حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است. به‌عنوان مثال نماد سهام ایران خودرو در بورس خودرو و سایپا در بورس، خساپا نام دارد. [2] به همین ترتیب شما می‌توانید علاوه بر حدس زدن نام شرکت، صنعت مربوطه آن را نیز به خوبی تشخیص دهید.

نماد سهام گروه‌های بانکی و سرمایه‌گذاری با حرف (و) شروع می‌شوند. همچنین نماد سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری هم با این حرف شروع می‌شوند. همچنین نکته جالب دیگر اینکه صنعت و شرکت‌های با زمینه فعالیت بسیار کوچک‌تر نیز نماد اختصاری خود را دارند. به‌عنوان مثال شرکت‌های قندی نیز حرف (ق) در ابتدای نماد سهام بورسی آن‌ها قرار می‌گیرد. [3]

نکته مهم آنکه در خارج از ایران نیز همین اتفاق می‌افتد و شرکت‌های فعال در عرصه بورس، نماد سهامی به‌صورت اختصاری دارند. به عنوان مثال شرکت Google در بورس با نماد سهام GOOG معرفی شده است. این نماد روزی که شرکت می‌خواهد تازه وارد بورس شود با هماهنگی سازمان بورس انتخاب و معرفی می‌شود و همیشه باید با همین نام و نماد در بورس ادامه فعالیت دهد.[4]

لیست ۵۰ نماد سهام بازار بورس تهران

بازار بورس تهران هر سه ماه یکبار گزارشی مربوط به 50 شرکت فعال بورس تهران در سه ماهه مورد بررسی، ارائه می‌دهد. اخیرا فهرست 50 شرکت فعال بورس تهران برای پاییز سال 98 به روز شد و از این لیست 10 شرکت خارج و 10 شرکت جدید اضافه شدند. فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکت ملی صنایع مس ایران، بانک ملت و گل گهر پنج شرکت فعال بورس اوراق بهادار در پاییز سال 98 بودند. [5]

شرکت فولاد مبارکه سپاهان از شرکت‌های پیشرو ایرانی است که در زمینه تولید ورق‌های فولادی فعالیت‌ می‌کند. شرکت صنایع پتروشیمی خلیج ‌فارس به عنوان بزر‌گترین مجموعه پتروشیمی در سطح کشور، در راستای توسعه پایدار صنعت معظم پتروشیمی، برنامه و اهداف خود را در قالب برنامه استراتژیک پنج‌ساله از سال ۱۳۹۳ به اجرا گذاشته است.

همچنین در 12 تیر ماه 1351، شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان، تشکیل و در سال 1355 به شرکت ملی صنایع مس ایران که در برگیرنده کلیه فعالیت های معادن مس کشور است، تغییر نام داد. سهام بانک ملت نیز با نماد وبملت در بازار بورس تهران شناخته می‌شود و یکی از فعالان این عرصه نیز است. کگل نیز یکی از فعال‌ترین نمادهای سهامی بازار بورس تهران است که متعلق به شرکت گل گهر است.

گذشته از معرفی پنج نماد فعال بازار بورس تهران، پتروشیمی پارس، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، پالایش نفت اصفهان، گروه مپنا، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت تهران، مخابرات ایران، گسترش نفت و گاز پارسیان، شرکت ارتباطات سیار ایران، سرمایه گذاری غدیر در رتبه های ششم تا پانزدهم جدول فعال ترین شرکت های بورسی در سه ماهه سوم سال 98 قرار دارند.

پتروشیمی پارس با نماد پتروشیمی، در اسفند 1377 آغاز به کار کرد. شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با نام اختصاری تاپیکو، یکی از فعالان کنونی بازار بورس تهران محسوب می‌شود. شپنا نماد شرکت پالایش نفت اصفهان است که آمار بسیار خوبی در پاییز 98 داشته است. رمپنا نیز متعلق به گروه مپنا است که به عنوان یکی از اعضای سهامی عام، در بازار بورس تهران فعالیت می‌کند.

شبندر نماد سهام شرکت پالایش نفت بندرعباس، شتران نماد شرکت پالایش نفت تهران، اخابر نماد مخابرات ایران، پارسان نماد شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان، همراه نماد شرکت ارتباطات سیار ایران و نماد سرمایه گذاری غدیر، وغدیر است.

از سویی دیگر رتبه های 16 تا 30 نیز برای شرکت های چادرملو، توسعه معادن و فلزات، ایران خودرو، گروه مدیریت سرمایه گذاری امید، پتروشیمی جم، بانک تجارت، فولاد خوزستان، سایپا، بانک پاسارگاد، بانک صادرات ایران، پتروشیمی نوری، پتروشیمی پردیس، بانک اقتصاد نوین، پتروشیمی مبین و پالایش نفت تبریز به ثبت رسیده است
.
همچنین مبین انرژی خلیج فارس، پتروشیمی خارک، خدمات انفورماتیک، فولاد خراسان، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی، داده گستر عصر نوین، تولیدی فولاد سپید فراب کویر، نفت سپاهان، سرمایه گذاری صدرتامین، بانک پارسیان، سرمایه گذاری صنایع شیمیایی ایران، سرمایه گذاری دارویی تامین، لابراتوار داروسازی دکتر عبیدی، فولاد کاوه جنوب کیش، سرمایه گذاری گروه توسعه ملی، پارس خودرو، گروه صنعتی پاکشو، گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان و ایران ترانسفو در رتبه‌های 31 تا 50 جدول فعال‌ترین شرکت‌های حاضر در عرصه بازار بورس تهران قرار دارند.

تغییراتی که در بازار بورس تهران رخ می‌دهند به‌ویژه در ماه‌های اخیر، حضور در بورس را همراه با فرصت‌ها و تهدیدهای زیادی کرده است. اهالی و فعالان عرصه بورس اعتقاد دارند که باید خرید و فروش در بهترین زمان ممکن صورت پذیرد. اطلاعات از شرایط بازار و صنعتی که شرکت مورد نظر شما در آن فعالیت دارد، باید هنگام خرید سهام یا فروش آن، برای شما مهم باشد.

پینوشتها