داروی دیلائودید چیست و چه کاربردی دارد؟

این دارو برای کمک به تسکین درد متوسط تا شدید استفاده می‌شود. هیدرومورفون متعلق به دسته‌ای از داروها است که به‌عنوان مسکن‌های افیونی شناخته می‌شوند.

اگر درد مداوم و مزمن دارید (مانند سرطان)، پزشک ممکن است شما را به استفاده از داروهای مخدر طولانی‌مدت هم راهنمایی کند. در این صورت، داروی دیلائودید فقط در صورت لزوم برای متوقف کردن درد ناگهانی استفاده می‌شود. سایر داروهای تسکین‌دهنده درد (مانند استامینوفن، ایبوپروفن) هم ممکن است تجویز شود. از پزشک یا داروساز خود در مورد نحوه استفاده ایمن از هیدرومورفون و تداخل آن با سایر داروها سؤال کنید.

نام رایج دارو:
هیدرومورفون

اسامی تجاری داروی دیلائودید:

داروی هیدرومورفون با نام‌های تجاری دایلادید، اگزالگو و هیدروستات آی آر هم شناخته می‌شود.

این دارو به شکل یک قرص سفید مثلثی است. هیدرومورفون نوعی اوپیوئید نیمه‌صنعتی است و دارای خاصیت تسکین‌دهنده درد است.

قرص‌های دیلائودید در شکل قرص ۲ میلی‌گرم، ۴ میلی‌گرم و ۸ میلی‌گرم برای مصرف خوراکی عرضه می‌شوند.

نحوه‌ی عملکرد داروی دیلائودید

این دارو متعلق به دسته‌ای از داروها به نام مسکن‌های افیونی است که به آنها مخدر هم می‌گویند. این دارو روی گیرنده‌های مواد افیونی در سیستم عصبی شما کار می‌کنند. این عمل نحوه درک درد را تغییر می‌دهد تا به شما کمک کند درد کمتری احساس کنید.

داروی دیلائودید یا هیدروموفون یک داروی ضد درد مخدر است.

نحوه‌ی مصرف دارو

قبل از شروع مصرف هیدرومورفون (دیلائودید) و در صورت تجویز مجدد، راهنمای دارویی ارائه شده توسط داروساز خود را بخوانید. اگر سؤالی داشتید، حتماً از پزشک یا داروساز خود بپرسید.

طبق دستور پزشک این دارو را از به‌صورت خوراکی مصرف کنید. ممکن است این دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. اگر حالت تهوع دارید، مصرف این دارو همراه با غذا کمک‌کننده خواهد بود. از پزشک یا داروساز خود در مورد راه‌های دیگر کاهش حالت تهوع (مانند درازکشیدن به مدت ۱ تا ۲ ساعت با کمترین حرکت سر) سؤال کنید.

اگر از فرم مایع این دارو استفاده می‌کنید، دوز را با استفاده از دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه‌گیری به‌دقت اندازه بگیرید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسبی دریافت نکنید. دوز مایع هیدرومورفون را بر حسب میلی‌گرم (میلی‌گرم) با دوز میلی‌لیتر (میلی‌لیتر) اشتباه نگیرید.

دوز مصرفی دارو

اگر از نحوه بررسی یا اندازه‌گیری دوز مطمئن نیستید از داروساز یا پزشک خود سؤال کنید. اگر مایع شما به حالت سوسپانسیون درآمده است، بطری را قبل از هر دوز به‌خوبی تکان دهید.

داروهای مسکن در صورت استفاده بعد از مشاهده اولین علامت درد، بهترین نتیجه را می‌دهند. اگر صبر کنید تا درد بدتر شود، دارو ممکن است به‌خوبی کار نکند.

دوز مصرفی این دارو بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان شماست. به‌صورت خودسرانه دوز دارویی خود را افزایش ندهید یا دارو را با دفعات بیشتری مصرف نکنید یا آن را برای مدت‌زمان طولانی‌تر از زمان تجویز شده مصرف نکنید.

در صورت فراموشی یک دوز، به‌محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک زمان دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده صرف‌نظر کنید. دوز بعدی را در زمان معین مصرف کنید. دوز را برای جبران دوبرابر نکنید.

درمان را با محلول خوراکی هیدرومورفون (دیلائودید) در محدوده دوز نصف قاشق (۲.۵ میلی‌لیتر) تا دو قاشق‌چای‌خوری (۱۰ میلی‌لیتر) ، یعنی ۲.۵ میلی‌گرم تا ۱۰ میلی‌گرم، هر ۳ تا ۶ ساعت در صورت نیاز برای کنترل درد شروع کنید.

