مخچه
مخچه از دو نيمكره طرفي و يك قسمت مركزي به نام ورميس تشكيل شده و توسط شيارهاي عرضي به لبولها تقسيم گرديده است . هر لبول عبارت است از يك قسمت از ورميس و دو بال طرفي از نيمكره ها . سطح نيمكره ها داراي چينهاي متعددي است كه موازي با شيارهاي اصلي بوده بطوري كه در برش ساژيتال منظره درخت مانندي به چشم مي خورد . ماده خاكستري به صورت قشر نازكي در سطح مخچه و بر روي ماده سفيد كه در مركز است قرار دارد اما قسمتهاي مركزي داراي اجتماعات كوچك سلولهاي عصبي (هسته) نيز مي باشند . قشر مخچه در برش داراي سه لايه است :
1- لايه مولكولي خارجي ، متشكل از معدودي سلولهاي عصبي كوچك و الياف بدون ميلين زياد .
2- لايه مياني كه از يك رديف سلولهاي درشت به نام سلولهاي پوركنژ تشكيل شده است .
3- لايه دانه دار كه داراي سلولهاي عصبي كوچك فراوان است .
سلولهاي لايه دانه دار سلولهايي هستند كوچك به سه تا شش دندريت كوتاه و يك اكسون بدون ميلين كه در لايه ملكولي بالا رفته و در انجا به دو شاخه طرفي تقسيم مي شود و طول چين را سير مي كند . سلولهاي پوركنژ سلولهايي درشت هستند به شكل بطري به چندين دندريت اصلي كه شاخه هاي ان به شكل بادبزن با زاويه قائمه نسبت به چين وارد لايه ملكولي شده بنابراين نسبت به اكسونهاي موازي سلولهاي لايه دانه دار زاويه 90 درجه دارند .
اكسون سلولهاي پوركنژ از قطب مقابل دندريتهاي خارج ، با غلاف ميلين پوشيده شده ، شاخه هاي فرعي از ان جدا و شاخه اصلي كه داراي ميلين است از لايه دانه دار گذشته و به يكي از هسته هاي عمقي محچه ختم مي شود يا به قسمت ديگري از قشر مخچه مي رود . سلولهاي لايه ملكولي كوچك و ستاره اي شكل اند . دندريت و اكسون سلولهايي كه نزديك به سطح مخچه قرار دارند كوتاه اما انهايي كه در قسمتهاي عمقي تر قرار مي گيرند مثلا نزديك سلولهاي پوركنژ داراي اكسونهاي طويلتر با انشعابات طرفي بوده و هر سلول به چند سلول پوركنژ ارتباط پيدا مي كند.
علاوه بر اين در قشر مخچه انتهاي الياف خزه اي و الياف بالا رونده نيز وجود دارد كه از ماده سفيد تنه مغزي و نخاع وارد مخچه مي شوند . الياف خزه اي ضخيم و با سلولهاي لايه دانه دار سيناپس حاصل مي كنند . الياف بالا رونده از لايه دانه دار گذشته و به سلولهاي پوركنژ ختم مي شوند . كار مخچه به حركات عضلات مخطط مربوط شده و در حفظ توازن و وضعيت و تعادل دخالت مي كند.
1- لايه ملكولي كه بيشتر داراي الياف سلولهاي طبقات عمقي تر است كه موازي با سطح اند و نيز معدودي جسم سلولهاي عصبي است .
2- لايه دانه دار خارجي متشكل از جسم مثلثي شكل سلولهاي كوچك عصبي است .
3- لايه سلولهاي پيراميدال كه داراي سلولهاي درشت هرمي و سلولهاي كوچك دانه اي فراوان است .
4- لايه دانه دار داخلي كه محتوي سلولهاي دانه اي كوچك است .
5- لايه پيراميدال داخلي يا طبقه گانگليوني كه متشكل از سلولهاي هرمي درشت و متوسط است .
6- لايه پلي مرف داراي سلولهاي مختلف الشكل مي باشد .
بايد دانست كه اين لايه ها درهم اميخته بوده و همگي داراي نوروگليا نيز مي باشند بنابراين سلولهاي درون نوروپيل كه شبكه اي از الياف برهنه و استطاله سلولهاي نوروگلي است قرار مي گيرند . ضخامت لايه ها در قسمتهاي مختلف مغز متغير بوده و بستگي به عمل هر ناحيه دارد . ماده سفيد مغز تشكيل شده از دسته هاي الياف ميلين دار در جهات مختلف و توسط نوروگليا پشتيباني مي شوند . از لحاظ عملي اين الياف بر سه نوعند :
بعضي قسمتهاي مختلف قشر يك نيمكره را به يكديگر متصل مي كنند ،
بعضي ديگر نقاطي از قشر يك نيمكره را به نيمكره ديگر ارتباط مي دهند
و بالاخره اليافي كه قشر مغز را به مراكز ديگر متصل مي كنند.
ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : shadow
/س
1- لايه مولكولي خارجي ، متشكل از معدودي سلولهاي عصبي كوچك و الياف بدون ميلين زياد .
2- لايه مياني كه از يك رديف سلولهاي درشت به نام سلولهاي پوركنژ تشكيل شده است .
3- لايه دانه دار كه داراي سلولهاي عصبي كوچك فراوان است .
سلولهاي لايه دانه دار سلولهايي هستند كوچك به سه تا شش دندريت كوتاه و يك اكسون بدون ميلين كه در لايه ملكولي بالا رفته و در انجا به دو شاخه طرفي تقسيم مي شود و طول چين را سير مي كند . سلولهاي پوركنژ سلولهايي درشت هستند به شكل بطري به چندين دندريت اصلي كه شاخه هاي ان به شكل بادبزن با زاويه قائمه نسبت به چين وارد لايه ملكولي شده بنابراين نسبت به اكسونهاي موازي سلولهاي لايه دانه دار زاويه 90 درجه دارند .
اكسون سلولهاي پوركنژ از قطب مقابل دندريتهاي خارج ، با غلاف ميلين پوشيده شده ، شاخه هاي فرعي از ان جدا و شاخه اصلي كه داراي ميلين است از لايه دانه دار گذشته و به يكي از هسته هاي عمقي محچه ختم مي شود يا به قسمت ديگري از قشر مخچه مي رود . سلولهاي لايه ملكولي كوچك و ستاره اي شكل اند . دندريت و اكسون سلولهايي كه نزديك به سطح مخچه قرار دارند كوتاه اما انهايي كه در قسمتهاي عمقي تر قرار مي گيرند مثلا نزديك سلولهاي پوركنژ داراي اكسونهاي طويلتر با انشعابات طرفي بوده و هر سلول به چند سلول پوركنژ ارتباط پيدا مي كند.
علاوه بر اين در قشر مخچه انتهاي الياف خزه اي و الياف بالا رونده نيز وجود دارد كه از ماده سفيد تنه مغزي و نخاع وارد مخچه مي شوند . الياف خزه اي ضخيم و با سلولهاي لايه دانه دار سيناپس حاصل مي كنند . الياف بالا رونده از لايه دانه دار گذشته و به سلولهاي پوركنژ ختم مي شوند . كار مخچه به حركات عضلات مخطط مربوط شده و در حفظ توازن و وضعيت و تعادل دخالت مي كند.
مغز :
1- لايه ملكولي كه بيشتر داراي الياف سلولهاي طبقات عمقي تر است كه موازي با سطح اند و نيز معدودي جسم سلولهاي عصبي است .
2- لايه دانه دار خارجي متشكل از جسم مثلثي شكل سلولهاي كوچك عصبي است .
3- لايه سلولهاي پيراميدال كه داراي سلولهاي درشت هرمي و سلولهاي كوچك دانه اي فراوان است .
4- لايه دانه دار داخلي كه محتوي سلولهاي دانه اي كوچك است .
5- لايه پيراميدال داخلي يا طبقه گانگليوني كه متشكل از سلولهاي هرمي درشت و متوسط است .
6- لايه پلي مرف داراي سلولهاي مختلف الشكل مي باشد .
بايد دانست كه اين لايه ها درهم اميخته بوده و همگي داراي نوروگليا نيز مي باشند بنابراين سلولهاي درون نوروپيل كه شبكه اي از الياف برهنه و استطاله سلولهاي نوروگلي است قرار مي گيرند . ضخامت لايه ها در قسمتهاي مختلف مغز متغير بوده و بستگي به عمل هر ناحيه دارد . ماده سفيد مغز تشكيل شده از دسته هاي الياف ميلين دار در جهات مختلف و توسط نوروگليا پشتيباني مي شوند . از لحاظ عملي اين الياف بر سه نوعند :
بعضي قسمتهاي مختلف قشر يك نيمكره را به يكديگر متصل مي كنند ،
بعضي ديگر نقاطي از قشر يك نيمكره را به نيمكره ديگر ارتباط مي دهند
و بالاخره اليافي كه قشر مغز را به مراكز ديگر متصل مي كنند.
ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : shadow
/س
