سيگار کشيدن و ادامه ي مصرف آن، اغلب ناشي از باورهاي غلطي ست که در جامعه، رواج پيدا کرده است. اين دلايل مانند احساس بزرگي و قدرت، لاغري، رفع عصبانيت، رفع خستگي، جذابيت و ... همگي بي پايه و اساس بوده و هيچ کدام توجيهي براي خودکشي تدريجي توسط سيگار نمي باشد.
?باور غلط: مصرف سيگار، موجب هضم غذا و کارکرد بهتر روده ها شده و به همين دليل، يک عدد سيگار بعد از غذا مي کشيم.
توضيح: مصرف سيگار، موجب اختلال در ترشح غده معده و روده ها و افزايش احتمال ابتلا به زخم معده و عود آن( به علت کاهش مقاومت معده در برابر ميکروب ها و نيز در اثر کاهش جريان خون معده و روده ها) و ضعف عملکرد معده در خنثي سازي اسيدهاي معده مي شود. عوارض ديگري مانند سرطان معده و روده در سيگاري ها، شايع تر بوده و در اثر تغيير ناگهاني دماي معده در مصرف کنندگان دخانيات، بروز سکسکه شايع تر است.
?باور غلط: در رابطه با مصرف قليان و ديگر انواع دخانيات در نوجوانان و جوانان، برخورد قاطعانه، چاره ساز است.
توضيح: نوع برخورد با پديده ي مصرف انواع دخانيات در نسل سوم، مي بايست کارشناسانه و به دور از احساسات باشد چرا که هرگونه برخورد سلبي همراه با منع و جلوگيري، موجب حريص تر شدن افراد- به خصوص نسل جوان- مي گردد زيرا فطرت انسان طوري خلق شده که به چيزي که بدون توجيه منع گردد و نيز جانشين مناسبي نداشته باشد، حريص تر مي گردد.
?باور غلط: مصرف دخانيات در هنگام کار و رانندگي، به تمرکز فرد کمک مي کند.
توضيح:دود سيگار علاوه بر اين که با تأثير مستقيم نيکوتين، موجب اضطراب و عدم تمرکز مي گردد، با کاهش اکسيژن مغزي و افزايش گاز مونوکسيد کربن خون و کاهش ديد ناشي از دود سيگار، هر نتيجه اي را ممکن است پديد آورد، به جز افزايش تمرکز و مهارت در کار و رانندگي.
?باور غلط: سيگارهاي ملايم داراي نيکوتين کم تري بوده و به سلامتي فرد، آسيب کم تري وارد مي کند.
توضيح: کاهش مواد مضر اين سيگارها با دستگاه هايي که به طور مصنوعي دود را استخراج مي کند، مشخص شده اما مسأله اين است که بدن انسان به طور واکنشي و به علت نياز به نيکوتين، پک هاي بيش تر و عميق تري زده و از تعداد نخ سيگار بيش تري استفاده مي نمايد. از طرف ديگر، يکي از مکانيسم هاي ملايم بودن اين سيگارها، منافذ روي فيلترهاست که هوا را از اطراف مي کشد؛ منافذي که اکثراً در زمان استفاده، يا زير انگشتان و يا گوشه ي لب، مسدود مي گردد.
?باور غلط: سيگار فقط در افرادي که زمينه ي ارثي بيماري هاي قلبي و عروقي و سرطان در آنان قوي ست، بروز کرده و مرگ آور است.
توضيح: علاوه بر اينکه انواع دخانيات، شانس بروز بيماري ها با زمينه ي خانوادگي را چندين برابر مي کند، خود نيز به عنوان يک عامل اصلي در بروز بيماري هاي کشنده به طور مستقيم دخالت دارد.
?باور غلط: سيگارهاي ارزان تر، داراي عوارض بيش تري هستند.
توضيح: تفاوت سيگارهاي ارزان و گران، در نوع اسانس و درجه ي خنثي سازي مواد بد بو و محرک آن است. بدين ترتيب فرد با خيال راحت، تعداد نخ بيش تري را استعمال کرده و سريع تر به کام مرگ فرو مي رود، به طوري که يکي از روش هاي کمکي ترک سيگار، بازگشت اوليه به سيگارهاي نا مرغوب، بدبو و بدون فيلتر است تا فرد از آن، زودتر متنفر گردد.
?باور غلط: سال ها مصرف دخانيات لازم است تا فرد دچار عوارض آن گردد.
توضيح: فقط چند ثانيه لازم است تا نيکوتين و ساير مواد مضر سيگار و ديگر انواع دخانيات، در کل بدن پخش گردد و حتي يک پک سيگار نيز قادر است با اسپاسم عروق قلبي، سبب مرگ ناگهاني گردد.
?باور غلط: اگر سيگار را با يک بار تلاش، به سرعت نتواني ترک کني، به دليل اعتياد سنگين به آن، هرگز قادر به ترک آن نخواهي شد.
توضيح: چندين بار سابقه ي ترک ناموفق، در کارنامه ي بيش تر افرادي که سيگار را به طور کامل و با موفقيت ترک کرده اند، وجود دارد.
?باور غلط: فرد سيگاري مي بايست در هنگام مصرف محصولات جايگزين نيکوتين مانند آدامس و چسب نيکوتين، مصرف سيگار خود را به تدريج کم کند.
توضيح: بهترين راه مصرف جايگزين هاي نيکوتين، قطع مصرف دخانيات و سپس مصرف جايگزين هاي نيکوتين مي باشد چرا که مصرف هم زمان سيگار و محصولات جايگزين نيکوتين، موجب تشديد عوارض قلبي و عروقي ناشي از نيکوتين مي گردد.
?باور غلط: عوارض دهاني سيگار و قليان توسط خميردندان جرم گير، به طور کامل از بين مي رود.
توضيح: ساده ترين و کم اهميت ترين عارضه ي دخانيات، زردي دندان و بوي بد آن است. انواع سرطان حلق، دهان و زبان، پوسيدگي دندان ها و سرطان لب، از جمله اين عوارض هستند؛ به طوري که سالانه هزاران نفر در اثر سرطان ها و بيماري هاي بدخيم دهان ناشي از مصرف دخانيات، از بين مي روند.
منبع:نشريه شادکامي، شماره 73
/ن
