انضباط شخصی یا نظم درونی چیست؟

اگر بخواهیم در یک جمله بگوییم، نظم شخصی توانایی انجام کاری است که باید انجام دهید. از تعابیر دیگری که مکررا از آن به عنوان انضباط شخصی یاد می‌شود، "رد شدن از آسایش و راحتی موقت برای رسیدن به یک موفقیت پایدار و ابدی" است. به طور مثال اگر قصد دارید فردی موفق با وضعیت جسمی سالمی باشید باید هر روز ساعت 5 صبح، قید خواب شیرین صبحگاهی را بزنید و بعد از ورزش به رتق و فتق امور خود بپردازید.

حال به آزمایش سال 2013 بازگردیم. هافمن و همکارانش دریافته بودند که افراد خویشتندار کسانی هستند که در وهله اول به انضباط شخصی دست یافته‌اند و توانایی برخورد با تعارضات لحظه‌ای را در خود پرورش داده‌اند. این افراد وقت کمتری را صرف بحث و مجادله با دیگران می‌کنند و به راحتی تصمیمات مثبتی می‌گیرند.

از معجزات انضباط شخصی این است که افراد در هر شرایطی کاملا منطقی و به دور از استرس و اضطراب تصمیم می‌گیرند، بدون آنکه هیجانات و احساسات در قلمرو انتخابات آن‌ها پا بگذارند.

برخلاف آنچه تصور می‌شود، نظم درونی یک رفتار اکتسابی است؛ یعنی برای رسیدن به آن به تکرار و تمرین نیاز دارید. از این رو ما ۵ روش اثبات شده برای بهبود انضباط شخصیتی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این دستورالعمل‌ها به شما کمک می‌کند تا عادات خوبی ایجاد کنید، چیزهای بد را تغییر دهید و خودلگامی را با ایجاد تغییراتی ساده در زندگی روزمره خود تقویت کنید.1

اهمیت داشتن انضباط شخصی در زندگی

داشتن انضباط شخصی نه تنها افکار شما، بلکه افکار و رفتار دیگران در قبال شما را نیز دگرگون می‌کند.

وقتی منضبط تر هستید، موقرتر، خوش برخوردتر و قابل اعتماد تر به نظر می رسید.

انضباط، تقریبا تمام جنبه های زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر فروشنده باشید، فروشتان، اگر کارمند باشید بهره وری اتان و اگر کارآفرین باشید، بازدهی کسب و کار شما افزایش می یابد.

اهمیت داشتن مفهوم انضباط شخصی زمانی بسیار قابل‌ درک می‌شود که تصمیم گرفته‌اید کارهای بزرگی انجام دهید.2

آموزش انضباط شخصی

برای داشتن انضباط شخصی، دیگر مثل دوران مدرسه، والدینی نیستند که ساعت 7 صبح به‌زور ما را از خواب بیدار کنند. از طرف دیگر مدیر مدرسه‌ای هم وجود ندارد که به خاطر ترس از او هم که شده، به انضباط در زندگی‌مان توجه کنیم. پس راهکار چیست؟ در اصل، ما انگیزه‌ی خود را از دست داده و راهکار ما، به‌دست آوردن دوباره‌ی آن انگیزه است!

دارن هاردی، در کتاب “اثر مرکب” خود می‌گوید:((قبل از اینکه هر عادتی را در زندگی خود بسازید، باید به چرایی آن بپردازید و آن‌قدر در موردش فکر کنید تا انگیزه‌ی شما از ساخت عادت مشخص شود.))

هدف اصلی ما، پیروی از عادت انضباط در زندگی است. اما چرا؟ واقعا چرا الان وقت‌تان را صرف مطالعه‌ی این کتاب می‌کنید و دوست دارید انسان منضبطی باشید؟ بیایید دلایل آن را بشماریم:

برای رسیدن به موفقیت؛

برای رسیدن به اعتمادبه‌نفس؛

برای افزایش رتبه‌ی اجتماعی؛

برای به دست آوردن احساس ارزشمندی و امثال آن.

صبر کنید! سراغ همان چرای اول می‌رویم:”برای رسیدن به موفقیت”. اما دوست دارید به موفقیت برسید که دقیقا چه اتفاقی بیفتد؟

از وجود خودم راضی باشم؛

در زندگی و جامعه تغییر ایجاد کنم،؛

انسان ثروتمندی شوم و زندگی رؤیایی داشته باشم؛

بتوانم با ثروتم به خانواده‌ی خود در داشتن یک زندگی شاد کمک کنم و امثال آن.

بار دیگر در یکی از این‌ها دقیق می‌شویم:((داشتن زندگی رؤیایی))، چه شیوه از زندگی را رؤیایی می‌بینید؟ یعنی قرار است بعد از ثروتمند شدن به چه چیزی برسید؟

یک ویلا‌ی لب ساحلی آرام؛

داشتن یک خودروی آخرین مدل؛

به دست آوردن یک همسر یا شریک زندگی فوق‌العاده؛

ساختن زندگی که سراسر خنده و شادی است و امثال آن.3

پنج گام مهم برای رسیدن به انضباط شخصی

۱. وسوسه‌ها را دور بریزید

یکی از مهم‌ترین‌ها و اولین قدم‌ها در کسب خویشتنداری و بهبود انضباط شخصی این است که تمامی وسوسه‌ها و عوامل حواس پرتی را از خود دور کنید. "از دل برود هر آنچه از دیده رود"، شاید این ضرب المثل قدیمی هم به گوش شما رسیده باشد که دستورالعمل بسیار ملموسی برای دور انداختن تمام حواسپرتی‌هاست.

