بیماری اوریون چیست و چه علائمی دارد؟

اوریون یک عفونت ویروسی است که در درجه اول غدد بزاقی را که در نزدیکی گوش قرار دارند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. تورم ناشی از اوریون ممکن است در یک یا هر دو غده بزاقی اتفاق بیفتد. تا قبل از واکسیناسیون عمومی این بیماری در آمریکا، این بیماری اتفاقی رایج بود. اما پس از انجام واکسیناسیون به‌صورت گسترده میزان آن به‌طرز چشمگیری کاهش یافت. در حال حاضر کسانی که واکسن اوریون دریافت نکرده‌اند، دچار این بیماری می‌شوند.

اوریون (Mumps)، عفونتی به‌شدت ویروسی در غدد بزاق است که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد. بارزترین علامت آن نیز تورم غدد بزاق است و باعث تورم ناحیه‌ی گلو و صورت می‌شود؛ به‌طوری‌که بیمار شبیه همستری با لُپ‌های بزرگ می‌شود! اگر کسی یک بار اوریون بگیرد، بدنش در برابر این عفونت در آینده مقاوم خواهد شد، یعنی شما به احتمال زیاد فقط یک بار در زندگی‌تان اوریون می‌گیرید.

واضح‌ترین مشخصه اکثر بیماران مبتلا به این عفونت ویروسی، تورم غدد بزاقی است. همین امر باعث پف کردن گونه‌ها و فک می‌شود. اوریون یک بیماری مسری است و از طریق بزاق، ترشحات بینی و تماس‌های نزدیک از فرد آلوده به دیگری منتقل می‌شود. علائم اوریون ظرف دو هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شوند. این علائم که مشابه آنفولانزا هستند، عبارت‌اند از:

* خستگی
* بدن درد
* سردرد
* از دست دادن اشتها
* تب درجه پایین

بعد از گذشت چند روز، فرد دچار تب شدید (۳۹ درجه سانتی‌گراد) شده و تورم غدد بزاقی را به همراه دارد. سپس علائم ویروس در بیشتر افرادی که به اوریون مبتلا می‌شوند، ظاهر می‌شود. بااین‌حال، بعضی از افراد در دوران بیماری هیچ علامت خاصی ندارند.

سایر نشانه‌های این بیماری به قرار زیر است:
* وجود درد در ناحیه‌‌ی متورم صورت؛
* احساس درد هنگام بلع؛
* ایجاد مشکل هنگام بلع؛
* تب (تا ۱۰۳ درجه فارنهایت و معادل تقریبا ۴۰ سانتی گراد)؛
* خشکی دهان؛
* درد مفاصل.

بزرگ‌سالان به‌ندرت به اوریون مبتلا می‌شوند، اما در صورت دچار شدن، علائم و عوارض سختی را حس خواهند کرد.

دلایل ابتلا به اوریون چیست؟

ویروس اوریون باعث بروز این بیماری می‌شود. اوریون می‌تواند ازطریق ترشحات بزاق شخصی مبتلا به فردی دیگر سرایت کند. ویروس اوریون ازطریق مجاری تنفسی به غدد بزاقی منتقل می‌شوند و بازتولید شده و باعث تورم غدد می‌شوند. راه‌های انتقال بیماری اوریون از قرار زیر است:

* سرفه و عطسه کردن؛
* استفاده از ظرف و ظروف مشترک با فردی که به اوریون مبتلا است؛
* استفاده از غذا و نوشیدنی فرد مبتلا به اوریون؛
* روبوسی با فرد مبتلا؛

اگر فردی که مبتلا به این ویروس است، دست به دهان و بینی خود زده و سپس سطوحی را لمس کند که شما نیز با آن در ارتباط هستید، امکان انتقال ویروس هست.

فردی که مبتلا به ویروس اوریون است تا ۱۵ روز (۶ روز قبل از بروز علائم و تا ۹ روز بعد از شروع بیماری) می‌تواند ناقل ویروس هم باشد. ویروس اوریون از خانواده پارامیکسوویریده (Paramyxoviridae) است. این ویروس علت اصلی عفونت به‌ویژه در کودکان است.

آیا اوریون خطرناک است؟

اوریون معمولا بدون وارد کردن آسیب جدی به سلامت فرد از بین می‌رود. بااین‌حال، این بیماری ممکن است عوارض جدی و خطرناکی به همراه داشته باشد که در ادامه بررسی می‌کنیم.

