اختلال سازگاری یا انطباقی چیست؟

هر تغییری در زندگی همچون ترک کردن مدرسه، مشکلات کاری و حتی بیماری می تواند باعث ایجاد استرس شود. بیشتر اوقات، افراد در عرض چند ماه خود را با چنین تغییراتی وفق می‌دهند. اما اگر همچنان احساس خود تخریبی و یا استرس در مقابل چنین تغییراتی وجود داشته باشد، ممکن است شما به اختلال سازگاری مبتلا باشید. اختلال سازگاری نوعی بیماری ذهنی مرتبط با استرس است.

در اینگونه موارد ممکن است احساس اضطراب، افسردگی و یا حتی خودکشی داشته باشید. روال عادی زندگی شما ممکن است باعث ایجاد حس ناراحتی و شکست در شما گردد. یا حتی ممکن است تصمیمات بی پروا بگیرید.

در واقع شما در برابر تغییرات زندگی نمی‌توانید سازگار باشید و این موضوع می‌تواند نتایج بسیار بد و جدی به همراه داشته باشد. اصلا لازم نیست خود را مقصر بدانید و در مورد آن ناراحت باشید. درمان‌های اختلال سازگاری (که معمولا کوتاه و مختصر هستند) می تواند به شما کمک کند احساسات اصلی خود را دوباره باز یابید.1

انواع اختلالات سازگاری

در ادامه به شش نوع اختلال سازگاری و علائم آنها اشاره می‌شود:

۱. اختلال سازگاری همراه با حالت افسردگی

افراد مبتلا به چنین اختلالی احساس غم و ناامیدی را تجربه می‌کنند. این اختلال با گریه نیز همراه است. در صورت ابتلا به بیماری ممکن است احساس کنید، دیگر از فعالیت‌هایی که قبلاً انجام می‌داده‌اید لذت نمی‌برید.

۲. اختلال سازگاری همراه با اضطراب

علائم این نوع اختلال سازگاری شامل احساس آشفتگی، اضطراب و نگرانی است. افراد مبتلا به این نوع اختلال حتی ممکن است در حفظ تمرکز و حافظه نیز دچار مشکل شوند.

چنین تشخیصی در کودکان معمولا با اضطراب جدایی از والدین و عزیزان نیز همراه است.

۳. اختلال سازگاری همراه با خلق‌وخوی مضطرب و افسرده

افراد مبتلا به این نوع از اختلال سازگاری، هر دو حالت افسردگی و اضطراب را تجربه می‌کنند.

۴. اختلال سازگاری همراه با اختلال سلوک

علائم این نوع اختلال عمدتا شامل مشکلات رفتاری مانند بی‌توجهی در رانندگی یا دعوا کردن با دیگران هستند.

نوجوانان مبتلا به این اختلال ممکن است به دزدی یا تخریب اموال دست بزنند و یا حتی به مدرسه نروند.

۵. اختلال سازگاری همراه با آشفتگی در عواطف و سلوک

علائم مرتبط با این نوع اختلال شامل افسردگی، اضطراب، و مشکلات رفتاری و مشکلات در بروز هیجانات هستند.

۶. اختلال سازگاری نامشخص

علائم این نوع از اختلال، علائمی هستند که در دیگر انواع اختلالات سازگاری دیده نمی‌شوند و اغلب شامل علائم جسمی یا مشکلاتی در ارتباط با دوستان، خانواده، محیط کاری، یا مدرسه همراه هستند.2

دلیل به وجود آمدن اختلال سازگاری چیست؟

حوادث استرس‌زای گوناگونی می‌توانند این اختلال را ایجاد کنند. برخی از عوامل رایج در بزرگ‌سالان شامل موارد زیر هستند:

مرگ یکی از اعضای خانواده یا یک دوست

به هم خوردن رابطه عاطفی یا طلاق

تغییرات بزرگ در زندگی

بیماری یا مشکلات سلامتی (در فرد یا بستگان نزدیک)

رفتن به خانه یا مکان جدید

بلاهای ناگهانی و یا بلایای طبیعی

مشکلات اقتصادی و یا ورشکستگی های مالی.2

تشخیص اختلال سازگاری

فردی که این بیماری در او تشخیص داده می شود، باید معیارهای زیر را دارا باشد:

تجربه علائمی که بالاتر اشاره شد را در طول سه ماه بعد از وقوع یک عامل استرس زای قابل شناسایی را داشته باشد.

