بزرگ شدن قلب یا کاردیومگالی یعنی قلب شما بزرگ‌تر از حد طبیعی است. از علل بزرگ شدن قلب، فشار خون بالا است.

بزرگ شدن قلب یک بیماری نیست اما علامت یک نقص یا بیماری قلبی است که باعث می‌شود قلب سخت‌تر کار کند، از علل بزرگ شدن قلب می‌توان به فشار خون بالا و مشکلات دریچه‌های قلب اشاره کرد. قلب بزرگ‌تر می‌تواند خون را به طور مؤثرتر نسبت به یک قلب عادی پمپ کند. بزرگ‌تر شدن قلب می‌تواند منجر به عوارضی مانند سکته مغزی و نارسایی قلبی شود.

بزرگ شدن قلب یا کاردیو مگالی

واژه کاردیومگالی “cardiomegaly” به بزرگ شدن قلب گفته می‌شود که در آزمایش تصویربرداری، از جمله یک اشعه ایکس قفسه سینه دیده می‌شود. ممکن است به طور موقت به علت استرس، بارداری یا به علت یک بیماری پزشکی مانند تضعیف عضله قلب، بیماری عروق کرونر، مشکلات دریچه قلب یا ریتم‌های غیر طبیعی قلب، قلب به طور موقت بزرگ شود.

شرایط خاصی ممکن است باعث افزایش قطر عضلانی قلب شود یا یکی از اتاق‌های قلب را بپوشاند و قلب را بزرگ‌تر کند. بسته به شرایط، قلب بزرگ ممکن است موقتی یا دائمی باشد. قلب بزرگ ممکن است با اصلاح علت قابل درمان باشد. درمان برای قلب بزرگ ممکن است شامل داروه، روش‌های پزشکی یا جراحی باشد.

انواع کاردیومگالی

در عین حال، دو نوع بزرگی قلب وجود دارد. این دو نوع بزرگ شدن قلب گرچه معمولا به طور جداگانه روی می‌دهند، ولی ممکن است همزمان نیز اتفاق بیفتند:

1. هایپروتروفی که مستلزم افزایش ضخامت عضله ی قلب است که معمولا یکی از حفرات قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

2. دی لیشن که اندازه داخلی یکی از حفرات قلب افزایش می‌یابد و ممکن است در یکی از چهار حفره قلب و یا همه حفره‌های قلبی رخ دهد. در اکثر موارد، بزرگ شدن قلب غیر طبیعی است و با مشکلات قلبی عروقی همراه است. فقط یک استثناء، ورزش ایروبیک (هوازی) است که باعث بزرگ شدن قلب می‌شود و شامل هر دو نوع هایپرترافی و دی لیشن قلب است.

علائم بزرگ شدن قلب

گاهی اوقات بزرگ شدن قلب باعث ایجاد نشانه‌ای نمی‌شود. وقتی علائم رخ می‌دهد، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

* تنگی نفس
* ریتم قلب نامنظم (آریتمی)
* تورم در پاها و مچ پا ناشی از ایجاد مایع (ادم)
* خستگی
* سرگیجه

در اشکال شدیدتر ممکن است این علایم در هر زمان حتی به هنگام استراحت نیز ظاهر شوند. البته باید گفت دیگر بیماری‌های قلبی و ریوی و سایر بیماری‌ها نیز می‌توانند این نشانه‌ها را به همراه داشته باشند و به بزرگ شدن قلب اختصاص ندارند.

نشانه‌هایی که اورژانس پزشکی را نشان می‌دهند عبارت‌اند از:
* درد قفسه سینه
* تنفس سخت و مشکل
* درد در بازوها، پشت، گردن، یا فک
* غش

علل بزرگ شدن قلب

علل بزرگ شدن قلب می‌تواند ناشی از شرایط کار کردن آن، سخت‌تر از حد معمول باشد یا عضله قلب دچار آسیب شود. گاهی اوقات قلب به دلیل ناشناخته (ایدوپاتیک) بزرگ و ضعیف می‌شود. از علل بزرگ شدن قلب می‌توان به یک بیماری قلبی مادرزادی، آسیب به قلب از حمله قلبی یا ضربان قلب غیرطبیعی (آریتمی) اشاره کرد.

