خط در دولت مادها

به باور دیاکونف(خاورشناس، زبان‌شناس و ایران‌شناس فرانسوی)، خط میخی پارسی باستان (خطی که برای کتیبه‌هایشان به‌کار می‌بردند)، در اصل نوآوری مادها بوده است، پس با ما همراه باشید.
يکشنبه، 11 آذر 1403
تخمین زمان مطالعه:
گردآورنده : ابوالفضل رنجبران
موارد بیشتر برای شما
خط در دولت مادها

خط در دولت مادها
دولت ماد نخستین دولت ایرانی بود که در اواخر قرن هشتم پیش از میلاد تأسیس شد.

به گزارش هرودت، در زمان دَیااُکو (۷۲۷ـ۶۷۵ پیش از میلاد)، نخستین پادشاه ماد، دعاوی را می‌نوشتند و نزد وی می‌فرستادند.

او درباره آن‌ها داوری می‌کرد و داوری‌هایش را باز پس می‌فرستاد.

با وجود این، تنها شاهد مستقیمی که نشان می‌دهد مادها خط را می‌شناختند، قطعه‌ای سیمین است که در تپه نوشیجان کشف شده و بخش‌هایی از دو نشانه میخی بر آن برجای مانده، اما شناسایی نوع خط میخی و زبان آن ناممکن است.

از سویی، باتوجه به مناسبات فرهنگی مشهوری که میان آشوریها و مادها وجود داشته، فرض بر این است که مادها از خط میخی آشوری استفاده میکردندد.(ایرانیکا، ج ۶، ص ۴۵۸.)

درباره اینکه آیا مادها زبان خود را به کتابت درآورده بودند یا نه، بین ایرانشناس‌ها اختلاف نظر وجود دارد چون سندی برای اثبات نیست.

در نوشته‌های مورخ‌های یونانی اشاره‌هایی به داستان‌ها و اشعار حماسی و عاشقانه مادی دیده می‌شود.

اما این شواهد برای اثبات نگارش زبان مادی کافی نیست.

دیاکونوف از جمله کسانی بود که مادها را دارای خط و کتابت مخصوص خود می‌دانست.

به باور دیاکانوف، خطی که اکنون خط میخی فارسی باستان خوانده می‌شود و در کتیبه‌های شاهنشاه‌های هخامنشی به کار رفته، در اصل نوآوری مادها بوده است.

رودیگر اشمیت احتمال می‌دهد مادها از خط میخی آشوری بهره می‌بردند.

میه و بنونیست(خاورشناس، زبان‌شناس و ایران‌شناس فرانسوی، شاگرد آنتوان مِیّه)، نخستین کسانی بودند که برخی از واژه‌های به کار رفته در کتیبه‌های فارسی باستان را که از قوانین آوایی این زبان پیروی نمی‌کرد، عناصر دخیل مادی نامیدند.

پس از آن نیز به تدریج، واژه‌های مادی دیگری در کتیبه‌های آشوری و بابلی، الواح ایلامی، اسناد آرامی و متون یونانی شناسایی شد.

بیشتر واژه‌های شناسایی شدهٔ مادی نام‌های خاص (اسامی اشخاص، قبایل و مکان‌ها) و اصطلاحات لشکری و کشوری است.

نخستین کسی که به‌طور جدی با بهره‌گیری از اصول زبان‌شناسی تاریخی و تطبیق به بازسازی زبان مادی پرداخت، مایرهوفر بود.

منبع:

بند ۱۰۱، Herodotus, Herodotus, with andEnglish translation by A D Godley, Cambridge ۱۹۲۰.
ایرانیکا، ج ۶، ص ۴۵۸.
حسن رضائی باغبیدی، تاریخ زبانهای ایرانی، ج۱، ص۳۷، اوساکا ۲۰۰۹.

© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
حکمت | سلامت ماه رمضان / استاد رفیعی
music_note
حکمت | سلامت ماه رمضان / استاد رفیعی
حکمت | ثواب درک ماه رمضان / استاد رفیعی
music_note
حکمت | ثواب درک ماه رمضان / استاد رفیعی
حکمت | حرمت ماه رمضان / استاد رفیعی
music_note
حکمت | حرمت ماه رمضان / استاد رفیعی
از گرسنگی دنیا تا  تشنگی قیامت: تأملی در فلسفه روزه
از گرسنگی دنیا تا تشنگی قیامت: تأملی در فلسفه روزه
مواضع کشور‌های عربی درباره طرح کوچ اجباری فلسطینیان
مواضع کشور‌های عربی درباره طرح کوچ اجباری فلسطینیان
مکزیک رهبران تحت تعقیب کارتل‌های مواد مخدر را به آمریکا تسلیم کرد
play_arrow
مکزیک رهبران تحت تعقیب کارتل‌های مواد مخدر را به آمریکا تسلیم کرد
اتصال نیروگاه سیکل ترکیبی ایسین به خط لوله فرآورده‌های نفتی پس از ۱۰ سال در هرمزگان
play_arrow
اتصال نیروگاه سیکل ترکیبی ایسین به خط لوله فرآورده‌های نفتی پس از ۱۰ سال در هرمزگان
نحوه برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال
play_arrow
نحوه برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال
مبنای اختلاف فتاوا درباره رویت هلال ماه چیست؟
play_arrow
مبنای اختلاف فتاوا درباره رویت هلال ماه چیست؟
نخستین تصاویر از انتقال جسد ۲ نفر از جانباختگان حادثه کوهنوردی به مراکز درمانی بانه
play_arrow
نخستین تصاویر از انتقال جسد ۲ نفر از جانباختگان حادثه کوهنوردی به مراکز درمانی بانه
پنالتی خراب کردن سردار آزمون در بازی امشب شباب الاهلی مقابل بنی یاس
play_arrow
پنالتی خراب کردن سردار آزمون در بازی امشب شباب الاهلی مقابل بنی یاس
انتشار فیلم بخش‌هایی از دیدار خانواده شهید علی کسایی با رهبر انقلاب
play_arrow
انتشار فیلم بخش‌هایی از دیدار خانواده شهید علی کسایی با رهبر انقلاب
پند اخلاقی دعای روز اول ماه رمضان با تاکید بر روزه داری
پند اخلاقی دعای روز اول ماه رمضان با تاکید بر روزه داری
عبدالله اوجالان در پیامی انحلال «PKK» را اعلام کرد
play_arrow
عبدالله اوجالان در پیامی انحلال «PKK» را اعلام کرد
وقتی ترامپ زلنسکی را هل داد!
play_arrow
وقتی ترامپ زلنسکی را هل داد!