اما اگر از قرص هیدرومورفون استفاده می‌کنید، درمان را در محدوده دوز ۲ میلی‌گرم تا ۴ میلی‌گرم، به‌صورت خوراکی، هر ۴ تا ۶ ساعت آغاز کنید.

نکات مهمی که قبل از مصرف هیدرومورفون باید رعایت کرد

در صورتی که تا به حال، واکنش های الرژیکی (حساسیتی) نسبت به مصرف هیدرومورفون یا سایر داروهای مسکن مخدر داشته‌اید، و یا موارد زیر را دارید، از مصرف این دارو خودداری کنید:

* آسم یا مشکلات تنفسی شدید؛
* انسداد معده یا روده ها؛
* انسداد روده‌ی ناگهانی (که انسداد روده‌ی فلجی نامیده می‌شود)؛

اگر در ۱۴ روز گذشته از یک داروی مهارکننده‌ی MAO استفاده کرده‌اید، هیدرومورفون را مصرف نکنید. داروهای مهار کننده‌ی MAO شامل ایزوکاربکسازید، لینزولید، فنلزین، رازآگیلین، سلگیلین، ترانیل سایپرومین و غیره می‌باشند.

بعضی از داروها با هیدرومورفون ایجاد تداخل می‌کنند و باعث ایجاد وضعیت خطرناکی به نام سندروم سروتونین می‌شوند. اگر از داروهای دیگری، مثلا داروهای افسردگی، بیماری‌های روحی، پارکینسون، سردردهای میگرنی، عفونت‌های شدید، یا داروهای ضد تهوع و استفراغ استفاده می‌کنید، به دکتر خود اطلاع دهید. قبل از اینکه تغییری در زمان و نحوه‌ی مصرف داروهای خود ایجاد کنید، از دکتر در این باره سوال نمائید.

در صورتی که به تازگی، تحت درمان با استفاده از سایر داروهای مشابه یا هیدرومورفون (یعنی از نوع مسکن و مخدر) و عدم تاثیر آن ها بر روی شما نبوده‌اید، نباید اقدام به مصرف داروی هیدرومورفون کنید. اگر مطمئن نیستید که بدن شما نسبت به داروهای مسکنِ مخدر مقاوم است و این داروها بر روی شما تاثیری ندارند، با دکتر خود در این خصوص صحبت کنید.

داروی مورد نظر ممکن است باعث ایجاد عادت در فرد نسبت به مصرف آن شود. بنابراین هرگز آن را با فرد دیگری سهیم نشوید. خصوصاً افرادی که سابقه‌ی استفاده‌ی نادرست از داروها و یا اعتیاد به دارو را داشته‌اند. دارو را در مکانی نگهداری کنید که به راحتی در دسترس افراد دیگری نباشد. فروش یا دادن داروی هیدرومورفون به هر شخصی، غیر قانونی می‌باشد.

عوارض جانبی داروی دیلائودید

از جمله عوارض دارویی هیدرومورفون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* حالت تهوع
* استفراغ
* یبوست
* سبکی سر
* گیجی
* خواب‌آلودگی
* تعریق
* گرگرفتگی یا خشکی دهان.

برخی از این عوارض جانبی ممکن است بعد از مدتی استفاده از این دارو، کاهش یابند. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، سریعاً با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

برای جلوگیری از یبوست، غذاهای دارای فیبر را در رژیم غذایی‌تان بیشتر کنید، آب کافی بنوشید و ورزش کنید. همچنین ممکن است نیاز به مصرف ملین داشته باشید. در این مورد از داروساز خود در مورداستفاده از ملین و نوع آن بپرسید.

برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن، به‌آرامی بلند شوید.

به یاد داشته باشید که پزشک به این دلیل این دارو را برای شما تجویز کرده است که سود این دارو برای شما بیش از خطر عوارض جانبی احتمالی آن است. علاوه بر این بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

عوارض جانبی جدی دیلائودید
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی مانند عوارض زیر بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید:

* تنفس قطع شده در هنگام خواب (آپنه خواب)
* تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند تحریک، گیجی، توهم)
* درد شدید معده یا شکم
* مشکل در ادرار کردن
* علائم عملکرد نادرست غدد فوق کلیوی (مانند ازدست‌دادن اشتها، خستگی غیرمعمول، کاهش وزن).

