گیاه آرنیکا چیست؟

در نواحی کوهستانی انگلیس، گاهی می‌توان گل زرد رنگ آرنیکا را مشاهده کرد که با نام‌هایی مانند زهر گرگ، آرنیکای کوهی و تنباکوی کوهی، شناخته شده و سال‌ها است برای انواع مصارف زینتی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. متاسفانه، به دلیل تغییرات آب و هوایی و دخالت انسان، میزان رویش آرنیکا کاهش یافته است.

این گیاه در انگلستان همواره به عنوان یک درمان خانگی مورد استفاده بوده است و با گسترش آن در سایر نقاط جهان، تقاضا برای استفاده از گونه‌های مختلف این گیاه رو به رشد است.1

نام‌های دیگر گیاه آرنیکا

سوسن کوهی

تنباکوی کوهی

همیشه بهار کوهی

خانق الفهد

دخان الفوح

دود خوشبو

آرنیقه.1

ترکیبات شیمیایی گیاه آرنیکا

در ساقه‌های زیر زمینی و در گل‌های آرنیکا، اسانس روغنی فرار و یک ماده تلخ وجود دارد. در سرشاخه‌های گل دار آن در حدود ۰/۱ درصد کولین و همچنین آرنیدندیول و آلوآرنیدندیول و یک اثر نفتی یافت می‌شود.

تزریق آرنیکا موجب پایین آمدن فشار خون و متعاقب آن بالا رفتن محسوس فشار خون است.

مواد آرنیکا فلاوون که از ریشه‌ها و گل‌های آرنیکا به دست می‌آید برای موش سمی است.

گل‌های آن در حدود ۰/۱ درصد و ریشه آن ۱/۵ – ۰/۵ درصد اسانس دارد که مشابه هم نمی‌باشند. در گل‌های آن یک فلاوون و یک ماده شبیه آدرنالین و یک ماده مقوی قلب و کولین و بتائین و… وجود دارد.

اسانس آرنیکا پوست را تحریک می‌کند و ماده فلاوون موجود در آن فشار خون خرگوش را کاهش می‌دهد.

گفته می شود؛ از گل‌های آن سه ماده جدید به دست آورده اند که عبارت اند از کارنوبیل الکل و دو نوع استئارین و به علاوه چند پارافین و فارادیول و آرنی دندیول است.2

خواص گیاه آرنیکا

خواص گیاه آرنیکا کوهی عبارتند از:

۱. کاهش التهاب

رایج‌ترین کاربرد آرنیکا، آرام کردن التهاب است. برای درمان التهاب ناشی از ورزش و یا آسیب‌های وزشی، اعمال عصاره یا ژل آرنیکا بر روی منبع درد می‌تواند شگفت انگیز باشد.

به علت ترکیبات ضد التهابی ارگانیک این گیاه، می‌توانید به سرعت کاهش تورم را مشاهده کنید و خیلی زود کاهش درد در اطراف محل آسیب را حس خواهید کرد.

۲. بهبود آرتروز

در سوی دیگر طیف گسترده خواص گیاه آرنیکا، سالمندان نیز می‌توانند از این گیاه سود ببرند. برای افراد مبتلا به آرتروز یا سایر بیماری‌های التهابی که به صورت طبیعی در اثر افزایش سن اتفاق می‌افتند، استفاده از ژل یا خمیر آرنیکای کوهی می‌تواند به سرعت مفاصل ملتهب را آرام کند و تورم و درد را تسکین بخشد، در نتیجه راحت‌تر می‌توانید مفاصل را حرکت دهید.

۳. تسکین درد

توانایی ضد التهابی یک روی سکه است و تسکین درد روی دیگر آن. دارو‌های شیمیایی، مانند ایبوپروفن تنها التهاب را بهبود می‌دهند، اما گیاه آرنیکا اینگونه نیست.

این گیاه به صورت طبیعی همچون یک مسکن عمل کرده و درد موضعی در همه نقاط بدن را کمتر می‌کند. با این حال، هرگز نباید روی زخم باز به کار رود چرا که ترکیبات آن نباید وارد بدن بشوند.

۴. خونریزی داخلی

ترکیبی منحصر به فرد در آرنیکای کوهی، همچنین می‌تواند کمک کند که عروق خونی پاره شده، در لایه‌های مختلف پوست بهبود یابند و در نتیجه کبودی و ظاهر ناخوشایند رگ‌های خونی و لکه‌های پوستی مربوط به سن از بین بروند.

گرچه هنوز تحقیقات دیگری برای فهمیدن سایر خواص داخلی این گیاه در حال انجام است، یک چیز به قطع وجود دارد؛ اگر جایی از بدنتان ضربه خورد و نمی‌خواستید کبود و سیاه شود، مالیدن کمی خمیر آرنیکا روی آن می‌تواند به شما کمک کند.

۵. آکنه و اختلالات پوستی

آرنیکا علاوه بر از بین بردن سیاهی پوست ناشی از کبودی، دارای خواص ضد میکروبی است، که برای افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی مانند آکنه، پسوریازیس، اگزما و دیگر موارد مفید است.

