ترس از تاریکی چیست؟
ترس از تاریکی (Nyctophobia)، ترس شدید از شب، تاریکی و نبود نور است که می‌تواند منجر به بروز علائم اضطراب (با شدت زیاد) و افسردگی شود. فوبیای تاریکی یکی انواع فوبیا است که همیشه غیر طبیعی نیست، اما زمانی که بیش از حد و غیر منطقی باشد، الگوی خواب تان را به هم بزند و زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد، تبدیل به فوبیا و یک اختلال می‌شود.فوبیای تاریکی اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود و به عنوان بخشی طبیعی از رشد، همراه کودک وجود خواهد داشت. مطالعات نشان داده‌اند که اغلب انسان‌ها به دلیل عدم وجود هرگونه محرک بصری از تاریکی می‌ترسند و این سکوت و بی تحرکی، آنها را اذیت می‌کند.1
دلیل این ترس ها چه می تواند باشد؟
دلیل ترس ما از تاریکی این است که ما به درستی نمی‌دانیم که در یک فضای تاریک چه می‌گذرد زیرا ما موجوداتی هستیم که به قوه بصری خود اتکا داریم و در صورت دیده نشدن هر محیط و وجود تاریکی، ذهن ما به سمت خطرات محتمل سوق پیدا می‌کند.البته، ترس بسیاری از افراد از تاریکی به دلیل تجربه‌هایی است که در کودکی داشته‌اند و یک پژوهش در بریتانیا نشان می‌دهد که 40 درصد از افرادی که از آنها درباره ترس از تاریکی سوال شده بود اذعان داشتند که بدون وجود نور و به همراه داشتن چراغ حتی از راه رفتن در اطراف منزل خود نیز می‌ترسند.
پژوهش دیگر که در دانشگاه رایرسون در تورنتو انجام شده نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از پاسخ دهندگان اظهار کردند که ترس آنها از تاریکی منجر به مشکلات خواب شده است.
نکته جالب توجه این است که کالین کارنی استادیار رایرسون می‌گوید، بسیاری از مردم متوجه ترس خود از تاریکی نشده و اضطراب خود را به مسائل دیگری نسبت می‌دهند.
برخی افراد در تاریکی مطلق توانایی خوابیدن را نداشته و ذهن آنها دچار سرگردانی می‌شود و فکرهایی از قبیل وجود دزد در خانه آنها را آزار می‌دهد.2
علائم نیکتوفوبیا یا ترس از تاریکی چیست؟
کودکان در سنین قبل از دبستان ممکن است انگشت خود را میک بزنند یا برای ترس از تاریکی یا فوبیای تاریکی جای خود را خیس کنند. او ممکن است مرتبا به شما بچسبد و نخواهد بدون داشتن چراغ خواب یا فرد بزرگسالی که او را همراهی کند بخوابد.اغلب عادات خوابیدن و غذا خوردن کودکان و بزرگسالان می تواند به خاطر ترس از تاریکی تغییراتی داشته باشدو ان ها ممکن است این چنین علائم فیزیکی ای را تجربه کنند:
احساس درد و ناراحتی
نفس های سطحی و سریع
ضربان قلب
درد قفسه ی سینه یا احساس خفگی
حالت تهوع و دیگر استرس های مرتبط با دستگاه گوارش
گریه کردن، جیغ زدن
کاهش اشتها یا پرخوری مرتب یا اختلال غذایی بینگ
علائم روانی ترس از تاریکی عبارتند از
فکر به مردن، مرگ اغلب با تاناتوفوبیا یا ترس از مردن همراه است.احساس وحشت، تمایل برای دویدن و دور شدن در فکر روبه رو شدن با تاریکی
ترس از حمله توسط روح ها، هیولاها و دیگر موجودات ترسناک، چک کردن مداوم زیرا تخت یا داخل کمدها
اجتناب از تنها خوابیدن یا بیرون رفتن از خانه بعد از غروب آفتاب. تلاش برای بیدار ماندن در تمام شب و چندین بار بیدار شدن
فوبیای ترس از تاریکی می تواند روی کیفیت خواب فرد اثر بگذارد. این ها باعث استرس خواهد شد. بزرگسالان ممکن است در محیط کار بازدهی کمی داشته باشند. از این رو افسردگی و دیگر اختلالات روانی و فیزیکی در بیماران نیکتوفوبیا متداول هستند. همه ی این ها می توانند تاثیری منفی روی کیفیت زندگی فرد داشته باشند.
