.jpg "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
جرم گوش چیست
ماده زردرنگ داخل گوش که به جرم یا واکس گوش هم معروف است، توسط سلول‌های داخل کانال گوش ساخته می‌شود. اگر دست زده باشید متوجه شده‌اید که حالت چرب و چسبناک دارد به این دلیل که قسمت عمده تشکیل‌دهنده آن چربی و سلول‌های ریزش پیدا کرده است.جرم گوش حاصل از فرآیند دفاع گوش در برابر ورود میکروب‌ها و عوامل خارجی به داخل کانال گوش است. ماده زردرنگ جرم گوش نه تنها مضر نیست بلکه اثر محافظتی دارد. البته با این شرط که میزان آن از حد نصاب بیشتر نشود. جرم گوش و تاثیر آن بر کاهش شنوایی از جمله مسائل مهم سلامت گوش در تمام سنین به شمار می‌آید.
.png "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
جرم گوش برای سلامت گوش مفید است یا مضر
جرم یا واکس گوش یک ماده آلوده نیست بلکه به عنوان یک سد دفاعی غیر اختصاصی به حساب می‌آید. نقشی که ابرو برای محافظت از چشمتان دارد، نقشی که پوست برای محافظت از سراسر بدنتان دارد، مشابه نقشی است که جرم گوش برای پرده گوش و سلامت شنوایی شما دارد.پس اگر بخواهید جواب این سوال را بدانید که آیا جرم گوش مفید است یا مضر، به شما می‌گوییم که اگر بیش از اندازه زیاد یا کم نباشد، بسیار مفید و محافظ سلامت شنوایی‌تان است.
غیر قابل انکار است که تجمع بیش از اندازه جرم گوش و تاثیر آن بر کاهش شنوایی به این علت است که جلوی پرده صماخ توسط جرم گوش اشغال می‌شود و اصوات کمتر به این پرده برخورد می‌کند. اگر میزان جرم گوش هم کمتر از حد نصاب باشد، شما احساس خشکی و خارش داخل کانال گوش خواهید داشت.
تاثیر جرم گوش بر کاهش شنوایی چقدر است
اگر شما از جمله افرادی هستید که علاقه دارید هر وسیله نوک تیزی که به دستتان می‌رسد، وارد کانال گوش کنید و به هر نحوی شده، ماده زردرنگ جرم گوش را خارج کنید، شما خطرناک‌ترین اقدام علیه سلامت و شنوایی گوشتان را انجام می‌دهید.دوست عزیز؛ تمیز کردن غیر استاندارد جرم گوش را بیشتر به سمت داخل هل می‌دهد و به پرده گوش فشار وارد می‌کند که باعث تجمع و سفت‌شدگی جرم گوش و تاثیر آن بر کاهش شنوایی می‌شود. شما ممکن است در گوشی که جرم بیش از اندازه و سفت شده داشته باشد، احساس درد، احساس سنگینی و پری، احساس کیپ شدن، زنگ زدن، خارش، بوی نامطبوع و ترشحات داشته باشید.
گاهی پیش می‌آید که نه تنها نمی‌توانید جرم گوش را خارج کنید بلکه بدتر آن را به داخل هل داده و همزمان به پرده حساس صماخ هم ضربه می‌زنید. اقدام درست این است که به پزشک مراجعه کنید تا شستشوی بهداشتی و مناسب گوش برایتان انجام شود و وضوح شنوایی را مجددا به دست بیاورید.
برای تمیز کردن گوش‌هایتان، این نکات را به خاطر بسپارید
برخی از افراد نسبت به بقیه، بیشتر جرم گوش تولید میکننددرست مثل این که بعضی از افراد بیشتر از بقیه عرق می‌کنند. بدن بعضی از افراد، همچنان خودبه‌خود جرم گوش می‌سازد و ممکن است در کانال گوش این افراد، جرم بسیار زیادی جمع شود. این مسئله اشکالی ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه فرد احساس کند به دلیل تجمع زیاد جرم در گوش و انسداد آن، به‌سختی صداها را می‌شنود.
هندزفری‌تان می‌تواند به تشخیص مشکل جرم گوشتان کمک کند
اگر عادت دارید مدام هندزفری به گوشتان باشد، این مسئله می‌تواند کمکتان کند بفهمید چه زمانی گوش‌هایتان نیاز به بررسی دارند. اگر متوجه شدید هر بار که هندزفری‌تان را در می‌آورید، جرم زیادی به آن چسبیده است، یعنی به احتمال زیاد جرم گوشتان زیاد شده است. اگر روی هندزفری جرم گوش می‌بینید و ضمناً احساس می‌کنید نیاز دارید آن را با ماکسیمم صدا استفاده کنید، می‌تواند علامت این باشد که جرم، انسدادی در گوشتان ایجاد کرده و باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر سعی کنید خودتان جرم گوشتان را خارج کنید، ممکن است وضعیت بدتر شده و انسداد ایجاد کنید
قبل از این که تصمیم بگیرید خودتان جرم گوشتان را تمیز کنید، یادتان باشد که پزشک، بهترین کسی است که می‌تواند گوش‌هایتان را به‌خوبی و به طور کامل از جرم پاکسازی کند. در واقع زمانی که تمام تلاشتان را می‌کنید تا جرم گوشتان را خارج کنید، احتمال انسداد گوش با جرم را بیشتر می‌کنید.
باور کنید جرم گوش، طبیعی و دوست شماست
قبلاً گفته‌ایم و باز هم می‌گوییم: جرم گوش، دشمن شما نیست، بلکه دوست شماست. زیرا از گوش‌هایتان در برابر گرد و غبارها و آلودگی‌ها محافظت می‌کند و در واقع عامل ضد آب است. بنابراین وقتی آب داخل گوشتان می‌شود، جرم یا همان واکس گوش از پوست در برابر رطوبت محافظت می‌کند. در نتیجه گوش دچار عفونت نمی‌شود. شما به مقداری جرم در گوش‌هایتان نیاز دارید تا آنها را سالم نگه دارید. پس وقتی سعی می‌کنید جرم گوش‌هایتان را کاملاً خارج کنید، این نکته را به یاد داشته باشید.
.png "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
بایدها و نبایدها در خارج کردن جرم گوش
لازم است که باورها و اقدامات اشتباه برای خارج کردن جرم گوش را بشناسید تا از اجرای چنین روش‌هایی بر گوش‌هایتان جلوگیری کنید. این عادات غلط عبارتند از:چوب کبریت، سوییچ ماشین و کلید در منزل، خودکار، مداد و هر چیز نوک تیز دیگری را برای خارج کردن واکس زرد رنگ وارد گوش نکنید. مورد استفاده این وسایل هر چه باشد، در حیطه وسایل پزشکی گوش نیست.
گوش پاک‌کن، گوش پاک‌کن نیست!؟ آن وسیله‌ای که در جامعه به عنوان گوش پاک‌کن استفاده می‌شود و در داروخانه‌ها فروخته می‌شود، یک اپلیکاتور است و نه یک گوش پاک‌کن. شما با استفاده از این وسیله (اپلیکاتور) نه تنها موفق به خارج کردن جرم گوش نمی‌شوید، بلکه بدتر واکس را به داخل هل می‌دهید و احتمال آسیب رساندن به پرده صماخ هم محتمل است. لطفا از این وسیله که احتمالا شما هم به آن گوش پاک‌کن می‌گویید، استفاده نکنید.
.png "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
به شما توصیه می‌شود که بعد از استحمام، برای خشک کردن گوش و خارج کردن جرم گوش که احتمالا نم خورده است و راحت‌تر خارج می‌شود، از انگشت یا اپلیکاتور استفاده نکنید. بهتر است که چند دقیقه‌ای گوش خود را در مسیر باد گرم سشوار قرار دهید تا داخل کانال گوشتان خشک شود.
مناسب‌ترین اقدام برای تمیز کردن جرم گوش
با توجه به حساس بودن ساختار گوش و همچنین عدم کاهش شنوایی، به شما توصیه می‌شود که اگر جرم گوش باعث شده است که شما علائمی از قبیل درد، وزوز گوش و کاهش شنوایی پیدا کنید، به پزشک مراجعه کنید.اگر جرم گوش چندان فشرده نباشد، احتمالا پزشک در همان نوبت سعی در خروج واکس درون گوش می‌کند. اگر جرم گوش حالت فشرده و چسبیده به پرده صماخ داشته باشد، احتمالا پزشک در چند مرحله، اقدام به خارج کردن واکس خواهد کرد که عبارتند از:
مرحله نخست: پزشک قطره روغن گلیسیرین فنیکه تجویز خواهد کرد که شما می‌بایست روزانه دو تا سه نوبت در گوش درگیر به مدت چند روز بچکانید. این قطره روغنی، جرم گوش را نرم می‌کند و خارج کردن واکس را آسان‌تر می‌کند.
.png "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
مرحله دوم: پس از گذشت چندین روز، مجدد به پزشک مراجعه کنید. گوشتان توسط دستگاه معاینه می‌شود و احتمالا با یک سرنگ پر از آب داخل گوش شستشو داده می‌شود. سپس پزشک با کمک یک دستگاه داخل گوش را نگاه می‌کند و باقی‌مانده جرم‌ها را خارج می‌کند.
تمیز کردن گوش به روش نادرست می‌تواند سبب عوارض جدی شود
گفتیم که استفاده از وسایل برای تمیز کردن جرم گوش چقدر خطرناک است و می‌تواند انسداد ایجاد کند. انسداد گوش خودش به اندازه کافی آزاردهنده است، اما عارضه‌ی جدی‌تری که حاصل نادرست تمیز کردن گوش است، آسیب به پرده‌ی گوش یا حتی پاره کردن آن است. توضیح دادیم که سوراخ یا پاره شدن پرده‌ی گوش زمانی روی می‌دهد که شما غشای مخاطی را سوراخ یا پاره می‌کنید؛ یعنی همان لایه‌ی نازکی که گوش میانی را از پرده‌ی گوش جدا می‌کند.پرده‌ی گوش معمولاً خودش می‌تواند ترمیم شود؛ اما گاهی ممکن است نیاز به عمل جراحی برای رفع پارگی باشد. پس بهترین کار این است که هیچ چیزی را وارد گوشتان نکنید. استفاده از گوش پاک‌کن و خارج کردن جرم گوش می‌تواند خوشایند باشد اما به تبعات احتمالی آن فکر کنید.
چند توصیه طلایی
اگر تمیز کردن جرم گوش، توسط پزشک اجرا شد و بعد از شستشوی گوش دچار مشکلاتی در شنوایی، درد شدید یا دچار خونریزی از گوش شدید، لطفا به پزشک مراجعه کنید.اگر شما دارای سمعک هستید، ممکن است بیش از دیگران دچار تجمع و فشردگی جرم گوش شوید، به شما توصیه می‌شود که اصلا خودسرانه به تمیز کردن جرم گوش نپردازید به این دلیل که نباید به بیماری زمینه‌ای گوش و کاهش شنوایی که از قبل داشته‌اید، دوباره آسیب جدیدی اضافه کنید.
کسانی که دچار مشکلات زیر هستند نباید گوش‌شان را شست‌وشو بدهند:
* ابتلا به دیابت؛* وجود سوراخ در پرده گوش؛
* اگزما (درماتیت) یا مشکلات پوستی دیگر در گوش یا پوست حوالی آن؛
* ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن؛
* وجود لوله در پرده گوش برای جلوگیری از تجمع مایعات در گوش میانی.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر احساس می‌کنید که گوشتان مسدود شده است و با راه‌کارهای ساده خانگی، مشکل‌تان رفع نشده باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده علائم زیر که مربوط به عفونت گوش هستند هم نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد:* وجود درد در گوش یا نواحی اطراف آن؛
* ترشح مایعات از گوش؛
* دشواری در شنوایی.
علاوه بر پیگیری عفونت شدید گوش، در صورت مسدود شدن‌های پیاپی گوش هم نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد. برای رهایی از این حالت، پزشکان راه‌کارهایی برای ارائه در اختیار دارند. امکان تعیین یک برنامه مشخص برای پاکسازی مداوم گوش‌ها هم وجود دارد. در این صورت، فرد می‌تواند گوش‌هایش را همیشه تمیز و پاک نگه دارد.
.png "جرم گوش چیست و روش های تمیز کردن جرم گوش بدون آسیب رساندن")
در آخر
یادتان باشد که جرم گوش، کارکردی مفید در بدن دارد و با جذب گرد و غبار و آلودگی‌های خارجی، مانع از راه یافتن آنها به داخل عمق گوش می‌شود. جرم گوش معمولا بدون نیاز به مداخله شما از گوشتان خارج می‌شود. در صورتی هم که به راحتی از گوش خارج نشود، بهترین و مناسب‌ترین راه، مراجعه به پزشک است. تمیز کردن گوش در منزل، خطراتی دارد که بهتر است برای پرهیز از آنها، این کار را تا جایی که برایتان مقدور است، خودتان انجام ندهید.منبع: سایت دکتردکتر
سایت علوم پزشکی اراک
سایت چطور