سایر علل بزرگ شدن عبارت‌اند از:
فشار خون بالا. قلب شما ممکن است نیاز به پمپ کردن بیشتر و قدرتمندتر برای تحویل خون به اندام‌های بدن داشته باشد که باعث بزرگ شدن و ضخیم شدن عضلات قلب می‌شود. فشار خون بالا می‌تواند قطر بطن چپ را افزایش دهد و این باعث می‌شود که عضله قلب در نهایت ضعیف شود. فشار خون بالا همچنین می‌تواند اتاق‌های فوقانی قلب را بزرگ کند.

بیماری قلبی. چهار دریچه در قلب جریان خون را در مسیر درست نگه می‌دارد. اگر دریچه‌ها با شرایطی مانند تب روماتیسمی، نقص قلب، عفونت‌ها (اندوکاردیت عفونی)، اختلالات بافت همبند، داروهای خاص یا درمان‌های تابشی برای سرطان آسیب ببینند، قلب شما ممکن است بزرگ شود.

بیماری عضله قلب (کاردیومیوپاتی). همانطور که ضخیم شدن و سخت شدن عضله قلب در حال پیشرفت است، قلب شما ممکن است بزرگ‌تر شود و سعی کند خون بیشتری به بدن خود اضافه کنید.

فشار خون بالا در آرتریت قلب و ریه‌ها (فشار خون ریوی). یکی دیگر از علل بزرگ شدن قلب داشتن فشار خون ریوی است. در این حالت قلب نیاز به پمپ کردن قدرتمندتر برای انتقال خون بین ریه‌ها و قلب پیدا می‌کند. در نتیجه، سمت راست قلب بزرگ می‌شود.

کم خونی. کم خونی یک بیماری است که در آن سلول‌های قرمز خون به اندازه کافی برای حمل اکسیژن کافی به بافت‌های بدن وجود ندارد. کم خونی مزمن می‌تواند یکی از علل بزرگ شدن قلب باشد و منجر به ضربان قلب سریع یا نامنظم شود. قلب شما باید خون بیشتری را پمپ کند تا کمبود اکسیژن در خون را جبران کند.

اختلالات تیروئید. کم کاری تیروئید (hypothyroidism) و پر کاری تیروئید (hyperthyroidism) می‌تواند منجر به مشکلات قلبی، از جمله قلب بزرگ شود.

آهن بیش از حد در بدن (هموکروماتوز). هموکروماتوز اختلالی است که بدن شما به طور کامل آهن را متابولیزه نمی‌کند و باعث می‌شود که آهن در اندام‌های مختلف از جمله قلب رسوب کند. این امر می‌تواند یکی از علل بزرگ شدن قلب باشد که موجب افزایش بطن چپ به علت تضعیف عضله قلب می‌شود.

بیماری‌های نادر که می‌تواند قلب شما را تحت تأثیر قرار دهد نیز می‌توانند از علل بزرگ شدن قلب باشند، مانند آمیلوئیدوز. آمیلوئیدوز یک بیماری است که در آن پروتئین‌های غیر طبیعی در خون جریان می‌یابد و ممکن است در قلب رسوب کنند که باعث تداخل با عملکرد قلب و باعث افزایش قطر آن می‌شود.

عوامل خطر

فشار خون بالا: فشار خون بالاتر از 140/90 میلی‌متر جیوه باعث افزایش خطر ابتلا به قلب بزرگ می‌شود.

سابقه خانوادگی قلب بزرگ یا کاردیومیوپاتی: اگر یک عضو خانواده، مانند یک والدین یا خواهر یا برادر، قلب بزرگ داشته باشید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار گیرید.

عروق مسدود شده در قلب (بیماری عروق کرونر): با این شرایط، پلاک چربی در شریان‌های قلب شما مانع جریان خون از طریق عروق قلب می‌شود که می‌تواند منجر به حمله قلبی شود. وقتی یک بخش از عضله قلب می‌میرد، قلب شما باید بیشتر پمپاژ کند تا خون کافی به بقیه بدن برسد که این عمل آن را بزرگ‌تر می‌کند.

بیماری قلبی مادرزادی: اگر با یک بیماری که بر ساختار قلب شما تأثیر می‌گذارد متولد شده‌اید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به قلب بزرگ قرار بگیرید.

