سندرم پیش از قاعدگی یا Premenstrual syndrome چیست؟

سندروم پیش از قاعدگی(PMS) دارای طیف گسترده‌ای از علائم و نشانه‌ها، از جمله نوسانات خلقی، حساس شدن سینه ها، میل شدید به غذا، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی است. به طور تخمینی از هر ۴ زن قاعده ۳ نفر برخی از علائم سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند.

علائم در یک الگوی قابل پیش بینی ظاهر و تکرار می‌شوند. اما کمیت تغییرات جسمی و احساسی که با سندروم پیش از قاعدگی تجربه می‌کنید، ممکن است از کمی قابل توجه تا شدید متفاوت باشد.

با این حال، شما نباید اجازه دهید این مشکلات کنترل زندگی شما را به دست بگیرند. درمان و تغییر شیوه ی زندگی می تواند به کاهش علائم و نشانه های سندروم پیش از قاعدگی کمک کند.1

دلایل سندروم پیش از قاعدگی (PMS) چیست؟

علت دقیق سندروم پیش از قاعدگی ناشناخته است، اما عوامل متعددی می توانند این وضعیت را تشدید کنند:

تغییرات دوره ای در هورمون ها

نشانه ها و علائم سندروم پیش از قاعدگی با تغییرات هورمونی تغییر می کنند و با حاملگی و یائسگی ناپدید می شوند.

تغییرات شیمیایی در مغز

نوسانات سروتونین، یک ماده شیمیایی مغزی (انتقال دهنده عصبی) که به نظر می رسد نقش مهمی را در حالت های خلقی ایفا می کند، می تواند علائم PMS را ایجاد کند. مقدار کافی از سروتونین ممکن است باعث افسردگی قبل از قاعدگی، خستگی، افزایش اشتها به غذا و مشکلات خواب شود.

افسردگی

برخی از زنان مبتلا به سندرم شدید قبل از قاعدگی مبتلا به افسردگی تشخیص داده نشده هستند، گرچه افسردگی به تنهایی باعث ایجاد تمام نشانه ها نمی شود.1

علائم سندروم پیش از قاعدگی

لیست کامل علائم و نشانه‌های احتمالی سندروم پیش از قاعدگی بسیار طولانی است، ولی بسیاری از زنان تنها بخشی از این علائم را تجربه می‌کنند.

علائم احساسی و رفتاری سندروم پیش از قاعدگی

اضطراب و بی قراری

حالت‌های افسردگی

گریه کردن ناگهانی و بی اختیار

تغییرات خلق و خو و خشم ناگهانی

تغییر اشتها و میل به مواد غذایی

بی خوابی و مشکلات خواب

گوشه گیری

ضعف ارتباطی

تغییر میل جنسی

زودرنجی

علائم فیزیکی سندروم پیش از قاعدگی

درد عضلات و مفاصل

سردرد

خستگی

افزایش وزن به دلیل بالا رفتن حجم مایعات بدن

نفخ شکمی

تحریک پذیری سینه‌ها

بروز ناگهانی جوش صورت

یبوست یا اسهال.2

عوامل خطر سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از

سابقه افسردگی یا اختلالات خلقی، مانند افسردگی پس از زایمان یا اختلال دو قطبی

سابقه خانوادگی PMS

سابقه خانوادگی افسردگی

خشونت خانگی

سوء مصرف مواد

آسیب فیزیکی

ضربه عاطفی.3

زمان مراجعه به پزشک

اگر درد جسمی، تغییرات خلقی و سایر علائم PMS در زندگی روزمره شما تأثیر می‌گذارد یا علائم برطرف نشود، به پزشک مراجعه کنید.

در صورت وجود بیش از یک علامت راجعه که باعث اختلال شده و بین قاعدگی و تخمک‌گذاری هم قابل مشاهده نیست، پزشک تشخیص این بیماری را خواهد داد. پزشک همچنین سایر علل را نیز مد نظر قرار می‌دهد، از جمله:

کم خونی

آندومتریوز

بیماری تیرویید

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم خستگی مزمن

بیماری‌های بافت همبند یا روماتولوژی

پزشک در مورد هرگونه سابقه افسردگی یا اختلالات خلقی در خانواده سوال می‌کند تا مشخص شود که آیا علائم PMS است یا بیماری دیگر. برخی از بیماری ها مانند IBS، کم کاری تیروئید و بارداری علائمی مشابه PMS دارند.