به عنوان مثال وقتی قصد دارید رژیم غذایی خود را بهبود ببخشید، از خوردن هله هوله اجتناب می‌کنید حال همین عادت را به جنبه‌های دیگر زندگیتان نیز تعمیم بدهید؛ مثلا موقع کار در اداره تلفن همراه خود را خاموش کنید یا از نرم‌افزارها یا افزونه‌هایی نظیر سلف کنترل (selfcontrol) استفاده کنید تا از دسترسی شما (در یک بازه زمانی خاص) به دیگر برنامه‌ها جلوگیری کند و یا حتی از به هم ریختگی میزکاری خود بکاهید تا رفته رفته به انضباط شخصی دست پیدا کنید.

۲. یک رژیم غذایی منظم و سالم را در پیش بگیرید

مطالعات نشان می‌دهد که افراد با قند خون پایین تصمیمات درستی اتخاذ نمی‌کنند. گرسنگی نیز چنین وضعیتی برای شما پدید می‌آورد و در چنین حالتی مغز شما در پایین‌ترین سطح پتانسیلی خود قرار می‌گیرد. در نتیجه تمرکز روی امور برای شما دشوار شده، بدخلق می‌شوید و عینک بدبینی روی چشمان شما قرار می‌گیرد. از این روست که ضعف در خویشتنداری و به تبع آن، نبود نظم درونی می‌تواند نام‌های دیگری نظیر عادت بد غذایی، کم تحرکی، انزوا و بیکاری نیز داشته باشد.

توصیه ما به شما یک رژیم غذایی سالم و منظم همراه با مقادیری بادام یا شیر غنی شده در بین وعده‌های غذایی است چرا که این تنقلات مفید و مختصر منبع خوبی از پروتئین و چربی‌های سالم هستند، در این صورت قند خون شما در سطح ایده‌آل و پایدار قرار می‌گیرد و به جای آنکه به غرولند شکمتان فکر کنید روی اهداف و الویت‌های خود تمرکز کنید و مهارت‌های تصمیم گیری خود را بهبود ببخشید.

۳. منتظر کسب احساس رضایت نباشید!

همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره شد، رسیدن به انضباط شخصی بدون تغییر امکانپذیر نیست. همه افراد خود انضباط روزی از زندگی عادی خود دست کشیدند، سختیِ تغییر را تحمل کردند و سپس به آنچه می‌باید تبدیل شدند.

بیایید کمی تخصصی‌تر به "ابعاد تغییر و تحول" نگاه کنیم؛ چارلز داهیگ (Charles Duhigg)، نویسنده کتاب "قدرت عادت" در کتاب خود اینگونه توضیح می‌دهد که:

رفتار و عادات ما روی قسمتی از مغز بنام هسته‌های قاعده‌ای (Basal ganglia: قسمتی از مغز که با احساسات، صفات و خصوصیات فردی و حافظه در ارتباط است) تاثیر می‌گذارد، این در صورتی است که تصمیماتی که ما اتخاذ می‌کنیم در جای دیگری یعنی در قشر پیش پیشانی (prefrontal cortex) ایجاد می‌شوند.

حال هنگامی که یکی از رفتارهای ما تبدیل به عادت می‌شود ما قوه تصمیم‌ گیری خود را از دست می‌دهیم و دقیقا شبیه به حالت اتوپایلت یا همان خلبان خودکار هواپیما شروع به انجام کارها می‌کنیم. به همین دلیل است که می‌گویند "ترک عادت موجب مرض است" به عبارت دیگر مغز ما در برابر آنچه برای او برنامه‌ریزی شده است مقاومت می‌کند؛ اما راه حل چیست؟

همان کاری که افراد خود اضباط انجام می‌دهند یعنی این چالش را از صمیم قلب در آغوش بگیرید، رفتار جدید و خوبتان را تا زمانی که از آن احساس رضایت پیدا نکرده‌اید مستمرا ادامه دهید، یعنی منتظر آن نباشید بلکه احساس رضایت را شکار کنید.

۴. پاداش خودتان را فراموش نکنید...!!

اگر هدفی را برای خودتان مشخص کرده‌اید، حتما لازم نیست تا انتها، مسیر را بدون توقف طی کنید، نه اصلا...!

اگر قصد کاهش وزن داشته‌اید و حالا برنامه خود را به مدت یک ماه مو به مو پیش برده‌اید هیچ اشکالی ندارد که یک وعده از یک روز را دلی از در بیاورید؛ یا حتی اگر در حال صرفه جویی و پس انداز هستید هیچ اشکالی ندارد بعد از پیشبرد برنامه خود بعد از یک بازه زمانی، جایزه‌ای برای خودتان تعیین کنید و کمی ولخرجی کنید.

۵. خودتان را ببخشید و پر قدرت به مسیرتان ادامه بدهید...

همیشه همه چیز آنطور که فکر می‌کنیم پیش نمی‌رود، هدف والایی نظیر انضباط شخصی مسیر پرفراز و نشیبی دارد و مسلما پر از پیروزی‌ها و شکست‌هاست. نکته‌ای که در این میان بسیار ارزشمند است این است که از شکست‌ها ناامید نشویم و بار گناه خود را از این طرف به آن طرف حمل نکنیم، چرا که این احساسات به ایجاد نظم و انضباط فردی هیچ کمکی نمی‌کنند. برای همین بهترین کار این است که خودتان را ببخشید، از گذشته درس بگیرید و آن را فراموش کنید و پرقدرت‌تر از همیشه به مسیرتان ادامه دهید.1

پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.virgool.io
3.www.daneshgahezendegi.com