علائم ترس از تاریکی با ایجاد استرس زیاد روی فرد اثر گذاشته و می تواند باعث ترس شدید در زمان وارد شدن به تاریکی شود.
علائم ترس از تاریکی با روال های زندگی روزانه تداخل داشته و روی کار یا مدرسه اثر خواهد داشت.
اگر فوبیا درمان نشود می تواند باعث بروز مشکلات متعدد در سلامت فرد گردد. این علائم می توانند فیزیکی یا روانی باشند. علائم این فوبیا تنها زمانی که فرد در تاریکی باشد یا با فکر کردن به شرایطی که در تاریکی قرار دارد تحریک می شوند.
درک علائم ترس از تاریکی برای کمک به درک چگونه غلبه یافتن برای ترستان مفید خواهد بود.
علائم فیزیکی ترس از تاریکی
افزایش ضربان قلباحساس سفتی یا درد در قفسه ی سینه
عدم توانایی در تنفس مناسب
لرز، احساس ارتعاش در بدن
سرگیجه یا سبکی سر
تعریق
سرد شدن یا گرم شدن ناگهانی بدن
ناراحتی معده
علائم روانی ترس از تاریکی
کناره گیری
احساس عدم قدرت به خاطر ترس
ترس از مردن یا ترس از دست دادن هشیاری
از دست دادن کنترل، حس نیاز به فرار کردن یا وحشت
اضطراب
باید دقت داشته باشید همه نوع ترس از تاریکی را نیکتوفویا نمی دانند. تنها زمانی که ترس شروع به تداخل با زندگی فرد می کند ان را ترس مزاحم می دانند.3
عوامل خطر و ریشه فوبیای تاریکی
فوبیای تاریکی اغلب در دوران کودکی و سنین 3 – 6 سال آغاز می‌شود و می‌تواند بخش نرمال و عادی رشدی باشد. عمده‌ترین موضوعات ترس‌ها در آن سنین کودکی عبارتند از ارواح، هیولا و موجودات ماورایی، تنها خوابیدن، شنیدن صداهای ترسناک و عجیب غریب. خوابیدن همراه با یک چراغ روشن، کمک می‌کند که این ترس از تاریکی کودکان از بین برود.زمانی که ترس در دفعات زیاد اضطراب شدیدی به وجود بیاورد، تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کند. عدم احساس امنیت و نداشتن اعتماد به نفس نیز می‌تواند باعث این ترس شود. برخی دیگر از علل ترس از تاریکی به شرح زیر می‌باشد:
1. مراقبان مضطرب
برخی از کودکان با دیدن ترس و اضطراب والدینشان در مورد مسائل خاص، ترسیدن را یاد می‌گیرند. اما همیشه ترس‌های کودک عینا والدین نیست؛ ذهن خلاق کودکان می‌تواند ترس را به شکل‌های دیگر نشان دهد.
2. والدین بیش از حد مراقب
برخی از والدین بیش از حد نگران و مراقب کودک خود هستند، این مسئله باعث بوجود آمدن یک اضطراب کلی در او شده و این وابستگی بیش از حد، باعث ناراحتی والدین و در آخر خود کودک می‌شود.3. رویداد استرس زا
یک حادثه بد، مثل تصادف یا یک اتفاق وحشتناک ممکن است باعث شروع ترس از تاریکی شود. بی توجهی به ترس اولیه، به مشکلات اضطرابی فرد دامن زده و می‌تواند منجر به ایجاد ترس‌های دیگر نیز شود. شرطی سازی ترس در واقع در مجاورت با همین رویدادهای بیرونی صورت می‌گیرد.4. ژنتیک
طبق تحقیقات در خانواده‌هایی که یکی از افراد دچار نوعی اختلال اضطرابی و یا یکی از انواع فوبیا هستند؛ به احتمال بیشتری فوبیای تاریکی در آنها بروز پیدا می‌کند.