عوارض و مشکلات بیماری اوریون چیست؟

عوارض ناشی از اوریون نادر است، اما در صورت عدم درمان می‌تواند جدی باشد. اوریون معمولا غدد بزاقی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بااین‌حال، این بیماری می‌تواند باعث التهاب در سایر مناطق بدن، از جمله مغز و اندام‌های جنسی نیز شود. عوارض اوریون عبارت‌اند از:

تورم بیضه
بر اساس آمار سایت سیستم بهداشت ملی بریتانیا، از هر ۴ مرد، ۱ مرد بعد از بلوغ مبتلا به اوریون می‌شود. تورم بیضه معمولا ناگهانی است و تنها روی یک بیضه اثر می‌گذارد. تورم بیضه معمولا ۴ تا ۸ روز بعد از تورم غدد بزاقی شروع می‌شود و می‌تواند تا ۶ هفته بعد از تورم غدد رخ دهد.

تورم تخمدان
تورم تخمدان از هر ۲۰ زنی که بعد از بلوغ به ویروس اوریون مبتلا می‌شود، ۱ نفر را درگیر می‌کند. این عارضه ممکن است با درد پایین شکم و درجه حرارت بالا همراه باشد.

مننژیت ویروسی
در صورت گسترش ویروس اوریون در لایه محافظ خارجی مغز، مننژیت ویروسی رخ می‌دهد. حساسیت به نور، سفتی گردن و سردرد از دیگر علائم رایج این مشکل است که بعد از ۱۴ روز از بین می‌رود.

کاهش شنوایی
در هر ۱۰ هزار نفر، ۵ نفر از مبتلایان به ویروس اوریون، کاهش شنوایی دائمی را تجربه می‌کنند. این ویروس به حلزون گوش که یکی از اجزای گوش میانی است و شنوایی را تسهیل می‌کند، آسیب می‌رساند.

چگونه اوریون را درمان کنیم؟

اوریون یک ویروس است و به آنتی‌بیوتیک‌ها یا سایر داروها پاسخ نمی‌دهد. به همین دلیل باید تا زمانی که سیستم ایمنی بدنتان با عفونت مقابله می‌کند، روی تسکین علائم تمرکز کنید. درمان اوریون برای هرکدام از گروه‌های سنی متفاوت است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

درمان بیماری اوریون در کودکان

اوریون در بیشتر کودکان بدون هیچ مشکل خاصی بهبود می‌یابد. از آنجایی که هیچ داروی خاصی برای این عفونت ویروسی وجود ندارد، به‌منظور درمان بیماری اوریون در کودکان می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

* حداقل تا ۹ روز از فرستادن کودک خود به مدرسه یا کلاس خودداری کنید.
* برای کاهش تب و درد و ناراحتی کودک، طبق دستور پزشک از داروی پاراستامول (استامینوفن) استفاده کنید.
* کودک خود را به نوشیدن مقدار زیادی آب تشویق کنید.
* غذاهای نرم به او بدهید تا مجبور به جویدن آن نباشد.
* از دادن غذاهای ترش به کودک خودداری کنید. چراکه این غذاها باعث تحریک بزاق می‌شوند.
* روی قسمت‌های دردناک و متورم صورت کودک خود کیسه یخ قرار دهید.

درمان اوریون در بزرگسالان

درمان اوریون معمولا به داروهای مسکن و مایعات فراوان محدود می‌شود. استراحت کافی در روزهای ابتدایی بسیار توصیه می‌شود. بزرگسالان باید ۵ روز بعد از شروع تورم غدد در منزل بمانند و ارتباط خود با دیگران را کاهش دهند. رعایت اصول بهداشتی مناسب مانند شستن کامل دست‌ها، پوشاندن دهان هنگام عطسه یا سرفه و تمیز کردن مداوم سطوحی که لمس می‌شوند، در درمان و کنترل بیماری مهم است.

واکسن ام ام آر (MMR) اوریون

واکسن ام ام آر بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به ویروس اوریون و همچنین درمان بیماری اوریون در کودکان است. به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، کودکان باید ۲ دوز واکسن MMR دریافت کنند. اولین دوز در 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم در 4 تا 6 سالگی باید تزریق شود.

واکسن MMR کاملا بی‌خطر و موثر است. شانس ابتلا به اوریون در کسانی که هر ۲ دوز این واکسن را دریافت می‌کنند، تا 88 درصد و کسانی که ۱ دوز را تزریق کرده‌اند تا 78 درصد کاهش می‌یابد.

همچنین، واکسن برای موارد زیر توصیه نمی شود:

افرادی که دارای یک واکنش آلرژیک شدید به آنتی بیوتیک یا هر جز دیگری از واکسن MMR هستند.

زنان باردار یا زنانی که قصد دارند در عرض چهار هفته آینده باردار شوند.

افراد با سیستم ایمنی شدید به خطر افتاده.

آن هایی که باید واکسن MMR را دریافت کنند:

* زنانی که در سنین بارداری نیستند.
* به دانشگاه یا مدرسه می روند.
* کار در بیمارستان، مرکز درمانی، مرکز مراقبت از کودکان و یا مدرسه.
* برنامه ریزی برای سفر به خارج از کشور یا سفر دریایی.

