حس بویایی و چشایی با یکدیگر ارتباط زیادی دارند و در حقیقت هشتاد درصد از حس چشایی ما مرتبط با حس بویایی است.

مزه غذا فقط بعد از این که حس چشایی و بویایی شروع به کار می کند ، تولید می شود. بنابراین گرفتگی بینی نه تنها حس بویایی را تحت تاثیر قرار داده ، بلکه چشایی را هم ضعیف می کند.

چرا وقتی سرما می‌خوریم مزه غذاها را متوجه نمی‌شویم؟
شاید بتوان برخی از عوارض سرماخوردگی را تحمل کرد ولی چیزی که نمیشود با آن کنار آمد حس نکردن مزه غذاها است که باعث میشود میلی به خوردن غذا نداشته باشیم.

نزدیک به ۱۰۰ نوع ویروس وجود دارد که می تواند همراه با سرماخوردگی ها روی ما اثر گذار باشد. دکتر ماروین یکی از ویروس شناسان بسیار برجسته و مهم در این زمینه اشاره می کند که علائم معمولی سرماخوردگی شامل گرفتگی بینی، گردن درد، سر درد، سرفه و بدن درد خفیف است.

باید خوش شانس باشید که سرماخوردگی را تجربه کنید اما آنفولانزا را نه زیرا آنفولانزا بسیار بد تر و سخت تر از سرماخوردگی است و گاهی اوقات افراد بر اثر آن آرزوی مرگ می کنند تا از این شرایط خلاص شوند.

علائم شدید آنفولانزا مثل تب بالا و خستگی، بدن درد و سر درد اغلب ۵ الی ۱۰ روز به طول می انجامد، در حالی که بدترین نوع سرماخوردگی معمولاً در عرض ۲ الی ۴ روز از بین خواهد رفت.

هنوز یکی از مشترکات بسیار مهم بین آنفولانزا و سرماخوردگی، این است که نمی توانید از طعم خوش مزه غذاها لذت ببرید. مثلاً نمی توانید با لذت تمام طعم سوپ مرغ را بچشید و احساس بهتری داشته باشید. البته دقیقاً حس چشایی هم مثل حس شادی و شوخ طبعی بعد از سرماخوردگی و آنفلوانزا از بین می رود. اما آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که:

چرا نمی توان بعد از گرفتگی بینی و سرماخوردگی طعم غذاها را متوجه شد؟
اولین سوالی که باید به آن پاسخ دهیم، این است که چرا سرماخوردگی باعث گرفتگی بینی می شود. دکتر ماروین در این زمینه توضیح می دهد که گلبول های سفید در بدن شما مواد شیمیایی را برای کشتن سلول های ویروسی عفونی تولید می کنند که همین امر مخاط را در بینی افزایش داده و ورم و التهاب را در بینی به وجود خواهد آورد.

رابطه بین بو و مزه
زبان یک ارگان چشایی است که می تواند شوری، شیرینی، تلخی و ترشی خوشمز گی را احساس کند. حس بویایی ما ادامه احساسات مربوط به مزه غذا را تولید می کند به همین دلیل از زمانی که گرفتگی بینی را بر اثر سرماخوردگی تجربه می کنیم، نمی توانیم مزه غذاها را بچشیم.

سرماخوردگی و حس نکردن مزه غذا
پروفسور "اولت" در این زمینه اشاره می کند که قسمت کوچکی به نام بخش بویشی در قسمت بالای سقف بینی مربوط به حس بویایی است . سلول های خاصی در این قسمت بوهای مختلف موجود در هوا را احساس می کنند که ما می توانیم آن ها را نفس بکشیم و سپس آن ها را به مغز از طریق عصب های بخش بویشی ارسال می کنند .

هر چیزی که احساس مزه را متوقف کند ، به مغز منتقل شده و باعث مشکلات چشایی می گردد. زمانی که سرما می خورید، ورم باعث ایجاد التهاب و گرفتگی در بینی خواهد شد.

مزه غذا فقط بعد از این که حس چشایی و بویایی شروع به کار می کند ، تولید می شود. بنابراین گرفتگی بینی نه تنها حس بویایی را تحت تاثیر قرار داده ، بلکه چشایی را هم ضعیف می کند.