در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی سریعاً باید به اورژانس مراجعه کنید؛ علائمی از جمله:
* بیهوش شدن
* تشنج
* تنفس آرام یا کم‌عمق
* خواب‌آلودگی شدید
* مشکل در بیدار شدن.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. بااین‌حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی فوراً به بیمارستان مراجعه کنید؛ علائمی مانند:
* بثورات پوستی
* خارش یا تورم (به‌خصوص در ناحیه صورت، زبان و گلو)
* سرگیجه شدید
* مشکل تنفس.

البته این لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. در صورت مشاهده سایر عوارض ذکر شده در بالا، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند باعث اعتیاد شود. در مصرف این دارو دستورالعمل پزشک را رعایت کنید.

موارد احتیاط مصرف داروی دیلائودید:

قطع ناگهانی این دارو ممکن است باعث علائم ترک شود، خصوصاً اگر مدت طولانی یا در دوزهای بالا از آن استفاده کرده باشید. پزشک ممکن است برای جلوگیری از علائم ترک، دوز داروی شما را به‌آرامی کاهش دهد. در صورت بروز علائم ترک سریعاً به پزشک یا داروساز خود بگویید؛ علائمی مانند:

* بی‌قراری
* تغییرات ذهنی یا خلقی (از جمله اضطراب، اختلال در خواب، فکر خودکشی)
* آبریزش از چشم
* آبریزش بینی
* حالت تهوع
* اسهال
* تعریق
* دردهای عضلانی
* تغییر در رفتار به‌صورت ناگهانی.

هنگامی که از داروی دیلائودید برای مدت طولانی استفاده می‌شود، ممکن است دارو دیگر به‌خوبی کار نکند. با پزشک خود دراین‌رابطه صحبت کنید.

اگرچه این دارو به بسیاری از افراد کمک می‌کند، اما گاهی ممکن است باعث اعتیاد شود. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر یا الکل) این خطر ممکن است بیشتر باشد. این دارو را دقیقاً طبق دستورالعمل مصرف کنید تا خطر اعتیاد به حداقل برسد. برای جزئیات بیشتر از دکتر یا داروساز خود بپرسید.

اعتیاد در اثر استفاده نادرست: مصرف داروی هیدرومورفون می‌تواند در شما ایجاد عادت کند به طوری که حتی در دوزهای مصرفی معمولی، وابسته به مصرف آن شوید. این دارو را دقیقاً همان طور که برای شما تجویز شده استفاده کنید و هرگز آن را با فرد دیگری سهیم نشوید. استفاده‌ی نادرست از داروهای مسکنی که از نوع مخدرها به شمار می‌روند، ممکن است باعث ایجاد اعتیاد، مصرف بیش از اندازه و تبعات آن و یا حتی مرگ فرد شود. این موضوع، خصوصاً در کودکان و یا افرادی که بدون نسخه اقدام به مصرف این دارو می‌کنند، می‌تواند اتفاق بیفتد.

اگر بعد از استفاده، درد شما بهتر نشد یا بیشتر شد، به پزشک خود بگویید.

اگر به این دارو یا هیدروکدون یا داروهای دیگر آلرژی دارید، قبل از مصرف هیدرومورفون، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال مانند سولفیت باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

این دارو ممکن است شما را گیج یا خواب‌آلود کند. تا زمانی که حالت گیجی دارید رانندگی نکنید، از ماشین‌آلات استفاده نکنید و هر کاری که نیاز به هوشیاری دارد را انجام ندهید. در هنگام استفاده از این دارو از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. در صورت استفاده از ماری‌جوانا (شاهدانه) با پزشک خود صحبت کنید.

احتیاط‌های دارویی در موارد خاص:

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی یا دارویی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید، به‌خصوص در این موارد:

* اختلالات مغزی (مانند ضربه به سر، تومور، تشنج)
* مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب، بیماری انسدادی مزمن ریوی)
* بیماری کلیوی
* بیماری کبدی
* اختلالات روحی یا خلقی (مانند گیجی، افسردگی)
* سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر و الکل)
* مشکلات معده و روده (مانند انسداد، یبوست، اسهال) به دلیل عفونت
* ایلئوس فلج‌کننده
* دشواری ادرار کردن (مانند بزرگ‌شدن پروستات)
* بیماری کیسه صفرا
* بیماری لوزالمعده (پانکراتیت)
* تیروئید کم‌کار (کم‌کاری تیروئید)
* یک مشکل خاص ستون فقرات (کیفوسکولیوز)
* مشکل غده فوق کلیه (مانند بیماری آدیسون).

