با خواص شنبلیله چقدر آشنایید؟ در طی هزاران سال، از شنبلیله به عنوان یک داروی جایگزین در بسیاری از دردها و بیماری‌ها استفاده می‌شده است. امروزه بیشتر به عنوان یک مکمل غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تأثیر فوق‌العاده‌ی شنبلیله را نمی‌توان در درمان دیابت، کنترل قند خون و افزایش شیر در مادران شیرده و بسیاری از بیماری‌های دیگر نادیده گرفت. در این مقاله هرآنچه را که در مورد خواص شنبلیله و نیز مقدار مصرف، کاربردها و عوارض جانبی احتمالی آن باید بدانید برای شما شرح خواهیم داد.

شنبلیله چیست؟

شنبلیله گیاهی است که با نام علمی Trigonella foenum-graecum شناخته می‌شود. اندازه‌ی این گیاه به حدود ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر می‌رسد. برگ‌های سبز و کوچکی دارد و گل‌های سفید آن دارای غلافی است که تخم‌های کوچک و قهوه‌ای گیاه در آن قرار دارند. این گیاه بومی خاورمیانه است و به صورت گسترده در شبه‌قاره هند کاشت می‌شود. برخی معتقدند که مصریان باستان نخستین انسان‌هایی بوده‌اند که مزایای این گیاه را کشف کرده‌اند. در بسیاری از مقبره‌ها و آرامگاه‌های فراعنه‌ی مصر می‌توان ردپایی از شنبلیله پیدا کرد. هرچند این گیاه در اکثر نقاط دنیا کشت می‌شود،‌ اما خاستگاه اصلی آن هند است. البته در طب سنتی چین نیز از شنبلیله برای درمان ناراحتی های پوستی و بسیاری از بیماری‌های دیگر استفاده می‌شود.

در سال‌های اخیر شنبلیله تبدیل به یک ادویه‌ی خانگی نیز شده است که کمتر کسی از اثرات فوق‌العاده‌ی آن آگاه است. هرچند امروزه ممکن است در ساخت برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی مانند صابون و شامپو نیز استفاده بشود. از پودر شنبلیله و تخم آن در غذاهای هندی و کشورهای آسیایی به عنوان طعم‌دهنده‌ای فوق‌العاده استفاده می‌شود.

به‌طور خلاصه می‌توان گفت: شنبلیله گیاه مفیدی است که جنبه‌های کاربرد آن نیز بسیار گسترده است.

ارزش غذایی شنبلیله

اگرچه شنبلیله در حجم و مقدار زیاد استفاده نمی‌شود، اما بهتر است بدانید که یک قاشق غذاخوری تخم شنبلیله ۳۵ کالری انرژی دارد و شامل مواد مغذی زیر است:

فیبر: ۳ گرم

پروتئین: ۳ گرم

کربوهیدرات: ۶ گرم

چربی: یک گرم

آهن: ۲۰ درصد نیاز روزانه‌ی هر فرد

منگنز: ۷ درصد از نیاز روزانه‌ی هر فرد

منیزیم: ۵ درصد از نیاز روزانه‌ی هر فرد.

شنبلیله حاوی مس، آنتی اکسیدان، کولین، تریگونلین، یاموجنین، سارسا ساپوجنین، و دیوسگنین است، وجود همین مواد شیمیایی باعث شده است که شنبلیله یک گیاه پرخاصیت دارویی باشد. مطالعات نشان می‌دهد که شنبلیله حاوی ساپونین، جینسینگ و فیبر است که می‌تواند در درمان بسیاری از بیماری‌ها مؤثر باشد.

به‌طور خلاصه می‌توان گفت: تخم شنبلیله خواص زیادی دارد و شامل مواد مغذی مفید مانند فیبر و مواد معدنی لازم برای بدن، مانند آهن و منیزیم است.1

درمان سوزش سر دل

دانه شنبلیله از مقادیر فراوانی موسیلاژ تشکیل شده است که التهاب روده و معده را به وسیله پوشاندن جدار معده و روده کاهش می‌دهد. افزودن 1 قاشق چای‌خوری دانه شنبلیله به غذاها برای رفع سوزش سر دل و رفلاکس توصیه می‌شود. پیشنهاد دیگر حل کردن یک قاشق چای‌خوری از پودر دانه شنبلیله در آب یا آب میوه قبل از وعده غذایی می‌باشد. همچنین این گیاه خاصیت هضم‌کنندگی و ملین دارد و در بسیاری از داروهای گیاهی به عنوان laxative (ملین) استفاده می‌شود.

