نکاتي درباره سلامت چشم براي شما که با کامپيوترسروکار داريد

سلامت چشم و کامپيوترها
 

خيره شدن به صفحه مانيتور، تعداد دفعات پلک زدن را کاهش مي دهد و سبب سوزش چشم و در نتيجه منجر به خشکي چشم مي شود. هر چه افراد بيشتر به صفحه مانيتور خيره شوند، کمتر پلک ميزنند و هر چه کمتر پلک بزنند دچار سوزش و آسيب چشم بيشتري مي شوند. هر چه هم احساس خشکي در چشم افزايش يابد، سوزش و اشک بيشتري را به دنبال خواهد داشت.
به گفته محققان: پلک زدن سبب ترشدن چشم مي شود و کارهايي را که انسان را مجبور به کم کردن تعداد دفعات پلک زدن کند، مانند کار با کامپيوتر و رانندگي و تماشاي تلويزيون سبب خشکي چشم مي شود. امروزه کامپيوتر در همه جا، از خانه گرفته تا محل کار مورد استفاده قرار مي گيرد و اثراتي که بر سيستم سلامت انسان مي گذارد، روز به روز محسوس تر مي شود. مشکلات بينايي ناشي از کار با کامپيوتر به طور کلي تحت سندرم بينايي کامپيوتر شناخته شده است. تعداد زيادي از کاربران کامپيوتر شکاياتي ناشي از کار مانند ناراحتي هاي چشمي، خستگي عضلاني، استرس و حتي اپي لپسي و جوشهاي صورت و ناراحتي هاي پوستي را بروز ميدهند که در ذيل به برخي از عوامل خستگي چشم و راهکارهاي پيشگيري از آن مي پردازيم.

عوامل فردي
 

فاکتورهايي مانند خستگي عمومي، بيماري، استفاده از دارو و مستعد بودن به ميگرن و ترس از نور و فاکتورهاي روانشناختي مانند نگراني، عصبي بودن و ميزان رضايت شغلي با علايم خستگي چشم مرتبط هستند. البته سن و جنسيت نيز در بروز علايم موثر است. کاربران مسن تر و زنان، بيشتر در معرض خستگي چشمي هستند.

پس از هر دو ساعت کار استراحت کنيد
 

نوع کار با کامپيوتر در بروز خستگي چشم نقش دارد و افرادي که تايپ مي کننند بيشتر مستعد آن هستند. اغلب اين افراد ترجيح ميدهند صفحات نوشتاري را از سمت راست ببينند تا از سمت چپ چون ديد دوچشمي آنها در سمت راست بهتر است. مدت زماني که کاربران در طول روز با کامپيوتر کار مي کنند نيز در بروز خستگي موثر است. بنابراين بايد صفحه نگهدارنده متون در زير سطح چشم قرار گيرد. براي اين منظور وقفه هاي کاري بصورت پي درپي براي کاهش استنوپي توصيه مي شود، خصوصا براي افرادي که بدون هيچ مکثي در طول زمان کاري، با کامپيوتر کار مي کنند. کاربر بايد به ازاي هر دو ساعت کار با کامپيوتر 15 دقيقه استراحت کند و افرادي که فشار کاري بالاتري دارند، هر يک ساعت کار 15 دقيقه استراحت نياز دارند.

نور محيط را استاندارد کنيد
 

فاکتورهاي محيطي مانند روشنايي و خيرگي از عوامل بسيار مهم و موثر برخستگي چشم کاربران محسوب مي شود؛ پس بايد پنجره ها با پرده پوشيده شوند. مي توان از پرده هاي عمودي استفاده کرد. يکي از شکايات اصلي کاربران کامپيوتر شکايت از خيرگي و رويت تصاويري است که در نتيجه انعکاس نور درصفحه مانيتور ديده مي شود. وجود لامپ درخشان در محيط ديد ممکن است سبب ناراحتي و خيرگي شود. پنجره ها، وجود لامپهاي فلورسنت دربالاي سر و لامپهاي ميز کار نيز غالبا در اين مشکل سهيم مي شوند. دو نوع خيرگي کلي وجود دارد: در نوع اول، توانايي ديدن جزئيات از بين مي رود و نوع دوم سبب عدم راحتي در ديدن مي شود.