5. کابوس‌های شبانه از علل ابتلا به ترس از تاریکی
گاه افراد به دلیل کابوس‌هایی که در شب می‌بینند از تاریکی می‌ترسند به همین دلیل اغلب نمی‌توانند در تاریکی مطلق بخوابند و دچار آشفتگی می‌شوند. کابوس‌ها در بزرگسالی منشأ روانی دارند و می‌توانند نشان دهنده‌ی وجود مشکل یا اختلال در روان فرد باشند. مشغله‌های کاری، شکست‌های عشقی، حوادث تلخ و ناگوار و یا از دست دادن اعضای خانواده از علل آشفتگی‌های روانی و به دنبال آنها کابوس دیدن و ترس از تاریکی هستند.1نیکتوفوبیا چطور درمان می شود؟
هدف از درمان به چالش کشیدن باورهای ترسناک در مورد تاریکی و جایگزینی صحبت منفی با خود با پیام هایی مثبت تر است.شانس موفقیت درمان برای فوبیاهای خاص مانند نیکتوفوبیا چیزی حدود نود درصد است و اغلب با تکنیک هایی همراه می باشد که از درمان رفتارشناختی گرفته شده اند.
ترکیب درمان ها و داروهای مختلف می توانند به کنترل این ترس شما کمک کنند.
درمان با قرار گرفتن در محیط
این روش درمانی برای ترس از تاریکی بسیار موثر است. درمانگر کاری می کند که بیمار با تاریکی برخورد داشته باشد و بررسی می کند او چرا و چگونه واکنش نشان خواهد داد. درمانگر می تواند راه های متفاوتی برای ریلکس و آرام شدن به بیمار اموزش دهید مانند کنترل تنفس، تجسم دهنی و راه های مدیتیشن برای کاهش ترس. با قرار گرفتن مکرر در معرض تاریکی، استانه ی تحمل ترس برای فرد بالا رفته و استرس او کمتر می شود.درمان رفتارشناختی
رفتارشناختی برای درک افکار و تصاویری منفی است که در ذهن فرد در مورد شب و تاریکی وجود دارد. مشاور با بیمار صحبت کرده و سعی دارد به جای افکار منفی، افکاری مثبت را جایگزین نماید. همچنین او شما را با رفتارهای صحیح راهنمایی می کند که بتوانند به کارهای شما در شب و بالا بردن میزان تحمل تان کمک کند.
داروها
تنها در موارد شدید، داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی برای کاهش علائم استفاده می شوند. البته این داروها را تنها باید تحت نظر پزشک مصرف کنید.درمان با دارو زیاد متداول نیست اما اگر مشکل شدید باشد بهترین گزینه برای بیماران خواهد بود. با وجودی که داروها می توانند به اختلالات اضطراب کمک کنند اما کاملا فوبیای شما را درمان نخواهند کرد.
ریلکسیشن
این نوع درمان شامل نفس کشیدن های عنیق و ورزش منظم می باشد. این کار کمک می کند استرس خود را مدیریت نمایید، خصوصا وقتی علائم فیزیکی ای وجود دارد که با این نوع فوبیا همراه هستند.شاید برنامه ی درمانی که پزشک برای شما یا کودکتان پیشنهاد می دهد این باشد:
قرار گرفتن در جایی تاریک و بدون خطر
صحبت کردن یک به یک، درمان خانواده یا درمان های گروهی
یادگیری تکنیک های ریلکسیشن مانند تنفس عمیق
داروهای ضداضطراب و ضدافسردگی.3
پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.beytoote.com
3.www.hamkadeh.com
