سرطان کلیه چیست؟

سرطانی است که از کلیه ها شروع شده و به نقاط دیگر می رسد. کلیه های دو عضو لوبیا به شکل هستند که هر یک در حدود اندازه مشت است. آنها در پشت اندام های شکمی قرار دارند.

در بزرگسالان، سرطان سلول کلیوی شایعترین نوع سرطان کلیه است. کودکان خردسال به احتمال زیاد به نوعی سرطان کلیه بنام تومور ویلمز مبتلا می شوند. به نظر می رسد میزان بروز سرطان کلیه در حال افزایش است.

یکی از دلایل احتمالی می تواند این واقعیت باشد که تکنیک های تصویربرداری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمایشات ممکن است منجر به کشف تصادفی بیشتر سرطان های کلیوی شوند. سرطان کلیه اغلب در مراحل اولیه، هنگامی که سرطان کوچک و محدود به کلیه است، کشف می شود.1

علائم سرطان کلیه

وجود خون در ادرار و احساس توده در شکم، دو علامت شایع سرطان سلول کلیوی به‌شمار می‌آیند. در اینجا یادآوری می‌کنیم که برخی بیماری‌ها یا شرایط نیز می‌توانند همین علامت‌ها را به‌وجود آورند.

متأسفانه سرطان کلیه در ابتدا هیچ علامتی ندارد و با رشد توده سرطانی در کلیه، به‌ تدریج علائم زیر ظاهر می‌شوند:

وجود خون در ادرار

حس توده در شکم

درد در پهلو که برطرف نمی‌شود.

کاهش اشتها

کاهش وزن بدون دلیل خاص

کم خونی.2

علت سرطان کلیه

هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث این بیماری می شود. پزشکان معتقدند که سرطان کلیه از زمانی آغاز می شود که برخی از سلول های کلیوی در DNA خود تغییراتی (جهش) ایجاد می کنند. DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول می گوید چه کاری باید انجام دهد. سلولهای غیرطبیعی تجمع یافته توموری را تشکیل می دهند که می تواند فراتر از کلیه باشد. بعضی از سلول ها می توانند در قسمت های دوردست بدن منتشر شوند.1

چه عواملی خطر سرطان کلیه را افزایش می دهد؟

عواملی که می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، عبارتند از:

سن بالاتر

خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد.

فشار خون بالا

فشار خون بالا، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

چاقی

افرادی که چاق هستند نسبت به افراد سالم خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کلیه را دارند.

سابقه خانوادگی سرطان کلیه

اگر نزدیکان خانواده به این بیماری مبتلا باشند، خطر ابتلا به سرطان کلیه بیشتر است.

سیگار کشیدن

افراد سیگاری نسبت به افراد غیر سیگاری خطر بیشتری از سرطان کلیه دارند. بعد از ترک، ریسک خطر کاهش می یابد.

درمان نارسایی کلیه

افرادی که دیالیز طولانی مدت برای درمان نارسایی مزمن کلیه دریافت می کنند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کلیه دارند.

برخی از سندرم های ارثی

افرادی که با سندرم های ارثی خاص به دنیا می آیند، ممکن است خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش دهند، مانند افرادی که به بیماری فون هیپل-لینداو، سندرم Birt-Hogg-Dube، مجموعه اسکلروز توبرکل، سرطان ارثی سلول کلیوی پاپیلری یا سرطان کلیوی خانوادگی مبتلا هستند.3

تشخیص

اگر بیمار علائمی داشت که مشابه سرطان کلیه بود، پزشک یک یا بیشتر از این آزمایش ها را در مورد او انجام می دهد:

تست بدنی

پزشک علائم حیاتی مثل تب و فشار خون بیمار را چک کرده و پهلوهای او را لمس می کند.

تست ادرار

برای چک کردن خون در ادرار

تست خون

برای اندازه گیری موادی مثل کراتینین (غلظت زیاد کراتینین به این معنی است که کلیه ها کار خود را درست انجام نمی دهند).

تست آی وی پی

پزشک رنگ خاصی را به درون وریدی در بازو تزریق می کند. رنگ در بدن حرکت می کند و به وسیله کلیه ها دریافت می شود. رنگ باعث درخشش کلیه ها در زیر اشعه ایکس می گردد. مقداری از اشعه ایکس رنگ را هنگام عبور از مثانه و حالب ردیابی می کند. اشعه ایکس می تواند تومورهای کلیه و مشکلات دیگر را نشان دهد.

سی تی اسکن

دستگاه تولیدکننده اشعه ایکس به کامپیوتری متصل است و یک سری عکس از جزئیات کلیه می گیرد.

تست ماورای صوت

از امواج فوق صوت که افراد آن را نمی شنوند استفاده می گردد. امواج از کلیه بازتاب می شوند و پژواک آن ها توسط رایانه ای دریافت و تصاویری تحت عنوان سونوگرام ساخته می شود.

بیوپسی (نمونه برداری)

عبارت است از خارج کردن تکه ای از بافت کلیه برای بررسی سلول های سرطانی.3

سرطان کلیه چگونه درمان می‌شود؟

گزینه‌های درمانی گوناگونی برای سرطان سلول کلیوی وجود دارد. در ادامه تلاش می‌کنیم با پنج نوع درمان استاندارد سرطان سلول کلیوی بیش‌تر آشنا شویم:

گاهی اوقات برای درمان سرطان کلیه یک کلیه یا هر دو آن را از طریق جراحی از بدن خارج می‌کنند. همان‌طور که اشاره شد گاهی یک کلیه هم برای ادامه زندگی عادی کافی است. اگر هر دو کلیه برداشته شوند روش‌های مختلف دیالیز به شخص اجازه می‌دهد به زندگی ادامه دهد. اگر سرطان از کلیه به سایر قسمت‌های بدن دست‌اندازی نکرده باشد، امکان پیوند کلیه نیز وجود خواهد داشت.

اگر جراحی امکان‌پذیر نباشد، با آمبولیزه کردن شریان کلیوی (تولید انسداد در رگ کلیوی) می‌توان توده سرطانی را از پا در‌آورد. در این روش، قطعه کوچکی از ژلاتین خاص در رگ کلیوی تزریق می‌شود که این ژلاتین، رگ کلیوی را می‌بندد و از رسیدن خون دارای اکسیژن و مواد غذایی به سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. پس از جراحی ممکن است برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده، بیمار به شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشد.

در پرتودرمانی از اشعه ایکس پرانرژی یا سایر اشعه‌ها برای نابود کردن سلول‌های سرطانی در حال رشد و تکثیر استفاده می‌شود.

در شیمی‌درمانی هم از داروهایی استفاده می‌شود که یا سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند یا از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند.

در ایمنی‌درمانی از دستگاه ایمنی بدن بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می‌شود. در این روش از موادی که در بدن یا آزمایشگاه تولید شده کمک گرفته می‌شود تا دستگاه ایمنی بدن فعالیت طبیعی خود را بازیابد یا فعالیتش بیش‌تر شود یا فعالیتِ خاصی از آن بیش‌تر شود، به‌ شکلی که سلول‌های سرطانی را از بین ببرد. به این روش درمانی، زیست‌درمانی (biotherapy) نیز گفته می‌شود.

در روش درمان هدف‌مند، مواد یا داروهایی به‌کار گرفته می‌شود که سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آن‌ها حمله می‌کند؛ بدون این‌که سلول‌های طبیعی آسیب ببینند. در این روش، برای درمان سرطان کلیه از داروهایی که از ساخت رگ جلوگیری می‌کنند استفاده می‌شود. این مواد اجازه نمی‌دهند که رگ‌ها در توده سرطانی و اطراف آن رشد کنند. بنابراین با نرسیدن خون کافی، توده سرطانی کم‌کم چروکیده شده و از‌ بین‌ می‌رود.2

چگونه از سرطان کلیه پیشگیری کنیم؟

انجام اقدامات برای بهبود سلامتی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان کلیه کمک کند. برای کاهش خطر خود، سعی کنید:

سیگار کشیدن را ترک کنید

اگر سیگار می کشید، ترک کنید. گزینه های بسیاری برای ترک وجود دارد، از جمله برنامه های پشتیبانی، داروها و محصولات جایگزین نیکوتین.

وزن سالم خود را حفظ کنید

برای حفظ وزن سالم خود تلاش کنید. اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، تعداد کالری را که هر روز مصرف می کنید کاهش دهید و سعی کنید بیشتر روزهای هفته از نظر جسمی فعال باشید.

فشار خون بالا را کنترل کنید

اقدامات سبک زندگی مانند ورزش، کاهش وزن و تغییر رژیم غذایی می توانند در کاهش فشار خون کمک کند. ممکن است برخی از افراد برای کاهش فشار خون نیاز به مصرف دارو داشته باشند. در مورد گزینه های خود با پزشک خود صحبت کنید.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.abidipharma.com
3.www.irankf.com