پوست سالم

بهترین درمان طبیعی برای مشکلات پوستی مانند اگزما، جوش، خراش، زخم‌ها، سوختگی، مشکلات پوستی ناشی از نقرس و نیز ضخیم و پرپشت شدن موها، استفاده موضعی از پودر دانه شنبلیله می‌باشد. برای این منظور لازم است پودر دانه شنبلیله را با آب داغ مخلوط نمایید و سطح آسیب‌دیده پوستی و یا مو را با این مخلوط بپوشانید.

کنترل تب

گیاه شنبلیله به عنوان یک گیاه تب‌بر شناسایی شده است. بهترین حالت، مصرف دانه شنبلیله به همراه لیمو و عسل در زمان بیماری است. برای این منظور 1-2 قاشق چای‌خوری دانه شنبلیله را 3 مرتبه در روز به همراه چای سبز دم کنید و بعد از آن به همراه 1 قاشق چای‌خوری عسل و کمی آب لیموترش تازه میل نمایید.

شنبلیله برای زایمان راحت تر

شنبلیله انقباض های رحم را تحریک می کند و می تواند به زایمان راحت تر کمک کند. با این حال، زنان باردار فقط با موافقت پزشک می توانند از شنبلیله استفاده کنند.2

کمک به کنترل دیابت

در اکثر بیماران دیابتی توصیه می شود که تخم شنبلیله را در رژیم غذایی خود بگنجانند، زیرا بر سلامت آنها تأثیر مثبتی دارد.

جلوگیری از حمله قلبی

تاثیر قابل توجهی بر سلامت قلب و عروق دارد که از آسیب جدی قلب جلوگیری می کنند.

کمک به جلوگیری از سرطان

مطالعات نشان داده اند که روغن استخراج شده از تخم شنبلیله می تواند با سرطان مبارزه کند.

کاهش سندروم قاعدگی

مطالعات نشان داده اند که تخم شنبلیله می تواند درد ناشی از امراض قاعدگی و سایر علائم مرتبط با قاعدگی را کاهش دهد.

بهبود تولید شیر مادر

در آسیا از دانه های شنبلیله برای افزایش تولید شیر مادر استفاده می کنند.

کاهش سطح کلسترول

تحقیقات نشان داده اند که تخم شنبلیله به کاهش سطح کلسترول بد کمک، و باعث افزایش کلسترول خوب در بدن می شوند.

کمک به کاهش درد آرتریت

آرتریت اختلال است که سبب التهاب در یک یا چند مفصل می شود و درد شدید و سایش و پارگی عضلات مفصلی را منجر می شود. که تخم شنبلیله از آن جلوگیری می کند.

کمک به هضم

برای کسانی که از بیماری های معده رنج می برند خوردن تخم شنبلیله می تواند یک مزیت باشد.

کاهش وزن

اگر در حال تلاش برای کم کردن وزن هستید، اضافه کردن تخم شنبلیله به رژیم غذایی شما بسیار موثر خواهد بود. تخم شنبلیله از انباشت چربی جلوگیری می کند و سوخت و ساز و گلوکز ها را بهبود می بخشد.

برای محافظت از کبد

کبد مسئولیت دفع سموم از بدن را برعهده دارد. آسیب به کبد، می تواند بر سلامتی شما تاثیر بگذارد. یکی از علل اصلی کاهش عملکرد کبد مصرف بیش از حد الکل است. مطالعات نشان داده اند که تخم شنبلیله می تواند از کبد در برابر آسیب محافظت کند.

کمک به حفظ عملکرد مغز

مطالعات تایید کرده اند که استفاده مکرر از تخم شنبلیله می تواند بیماری هایی مانند:آلزایمر و پارکینسون را که از طریق مکانیزم های مغز اتفاق می افتد، کاهش دهد.