يکي از مراقبت‌هاي دوران بارداري، انجام آزمون‌هايي است که بايد براي اطمينان از سلامت جنين انجام شود. بعضي از اين آزمون‌ها در همه زنان لازم است اما انجام برخي از آنها با توجه به نظر پزشک و در مواردي انجام مي‌شود که ممکن است سلامت جنين در خطر باشد يا در بروز برخي اختلالات شک و ترديد وجود دارد. اين هفته، شما را با 7 نمونه از آزمون‌هاي دوران بارداري آشنا مي‌کنيم...
1) سونوگرافي
با استفاده از سونوگرافي در هفته‌هاي 5 تا 6 بارداري ضربان قلب جنين قابل مشاهده و شنيدن است. حتي از سونوگرافي براي تعيين جنسيت نيز استفاده مي‌شود. البته سونوگرافي به صورت‌هاي رنگي، سه بعدي و چهاربعدي حتي مي‌تواند تصاويري از چهره جنين را در هفته‌هاي آخر بارداري مشخص کند. سونوگرافي به طور کلي در دوران بارداري در موارد زير انجام مي‌شود:
• تشخيص بارداري
• بررسي سلامت جنين و رشد او، تکامل قلب و اعضاي داخلي و کنترل ضربان قلب
• بررسي محل قرارگيري جفت
• بررسي اختلالات جنيني
• وجود ناهنجاري‌‌هاي جنيني
• بررسي مقدار مايع آمينوتيک
• بررسي سقط يا بارداري خارج رحمي
• بررسي چند قلويي
• ابعاد جمجمه، ران وستون فقرات براي تعيين سن بارداري
2) آمنيوسنتز
آمنيوسنتز عبارت است از خارج کردن مقداري از مايع آمنيوتيک که جنين را احاطه کرده است. نمونه به دست آمده از مايع آمنيوتيک که 30 ميلي‌ليتر است به آزمايشگاه ژنتيک جهت بررسي ارسال مي‌گردد. اين آزمايش در حوالي هفته‌هاي 16 تا 18 بارداري انجام مي‌گيرد. در اين زمان رحم و جنين بزرگ شده و به اندازه کافي مايع آمنيوتيک وجود دارد که بتوان اين حجم مايع را از آن گرفت و مشکلي هم براي جنين پيش نيايد. در آمنيوسنتز، ابتدا محل قرار گرفتن جفت و جنين به کمک سونوگرافي تعيين مي‌گردد و بعد سطح شکم در ناحيه روي رحم، ضدعفوني و بي‌حس مي‌شود، سپس سوزن از روي ديواره شکم وارد رحم مي‌شود و هم زمان مسير سوزن به وسيله سونوگرافي کنترل مي‌گردد. با وجود تمام احتياطات، انجام آمنيوسنتز با خطراتي همراه است از جمله صدمه ديدن جفت و جنين و عفونت که از عوارض جانبي آمنيوسنتز مي‌باشد. در خانم‌هايي که (گروه خوني منفي) دارند بعد از آمنيوسنتز، رگام تزريق مي‌شود. با تجزيه مايع آمنيوتيک به دست آمده مي‌توان بيماري‌هاي کروموزومي از جمله سندرم داون، بيماري‌هاي اسکلتي، عفونت‌ها، بيماري‌هاي دستگاه عصبي، جنسيت و... را بررسي کرد.
3) آزمون تحمل گلوکز
در زنان باردار آزمون تحمل گلوکز براي مشخص شدن ديابت بارداري انجام مي‌شود. در اين آزمون ابتدا در هنگام ناشتا بودن به مدت 8 تا 14 ساعت نمونه خون براي کنترل قند گرفته مي‌شود، سپس به بيمار 50 گرم گلوکز يا قند خالص مي‌دهند و پس از آن مجددا نمونه‌گيري انجام مي‌شود. اين روش به صورت پي در پي به فاصله هر يک ساعت انجام شده تا زنان باردار در معرض خطر ديابت بارداري مشخص شوند. اين آزمون براي زنان باردار در معرض خطر يعني زنان داراي سابقه مرده‌زايي، حداقل 2 بار سقط خود به خودي، تولد نوزاد با وزن زياد، سابقه ديابت در افراد درجه اول و مبتلا به چاقي بسيار ضروري است. و بعد در هفته 24 تا 28 بارداري، انجام‌پذير است. پس از مشخص شدن ديابت بارداري توصيه‌هاي لازم به زن باردار انجام مي‌شود. اين توصيه‌ها شامل رعايت رژيم غذايي و انجام ورزش‌هاي سبک از جمله پياده‌روي بوده و تحت‌نظر پزشک است.