بیماری قلبی: شرایطی که به دریچه‌های قلب آسیب می‌رساند ممکن است باعث افزایش قطر قلب شود.

حمله قلبی: داشتن سابقه حمله قلبی خطر ابتلا به قلب بزرگ شما را افزایش می‌دهد.

عوارض جانبی

خطر عوارض ناشی از بزرگ شدن قلب بستگی به بخشی از قلب که بزرگ شده و علل بزرگ شدن قلب دارد. عوارض قلب بزرگ ممکن است شامل موارد زیر باشد:

نارسایی قلبی: یکی از جدی‌ترین نوع بزرگ شدن قلب، بطن چپ بزرگ است که خطر ابتلا به نارسایی قلبی را افزایش می‌دهد. در نارسایی قلب، عضله قلب شما ضعیف می‌شود.

لخته شدن خون: داشتن قلب بزرگ ممکن است باعث ایجاد حساسیت بیشتر به ایجاد لخته‌های خون در پوشش قلب شود. اگر لخته‌ها وارد جریان خون شوند، می‌توانند به اندام‌های حیاتی بروند که باعث حمله قلبی یا سکته مغزی می‌شوند. لخته‌هایی که در سمت راست قلب شما ایجاد می‌شود ممکن است به ریه‌ها منتهی شود. وضعیت خطرناکی که به عنوان آمبولی ریه نامیده می‌شود.

ایست قلبی و مرگ ناگهانی: برخی از اشکال قلب بزرگ ممکن است منجر به اختلال در ریتم قلب شود. در اثر بر هم خوردن ریتم طبیعی قلب، ممکن است فرد دچار ایست قلبی و مرگ شود.

آیا بزرگ شدن قلب باعث مرگ میشود؟

برخی از انواع بزرگ شدن قلب می تواند منجر به بروز اختلال در ریتم ضربان قلب شما شوند. ضربان های قلبی که برای حرکت دادن خون خیلی کند باشند و یا شدت آن ها به قلب اجازه داشتن ریتم مناسب را ندهد می توانند منجر به ضعف و غش و در برخی موارد ایست قلبی و مرگ ناگهانی شوند.

چگونه قلب بزرگ شده تشخیص داده می شود؟

اگر شما علائم یک مشکل قلبی را دارید، پزشک معالج شما یک آزمایش بدنی انجام داده و تعدادی آزمایش مختلف را تجویز می کند تا به کمک آن ها مشخص کند که آیا قلب شما بزرگ شده است یا خیر و این که علت بروز این مشکل چه است.

آزمایش اشعه ایکس قفسه سینه
تصاویر ایکس ری به پزشک معالج شما کمک می کنند تا وضعیت ریه ها و قلب را بررسی کنند. اگر بزرگی قلب شما در تصاویر ایکس ری اثبات شود، معمولا آزمایش های بیشتری برای مشخص شدن دلیل آن مورد نیاز است.

الکتروکاردیوگرافی
این آزمایش گزارشی از فعالیت الکتریکی قلب شما را به کمک الکترودهای متصل به پوست نشان می دهد. ضربان و نبض ها به شکل امواج ثبت شده و بر روی یک مانیتور و یا یک کاغذ پرینت شده نمایش داده می شوند. این آزمایش به پزشک معالج کمک می کند تا مشکلات مربوط به ریتم قلبی را تشخیص دهد و یا آسیب های مربوط به یک حمله قلبی را شناسایی کند.

اکوکاردیوگرافی
این آزمایش برای تشخیص و تحت نظر قرار دادن قلب بزرگ شده است و از امواج صوتی استفاده می کند تا تصاویر ویدیویی از قلب شما بسازد. با این آزمایش، چهار اتاقک قلب ( دو دهلیز و دو بطن) را می توان به خوبی ارزیابی کرد.

پزشک معالج می تواند از نتایج این آزمایش بفهمد که قلب شما تا چه حد بهینه خون را پمپاژ می کند، مشخص کند کدام یک از اتاقک های قلب شما بزرگ شده است، به دنبال سرنخ هایی از حملات قلبی قدیمی باشد و بفهمد که آیا شما مشکل مادرزادی قلبی دارید یا خیر.

