بديهي است بچه ها با عادات مطالعه ي مورد نياز براي موفقيت در مدرسه به دنيا نمي آيند و اغلب آنها تحصيل را بدون كسب مهارت در اين زمينه آغاز مي كنند. در اينجا راهكارهايي براي آماده كردن كودكان قبل از مدرسه و افزايش عادت به مطالعه، ارائه مي شود.
سريع شروع كنيد:
هر چند توصيه مي شود به كودكان قبل از آغاز مدرسه به صورت رسمي درس داده نشود، اما والدين مي توانند الگوي خوبي براي بچه هاي شان قبل از رفتن به مدرس باشند. اين عمل ياديگري را تقويت مي كند. پدر و مادر بايد هر روز براي بچه ها مطلبي را بخوانند؛ چرا كه مهارت خواندن براي موفقيت در مدرسه بسيار مهم است. كتاب خواندن براي بچه ها باعث مي شود آنها كم كم به مطالعه علاقه مند شوند. براي اين منظور والدين بايد كتاب هاي جالبي براي كودك تهيه كنند. آنها مي توانند با خواندن كتاب، براي كودك يك الگوي خوب باشند. پدر و مادر بايد تلاش كنند تا كنجكاوي هاي طبيعي بچه ها را درباره ي محيط پيرامون ارضا كنند و اين كار از طريق صحبت كردن، گوش دادن به صحبت هاي شان و پاسخ به سوالات آنها امكان پذير است. همچنين والدين بايد چيزهاي موجود و مهيج را در صورت امكان در معرض ديد آنها قرار دهند.
با بچه ها مشاركت كنيد:
پدر و مادر بايد در فرايند تحصيل كودكان از طريق انجمن اوليا و مربيان كودكان از طريق انجمن اوليا و مربيان مشاركت كنند. اگر آنها باور داشته باشند كه تحصيل كودكان شان اهميت بسياري دارد، كودكان نيز به اين باور مي رسند. والدين بهتر است اين موضوع را با كودكان و معلمان در ميان بگذارند و كودكان را در اين زمينه ترغيب كنند. همچنين با بچه ها درباره ي كارهايي كه بايد در مدرسه انجام دهند، صحبت كنند. اين كار به تقويت يادگيري آنها كمك مي كند.
زماني كه تكاليف شروع مي شود:
وقتي كه بچه ها به مرحله اي مي رسند كه امتحانات و تكاليف بخشي از برنامه ي درسي شان محسوب مي شود، والدين براي ارتقا و تقويت عادات مطالعه ي خوب كارهاي زيادي مي توانند انجام دهند كه بعضي از آنها به قرار زير است.
تهيه ي برنامه ي زمان بندي:
والدين بايد همراه بچه هاي شان تصميم بگيرند كه هر روز در چه زماني به انجام تكاليف بپردازند. اگر بچه ها در سال هاي اول مدرسه هستند، تقريبا يك ساعت در روز مطالعه كافي است. به همان اندازه كه مسئوليت ها و تكاليف زياد مي شود، زمان بيشتري مورد نياز خواهد بود. بسيار مهم است كه بچه ها در اين تصميم گيري مشاركت داشته باشند. آنها بايد درك كنند كه مي توانند براي برنامه ي مطالعه ي خود تصميم بگيرند. زماني كه والدين و بچه ها برنامه ي زمان بندي را تعيين كردند، بايد حتما آن را اجرا كنند. اگر روزي تكليفي براي انجام دادن وجود نداشت، كودك مي تواند از اين زمان براي انجام كار ديگري استفاده كند. (مثلا مطالعه ي كتاب داستان، مجله و ...). بسيار مهم است كه بچه ها هر روز به مطالعه عادت كنند و زماني از روز را حتما به اين امر اختصاص دهند.
يك مكان خاص را براي مطالعه ي كودك در نظر بگيريد:
والدين بايد يك جاي آرام و راحت براي درس خواندن بچه ها فراهم كنند. همچنين بايد مطمئن باشند كه لوازم مورد نياز كودك براي درس خواندن فراهم شده است (مثل مداد، دفتر، مدادتراش و ...). گاهي اوقات اتاق خواب كودك بهترين جا براي درس خواندن نيست؛ چرا كه عوامل حواس پرتي زيادي در آنجاست.
به سازماندهي كودك كمك كنيد:
والدين بايد تقويمي در اختيار بچه ها قرار دهند تا در آن تكاليف درسي را بنويسند و وقتي آنها را انجام دادند، علامت بزنند. علاوه بر اين مي توانند به آنها نشان دهند كه چطور كارهاي شان را انجام دهند، وسايل شان را مرتب و تكاليف شان را اولويت بندي كنند.
تشويق ها را درنظر داشته باشيد:
والدين بايد بچه ها را به انجام كارهاي سخت و تكميل تكاليف تشويق كنند. به ياد داشته باشيد كه مشق و تكليف مدرسه هيچگاه براي دانش آموز لذتبخش نيست.
به كودك كمك كنيد:
پدر و مادر را بايد توانايي پاسخ به سوالات كودك را داشته باشند. آنها بايد بدون اينكه تكاليف را براي فرزندشان انجام دهند، اطلاعاتي در اختيار او بگذارند.
مسئوليت انجام تكاليف را به بچه ها واگذار كنيد:
والدين نمي توانند بچه ها را مجبور به درس خواندن كنند. سرزنش و ترساندن نيز اثربخش نيست. بچه ها بايد بدانند كه خود مسؤول انجام تكاليف و درس خواندشان هستند. والدين نيز بايد اين مسئوليت را به آنها واگذار كنند و حتي اجازه دهند عواقب شكست در امتحان را متحمل شوند. در اين شرايط نقش آنها حمايت كردن است.
اگر برنامه ي زمان بندي مناسبت نبود و كارايي نداشت، برنامه ي ديگري تدوين كنيد:
شايد زمان هاي مطالعه ي كوتاه در هر روز براي كودك شما مناسب تر از يك زمان طولاني در روز باشد و يا بعدازظهر مطالعه كردن بهتر از بلافاصله پس از بازگشت از مدرسه باشد. به خاطر داشته باشيد كه والدين و كودكان بايد اين برنامه را تا زماني كه كارايي دارد، اجرا كنند. بچه ها بايد بدانند كه خودشان مسؤول يادگيري درس ها هستند و والدين مي توانند از طريق فراهم كردن شرايط براي آنها ايفاي نقش كنند.
منبع: ماهنامه ي تخصصي دنياي سلامت، شماره ي 51
/ن
