پوسیدگی دندان چیست؟
در حقیقت زمانی که فرد بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کند و باقی مانده های مواد غذایی داخل شیارهای دندان و نیز مابین دندان ها می مانند، میکروب ها و باکتری هایی که داخل دهان هستند به آن ها حمله کرده و با تجزیه مواد غذایی باقی مانده، اسیدهایی را از خود ترشح می کنند که این اسید ها زمانی که با مینای دندان در تماس قرار می گیرند سبب حل شدن یا تخریب مینای دندان می گردد که این تخریب مینای دندان به عنوان پوسیدگی شناخته می شود.
علائم پوسیدگی دندان در کودکان
کودکان در سنین بسیار پایین شناخت و تعریفی از درد ندارند. پس چگونه بایستی متوجه دندان درد آن ها شویم؟جالب است بدانید پوسیدگی دندان در کودکان با علائمی همراه است که شناخت این نشانه ها کمک بسزایی در تشخیص پوسیدگی به والدین می نماید. اما این علائم کدامند؟
بی قراری های کودک
امتناع از غذا خوردن یا گریه کردن در زمان جویدن غذا
گذاردن دست خود بر روی گونه اش
ایجاد تورم در گونه های کودک
ایجاد تغییر رنگ لثه یا حتی پوست صورت که به صورت صورتی یا قرمز رنگ خواهد بود
متورم یا چرکی شدن لثه ها
تغییر رنگ لثه ها
عفونت های دندانی
بوی بد دهان 1
علت پوسیدگی دندان کودک
پوسیدگی دندان زمانی اتفاق می افتد که دهان کودک پر از باکتری شود. این باکتری ها اسید تولید می کنند و مینای دندان کودک را از بین می برند.
انتقال بزاق دهان والدین به دهان کودک
گاهی پدر و مادر یا پرستاران بچه بزاق دهان خودشان را وارد دهان کودک می کنند و این‌گونه باکتری های دهانشان به دهان کودک منتقل می شود. غذا دادن به کودک با قاشق خودتان، آب دادن به او با لیوان لب‌زده خودتان، تست کردن غذای کودک قبل از غذا دادن به او و تمیزکردن پستانک بچه با دهان، همگی از جمله مواردی هستند که باعث جابجایی بزاق و انتقال آن به دهان کودک می شود.
باقی ماندن مواد غذایی در دهان کودک
یکی دیگر از مواردی که می تواند باعث پوسیدگی دندان کودک شود، این است که مواد غذایی و مایعات (به جز آب) برای طولانی مدت یا به تعداد دفعات بالا در طول روز در دهان کودک باقی بماند. باکتری های موجود در دهان، شکرهای طبیعی و مصنوعی موجود در مواد غذایی را تبدیل به اسید می کنند و این اسید لایه رویی دندان را در خودش حل می کند. درنتیجه پوشش دندان از بین رفته و دندان شروع به پوسیدگی می کند.
شیر خوردن کودک هنگام خواب
یکی از رایج ترین دلایل جمع شدن مواد غذایی در دهان و پوسیدگی دندان این است که والدین هنگام خواب به کودکانشان شیشه شیر می دهند که حاوی شیر، آبمیوه یا مواد دیگر است (حتی اگر آن ها را با آب مخلوط کرده باشند). نوشابه، آب شکر یا نوشیدنی های شیرین دیگر هم از موادی هستند که هرگز نباید موقع خواب به بچه ها بدهید. حتی در طول روز هم اگر به کودک اجازه دهید مرتب شیشه شیر (یا شیشه های نی‌دار حاوی نوشیدنی های دیگر) به دهان داشته باشد و نوشیدنی هایی به جز آب مصرف کند، دندانش در معرض پوسیدگی قرار می گیرد.دندان نوزادان معمولا فقط به دلیل شیر خوردن از سینه مادر خراب نمی شود (هرچند زیاد و به مدت طولانی شیر بخورند) اما با این حال مادران باید حواسشان به شستشوی دهان کودک باشد و همیشه با استفاده از فلوراید و انجام توصیه های تغذیه‌ای سالم، از دندان نوزاد مراقبت کنند.
جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان
دکتر شیرانی می گوید روش های بسیاری برای پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک وجود دارد که اگر به آنها عمل کنید کمک بزرگی به فرزندان دلبندتان کرده اید.
مراجعه به دندانپزشک هنگام رویش اولین دندان کودک
توصیه می شود به محض درآمدن اولین دندان یا در تولد یک سالگی، کودک را به دندانپزشکی ببرید تا احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان در کودک کمتر شود. بعضی از پوسیدگی ها قابل جلوگیری هستند و اگر همه والدین قبل از خراب شدن دندان، برای چکاپ فرزندانشان را به دندانپزشک ببرند، تعداد نوزادانی که دندان هایشان خراب می شود کمتر خواهد شد. پزشک در این جلسات پاکیزگی دهان کودک را بررسی کرده و برای مراقبت و جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکتان توصیه هایی می کند.