4) آزمون آلفا فيتوپروتئين
اين آزمون براي تشخيص نقايص لوله‌هاي عصبي نظير اسپاينا بيفيدا، آنانسفالي (عدم تشکيل جمجمه و مغز) انجام مي‌شود. اين آزمون حتي مي‌تواند خطر سندرم داون را مشخص کند. انجام اين آزمون براي همه خانم‌هاي بالاتر از 30 سال که تصميم به بارداري دارند، ضروري است. عمده‌ترين دلايل انجام اين آزمون عبارت‌اند از غربالگري براي اختلالات ژنتيکي خاص يا ناهنجاري جنسيتي در اين آزمون يک نمونه خوني از مادر گرفته مي‌شود و معمولا بايد در هفته 15 تا 17 بارداري انجام شود. تاريخ دقيق در انجام اين آزمون بسيار مهم است. نتيجه آزمون معمولا با درصد بيان مي‌شود. مثلا خطر نقايص لوله عصبي 1 در 500 است. اين آزمون به خودي خود خطري ندارد. تنها در صورت جواب مثبت و افزايش خطر لازم است مادر و جنين تحت بررسي‌هاي بيشتر نظير سونوگرافي و آمنيوسنتز قرار گيرند.
5) آزمون پروفايل بيوفيزيکال
آزمون بيوفيزيکال در اواخر بارداري انجام مي‌شود. در اين آزمون سلامت کلي جنين و حرکات او مورد بررسي قرار مي‌گيرد. در برخي موارد براي رعايت احتياط بعد از مشکلاتي در بارداري قبلي يا وجود عوامل خطر نظير از دست رفتن بارداري‌هاي قبلي در نيمه دوم بارداري يا وجود فشار خون بالا، ديابت، عدم رشد جنين در داخل رحم، انجام مي‌شود. اين آزمون معمولا در مطب پزشک انجام مي‌شود. يکي از عمده‌ترين قسمت‌هاي اين آزمون، استفاده از سونوگرافي است که در طي آن تکنسين به دنبال حرکات بازو و پاها، حرکات بدن، حرکات تنفسي بوده و مايع آمنيوتيک را اندازه‌گيري مي‌کند.
6) آزمون بدون استرس
اين آزمون در هفته‌هاي 38 تا 42 بارداري انجام مي‌شود. اين آزمون در شروع سه ماهه سوم نيز ممکن است انجام شود. در اين آزمون، جنين در 5 مورد بايد نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زير نمره صفر (غيرطبيعي) يا نمره 2 (طبيعي) داده مي‌شود.
• تون عضلاني
• حرکات جنيني
• حرکات تنفسي
• ميزان مايع آمنيوتيک
• ضربان قلب
نمره زير 6 نگران کننده است و ممکن است زايمان سزارين يا القاي زايمان طبيعي لازم باشد، نمره 6 حد مرز است و آزمون بايد تا زمان تولد، هر روز تکرار شود.
7) آزمون ويلوس کوريوني
اين آزمون براي شناسايي اختلالات کروموزومي انجام مي‌شود.براي انجام آن توسط يک سوزن از راه واژن يا شکم، نمونه‌هايي از پرز‌هاي کوريوني جمع‌آوري مي‌شود. اين آزمون تحت سونوگرافي انجام مي‌شود تا به جفت يا جنين آسيب نرسد. زمان انجام اين آزمون معمولا در هفته 8 بارداري است. از عوارض خطر اين آزمون، سقط است. از جمله عوارض ديگر، بروز ناهنجاري‌هاست.
منبع:http://salamatiran.com
/س
.jpg "7 آزمون براي 9 ماه بارداري")
.jpg "7 آزمون براي 9 ماه بارداري")