متحمل شدن میزان زیادی استرس که با عامل استرس زا تناسب داشته باشد مانند استرس در روابط مدرسه یا محل کار

بهبود علائم در طول شش ماه پس از برطرف شدن عامل یا عوامل استرس زا

تجربه یکسری از علائمی که تشخیص اختلال روانشناختی دیگری را نمی گیرد ولی در فرد ایجاد رنج و از کارافتادگی خواهد کرد.3

درمان و دارو ها

درمان های اختلال سازگاری اغلب برای بیشتر افراد مفید است. برخی از افراد ممکن است به درمان های طولانی مدت نیاز داشته باشند. معمولا دو نوع درمان برای اختلال سازگاری وجود دارد: درمان دارویی و روان درمانی

روان درمانی

اصلی ترین درمان برای اختلال سازگاری، روان درمانی است. شما می توانید از درمانهای شخصی و یا گروهی استفاده کنید. این نوع درمان می تواند حمایت عاطفی را برای شما فراهم کند وباعث شود به زندگی روزمره خود برگردید. هر چقدر بیشتر در این رابطه قرار بگیرید می توانید مهارت های بیشتری برای مقابله با وضع موجود کسب کنید.

داروها

در برخی از مواقع درمان دارویی نیاز است. داروها می توانند برای نشانه های افسردگی، اضطراب و رفتارهای خودکشی مناسب باشند. معمولا از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب در اینگونه موارد استفاده می شود. اگرچه درمان دارویی برای چند ماه در نظر گرفته می شود اما بدون نظر روانپزشک نباید قطع شود.

درمان های خانگی و تغییر سبک زندگی

زمانی که با یک رویداد استرس زا در زندگی روبرو می شوید می توانید از موارد مختلف برای بهبود آن استفاده کنید. صحبت کردن در مورد احساسات می تواند به شما کمک کند. از موارد زیر نیز می توانید استفاده کنید:

با خانواده و دوستان خود صحبت کنید

سعی کنید رژیم غذایی سالم داشته باشید .

یک برنامه منظم خواب داشته باشید .

فعالیت فیزیکی منظم داشته باشید

از یک سرگمی و یا تفریح لذت ببرید .

از یک تیم و گروه حمایتی استفاده کنید.

اگر کودک و یا نوجوان شما دارای این اختلال است او را تشویق کنید در مورد احساساتش با شما صحبت کنید. برخی از اوقات والدین فکر می کنند صحبت در مورد شرایط سخت همچون طلاق ممکن است حال فرزندان را بدتر کند. اما کودک شما باید این فرصت را داشته باشد که غم و اندوه درون خویش را برای شما بیان نماید. موارد و مراحل زیر می تواند برای شما مفید است:

حمایت و درک خود را بیان کنید

کودک و فرزند خود را مطمئن سازید که چنین واکنش هایی طبیعی است.

از معلمش بخواهید مشکلات و پیشرفت های او در مدرسه را بیان کند

به کودکان خود اجازه تصمیم گیری بدهید.1

پیشگیری از بروز اختلال سازگاری

هیچ راه تضمین شده ای برای جلوگیری از بروز اختلال وجود ندارد، اما یادگیری چگونگی مواجهه با استرس و گسترش مهارت تاب آوری، می تواند به شما در تعامل با عوامل استرس زا کمک کند. تاب آوری بدین معناست که از عهده عوامل استرس زا برآیید. شما میتوانید تاب آوری خود را با استفاده از روش های زیر افزایش دهید:

ایجاد یک شبکه اجتماعی از افرادی که حامی و حمایت گر هستند

داشتن رویکرد مثبت به مسائل و شوخ طبعی در موقعیت های سخت و دشوار چالش های مختلف زندگی

داشتن سبک زندگی سالم

ایجاد عزت نفس بالا

تقویت اعتماد به نفس با بهره مندی از شیوه های مخصوص این حیطه.3

عوارض اختلال سازگاری

بیشتر بزرگسالانی که مبتلا به اختلال سازگاری هستند در عرض شش ماه بهبود می یابند و دچار عوارض بلند مدت نیز نمی شوند. با اینحال، برخی از افراد به مشکلات روحی دیگری نیز مبتلا می شوند و همین امر می تواند شرایط را بدتر کند. برخی از مشکلات روحی شامل موارد زیر است:

افسردگی

اعتیاد به الکل و مواد مخدر

افکار و رفتارهای خودکشی

در مقایسه با بزرگسالان، نوجوانانی که داری اختلال سازگاری هستند ممکن است عوارض و مشکلات بلند مدت بیشتری خواهند داشت. علاوه بر افسردگی و رفتارهای مرتبط با خودکشی، نوجوانانی که اختلال سازگاری دارند در خطر ابتلا به اختلالات روانی دیگر همچون موارد زیر هستند:

اسکیزوفرنی

اختلال دوقطبی

اختلال شخصیت ضد اجتماعی.3

پی نوشت ها
1.www.darmankade.com
2.www.pezeshkekhoob.com
3.www.parastarearad.com