ناگفته‌هاي آنفلوآنزاي خوکي

ويروس H1N1 با بدن ما چه مي‌کند؟

اين روزها کمتر کسي پيدا مي‌شود که با آنفلوآنزاي خوکي و علايم آن آشنا نباشد. اخبار تمام‌نشدني در مورد اين بيماري و راه‌هاي پيشگيري از آن بخش زيادي از فضاي ذهني ما را اشغال کرده است. آن‌قدر که حتي جايي براي کنجکاوي‌هاي ساده و کودکانه باقي نمي‌ماند: به راستي آيا شما مي‌دانيد ويروس آنفلوآنزا با بدن ما چه مي‌کند؟ اين همه علايم عجيب و غريب چگونه پديد مي‌آيند؟
شايد بهتر باشد در قدم اول نام اين ويروس را بيشتر بشناسيم. واقعيت اين است که نام کلي H1N1 را بايد براي ويروس جديد با کمي چشم‌پوشي بپذيريم. در حقيقت ويروس جديد خود گونه‌اي از ويروس H1N1 است و گونه‌‌هاي ديگري از اين ويروس پيش از اين نيز وجود داشته‌اند. حرف A در نام ويروس نيز به معناي آن است که منشا ويروس از حيوان ( Animal ) است اما H و N به تقسيم‌بندي‌هاي آزمايشگاهي (سرولوژيکي) ويروس مربوط مي‌شوند. H مخفف هموگلوتنين، نوعي پروتئين و N مخفف نوروآمينيداز نوعي آنزيم در سطح ويروس هستند. هر دوي اين مواد مستقيما در بيماري‌زايي ويروس نقش دارند.
تقويم آنفلوآنزا هر چند آنفلوآنزاي خوکي در افراد مختلف مي‌تواند با علايم متفاوتي آغاز شود اما کم و بيش اغلب افراد چنين ترتيبي از گرفتاري‌ها را طي روزهاي متوالي بيماري تجربه مي‌کنند :

روز اول

دوره نهفته: احساس مبهم ناخوشي- در اين مرحله فرد مي‌تواند ويروس را به ديگران منتقل کند

روزهای دوم تا پنجم

شروع بيماري با تب ناگهاني که اغلب از تب آنفلوآنزاي معمولي بيشتر است.
لرز تکان‌دهنده که گاهي با کاهش فشار خون همراه است.
سردرد شديد.
بدن‌درد شکم‌درد و مشکلات گوارشي.
درگيري بيني که اکثراً به صورت گرفتگي و گاهي آب‌ريزش بيني خواهد بود.
عطسه و سرفه خفيف.
تشديد سرفه.
روز ششم و هفتم
دوره نقاهت : اغلب علايم بيماري فروکش مي‌کنند اما سرفه خفيف چند هفته تا يک ماه باقي مي‌ماند

چرا تب مي‌کنيم؟

تب در بدن، توسط چند مکانيسم در هم پيچيده ايجاد مي‌شود. پس از آنکه سيستم ايمني از آلوده شدن گروهي از سلول‌ها به ويروس آنفلوآنزا باخبر شد با شيوه‌هاي گوناگوني سعي مي‌کند تا به جنگ آنها برود. يکي از اين راه‌ها تکثير بيش از اندازه گلبول‌هاي سفيد و فرستادن آنها به محل عفونت است. تکثير بيش از اندازه اين سلول‌ها خود باعث بالا رفتن دماي بدن مي‌شود. از سوي ديگر بعضي مواد بيوشيميايي که در پاسخ به عفونت از اين سلول‌ها و ماکروفاژها ترشح مي‌شوند نيز نقش تب‌زايي دارند. اين مواد با تغيير دادن تنظيمات هيپوتالاموس درجه حرارت بدن را بالا مي‌برند. هيپوتالاموس مرکز تنظيم حرارت بدن است. به اين ترتيب تب علاوه بر اينکه نشانه درگيري شديد سيستم ايمني بدن با ويروس آنفلوآنزا است، خود راهي براي مقابله با آن هم به حساب مي‌آيد زيرا ويروس‌ها در دماي بالاتر کمتر تمايل به تکثير پيدا خواهند کرد. بنابراين بهتر است براي پايين آوردن تب آنفلوآنزا چندان عجله نداشته باشيم.

