اوزون تراپی یا اوزون درمانی چیست؟
اوزون تراپی به کارگیری گاز اوزون برای درمان یک بیماری یا یک زخم در بدن است. اوزون گاز بی رنگی است که از سه اتم اکسیژن تشکیل میشود. در سال ۲۰۱۹ سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرد که گاز اوزون سمی بوده و استفاده از آن در اعمال پزشکی جایز نیست.با این همه هنوز عدهای از اوزون برای درمان بیماریهایی که توسط سیستم ایمنی بدن تحریک میشوند، استفاده میکنند. همچنین برای از بین بردن عفونت و درمان گروهی از بیماریها از این روش استفاده میشود. در بیمارستان، گاز مورد استفاده برای اوزون تراپی از منابع اکسیژن با درجه پزشکی و درمانی استفاده میشود.1
انواع روشهای اوزون تراپی
اوزون تراپی به روشهای مختلفی انجام میشود، پزشک با بیمار صحبت کرده و در نهایت بهترین روش انتخاب میشود.سه نوع اصلی اوزون تراپی شامل:
مستقیم در بافت
اگر اوزون تراپی به منظور حل مشکلات و زخمهای بزرگ انجام شده باشد، گاز اوزون به صورت مستقیم درون بافت قسمتی از بدن که دچار مشکل شده، اعمال میشود. در این حالت زمانی که پوششهای حفاظتی مناسب وجود دارد، اوزون تراپی انجام خواهد شد.درون وریدی
برای درمان اختلالات داخلی، مانند اچ آی وی، گاز اوزون در خونی که از بدن گرفته شده، حل میشود و سپس خون به همراه گاز اوزون حل شده در آن به بدن تزریق میشود. انجام اوزون تراپی به این روش خطر تشکیل آمبولی را افزایش خواهد داد.درون عضلانی
برای این منظور اوزون پیش از تزریق با اکسیژن مخلوط میشود.1آیا اوزون درمانی واقعا موثر است؟
طبق یکی از گزارشهای سال ۲۰۰۵، شواهد کافی برای توصیه ازن درمانی برای HIV یا سایر بیماریهای عفونی، بیماریهای قلبی، سرطانها، بیماریهای پوستی یا طیف وسیعی از بیماریها وجود ندارد.اگرچه اوزون در برابر ویروسی که باعث اچ آی وی در خارج از بدن میشود، موفقیت کسب کرده است، اما تاکنون هیچ تحقیقی ایمنی یا اثربخشی آن را در انسانهای زنده نشان نداده است.
برخی تحقیقات نشان میدهد که ازن تراپی میتواند با تعدیل پاسخ سیستم ایمنی بدن و برگرداندن کمبود اکسیژن در بدن با بیماری، از جمله سرطان، مقابله کند.
با این حال، طب مکمل و جایگزین برای سرطان اظهار داشت که هیچ آزمایش کنترل شده تصادفی در افراد مبتلا به سرطان وجود ندارد و آزمایشهای بسیار کمی درباره اثرات اوزون درمانی بر روی انسان برای بیماریهای مختلف وجود دارد.
FDA استفاده اوزون “در هر مشکل پزشکی که هیچ اثبات ایمنی و اثربخشی درباره آن وجود ندارد” را مجاز نمیداند.
به این معنی که محققان قبل از تعیین تأثیرات واقعی اوزون درمانی بر روی بدن انسان و اینکه آیا فواید درمانی دارد یا نه، باید آزمایشات بیشتری انجام دهند.2
اوزون تراپی دیسک کمر یا ازن درمانی برای دیسک کمر
اصول درمان اوزون تراپی با ازن درمانی دیسک کمر بدین صورت است که رادیکالهای آزاد درون اوزون (اکسیژن سوم موجود در اوزون) از این طریق باعث کاهش التهاب می شود که با مواد داخل دیسک وارد واکنش شده و این امر فتق دیسک کمر را کاهش داده و به تبع آن التهابات و دردهای ناشی از آن را کاهش می دهد.این کوچک شدن دیسک بیرون زده در این روش علاوه بر کاهش فشار وارد شده بر کانال نخاع، سبب بهبود گردش خونی در فرد و در نتیجه باعث اکسیژن رسانی بهتر به ریشه های عصبی می شود. آمارها حاکی از آنند که تا کنون بیش از 14 هزار نفر در اروپا از مشکلات دیسک کمر خود خلاص شده اند. افرادی که از روش ازن درمانی بهره جسته اند بعد از گذشت دو روز درد در ناحیه مربوطه را به شدت از دست داده اند.
اوزون درمانی برای دیسک کمر را گاهی یک نوع جراحی بسته هم می نامند و در واقع درمان جراحی بسته دیسک کمر به روش های مختلفی انجام می شود که یکی از آنها ازن درمانی کمر می باشد.
تزریق ازن جهت درمان دیسک کمر به سه شبوه انجام می شود. و بر اساس معتبرترین مقالات مروری دارای شواهد بالینی قوی در اثربخشی می باشد:
یکی داخل دیسک کمر ویا داخل فورامن خروجی دیسک (دارای evidence Ic) در اطاق عمل ،
دوم تزریق کنار دیسک کمر و پاراورتبرال ( دارای evidence Ib ) در کلنیک های طب فیزیکی و درد و
سوم تزریق گاز ازن به صورت اپیدورال و یا کودال اپیدورال که هم در کلنیک و هم اطاق عمل قابل انجام می باشد. تزریق ازن در داخل دیسک همان درمان جراحی بسته دیسک کمر و یا جراحی دیسک کمر به روش غیر جراحی است.