آزمایش استرس
این نوع از آزمایش که به آن تست ورزش نیز می گویند، اطلاعاتی در مورد این که قلب شما در حین فعالیت بدنی چطور کار می کند ارائه می دهد. یک تست ورزش معمولا شامل راه رفتن بر روی یک تردمیل و یا راندن یک دوچرخه ثابت می شود که در حین آن ریتم قلبی، فشار خون و تنفس شما ارزیابی خواهد شد.

سی تی اسکن و یا آزمایش ام آر آی
در سی تی اسکن شما بر روی یک میز دراز می کشید و وارد یک ماشین شبیه به دونات می شوید که به آن گانتری می گویند. یک لوله ایکس ری درون این ماشین اطراف بدن شما می چرخد و تصاویری را از قلب و قفسه سینه شما ثبت خواهد کرد.

در آزمایش ام آر آی قلبی بر روی یک میز در درون یک ماشین شبیه به لوله دراز می کشید. این ماشین از میدان آهنربایی و امواج رادیویی استفاده می کند تا سیگنال هایی که تصاویری از قلب شما تولید می کنند را تولید کند.

آزمایش های خونی
پزشک معالج ممکن است آزمایش های خونی خاصی را تجویز کند تا بتواند سطح برخی از مواد خاص درون خون شما را تشخیص دهد. همچنین این آزمایش های خونی می توانند به پزشک معالج شما کمک کنند برخی دیگر از مشکلات که ممکن است علائم شما را به وجود آورند را رد کنند.

کاتتریزاسیون قلب و بیوپسی
در این پروسه، یک لوله باریک با نام کاتتر وارد کشاله ران شما شده و به سمت رگ های خونی در قلب شما هدایت می شود که در آنجا یک نمونه کوچک (بیوپسی) از قلب شما، در صورت مشخص شدن، استخراج می شود تا در آزمایش مورد بررسی و آنالیز قرار گیرد.

در این آزمایش میزان فشار درون اتاقک های قلب شما (دهلیز و بطن ها) اندازه گیری می شود تا مشخص شود خون با چه شدتی در قلب شما پمپاژ می شود. تصاویر مربوط به شریان های قلب شما در حین این پروسه گرفته می شوند آنژیوگرافی عروق کرونری تا از عدم وجود مشکل مسدود بودن رگ های قلبی اطمینان حاصل شود.

آیا بزرگی قلب درمان دارد؟

تمرکز درمان های موجود برای قلب بزرگ شده افراد بر روی حل علت اصلی بروز مشکل تمرکز دارند.

درمان دارویی

اگر کاردیومیوپاسی و یا دیگر انواع مشکلات قلبی مسئول مشکل بزرگی قلب شما باشند، پزشک معالج ممکن است داروهای خاصی را پیشنهاد دهد.

* دیورتیک ها برای کاهش میزان سدیم و آب در بدن شما، که می تواند به کاهش فشار در شریان ها و قلب نیز کمک کند.
* محدود کننده های آنزیم آنژیوتنسین (ACE) برای کاهش فشار خون و بهبود قابلیت پمپاژ قلب
* مسدود کننده های گیرنده آنژیوتنسین (ARBs) برای ارائه مزیت های داروهای ACE برای آن دسته از افراد که نمی توانند آن ها را مصرف کنند.
* بتا بلاکر ها برای کاهش فشار خون و بهبود کارکرد قلب
* آنتی کوگولان ها برای کاهش ریسک ایجاد لخته های خونی که می توانند منجر به بروز حمله قلبی و یا سکته شوند.
* آنتی آریتمیک ها برای این که مطمئن شوید قلب با ریتم نرمال کار می کند.

اگر داروها برای حل مشکل شما کافی نیستند، پروسه های پزشکی و جراحی مورد نیاز است.

دستگاه های پزشکی برای نرمال کردن ضربان قلب

برای برخی از انواع خاص قلب بزرگ شده (کاردیومیوپاسی گشاد شده) یک دستگاه تنظیم کننده ریتم که انقباض های بین بطن چپ و راست را زمانی که نیاز باشد تنظیم کی کند استفاده خواهد شد. برای افرادی که در خطر آریتمیها هستند، درمان دارویی یا دستگاه قابل ایمپلنت ICD گزینه خوبی است.