آن هایی که باید صبر کنند تا واکسن MMR را دریافت کنند:

* شما به طور متوسط یا به شدت بیمار هستید. صبر کنید تا بهبود پیدا کنید.
* حامله اید پس صبر کنید تا بعد از زایمان.
* کسانی که باید با پزشکان خود مشورت کنند:
* پیش از واکسینه شدن برای اوریون، با پزشک خود صحبت کنید.
* سرطان داشته باشید.
* اختلال خونی داشته باشید.
* یک بیماری داشته باشید که سیستم ایمنی بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد، مانند HIV / AIDS
* مواد مخدر، مثل استروئید، سیستم ایمنی بدن شما را تحت تاثیر قرار داده
* در عرض چهار هفته گذشته واکسن دیگری دریافت کرده اید.

آنتی بیوتیک ها برای درمان اوریون

بیماری اوریون یک عفونت ویروسی است و برای درمان ویروس نمی‌توان از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد. بنابراین در حال حاضر هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند اوریون را درمان کند. درمان‌های فعلی تنها می‌توانند علائم و ناراحتی‌های ناشی از این عفونت را تسکین دهند تا سیستم ایمنی بدن بتواند روند بهبود خود را طی کند.

درمان خانگی اوریون

بهترین روش درمانی برای اوریون استراحت است. پزشک برای تسریع بهبودی نمی‌تواند کاری انجام دهد، اما برای کاهش درد و ناراحتی باید به توصیه‌های او توجه کنید. از مهم‌ترین کارهایی که برای درمان اوریون در خانه باید انجام دهید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* اگر احساس ضعف یا خستگی دارید، به استراحت بپردازید.
* برای پایین آمدن تب از مسکن‌هایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید.
* روی غده‌های متورم، کیسه‌های یخ قرار دهید.
* برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، مایعات زیاد بنوشید.
* از آنجایی که جویدن غذا در این دوران دردناک است، غذاهای نرم مانند سوپ، ماست و… مصرف کنید.

درمان اوریون در طب سنتی

با تقویت سیستم ایمنی بدن می‌توانید از بیماری اوریون جلوگیری کرده یا روند درمان را به‌سرعت طی کنید. گیاهان زیادی در طب سنتی وجود دارند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. البته در این روش هم باید مانند تمام روش‌های درمانی از پزشک خود مشورت بخواهید. از جمله گیاهانی که برای درمان اوریون استفاده می‌شوند، می‌توان موارد زیر را نام برد:

* مارچوبه

* تخم شنبلیله

* آب‌هویج – آناناس

* زنجبیل برای درمان اوریون:
زنجبیل را در آفتاب خشک کنید و آن را به پودر تبدیل کنید. هم چنین شما می توانید پودر زنجبیل خشک را از بازار بخرید.

یک قاشق سوپ خوری پودر زنجبیل را با کمی آب مخلوط کنید تا خمیر غلیظ شود.

خمیر را روی گونه ها و زیر چانه خود بمالید.

بگذارید به تنهایی خشک شود و سپس منطقه را با دستمال حمام خیس تمیز کنید.

این درمان را روزانه سه یا چهار بار در روز دنبال کنید، تا درد و تورم را کاهش دهید.

هم چنین زنجبیل را در وعده های خود برای تسریع روند درمان بگنجانید.

* دم‌نوش‌های گیاهی

* انجیر برای درمان اوریون:
یک یا دو برگ انجیر را تمیز کنید و سپس آن ها را با کره یا روغن شفاف تمیز کنید. برگ ها را گرم کنید و آن ها را روی منطقه متاثر بمالید.

آن ها را با نوار یا بانداژ ببندید و حداقل نیم ساعت بعد ترک کنید.این کار را دو بار در روز به مدت یک هفته برای بهترین نتیجه انجام دهید.

* آلوئه ورا برای درمان اوریون:
یک تکه از برگ آلوئه ورا را بردارید و ژل آن را بیرون بیاورید. کمی زرد چوبه را با ژل مخلوط کنید و سپس آن را روی قسمت متورم گلو بمالید. آن را به مدت نیم ساعت بگذارید و سپس منطقه را با کیسه حمام گرم تمیز کنید. این روش درمانی ساده را هر روز دو یا سه بار در روز دنبال کنید.

هم چنین روزانه حداقل دو اونس عصاره آلوئه ورا را بنوشید تا سیستم ایمنی را تحریک کرده و روند التیام را تسریع کنید.

* هلیله کابلی برای درمان بیماری اوریون:
یک یا دو عدد از این میوه ها را در آفتاب به مدت پنج تا شش ساعت بگذارید. هلیله خشک شده را در یک میکسر با کمی آب مخلوط کنید تا خمیری درست شود.

خمیر را به صورت خارجی بر روی قسمت های گلو و گردنش که در آن تورم وجود دارد، بمالید.