پزشک ممکن است آزمایش هورمون تیروئید را برای اطمینان از عملکرد صحیح غده تیروئید، تست بارداری و احتمالاً معاینه لگن را برای بررسی هرگونه مشکلات مربوط به زنان و زایمان انجام دهد.

یادداشت برداری از علائم PMS خود یکی دیگر از راه‌های تشخیص ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی است. برای ثبت علائم و قاعدگی هر ماه از تقویم استفاده کنید. اگر علائم شما هر ماه تقریباً در همان زمان شروع شود، احتمالاً سندرم پیش از قاعدگی دلیل اصلی آن است.3

درمان خانگی سندروم پیش از قاعدگی

با تغییر شیوه غدا خوردن، ورزش کردن و انجام تغییراتی در برنامه روزانه تا حدود زیادی می توان علائم سندروم پیش از قاعدگی را کنترل کرده و یا از شدت آن کم کرد.

تغییر رژیم غذایی

خوردن وعده‌هایی با حجم کم چندین مرتبه در روز باعث کاهش نفخ و احساس سیری می‌شود.

برای جلوگیری از نفخ و جمع شدن مایعات در بدن از مصرف غذاهای شور پرهیز کنید.

غذاهایی سرشار از کربوهیدرات مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید.

غذاهایی سرشار از کلسیم مصرف کنید. اگر قادر به مصرف لبنیات نیستید و یا اینکه کلسیم کافی را از طریق مواد غذایی دریافت نمی‌کنید، از مکمل‌های کلسیم استفاده کنید.

قرار دادن فعالیت‌های ورزشی در برنامه روزانه

بیش‌تر روزهای هفته حداقل سی دقیقه پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری و یا ورزش‌های هوازی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. مرتب ورزش کردن باعث سلامتی کلی بدن و بهبود علائم مرتبط با افسردگی و خستگی خواهد شد.

کاهش استرس

به اندازه کافی بخوابید.

برای درمان سردرد، اضطراب و اختلالات خواب ورزش کنید.

یوگا و مدیتیشن انجام دهید.

ثبت علائم به مدت چند ماه

به طور دقیق زمان بروز علائم و عوامل تحریک کننده‌ی بروز آن را یادداشت کنید، این کار به شما کمک می‌کند تا با روش‌های بهتر و درست تری با آن مقابله کنید.2

درمان سندرم پیش از قاعدگی

پزشک شما می تواند یک یا چند دارو برای درمان و کنترل سندرم پیش از قاعدگی، تجویز نماید. موفقیت درمان دارویی بسته به افراد مختلف متفاوت است. داروهایی که معمولا برای این بیماری توصیه می شوند، شامل:

داروهای ضدافسردگی

دارو های مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین(SSRIs) از قبیل فلوکستین (پروزاک، سارافم)، پاروکستین (پاکسیل، پکساوا)، سرترالین (زولفت) و سایر داروهای این خانواده در بهبود علائمی همچون خستگی، هوس های غذایی و مشکلات خواب موثر بوده اند و جزء اولین انتخاب ها برای درمان انواع شدید سندرم پیش از قاعدگی می باشند. این داروها معمولا روزانه تجویز می شوند اما در بعضی زنان مصرف این دارو ها محدود به دوهفته قبل از شروع قاعدگی است.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)

مصرف داروهایی همچون ایبوپروفن یا ناپروکسن در شروع دوره می تواند به بهبود گرفتگی عضلات و ناراحتی پستان ها کمک نماید.

دیورتیک ها (Diuretics)

زمانیکه با ورزش و محدود کردن مصرف نمک نمی شود میزان آب اضافی بدن را کاهش داد، از این نوع دارها برای خارج کردن آب حبس شده در بافت های بدن و کاهش نفخ و ورم استفاده می شود.

قرص های ضد بارداری (Oral contraceptives)

این داروها تخمک گذاری را متوقف کرده و باعث تثبیت تغییرات هورمونی و در نتیجه بهبود سندرم می شود.

مدروکسی پروژسترون استات (Depo-Provera)

در موارد شدید این سندرم از این داروها برای درمان بیماری استفاده می کنند.4

پینوشتها
1.www.doctoreto.com
2.www.drdr.ir
3.www.darmankade.com
4.www.rastineh.com