زمانی که بینی شما گرفته است، سیگنال های دریافت کننده حس چشایی به گونه ای متفاوت عمل می کند. اگرچه که حدود ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ ذرات مخصوص حس چشایی روی زبان وجود دارند که از دهان تا گلو هستند اما نمی تواند به اندازه بینی موثر عمل کند.

دریافت کننده هایی که در قسمت بالای بینی هستند، بیش از ۶ میلیون سلول دارند که می توانند بوهای مختلف و حداقل یک تریلیون بو را احساس کنند. از دست دادن حس چشایی هنگام سرماخوردگی قطعاً احساس بسیار بدی خواهد بود اما نگران نباشید زیرا مدت زمان زیادی طول نخواهد کشید. زمانی که سرماخوردگی شما بهبود پیدا کند، این حس دوباره بر خواهد گشت.

چه زمانی باید از از بین رفتن حس چشایی و بویایی ترسید ؟!
بعضی از افراد این حس بویایی را بعد از سرماخوردگی به طور دائمی از دست می دهند. معمولاً این اتفاق به دلیل آسیب دیدگی مستقیم و التهاب سلول های عصبی در بینی است که بعد از سرماخوردگی تشدید می شود. در هر صورت با تجربه شرایط موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

مشکل چشایی شما از بین می رود.
مزه های غیر طبیعی همراه با علائم دیگر دارید.
در مورد تغییر دائمی احساس چشایی و بویایی نگران هستید.
احساس چشایی و بویایی شما بدون دلیل و به طور کاملاً ناگهانی از بین رفته است.

توانبخشی بویایی
در عین حال در صورت تداوم کاهش بویایی برای بیش از دو هفته، می‌توانید از روش خودآموز توانبخشی بویایی زیر استفاده کنید:

توانبخشی بویایی درواقع نوعی رایحه درمانی است و یک روش کمک کننده در درمان هیپوسمی (کاهش بویایی) یا آنوسمی (فقدان بویایی) است.

در این روش بیمار به صورت موقت (چند ماه) در معرض یک سری بوهای خاص قرار می گیرد. طبق مطالعات معتبر و بین المللی این روش به عنوان درمان برای اختلالات بویایی بخصوص اختلالات بویایی ناشی از ویروس کارآمد است و در سال ۲۰۱۹ در دستورالعمل‌های بالینی انجمن متخصصین گوش و حلق و بینی کشور ژاپن وارد شده است.

توانبخشی بویایی شامل ۴ عصاره از چهار گروه رایحه گرفته شده که منشا بویایی هستند و این چهار گروه شامل عصاره‌های گلی، میوه ای، ادویه ای و صمغی هستند.

در روش معمول از هر گروه به ترتیب عصاره رز، لیمو، آویشن و اکالیپتوس انتخاب و هر عصاره دوبار در روز صبح و عصر، به مدت ۱۰ ثانیه توسط بیمار استشمام شده و بین عصاره ها ۱۰ ثانیه فاصله داده می‌شود. بهتر است از عصاره این موارد با غلظت بالا استفاده شود و در صورت عدم دسترسی به عصاره، از خود موارد ذکر شده نیز می‌توان استفاده کرد.

حداقل طول مدت درمان ۱۲ هفته است که می تواند تا ۳۲ هفته هم ادامه داشته باشد. این روش باید به صورت مرتب استفاده شود و در صورت فراموشی، بلافاصله استشمام بوها انجام شود.

نکته قابل ذکر این است که می توانید به جای موارد ذکر شده، از مواردی مشابه از همان خانواده استفاده کنید که در زیر آورده شده است:

به جای رز از نسترن، بابونه، بهارنارنج، نرگس، یاس و سنبل، به جای لیمو از توت فرنگی، موز، پرتقال، خیار، نارنگی و سیب، به جای آویشن از میخک، دارچین، هل، وانیل، گلپر و به جای اکالیپتوس از نعناع، سرکه، سیر، منتول استفاده شود.

بنابر اعلام سامانه آموزشی مجازی سازمان نظام پزشکی، دقت داشته باشید از هر چهار گروه ذکر شده، حتما باید یک مورد انتخاب شود. همچنین می توانید هر ماه گروه چهارتایی جدیدی انتخاب کنید؛ چرا که مطالعات نشان داده‌اند، تنوع در انتخاب عصاره‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.

منابع
https://www.darmankade.com
https://namnak.com
https://www.iscanews.ir
https://www.isna.ir

چرا زمان سرماخوردگی مزه و بوها را تشخیص نمی دهیم؟

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته