ترکیبات شیمیایی و ارزش غذایی پونه
پونه ی کوهی حاوی پلی فنول از جمله سرشار از فلاون هاست. اسانس پونه کوهی در درجه اول از مونوترپنوئیدها و مونوترپن ها تشکیل شده است که غلظت این ترکیبات در تمام گونه ها در نقاط مختلف جغرافیایی به طور نسبی متفاوت است.بیش از ۶۰ ترکیب مختلف در پونه شناسایی شده اند که از مهمترین آن ها می توان به کارواکرول و تیمول اشاره کرد که ۸۰% ترکیبات موجود در پونه را تشکیل می دهند.
البته این را فراموش نکنید که خشک کردن این ماده ی گیاهی هم بر کمیت و فواید پونه و هم بر توزیع میزان ترکیبات فرار موجود تاثیر می گذارد.
تاثیر منفی آن به نحوه ی خشک کردن بستگی دارد مثلا زمانی که خشک کردن طولانی مدت باشد و با حرارت زیاد انجام شود تاثیر منفی آن چند برابر می شود.
ارزش غذایی پونه
انواع مختلفی از پونه کوهی وجود دارد که در آن میزان آنتی اکسیدان ها، ترکیبات و مواد مغذی بسیار متفاوت است.در جدول زیر برخی از مواد مغذی موجود در یک قاشق چایخوری یا ۱ گرم (گرم) برگ پونه کوهی خشک نشان داده شده است.
طبق دستورالعمل های غذایی به ثبت رسیده در سالهای ۲۰۱۵-۲۰۲۰ برای آمریکایی ها، میزان نیاز روزانه بزرگسالان نیز در این جدول آورده شده است که بسته به جنس و سن کاملا متفاوت است:
ماده غذایی | مقدار | نیاز روزانه بزرگسالان |
انرژی (کالری) | ۲٫۷ | ۱۸۰۰ – ۳۰۰۰ |
کربوهیدرات (گرم) | ۰٫۷ | ۱۳۰ |
فیبر (گرم) | ۰٫۴ | ۲۵٫۲ – ۳۳٫۶ |
کلسیم(میلی گرم) | ۱۶ | ۱۰۰۰ – ۱۲۰۰ |
فسفر (میلی گرم) | ۱٫۵ | ۷۰۰ |
پتاسیم (میلی گرم) | ۱۲٫۶ | ۴۷۰۰ |
فولات (میلی گرم) | ۲٫۴ | ۴۰۰ |
علاوه بر موارد ذکر شده در جدول بالا از دیگر مواد مغذی و معدنی موجود در پونه کوهی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آنتی اکسیدان ها
تریپتوفان
لیزین
والین
آرژنین
ویتامین A
ویتامین C
ویتامین E ( توکوفرول )
ویتامین K
پیروکسیدین
آهن
منیزیم
منگنز
اسید های چرب امگا3. 1
خواص پونه
سلامت دستگاه گوارش
کسانی که ناراحتی و مشکلات گوارشی دارند می توانند از پونه استفاده کنند ، پونه برای درمان بیماری های گوارشی و همچنین درمان سکسکه موثر است.سرشار از کلسیم
برای تقویت استخوان های و کودکان در حال رشد می توانید از پونه استفاده کنید. برای این منظور بهتر است برای تاثیرگذاری بیشتر پونه تازه یا خشک شده را به همراه ماست یا دوغ مصرف کنید.کاهش درد آرتروز و رماتیسم
یکی دیگر از کاربردهای پزشکی پونه در بی حس کنندگی می باشد که باعث می شود تا درد بیماری هایی مثل رماتیسم و آرتروز کاهش یابد.بادشکن و معرق
از برگ های گیاه پونه و همچنین ساقه های آن می توان برای جایگزین کردن بسیاری از داروها استفاده کرد. گیاه پونه دارای فوایدی نظیر بادشکن، معرق، مدر و محرک می باشد.کاهش تب
پونه باعث می شود تا تعریق بدن زیاد شود و همین امر کافی است تا میزان تب بدن شما کاهش پیدا کند.درمان سرما خوردگی و عفونت سینه
شما می توانید از این گیاه برای درمان سرماخوردگی استفاده کنید. گیاه پونه را می توان در مصارف پزشکی استفاده نمود، از پونه می توان برای درمان سرفه و عفونت سینه استفاده کرد.تقویت دستگاه گوارش و کبد
از دیگر خواص سلامت پونه می توان به درمان ناراحتی های کبدی ، اسهال های خونی ، ناراحتی های عصبی و اختلالات گوارشی اشاره کرد.کاهش درد قاعدگی
پونه به عنوان یک گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. پونه به عنوان یک گیاه قاعده آور می باشد و باعث انقباضات در رحم می شود و به جریان قاعدگی کمک می کند.افزایش ترشح صفرا
استفاده از پونه باعث می شود تا ترشح صفرا شما افزایش پیدا کند و این امر به سلامت بدن کمک می کند.کاهش گاز معده و دردهای شکمی
پونه می تواند در حذف گازهای انباشته در روده و معده بسیار موثر باشد و به عنوان یک گیاه دارویی برای گوارش محسوب می شود.خاصیت ضداسپاسم روده ها باعث می شود تا دردهای شکمی شما تسکین پیدا کند.
سلامت ریه ها
یکی دیگر از خواص پونه که می توان به آن اشاره کرد رفع ترشحات انباشته شده در ریه می باشد که برای درمان بیماری های مختلف به مانند برونشیت و سرماخوردگی موثر است.تسکین درد و آرامش
همانطور که قبلا اشاره شد پونه یک آرام بخش طبیعی است. دمنوش پونه باعث تسکین درد و آرامش ذهن می شود.کاهش اوره
پونه باعث می شود تا اسید اوریک بدن کاهش پیدا کند. کسانی که اوره ی بالا دارند می توانند از پونه استفاده کنند.درمان بیماری های گوارشی
پونه برای ناراحتی های معده بسیار موثر می باشد. اگر شما در طول روز زیاد دچار نفخ، اسهال و … می شوید می توانید از پونه برای کاهش تورم دستگاه گوارش خود استفاده کنید.درمان تبل خال و آنفولانزا
از عصاره پونه نیز می توان برای درمان تب خال ، آنفلوآنزا ، بیماری نیوکاسل استفاده نمود.شما می توانید پونه را به صورت جویدنی مصرف کنید چرا که دارای خواص ضدباکتریایی برای دهان و دندان می باشد.
پونه به مانند یک آنتی بیوتیک عمل می کند.
درمان عفونت ها
پونه دارای خاصیت ضدعفونی کنندگی برای بدن می باشد ، عفونت رحم ، ادرار و کلیه را می تواند به راحتی ضدعفونی کند.همچنین از پونه برای تمیز کردن زخم های بدن استفاده می شود. 2
عوارض و مضرات پونه
سقط جنین و زنان باردار
گفته می شود که مصرف پونه خشک و تازه و یا دمنوش پونه در مقادیر کم و با مشورت پزشک برای زنان در دوران بارداری مفید است اما روغن پونه به دلیل مقادیر بالای پولگون باعث انقباض رحم شده و با افزایش جریان قاعدگی خطر سقط جنین در زنان باردار را افزایش می دهد پس بهتر است زنان در دوران بارداری از مصرف روغن پونه اجتناب کنند.نوزادان و کودکان
گفته می شود به دلیل سمی بودن روغن پونه، این گیاه برای نوزادان و کودکان مضر بوده و بهتر است از آن استفاده نشود.کبد و کلیه
سبزی پونه تازه و خشک دارای خواص ضد عفونی کننده و سم زدایی بوده و برای درمان بیماری های کلیوی و کبد مفید است اما افراد مبتلا به بیماری های عفونت کلیه یا کبد چرب بهتر است از مصرف روغن پونه خودداری کنند چون پولگون موجود در آن ممکن است علائم بیماری را تشدید کند.مصرف پونه در برخی افراد باعث ایجاد آلرژی و حساسیت می شود که با علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع، استفراغ، مشکلات بلع، تب، لرز، اسپاسم عضلانی، نارسایی اندام، افزایش ضربان قلب و تغییرات نامنظم فشار خون مشخص می شود. 3
پی نوشت:
1.www.royka.ir
2.www.parsiday.com
3.www.coca.ir