آی سی دی ها دستگاه های کوچکی هستند – اندازه یک ورق – که در سینه ایمپلنت می شوند و ریتم قلب شما را تحت نظر قرار می دهند و شوک های الکتریکی را در مواقع لازم برای کنترل ضربان قلب وارد خواهند کرد.

اگر علت اصلی قلب بزرگ شما فیبریلاسیون باشد به پروسه های درمانی نیاز دارید که ریتم قلب شما را به حالت نرمال برگردانند تا از ضربان تند قلب شما جلوگیری کند.

عمل جراحی دریچه قلبی

اگر مشکل شما مربوط به دریچه های قلب باشد و یا بزرگی قلب برای دریچه ها مشکل ایجاد کرده باشد عمل جراحی برای تعمیر و یا تعویض دریچه انجام می شود.

جراحی قلب باز عروق کرونر

اگر بزرگی قلب به بیماری عروق کرونر ربط داشته باشد، این نوع عمل جراحی انجام خواهد شد.

دستگاه کمک یار بطن چپ (LVAD)

اگر مشکل نارسایی قلبی داشته باشید به این دستگاه قابل ایمپلنت مکانیکی پمپاژ نیاز دارید تا به جریان ضعیف شده قلب شما کمک کند. ممکن است در زمانی که در انتظار انجام پیوند قلب هستید یک LVAD برای شما ایمپلنت شود و یا شاید در زمانی که کاندیدای پیوند قلب نیستید به عنوان یک درمان بلند مدت برای نارسایی قلبی مورد استفاده باشد.

پیوند قلب

اگر دارو ها نتوانند علائم شما را کنترل کنند انجام پیوند قلب احتمالا آخرین گزینه پیش رو است. به علت کمبود اهدا کنندگان قلب، حتی کسانی که به شدت مریض هستند باید مدت ها در صف بمانند.

درمان خانگی بزرگ شدن قلب

راه های مختلفی برای بهبود وضعیت خود در پیش رو دارید اما با این حال نمی توانید این مشکل را به کلی درمان کنید. پزشک معالج شما ممکن است برای بهبود وضعیت تعدادی راهکار پیشنهادی پیش روی شما بگذارد. از جمله این موارد می توان به راهکار های زیر اشاره داشت:

* ترک سیگار
* کم کردن وزن اضافه
* محدود کردن نمک در رژیم غذایی
* کنترل کردن بیماری دیابت
* تحت نظر قرار گرفتن فشار خون
* انجام ورزش و تحرک متعادل، البته پس از مشورت با دکتر جهت مشخص شدن بهترین نوع فعالیت بدنی برای وضعیت شما
* محدود کردن و یا حذف الکل و کافئین
* داشتن ۸ ساعت خواب در شب

درمان کاردیومگالی با طب سنتی

از نظر طب سنتی قلبی که بزرگ شده یعنی که غلبه بلغم دارد موارد زیر به دقت رعایت شود:

ο ارده با شیره انگور هفته ای ۵ وعده صبحانه

ο دوسین (۱ واحد سیاه دانه نیم کوب+۳ واحد عسل) از این ترکیب روزی ۳ قاشق مرباخوری هر ۸ ساعت میل شود. (۱۲۰ روز)

ο عرق بهارنارنج شبی یک لیوان به همراه کمی عسل میل شود.(۱۲۰شب)

ο روزی یک عدد “به” ناشتا میل شود.(۱۲۰ روز)

ο کاهش جدی سردیها (۸۰ روز)

ο بادکش کتف یک شب در میان ۲۱ مرحله

جلوگیری

اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی مانند کاردیومیوپاتی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر کاردیومیوپاتی یا سایر بیماری‌های قلب در اوایل تشخیص داده شود، درمان ممکن است از بدتر شدن بیماری جلوگیری کند.

کنترل عوامل خطر برای بیماری عروق کرونر – مصرف دخانیات، فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت – به کاهش خطر ابتلا به نارسایی قلب و کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی کمک می‌کند. شما می‌توانید شانس ابتلا به نارسایی قلبی را با خوردن یک رژیم غذایی سالم و استفاده نکردن از الکل و یا مواد مخدر غیر قانونی کاهش دهید. کنترل فشار خون بالا با رژیم غذایی، ورزش و احتمالاً دارو نیز مانع از بزرگ شدن قلب در فرد می‌شود.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت دکتریزدان خواه
سایت بیتوته