کیفیت ضد التهابی، همراه با فعالیت آنتی اکسیدانی در برابر هرچیزی که بیماری ایجاد می‌کند، باعث محبوبیت فوق العاده آرنیکا در درمان خارش، بثورات پوستی ملایم و ... شده است.

۶. افزایش سلامت مو

اگر شما این روز‌ها بعد از شانه کردن موهایتان، مو‌های بیشتری در برستان می‌بینید، احتمالا وارد دوره‌ی الگوی مردانه کچلی یا کچلی زودرس شده‌اید.

اگر می‌خواهید فولکول‌های موی خود را تقویت کرده و موی کمتری از دست بدهید، به شامپوی خود عصاره آرنیکا بیفزایید.

با این کار مواد مغذی غنی به موهایتان متصل شده و به مدت طولانی‌تری جوانی مو حفظ می‌شود. در برخی موارد، آرنیکا حتی می‌تواند رشد مو‌های جدید را تحریک و به حجم مو اضافه کند.

۷. مرطوب کردن پوست

اگرچه شاید نخواهید عصاره آرنیکا را به سرتاسر پوستتان بزنید، اما می‌توانید آن را با کرم‌ها یا لوسیون‌های بدن ترکیب کنید تا یک ترکیب منحصر به فرد برای پوست خشکتان به دست بیاید.

آرنیکا یک ماده آبرسان برای پوست است که برای سلامت مو و پوست بسیار مهم است و به خوبی از شوره سر جلوگیری می‌کند.

۸. خونریزی بعد از زایمان

پس از زایمان، بزرگترین خطری که مادر را تهدید می‌کند، خونریزی شدید است. هم طب سنتی و هم تحقیقات علمی نشان داده‌اند که گیاه آرنیکا می‌تواند به کاهش این نوع خونریزی و در نتیجه سلامت و نشاط مادر کمک کند.1

عوارض جانبی ارنیکا

مشکلات قلبی

ماهیت تحریک کننده این روغن قدرتمند می تواند موجب بی نظمی در ضربان قب شود و در بعضی از افراد، به ویژه افرادی که در معرض مشکلات قلبی هستند، باعث تشنج غیرعادی می شود. قبل از مشورت با پزشک استفاده نکنید.

مشکلات عصبی

گزارشات محدودی از مشکلات سیستم عصبی هنگام استفاده از روغن آرنیکا وجود دارد، به ویژه اگر از یک بیماری عصبی مانند صرع رنج می برید.

زخم های باز

استفاده از روغن آرنیکا در زخم های باز می تواند سمی باشد و باید از آن اجتناب کرد.

مشکلات معده

مصرف خوراکی روغن آرنیکا توصیه نمی شود و در هنگام مصرف در مقادیر زیاد می تواند سمی باشد. اگر خیلی تمایل دارید که استفاده کنید باید رقیق کرده سپس استفاده کنید در غیر اینصورت باعث مشکلات سیستم گوارش، نفخ، اسهال، تهوع و استفراغ می شود.

خونریزی

استفاده از روغن آرنیکای خالص به مقدار زیاد می تواند باعث خونریزی داخلی شود که می تواند مرگبار باشد. همانطور که ذکر شد، مصرف داخلی این روغن در هیچ شرایطی توصیه نمی شود، مگر اینکه به طور خاص توسط دکتر تایید شود و همچنین مصرف معمول خوراکی و بر روی پوست بی خطر است.

از مالیدن آن بر روی پوست بریده خودداری کنید چرا که سریعا جذب می شود. آرنیکا اغلب در همسان درمانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد اما به مقدار کم.3

موارد احتیاطی

مقادیری از ترکیبات گیاه آرنیکا در برخی خوراکی‌ها وجود دارد، بنابراین زمانی که به این صورت به عنوان خوراکی مصرف شود، یا زمانی که با پوست به مدت کوتاهی تماس دارد، ایمن است. با این حال، دولت کانادا درباره ایمنی و ممنوعیت‌های استفاده از این گیاه به عنوان یک ماده خوراکی اظهار نگرانی کرده است.

خوردن این گیاه بیش از مقادیری که در غذا‌ها وجود دارد، خطرناک است. در واقع آرنیکا می‌تواند سمی و مرگبار باشد. خوردن آن می‌تواند باعث تحریک دهان و گلو، درد معده، استفراغ، اسهال، بثورات پوستی، تنگی نفس، ضربان قلب بالا، افزایش فشار خون، آسیب قلبی، نارسایی اندام، افزایش خونریزی، کما و مرگ شود.

آرنیکا اغلب در فهرست عناصر محصولات هومیوپاتی (درمان‌های مکمل) مشاهده می‌شود، با این حال، این محصولات کاملا رقیق شده هستند و مقدار کمی از عصاره این گیاه در آن‌ها وجود دارد.1

پی نوشت ها:
1.www.setare.com
2.www.yjc.ir
3.www.oiltti.com