کاربرد اوزون تراپی در درمان آرتروز و ازن درمانی زانو
اوزون تراپی در حالت معمول، در درمان آرتروز مفاصل زانو و شانه و آرتروز لگناستفاده می شود. اصولا در درمان آرتروز مفاصل از داروهای ضد التهابی، تزریق در مفصل و در موارد حادتر از جراحی تعویض مفصل استفاده می شود.در حالتی که بیماری تا آن حدی شدید نشده که پیشنهاد جراحی به وی داده شود تزریق گاز اوزون یا ازن درمانی می تواند خواص ضد التهابی، ضد درد و همچنین ترمیمی در بیمار مورد نظر داشته باشد. حتی ممکن است بسیاری از بیماران کاندید عمل جراحی را از طریق ازندرمانی نیاز به جراحی نداشته باشند.
درمان آرتروز زانو توسط اوزون تراپی یا اوزون تراپی زانو
آرتروز زانو از بیماریهایی است که راهکارهای جایگزین جراحی بسیاری در درمان آن دارد. از جمله این راهکارها می توان به تزریق داخل مفصلی کورتون یا ژلهای اسید هیالورنیک و پی آر پی اشاره نمود. در این راستا و شاید بتوان از همه آنها موثرتر از تزریق داخل مفصلی اوزون نام برد که از آن با عنوان اوزون تراپی زانو هم یاد می شود. تزریق ازن علاوه بر خصوصیات ضد التهابی، سیستم بازسازی را نیز در داخل مفصل فعال کرده و باعث بهبودی سریع بیماران مبتلا به آرتروز زانو می شود.آنچه در خصوص اوزون تراپی زانو بسیار مهم بوده و آنرا از سایر درمانها متمایز می گرداند، عوارض بسیار ناچیز و قیمت بسیار ارزان این نوع درمان نسبت به سایر راهکارهای درمانی می باشد.
اوزون درمانی گردن
تزریق گاز اوزون در ناحیه گردن هم بخصوص در مفاصل فاست امکان پذیر است . تزریق اوزون نقاط ماشه ای و فاست های گردنی می تواند موجب درمان بسیاری از گردن درهای حاد و مزمن شود.2موارد کاربرد اوزون درمانی
اوزون پزشکی میتواند در درمان درد، التهاب و تخریب تاندون، مفصل یا دیسک های بین مهرهای کمری یا گردنی مؤثر واقع شود. تئوری درمان با اوزون این است که رادیکالهای آزاد درون اوزون (اکسیژن سوم ازون) با مواد داخل دیسک واکنش میدهد و موجب کاهش التهاب، درد و کوچک شدن فتق دیسک میشود.همچنین در آرتروز مفاصل زانو و شانه و سایر مفاصل که به علت تخریب غضروف مفصلی و وارد شدن آن در فضای مفصلی منجر به ایجاد التهاب، تورم و درد میشود، میتوان از اوزون درمانی استفاده کرد.
در حالت معمول، جهت درمان آرتروز مفاصل از کاهش فشار و وزن روی مفصل، داروهای ضد التهابی استروئیدی و غیر استروئیدی، تزریق کورتون و هیالاز در مفصل استفاده میشود. همچنین در مواردی که تخریب مفصل شانه یا زانو شدید است و سن و شرایط طبی بیمار مناسب است، جراحی تعویض مفصل زانو و یا شانه پیشنهاد میگردد.
در مواردی که درمان دارویی مؤثر نیست و بیمار کاندید جراحی نیست میتوان از تزریق ده سیسی (10 cc) گاز اوزون بهره جست که با اثرات ضد التهابی، ضد دردی و ترمیمی آن باعث کاهش التهاب و درد و ترمیم مفصل میشود.3
عوارض جانبی
عوارض جانبی مرتبط با اوزون تراپی بسته به نوع درمانی که فرد انجام میدهد، میتواند متفاوت باشد.انسانها هرگز نباید اوزون را استنشاق کنند. اگر گاز اوزون به دهان، بینی یا چشم وارد شود، میتواند باعث سوزش چشم و همچنین منجر به سرفه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شود. مواجهه شدیدتر میتواند منجر به عوارض تنفسی شود.
افرادی که تحت ازن درمانی قرار میگیرند، گاهی اوقات واکنشهایی را تجربه میکنند. این واکنشها میتوانند علائمی شبیه آنفولانزا را در فرد ایجاد کنند و باعث شوند که در کوتاه مدت احساس بدتری داشته باشد.
برخی از روشهای اوزون درمانی شامل دمیدن گاز به بدن است. اگر کسی ازن را از طریق راست روده دریافت کند، ممکن است احساس ناراحتی، گرفتگی و احساس نیاز به دفع گاز کند. این عوارض موقتی است.2
پینوشتها
1.www.drdr.ir
2.www.spinalpainclinic.com
3.www.drheidarian.ir