چه رنگ هايي مناسب ترند
 

تاکنون هيچ گونه اثر مستقيمي ناشي از تشعشعات کامپيوتر (امواج يونيزه و غير يونيزه مانند امواج مرئي، ماوراء بنفش) بر سلامت عمومي و چشم مشاهده نشده است. همچنين هيچ سندي مبني بر اينکه تشعشعات کامپيوتر سبب آب مرواريد شود وجود ندارد. از آنجايي که رنگ هاي مختلف روي چشم ها اثر مي گذارند، ممکن است سبب ناراحتي شوند؛ بنابراين استفاده از يک رنگ در تايپ يا وارد کردن اطلاعات در کامپيوتر، مناسب تر است و کنتراست مخفي کامپيوتر (حروف مشکي روي زمينه سفيد) بطور کلي بهتر قابل رويت است. مي توان براي حذف انعکاس نور از مانيتور، کاهش روشنايي و افزايش قدرت تفکيک سيستم بينايي، روي صفحه مانيتور از فيلتر استفاده کرد.

چند روش براي کاهش خيرگي
 

- موقعيت مانيتور بايد به گونه اي تنظيم شود که کاربر نتواند هيچ رفلکسي را از مانيتور يا سطوح صيقلي براق ببيند.
- منابع نور محيطي طوري تعبيه شوند که به صورت مناسبي نور را منتشر کنند.
- لامپ هاي فلورسنت به حالتي نصب شوند که با محل قرارگرفتن کامپيوتر موازي باشند.
- مانيتور کامپيوتر بايد به گونه اي باشد که انعکاس نداشته و قابليت حرکت و تنظيم داشته باشد.
- صفحه کليد بايد مات بوده و کليدهاي آن حداقل انعکاس را داشته باشند.
- متون ترجيحا بايد به صورت رنگي نوشته شده باشد.
- پس زمينه رنگي به دسک تاپ سياه ترجيح داده مي شود.
- خشکي هواي موجود در محيط، سبب حساسيت چشم مي شود. اين مساله خصوصا مي تواند سبب ناراحتي براي کساني که از لنز استفاده مي کنند شود.
- استفاده از کامپيوتر سبب کاهش تعداد دفعات پلک زدن و افزايش تبخير اشک و در نتيجه باعث خشکي چشم ها مي شود.
- در بعضي افراد استفاده از اشکهاي مصنوعي مي تواند سبب جلوگيري از بروز خشکي چشم شود.
- ميزان وجود گردوغبار و پرز در محيط از ديگر عوامل موثر بر سلامتي چشم است. مي توان با نظافت منظم مانيتور، گردوغباري را که مي تواند مانع ديد شود زدود.
- آلودگي هواي محيط کار و ايجاد هيپوکسي سبب تسريع رسيدن به حالت خستگي در کاربر مي شود. همچنين مشخص شده است که نور زياد همراه با سروصداي زياد بيشترين اثر را در بروز خستگي و کاهش فعاليت هاي ذهني فرد دارد.

صندلي و مانيتور را تنظيم کنيد
 

بسياري از شکايات رايج کاربران، درد گردن و کمردرد و مانند اينهاست که ممکن است به دليل وضعيت نادرست فرد يا موقعيت و ارتفاع نامناسب کامپيوتر باشد. گردن و چشم ها بايد در هنگام نگاه به مانيتور کمي به پايين خم شوند و در نتيجه بالاي مانيتور بايد کمي زير خط افق چشم هاي کاربر باشد.
مانيتور و صفحه کليد بايد در ارتفاع مناسب تنظيم شوند و از نگهدارنده اوراق متحرک استفاده شود تا کاربر راحت تر باشد. سطح مانيتور بايد تقريبا عمود برنگاه باشد. صفحه کليد بايد در ارتفاعي قرار گيرد که دستان و انگشتان به صورت برجسته روي آن قرار گيرند، يعني مچ دست بالاي انگشتان باشد.
بهتر است صندلي کامپيوتر دسته دار باشد و ارتفاع دسته ها طوري باشد که بازوها را حمايت کند. دسته هاي صندلي نبايد زياد بلند يا به سمت جلو کشيده شده باشند. صندلي حتما بايد گودي کمر را پر کند. در حالت نشسته، بايد بين ران و کمر و بين ساق پا و ران، زاويه قائمه تشکيل شود و براي رسيدن به اين حالت بايد يک سطح شيب دار 10-15 درجه زير پا قرار گيرد.