مشورت با دندانپزشک کودک
همچنین می توانید درمورد نحوه غذا دادن به کودک، مراحل درآوردن دندان و شستشوی دهان هم از پزشک مشورت بگیرید. اگر پزشک تشخیص داد کودکتان در خطر پوسیدگی دندان است، اقداماتی پیشگیرانه از جمله وارنیش فلوراید انجام می دهد. بهترین کار این است که به جای درمان، سعی کنید قبل از به وجودآمدن مشکل، از آن پیشگیری کنید.
مراقبت از دندان در دوران بارداری
حتی قبل از اینکه فرزندتان به دنیا بیاید هم باید به بهداشت دهان خودتان رسیدگی کنید. وقتی باردار هستید مراجعه به دندانپزشکی هیچ اشکالی ندارد و البته خیلی هم مهم است. فرقی نمی کند با سینه به فرزندتان شیر می دهید یا با شیشه شیر، در هر صورت باید از دندان های او مراقبت کنید.
بهداشت دهان و دندان کودکان
با پارچه های تمیز مخصوص کودکان مرتب و خیلی آرام لثه های کودک را تمیز کنید. وقتی اولین دندان او درآمد، با استفاده از مسواک نرم مخصوص بچه ها و به اندازه یک دانه برنج خمیردندان حاوی فلوراید، دندان هایشان را مسواک بزنید.
مسواک زدن دندان کودک ۱ تا ۳ ساله
۱۲ تا ۳۶ ماهگی: دندان کودکتان را دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. تا سه سالگی فقط به اندازه یک دانه برنج خمیردندان روی مسواکشان بمالید. بهترین زمان برای مسواک زدن بعد از صبحانه و قبل از خواب است.
خارج کردن شیشه شیر از دهان کودک هنگام خواب
هیچگاه نگذارید هنگام خواب شیشه شیر داخل دهان کودک بماند. این کار نه تنها باعث می شود مواد شیرین نوشیدنی دندان های کودک را خراب کنند، بلکه حتی مکن است موجب عفونت گوش و پریدن مایع داخل دهان کودک شود.
پر کردن شیشه شیر با آب
هیچگاه از شیشه‌شیر یا لیوان نی‌دار برای آرام کردن بچه استفاده نکنید یا نگذارید با شیشه شیرش به این طرف و آن طرف برود و مدام آن را به دهان گرفته باشد. اگر فرزندتان دوست دارد بین وعده های غذایی همیشه شیشه شیر در دهان داشته باشد، آن را با آب پر کنید.
چک کردن فلوراید موجود در آب مصرفی
فلوراید موجود در آب مصرفی خود را چک کنید. اگر آبی که کودکتان می خورد حاوی فلوراید باشد، برایش بسیار مفید است. بنابراین بهتر است کمی از آب لوله‌کشی منزلتان را به پزشک بدهید تا روی آن آزمایش کند و ببیند حاوی فلوراید است یا خیر؛ اگر آب مصرفی خانه‌تان فلوراید کافی نداشته باشد، پزشک توصیه می کند از ذخایر فلوراید دار استفاده کنید. همچنین برای محافظت از دندان و جلوگیری از پوسیدگی، ورنیش فلوراید انجام می دهد. 2
درمان پوسیدگی دندان
پر کردن دندان
برای پر کردن یا ترمیم دندان موادی در دندان گذاشته می‌شود تا آسیب ناشی از پوسیدگی یا کرم‌خوردگی جبران شود. با پر کردن دندان عملکرد طبیعی آن حفظ می‌شود و از بیشتر شدن پوسیدگی جلوگیری می‌شود. دندانپزشک عامل‌های متعددی را هنگام انتخاب ماده پر کننده مناسب در نظر می‌گیرد که از جمله آنها می‌توان به گستردگی ترمیم، محل قرارگیری پر کردگی در دهان و هزینه آن اشاره کرد.
انواع پر کردگی دندان
پر کردن دندان گونه‌های مختلفی دارد که در زیر به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:پر کردن مستقیم: این عمل فقط در یک جلسه انجام می‌شود و مواد در حفره ایجاد شده قرار داده می‌شود. مواد مورد استفاده برای این نوع پر کردن دندان عبارت است از:
آمالگام (پر کردن دندان با مواد نقره‌ای رنگ)
گلاس آینومر
رزین آینومر
کامپوزیت (رزین)
پر کردگی غیرمستقیم: این نوع پر کردگی در دو جلسه یا بیشتر انجام می‌شود و شامل اینلی، آنلی، ونیر، روکش و پل یا بریج دندان است. این ترمیم‌ها از طلا، آلیاژ فلزی، سرامیک یا کامپوزیت ساخته می‌شود. 3
پی نوشت:
1.www.drshekarian.com
2.www.drsamanehshirani.com
3.www.orthodontic.ir