این درمان را دو یا سه بار در روز برای رهایی از علائم زیر دنبال کنید.

* جوش شیرین موثر در درمان اوریون:
یک مقدار کمی جوش شیرین را با کمی آب مخلوط کنید تا یک خمیر نرم بسازید.

خمیر را روی منطقه ای که در آن تورم وجود دارد، بمالید.

آن را به مدت دو دقیقه بگذارید و سپس آن را با آب ولرم بشویید.

این کار را هر روز دو یا سه بار در هفته انجام دهید.

* زغال اخته برای درمان اوریون:
یک قاشق چای خوری از دانه های زغال اخته را به پودر خوب تبدیل کرده و کمی آب گرم به آن اضافه کنید تا خمیر درست شود. خمیر را روی قسمت آسیب دیده بمالید. آن را حدود نیم ساعت بگذارید و سپس منطقه را با دستمال حمام خیس تمیز کنید. این کار را هفته ای دو بار در روز انجام دهید.

متناوبا، شما می توانید یک قاشق سوپ خوری دانه های آن را به یک لیوان آب ولرم اضافه کنید و دو بار در روز بنوشید.

آیا درمان سریع اوریون امکان‌پذیر است؟

همان‌طور که گفتیم برای درمان اوریون تاکنون هیچ دارویی تولید نشده است. بنابراین تا زمانی که بدن نتواند به عفونت غلبه کند، این بیماری درمان نخواهد شد. بنابراین پیشگیری از اوریون بهتر و راحت‌تر از درمان آن است. بدین منظور اکثر نوزادان و کودکان در سنین معین، باید واکسن MMR را دریافت کنند.

همچنین بزرگسالانی که این واکسن را در کودکی دریافت نکرده‌اند و هنوز به اوریون مبتلا نشده‌اند، باید در سریع‌ترین زمان ممکن واکسینه شوند.

پرهیز و جلوگیری از ابتلا به بیماری چطور است؟

واکسن اوریون بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا است. این واکسن را می‌توان جداگانه و یا در قالب واکسن اوریون-سرخک-سرخجه تزریق کرد. این واکسن می‌تواند از بدن در برابر بیماری سرخک و سرخچه هم دفاع کند. این واکسن زمانی برای کودکان تزریق می‌شود که ۱ سالگی را رد کرده باشند و بار دیگر هم برای تقویت اثر آن، قبل از ورود به مدرسه برای آنها تزریق می‌شود.

واکسن اوریون برای کودکان بیش از ۸۲ کشور تزریق شده است. در بسیاری از این کشورها، آنسفالیت و ناشنوایی ناشی از اوریون تقریبا ناپدید شده است. استفاده از واکسن اوریون، سن و سال خاصی نمی‌خواهد. قبل از سفر به برخی از کشورها، تزریق این واکسن توصیه می‌شود:

* هند؛
* برخی از بخش‌های آفریقا؛
* جنوب‌شرقی آسیا؛
* ژاپن؛
* پاکستان.

به‌جز سفر، دلایل دیگری که برای تزریق این واکسن مطرح می‌شود، از این قرار است:

* کار کردن در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی؛
* حضور و کار کردن در محیط‌هایی که افراد جوانی در آنجا حضور دارند، مثل دانشگاه و دبیرستان؛
* کار کردن در محیطی مثل مدرسه که کودکان زیادی در آن حضور دارند.

اگر به سرطان یا بیماری دیگری دچار شوید که به‌خاطرش، سیستم ایمنی بدن‌تان تضعیف بشود، احتمال دارد که پزشک، استفاده از واکسن اوریون را به شما توصیه کند. باوجوداین، بزرگ‌سالان در موارد زیر بهتر است از این واکسن استفاده نکنند:

* اگر سیستم ایمنی بدن فرد به‌شدت تضعیف شده باشد؛
* اگر فرد به نئوماسین (neomycin) که نوعی آنتی‌بیوتیک است یا ژلاتین، حساسیت نشان بدهد؛
* اگر فرد باردار باشد یا قصد دارد به‌زودی باردار شود. ( در ۴ هفته‌ی آتی)

کلام آخر

اوریون یک بیماری شناخته‌شده در جوامع مختلف است. این بیماری افراد را در سنین کودکی بیشتر از هر زمان دیگری گرفتار می‌کند. از همین رو، طرح واکسیناسیون MMR از سال‌ها پیش در کشورهای زیادی در حال انجام است. این واکسن نه‌تنها کاملا بی‌خطر بوده، بلکه با دریافت کامل دوزهای آن، شانس ابتلا به اوریون تا حد زیادی کاهش می‌یابد. بااین‌حال باز هم ممکن است کودکان و بزرگسالان زیادی اوریون را تجربه کنند.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت چطور
سایت نمناک