هويج بخور کوچولو
 

آيا خوردن هويج واقعا براي بينايي مفيد است يا والدين فقط براي اينکه فرزندانشان را تشويق به مصرف سبزي ها کنند اين را مي گويند؟ بررسي ها نشان ميدهد که ميزان ويتامين A موجود در يک هويج متوسط، دوبرابر مقدار توصيه شده مصرف روزانه است و اين نشان ميدهد که مصرف هويج واقعا موثر است. اگر شما هويج دوست نداريد، نگران نباشيد مواد غذايي زياد ديگري هم وجود دارند که حاوي مقادير زياد ويتامين A و ديگر مواد لازم براي سلامت چشم هستند. ويتامين A آنتي اکسيداني است که در مواد غذايي حيواني نظير جگر يا کره و مواد غذايي گياهي حاوي کاروتنوئيدها وجود دارد. بد نيست بدانيد که کمبود ويتامين A يکي از علل اصلي کوري در کشورهاي در حال توسعه است. افراد سيگاري بايد ويتامين A بيشتري دريافت کنند، زيرا توتون مانع جذب ويتامين A مي شود. در عين حال بايد مراقب قرصهاي ويتامين حاوي بتاکاروتن نيز بود. مطالعات نشان داده که اين قرصها شيوع سرطان ريه را در افراد سيگاري بالا مي برد.

پرسش هاي تلويزيوني
 

بهترين وضعيت براي تماشاي تلويزيون چيست؟
يک اتاق با نور معمولي براي تماشاي تلويزيون مناسب است. نور زياد سبب کاهش کنتراست و تاري تصوير مي شود. محل تلويزيون نبايد طوري باشد که موجب انعکاس يا خيرگي در صفحه تلويزيون يا اطراف آن شود. لامپهاي پرنور رنگي نبايد مورد استفاده قرار گيرد و نور محيط بايد بي رنگ باشد.
آيا تماشاي تلويزيون در اتاق تاريک کار درستي است؟
وقتي اتاق تاريک است، کنتراست صفحه تلويزيون و محيط بسيار زيادتر از آني است که بينايي راحت و موثر باشد. در نور ملايم کنتراست بالاي نامطلوب به حداقل ميرسد.
آيا تماشاي تلويزيون با عينک آفتابي کار درستي است؟
اين کار درست نيست. عينک هاي آفتابي نور را بيش از حد لازم کم مي کنند. اگر نور تلويزيون، چشم شما را تحريک مي کند با يک اپتومتريست يا چشم پزشک براي عينک مناسب مشورت کنيد.
کودکان گاهي اوقات نزديک تلويزيون مي نشينند؛ آيا اين کار به چشم آنها آسيب مي رساند؟
اگرچه تماشاي تلويزيون از نزديک توصيه نمي شود اما اين کار بي ضرر است. بهترين فاصله براي تماشاي تلويزيون حداقل 5 برابر عرض تصوير است. اگر کودک شما به تماشاي تلويزيون از نزديک علاقه مند است بايد بينايي او از نظر احتمال ابتلا به ميوپي (نزديک بيني) بررسي شود.

چند نکته در مورد تماشاي تلويزيون
 

1- از تنظيم تلويزيون خود و نصب درست آنتن مطمئن شويد.
2- تلويزيون را در محلي قرار دهيد که از انعکاس و خيرگي توسط منبع هاي نور و پنجره ها جلوگيري شود.
3- کنتراست و روشنايي صفحه تلويزيون را براي راحتي بيشتر تنظيم کنيد.
4- تلويزيون را تا حد امکان در سطح چشم ها قرار دهيد.
5- در صورت توصيه و تجويز عينک از آن استفاده کنيد.
6- حداقل از فاصله 5 برابر عرض تصوير به تماشاي تلويزيون بپردازيد.
منبع:زندگي ايده آل,شماره 43