چرا به سرفه مي‌‌افتيم؟

وقتي هواي آلوده به ويروس آنفلوآنزا را استنشاق مي‌کنيم قطرات ريز حاوي ويروس در مخاط لزج گلو و بيني گير مي‌کنند و ويروس‌ها به سرعت در سلول‌هاي مخاطي راه تنفسي نفوذ مي‌کنند. پيامي که از سلول‌هاي آلوده به بيرون مخابره مي‌شود سلول‌هاي سيستم ايمني را به اين ناحيه مي‌کشاند. ماکروفاژها، سلو‌ل‌هاي T و پادتن‌هاي مترشحه از سلول‌هاي B هر کدام به نحوي سلول‌هاي آلوده را از بين مي‌برند. در اين حالت تجمعاتي از لاشه سلول‌هاي مرده در اطراف گلو ايجاد مي‌شود. در نتيجه علاوه بر گرفتگي صدا به علت تحريک گيرنده‌هاي ناحيه گلو دچار سرفه مي‌شويم. در حقيقت با مکانيسم سرفه تلاش مي‌کنيم تا اين تجمعات را به بيرون هدايت کنيم.

چرا سردرد مي‌گيريم؟

در واقع اغلب ويروس‌هايي که قسمت فوقاني دستگاه تنفسي را درگير مي‌کنند مي‌توانند موجب سردرد شوند. سردرد در آنفلوآنزا مي‌تواند علل مختلفي داشته باشد. التهاب موضعي سينوس‌ها در برخي موارد مي‌تواند موجب سردرد شود. اما در اغلب موارد آنفلوآنزا آزادسازي مواد بيوشيميايي به نام اينترفرون از سلول‌هاي ايمني دليل سردرد شديد در اين بيماري است.

چرا بدن ما دچار کوفتگي عمومي مي‌شود؟

کوفتگي و خستگي مفرط بيش از آنکه به طور مستقيم مربوط به تهاجم ويروس آنفلوآنزا باشد مربوط به مواد بيوشيميايي است که در جريان واکنش سيستم ايمني به گسترش سريع ويروس ترشح مي‌شود. شايد به همين دليل است که پس از پاک‌سازي اين مواد واسطه از خون علايم خستگي و ضعف آنفلوآنزا به سرعت برطرف مي‌شود.

چرا دچار حالت تهوع، اسهال و استفراغ مي‌شويم؟

آنفلوآنزا اصولا يک بيماري دستگاه تنفسي است، بنابراين در مقايسه با ويروس‌هاي گوارشي چندان با علايمي چون اسهال و استفراغ همراه نيست. با وجود اين ويروس آنفلوآنزاي نوع A بيشتر از نوع فصلي آن دستگاه گوارش را هدف قرار مي‌دهد، اما چگونه؟ در بدن ما انسان‌ها شواهدي از تکثير ويروس آنفلوآنزا در دستگاه گوارش به دست نيامده است. دانشمندان دو فرضيه را براي اين علايم مطرح کرده‌اند. فرضيه اول ابتلاي هم‌زمان به يک آلودگي ميکروبي ثانويه است و اما فرضيه دوم آزادسازي مواد بيوشيميايي به نام سايتوکين (فاکتور نکروز تومور ـ آلفا) در اثر تکثير و واکنش سيستم ايمني در راه‌هاي هوايي است. اين ماده (فاکتور نکروز تومور ـ آلفا) مي‌تواند با تاثير روي مرکز استفراغ مغز موجب حالت تهوع و استفراغ شود.
منبع: www.salamat.com
/ن