شناسنامه تفسیر
نام معروف: تفسیر القرآن الکریممؤلف: محمدعلی تسخیری و محمد سعید نعمانی
ولادت: تسخیری (متولد ۱۳۲۳ش)، نعمانی (متولد ۱۳۲۸ش)
تعداد مجلدات: ۳ جلد
مشخصات نشر: تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، سال ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م - ۱۴۳۰ق /۲۰۰۹م.
معرفی مفسر و تفسیر
اثر محمدعلی تسخیری (متولد ۱۳۲۳ش) از مروجان و تلاشگران تقریب بین مذاهب و محمد سعید نعمانی (متولد ۱۳۲۸ش) است. تسخیری در اوان کودکی، روخوانی قرآن کریم را فرا گرفت. سپس تحصیلات ابتدایی را در مدرسه «منتدى النشر» به پایان رساند که با مدیریت محمدرضا مظفر اداره می شد. وی در آن جا، علاوه بر علامه مظفر از استادانی همچون : الغبان و شیخ مطر بهره برد و سپس تحصیلات متوسطه را در دبیرستان شبانه «خورنق» پی گرفت. در همان روزگار، به سفارش پدر، روزها نزد یکی از افراد متدین نجف، کار می کرد. چون علاقه ویژه ای به شعر و مطالعه آثار شاعران و نویسندگان بزرگ داشت، موفق شد در سایه تشویق آموزگارانش، قریحه شعر و ادب دوستی اش را نیز شکوفا سازد. در سال ۱۳۴۱ش دوره دبیرستان را به پایان رساند.آن گاه وارد دانشکده فقه شد و در رشته زبان عربی و علوم اسلامی به تحصیل پرداخت. هم زمان فراگیری دروس حوزوی را نیز آغاز کرد. پس از انقلاب ۱۳۷۷ عراق به رهبری عبدالکریم قاسم، احزاب سیاسی مانند حزب کمونیست و ملی گراها که افکار ضد اسلامی داشتند، فعالیت های خود را از سر گرفتند و با آموزه های اسلامی به شدت برخورد می کردند. از این رو، حزب «جماعت العلماء» برای رویارویی با این هجوم به سازماندهی جوانان مسلمان دست یازید. تسخیری نیز با مطالعه نشریات حزب «جماعت العلماء»، در جریان اهداف و برنامه های آن حزب الدعوه قرار گرفت. فعالیت های انقلابی وی ادامه یافت تا این که در سال ۱۳۴۴ به طور رسمی به «حزب الدعوه» پیوست که با نظارت آیت الله صدر اداره میشد. تسخیری در آن زمان، با سرودن اشعار انقلابی به افشاگری بر ضد نظام حاکم بر عراق پرداخت که به دستگیری و زندانی شدن وی انجامید. وی پس از مدتی با میانجی گری علمای نجف به ویژه آیت الله سید روح الله خمینی(رحمه الله) از زندان رهایی یافت و سپس راهی نجف شد. دروس حوزوی را در حوزه نجف ادامه داد.
وی در محضر استادانی چون مجتبی لنکرانی و کاظم تبریزی، دوره سطح را به پایان رساند و به درس خارج فقه راه یافت. در سال ۱۳۴۹ به دلیل فعالیت های سیاسی بر ضد رژیم عراق، از این کشور اخراج شد و به ایران آمد. در ایران به ادامه تحصیل و فعالیت های فرهنگی پرداخت. وی پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، در سازمان تبلیغات اسلامی، مشغول به کار شد. در سال ۱۳۶۹، زمانی که مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) تشکیل یافت، به عنوان دبیر کل این مجمع برگزیده شد.
همچنین با تأسیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با هدف تمرکز بخشیدن به فعالیت های فرهنگی خارج از کشور، به ریاست آن نهاد برگزیده شد. او دارای مقالات و کتاب های بسیاری است و از آن جمله: میانه گرایی اسلامی در فاصله افراط؛ تروریسم و وادادگی؛ میانه روی اسلامی و امنیت انسان ؛ مهم ترین مسائل مطرح میان اسلام و غرب؛ موضع غرب نسبت به خیزش اسلامی؛ موانعی بر سر راه تقریب؛ مشکلات فرهنگی و اجتماعی جهان اسلام در پرتو جهانی شدن؛ مشکلات جهان اسلام و درمان آن در پرتو جهانی سازی؛ لزوم گفتگوی پیروان ادیان ابراهیمی؛ گام های مطلوب برای تحقق امنیت اجتماعی؛ گفتگوی اسلام و غرب وضعیت موجود و چشم انداز آینده، گفتاری چند درباره پیشگامان وحدت و تقریب؛ گفتاری پیرامون «تقریب مذاهب» و «وحدت اسلامی» مذاهب اسلامی از اختلاف تا ائتلاف؛ قرآن کریم در آیینه روایات اصول کافی؛ قرآن، فطرت و آفرینش های هنری، قرآن و تعمیق جنبه های فطری؛ یاد خدا راه کمال مطالعه ای در احادیث مربوط به یاد خدا؛ همسنگی در حقوق و وظایف زن در پرتو منشور حقوق بشر اسلامی و ده ها مقاله دیگر نگاشته است.
این تفسیر به زبان عربی و در سه مجلد و شامل تمام قرآن است. هدف تألیف این تفسیر به گفته ناشر ارائه تفسیری ساده و فشرده بوده که در بردارنده مسائل اجتماعی و فکری عصر باشد. به گفته مؤلفان، این تفسیر با این ویژگی توسط شهید محمد باقر صدر به آنان پیشنهاد شده است. به همین جهت مؤلفین برای رعایت اهداف تفسیر، راهی میانه تفسیر و ترجمه را برگزیده و مطالب توضیحی در حد ممکن فشرده و مختصر آورده اند و به جنبه تربیتی و هدایتی قرآن و طرح مسائل عینی و حل مشکلات اجتماعی پرداخته و در ضمن آیات با اشاره به مباحثی عملی پرداخته و در مواردی احادیث و روایات اهل بیت علیهم السلام را در تفسیر آیات نقل کرده اند.
روش شروع در تفسیر به این شکل است که در آغاز هر سوره کلیاتی از پیام سوره بیان می شود، سپس کلمه به کلمه آیات توضیح داده میشود و برخی نکته های ادبی و استفاده های اجتماعی و تربیتی عنوان می گردد. این تفسیر در آغاز در مجله التوحید الاسلامی، ارگان سازمان تبلیغات اسلامی به چاپ رسید، سپس توسط همین سازمان به صورت کتاب در سال ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م چاپ و منتشر شده است.
منبع: شناخت نامه تفاسیر، سید محمدعلی ایازی، چاپ اول، نشر علم، تهران، 1393ش، صص 451-449