شکل دارویی مایع داروی دیلائودید ممکن است حاوی شکر باشند. در صورت ابتلا به دیابت، یا هر بیماری دیگری که رژِم قندی خاصی دارد، احتیاط کنید و با پزشک مشورت کنید.

قبل از انجام جراحی، کلیه داروهای مورداستفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به اطلاع پزشک یا دندانپزشک خود برسانید.

افراد مسن ممکن است نسبت به برخی عوارض جانبی این دارو حساسیت بیشتری نشان دهند، برای مثال گیجی، خواب‌آلودگی و تنفس آرام یا کم‌عمق.

احتیاط‌های دارویی در زمان بارداری و شیردهی

در دوران بارداری، داروی دیلائودید باید فقط در مواردی که به‌وضوح موردنیاز است، استفاده شود. این دارو ممکن است به یک نوزاد متولد شده آسیب برساند.

این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر نوزاد شیرخوار بگذارد. اگر کودک شما دچار خواب‌آلودگی غیرمعمول، مشکل در تغذیه یا مشکل تنفس شد بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

قبل از مصرف هیدروموفون، لیستی از تمام داروهای خود را در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید.

تداخلات دارویی دیلائودید با داروهای دیگر:

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این مطلب شامل همه تداخلات دارویی احتمالی دیلائودید نیست. لیستی از تمام داروهایی که استفاده می‌کنید (شامل داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را در اختیار پزشک یا داروساز خود بگذارید. بدون تأیید پزشک، دوز داروها را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.

برخی از داروهایی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارت‌اند از:

* داروهای مسکن خاص (آگونیست و آنتاگونیست مخدر مخلوط مانند پنتازوسین، نالبوفین، بوتورفانول)
* نالترکسون.

در صورت مصرف این دارو با سایر داروهایی که ممکن است باعث خواب‌آلودگی یا مشکلات تنفسی شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام یا کم‌عمق، خواب‌آلودگی شدید و سرگیجه) افزایش یابد.

از دیگر تداخلات دارویی این دارو عبارت است از:

* داروهای تسکین‌دهنده درد یا سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)
* الکل
* ماری‌جوانا (شاهدانه)
* داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)
* داروهای شل‌کننده عضله (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزپرین)
* آنتی هیستامین‌ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین).

داروهایی که سطح سروتونین را در بدن تحت تاثیر قرار می دهند مثل دارو های ضد افسردگی، بیماری پارکینسون، سردرد میگرنی، تهوع یا استفراغ

* استامینوفن
* ناپروکسن
* ایبوپروفن
* زولپیدم
* لورازپام
* دیفن‌ هیدارمین
* سلکوکسیب
* کدئین
* دولوکستین
* فنتانیل
* هیدروکدون
* گاباپنتین
* پرگابالین
* متادون
* مورفین
* ایزومپرازول
* اوکسی کودون
* دیازپام
* ویتامین C
* ویتامین D3
* ویتامین B12
* آلپرازولام
* اوندانسترون

این لیست تمام داروهایی که با این دارو تداخل دارند نیست و داروهای بدون نسخه و ویتامین ها و محصولات گیاهی نیز می توانند با این دارو تداخل داشته باشند.

این دارو و همه دارو ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. هرگز داروی خود را به دیگران توصیه نکنید. دارو را فقط برای کاربرد نسخه شده مصرف کنید.

قبل از مصرف دیلائودید دستورالعمل‌های تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند داروهای آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی). زیرا ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند. در مورد تداخلات دارویی با داروساز خود مشورت کنید.

این دارو ممکن است با برخی آزمایش‌ها (از جمله سطح آمیلاز و لیپاز) تداخل داشته باشد و منجر به دریافت نتیجه آزمایش نادرست شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.

علائم اوردوز داروی دیلائودید:

اگر کسی بیش از حد از این دارو مصرف کرده و علائم جدی مانند مشکل تنفس دارد، با اورژانس تماس بگیرید. در این مدت در صورت دردسترس‌بودن، به او داروی نالوکسان بدهید.

اگر فرد بیدار است و علائمی ندارد، بلافاصله اورژانس تماس بگیرید.

علائم مصرف بیش از حد این دارو شامل موارد زیر است:

* تنفس کند یا کم‌عمق
* ضربان قلب کند
* کما.

راهنمای مراجعه به پزشک

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفاً جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به‌هیچ‌وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتماً به پزشک یا داروساز خود مراجعه کنید.

منبع: سایت دکترتو
سایت مجله قرمز
سایت کافه پزشکی