اضطراب، احساسی طبیعی است که تقریبا همگی ما آن را تجربه می‌کنیم و علی‌رغم تصور نادرستی که وجود دارد، گاهی‌اوقات، اندکی اضطراب واقعا لازم و ضروری است؛ مثلا داشتن اندکی اضطراب به خاطر آزمونی که پیش‌ِ رو دارید، شما را وامی‌دارد تا با احساس مسئولیت بیشتری درس بخوانید، کمی نگرانی پیش از تصمیم‌های حساس زندگی‌تان، مانند ازدواج و انتخاب شغل، شما را به هوشیاری و تمرکز بیشتری به هنگام تصمیم‌گیری مجهز می‌کند. اما بدیهی است هرچیزی که از حد طبیعی‌اش فراتر رود، زیان‌بار و خطرناک می‌شود. شوربختانه، زندگی پرشتاب و ماشینی این‌روزها، اضطراب را در شمار بسیاری از افراد از کنترل خارج کرده و آن را به شایع‌ترین اختلال روانی در میان انسان‌های امروز بدل کرده است. در این نوشته تصمیم داریم با انواع اضطراب بیشتر آشنا شویم.

هرکسی اضطراب را به‌گونه‌ای متفاوت تجربه می‌کند. برخی افراد، اختلال اضطراب فراگیر دارند که قابل کنترل است، اما معمولا هرگز کاملا از بین نمی‌رود. برخی دیگر، از حملات شدید اضطراب رنج می‌برند. بسیاری از افراد در موقعیت‌های اجتماعی دچار اضطراب می‌شوند یا عده‌ای به نظم و پاکیزگی مفرط نیاز دارند تا آرام شوند. روان‌شناسان، انواع گوناگون اضطراب را در دسته‌هایی جداگانه قرار داده‌اند و شما تنها با آگاهی از نوع اضطراب‌تان، می‌توانید به یافتن راه‌حلی برای آن امیدوار باشید.

انواع اضطراب

اضطراب، بیماری ساده‌ای نیست و خود را به صدها شکل گوناگون نشان می‌دهد. امروزه آزمون‌های گوناگونی برای تشخیص اضطراب وجود دارند. این آزمون‌ها با بررسی علا‌ئم‌ و نشانه‌ها به شما می‌گویند که آیا به اضطراب مبتلا هستید یا خیر و همچنین می‌توانند نوع اضطراب‌تان را نیز مشخص کنند.

اضطراب فقط نوعی دلشوره و نگرانی نیست و نشانه‌های جسمی و روانی گوناگونی دارد. افراد مبتلا به اضطراب معمولا علائم زیر را تجربه می‌کنند:

ضربان قلب سریع (تپش قلب)؛

لرزش و تعریق بیش از اندازه؛

تهوع و سرگیجه؛

درد قفسه‌ی سینه و سردرد؛

ضعف در اندام‌ها و تنش عضلانی.

نشانه‌های جسمی دیگری، مانند عوارض پوستی (جوش و کهیر)، اضطراب پس از غذا و احساس خفگی نیز در برخی افراد دیده می‌شود.

اضطراب، نوعی اختلال در سلامت روانی انسان است. افراد مبتلا به اضطراب اغلب با نگرانی‌های غیرارادی، ترس‌های غیرمنطقی، اختلال در تعاملات اجتماعی و… دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. اضطراب، به‌راستی یک مشکل فراگیرِ جسمی و روانی است که همواره میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد.

آنچه مهم است اینکه دریابید به چه نوع اضطرابی مبتلا هستید و اینکه چگونه بر شما تأثیر می‌گذارد. روان‌شناسان، همه‌ساله در همایش‌های علمی و پژوهشی گِرد هم می‌آیند تا درباره‌ی چگونگی طبقه‌بندی اختلالات اضطرابی بحث و تبادل نظر کنند. روان‌شناسان، بر پایه‌ی تفسیرهای علمی اخیر، ۷ دسته اختلال اضطرابی را به شرح زیر طبقه‌بندی کرده‌اند:

اختلال اضطراب فراگیر (GAD)؛

فوبیای اجتماعی؛

اختلال هراس؛

آگورافوبیا؛

فوبیاهای خاص؛

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)؛

اختلال وسواسی جبری (OCD)؛

به تعریف‌های هر نوع اضطراب به‌دقت توجه کنید و ببینید که آیا نشانه‌های آن به نشانه‌هایی که در شما بروز می‌کند، شباهت دارد یا خیر. شاید احساس کنید که دچار بیش از یک نوع اضطراب هستید.

با این حال، فراموش نکنید که خودتشخیصی، به‌هیچ‌وجه کار درستی نیست و تنها یک روان‌شناس حرفه‌ای، شایستگی آن را دارد که اختلال یا مشکلی را در سلامت روانی شما تشخیص دهد.

هنگامی که اضطراب زندگی‌تان را مختل می‌کند، یعنی مشکلی جدی است

یکی از رایج‌ترین پرسش‌هایی که افراد مبتلا به اضطراب از خودشان می‌پرسند، این است که «تفاوت میان اضطراب عادی و اختلال اضطرابی چیست؟» باید بدانید که تمام مشکلات اضطرابی به عنوان اختلالات اضطرابی شناخته نمی‌شوند.

با این حال، پاسخ همیشه به این سادگی نیست. واقعیت اینکه اگر احساس می‌کنید اضطراب‌تان باعث بروز مشکلات جدی در زندگی‌تان شده است، بهتر است از یک روان‌شناس کمک بگیرید. البته مقداری اضطراب در زندگی، طبیعی است اما اضطرابی که روال عادی زندگی شما را برهم بزند، مشکلی جدی است. فارغ از اینکه با چه نوع اضطرابی روبه‌رو هستید، می‌توانید با پیگیری راهبردهای زیر، در جهت درمان آن گام بردارید:

نوع اضطراب‌تان را کشف کنید؛

بپذیرید که اضطراب‌تان یک مشکل است؛

علل و محرک‌های اضطراب‌تان را پیدا کنید؛

آنها را به بخش‌هایی کوچک‌تر تقسیم کنید تا بتوانید آسان‌تر مدیریت‌شان کنید؛

سبک زندگی‌تان را به‌گونه‌ای تغییر دهید که اضطراب کمتری را تجربه کنید.1

انواع اختلال اضطرابی و علائم آنها

طیف اختلالات اضطراب که علائم نسبتا مشابهی در بیمار ایجاد می کنند عبارتند از:

اختلال اضطراب فراگیر (GAD)

اگر نگرانی ها و ترس های مداوم شما را از فعالیت های روزمره بازمی دارد، یا از احساس مداوم رخ دادن اتفاقی بد ناراحت هستید، ممکن است دچار اختلال اضطراب فراگیر (GAD) باشید.

مبتلایان به GAD به قدری نگران هستند که تقریبا همیشه احساس اضطراب دارند اما نمی دانند دلیل آن چیست.

اضطراب مرتبط با این نوع اختلال دارای علائم جسمی است از جمله بی خوابی، ناراحتی معده، بی قراری و خستگی.

حملات پانیک و اختلال هراس

اختلال هراس با حملات مکرر، غیر منتظره وحشت و همچنین ترس از تجربه یک اپیزود حمله دیگر مشخص می شود.

بسیاری از مبتلایان به این هراس از مکان های عمومی و بازارها نیز می ترسند زیرا می ترسند در صورت بروز حمله کسی نباشد که به آنها کمک کند.

اختلال وسواس جبری (OCD)

این اختلال (OCD) با افکار یا رفتارهای ناخواسته مشخص می شود که متوقف کردن یا کنترل آنها غیر ممکن است. اگر دچار این اختلال باشید، دائما نگران آن هستید که اجاق گاز را خاموش کرده باشید یا می ترسید به کسی صدمه بزنید.

بیمار همچنین دچار رفتارهای جبری مانند شستشوی چندباره و مداوم دست هاست.

فوبیا و ترس های غیر منطقی

ترس غیر واقعی یا اغراق آمیز از یک شیء، فعالیت یا وضعیت خاص است که در واقعیت، هیچ خطری برای فرد ندارد.

هراس های رایج شامل ترس از حیوانات (مانند مارها و عنکبوتها)، ترس از پرواز و ترس از ارتفاع است. در صورت وجود هراس شدید، فرد تا جایی پیش می رود که از شیء مورد نظر تا حد امکان دوری می کند.متاسفانه این دوری تنها باعث تقویت ترس می شود.

اختلال اضطراب اجتماعی

اگر از دیده شدن توسط دیگران و تحقیر شدن در جامعه دچار ترس ناتوان کننده هستید، ممکن است دچار اضطراب اجتماعی باشید که به عنوان هراس اجتماعی نیز شناخته می شود.

اختلال اضطراب اجتماعی را می توان به عنوان کمرویی شدید تصور کرد. در موارد شدید، بیمار از شرکت در موقعیت های اجتماعی به طور کلی اجتناب می کند. اضطراب عملکرد (که به عنوان ترس از صحنه شناخته می شود) شایع ترین نوع هراس اجتماعی است.

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

نوعی اختلال اضطرابی شدید است که می تواند در اثر یک واقعه آسیب زا یا تهدید کننده زندگی رخ دهد. علائم PTSD شامل فلاش‌بک ها یا کابوس های مربوط به این حادثه، افزایش هوشیاری، دوری از دیگران و پرهیز از موقعیت هایی است که شما را به یاد این رویداد می اندازد.

اختلال اضطراب جدایی

اگرچه اضطراب جدایی یکی از مراحل عادی رشد است، اگر اضطراب تشدید شود یا به اندازه کافی پایدار باشد که با مدرسه یا فعالیت های دیگر تداخل پیدا کند، ممکن است فرزندتان دچار اختلال اضطراب جدایی باشد.

کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی حتی با فکر دور بودن از مادر یا پدر خود دچار اضطراب می شوند و برای نرفتن به مدرسه و بازی نکردن با دوستانشان تظاهر به مریضی می کنند.2

تشخیص و تحلیل اضطراب شما

فقط یک روان‌شناس مجاز می‌تواند یک اختلال اضطراب واقعی را تشخیص دهد. اما توضیحات بالا به شما کمک می‌کنند که درکی بهتر از انواع اختلالات اضطرابی پیدا کنید؛ اختلالاتی که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان، گرفتار خود کرده‌اند.

به هر نوع اضطرابی که مبتلا هستید، باید بدانید که راه‌های واقعا مؤثری برای کمک به شما وجود دارند. بسیاری از مردم، اضطراب‌شان را به طور کامل درمان کرده‌اند و بسیاری دیگر نیز، راه‌هایی مؤثر برای مهار آن یافته‌اند.

آنچه باید انجام دهید، آن است که اضطراب‌تان را بهتر بشناسید، تکنیک‌های مؤثر درمانی را برگزینید و آماده باشید که تمام اقدامات لازم را برای خلاص شدن از شر اضطراب انجام دهید. تکنیک‌های گوناگونی وجود دارند که می‌توانند در درمان اضطراب و جلوگیری از بروز دوباره‌ی آن به شما کمک کنند.3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.simiaroom.com
3.www.khabarfarsi.com