درباره ناخن ها
ناخنها عملكردهاي مهمي دارند؛ براي مثال به ما در گرفتن اشيا كمك كرده و از بافت انگشتان دست و پا حمايت ميكنند و البته ميتوانند جذاب و زيبا باشند.
ناخنها همچنين نشاندهنده عادات شخصي و بهداشتي افرادند. معمولا خانمها بيشتر از آقايان به ظاهر و زيبايي ناخنهاي خود اهميت ميدهند و پول و زمان زيادي را صرف نگهداري و زيبا كردن ناخن هايشان ميكنند، اما صرفنظر از زيبايي ظاهر، ناخنها عملكردهاي بسيار مهمي دارند و اغلب وضعيت بهداشت عمومي ما را بازگو ميكنند.
اختلالات و بيماريهاي ناخن ميتوانند روي توانايي ما در گرفتن و نگه داشتن چيزهاي ظريف و كوچك و همچنين روي شكل راه رفتن و احساس لامسه ما تأثير گذار باشند. مشكلات ناخن معمولا با افزايش سن بيشتر ميشود و در شمار زيادي از افراد مسن ميتوان اين مشكلات را مشاهده كرد. اين مشكلات معمولا عبارتند از: عفونتهاي قارچي، افزايش ضخامت ناخن با بالا رفتن سن و مشكلات گردش خون.
ناخن از قسمت هاي مختلفي تشكيل شده است؛ صفحه ناخن: قسمت قابل مشاهده ناخن روي انگشتان دست و پا؛ بستر ناخن: پوست قرار گرفته در زير صفحه ناخن؛ ماتريكس: قسمت زير كوتيكول كه زير پوست مخفي شده و ناخن از آنجا رشد ميكند؛ لانولا: قسمتي از ماتريكس كه سفيد رنگ و شبيه هلال ماه است و در ريشه ناخن قرار گرفته و معمولاٌ در انگشت شست واضحتر است؛ كوتيكول: پوست نازك ريشه ناخن كه روي ناخن را ميپوشاند؛ چينهاي ناخن: چينها و فرو رفتگيهاي پوست كه ناخن را در بر گرفته و در 3 طرف آن را حمايت ميكنند.
ناخنها توسط سلول هاي زنده پوست انگشتان ساخته ميشوند و اساسا از كراتين ساخته شدهاند كه يك پروتئين سخت است كه در پوست و مو يافت ميشود.
ناخنها از ماتريكس رشد ميكنند و همچنانكه سلول هاي پيرتر به طرف بيرون رشد ميكنند توسط سلولهاي جوانتر جايگزين ميشوند. سلولها متراكم بوده و به شكل پهن و گسترده رشد ميكنند. بيماريهاناخن دستها سريعتر از ناخن پاها رشد ميكنند.
همچنين رشد ناخنها در تابستان سريعتر از زمستان است. ناخنهاي دست غالب (راست و چپ) سريعتر رشد ميكنند و سرعت رشد ناخن در مردان بيش از زنان است. البته اين موضوع احتمالا در حاملگي و سنين بالا صادق نيست. رشد ناخن با بيماري اختلال هورموني و روند پيري تحتتأثير قرار ميگيرد. سرعت متوسط رشد ناخن حدود 1/0 ميليمتر در روز است كه البته به سن، موقع سال، ميزان فعاليت و توارث ارتباط دارد.
گاهي آسيب هاي ناخنهاي انگشتان پا از كفش هاي تنگ يا فعاليتهاي ورزشي ناشي ميشوند و بيشتر وقت ها اين آسيبها خودبهخود بهبود مييابند. آسيبهاي شديدتر و جديتر ناخن نياز به درمان دارند. علائم نشان دهنده مشكل ناخن عبارتند از: ايجاد تغييراتي در رنگ يا شكل ناخن، تورم پوست اطراف ناخنها، درد و وجود دراز مدت خطوط سياه يا سفيد.
نقاط سفيد، نقاط كوچك و نيمه گردي هستند كه از آسيب به ماتريكس ناخنها يعني جايي كه ناخن از آن محل رشد ميكند ناشي ميشوند. اين نقاط معمولا مشكلي ايجاد نكرده و نبايد نگرانكننده باشند و خودبهخود خوب ميشوند. نقاط سفيد خيلي شايعند و معمولا كاملا رفع ميشوند.
خونريزيهاي splinter (خطي): خرابي در عروق بستر ناخن ميتواند سبب ايجاد خطوط عمودي زير صفحه ناخن شود. اين خطوط توسط آسيب به ناخن يا بعضي از داروها و بيماري ها ايجاد ميشوند.
ناخنهاي فرو رفته در گوشت: در گوشه ناخن كه به سمت پوست باز ميگردد ايجاد ميشود. ناخنهاي بزرگ پا معمولا بيشتر دچار اين حالت ميشوند. كفش تنگ و... ميتوانند سبب ايجاد اين حالت شوند. اين حالت ميتواند خيلي دردناك بوده و گاهي سبب عفونت شوند.
عفونت هاي قارچي: اغلب سبب جدا شدن صفحه ناخن از بستر آن ميشود. دبريها (سفيد، سبز، زرد يا سياه) ميتوانند سبب تغيير رنگ بستر ناخن شوند. ناخنهاي پا بيشتر دچار عفونت هاي قارچي ميشوند زيرا بيشتر در محيط گرم و مرطوب قرار ميگيرند.
عفونت هاي قارچي تقريبا 50درصد مشكلات ناخن را تشكيل ميدهند و ممكن است درمان آنها مشكل باشد. عفونت هاي كانديدايي يا مخمري در ناخنهاي دست شايعند بهخصوص اگر دستها هميشه در آب باشند يا شخص ديابت داشته باشد.
عفونت هاي باكتريال: سبب قرمزي، تورم و درد در پوست دور ناخن ميشوند. شايع ترين علت اين عفونتها ضربه و ... به پوست اطراف ناخن است. همچنين مواجهه زياد با آب يا مواد شيميايي ميتوانند سبب اين حالت شوند.
تومورها و زگيل ها: ميتوانند در هر قسمتي از ناخن ديده شوند. صفحه ناخن ميتواند در اثر رشد يك تومور يا زگيل نابود شود. زگيلها عفونت هاي ويروسي هستند كه پوست اطراف يا زير ناخن را گرفتار ميكنند و ميتوانند دردناك باشند و در كار دست محدوديت ايجاد كنند و معمولا از فريز كردن يا مواد شيميايي براي درمان استفاده ميشود.
كيست هاي موسيني: پاپولهاي پر از مايع ژلاتيني روشن هستند كه ميتوانند در ريشه ناخن ديده شوند و ميتوانند دردناك باشند و سبب صدمه و تغيير شكل ناخن شوند و بايد آنها را برداشت.
نقاط تيره: بايد حتما توسط يك متخصص پوست معاينه شوند تا از بد خيم نبودن آنها اطمينان حاصل شود. پسوزياريس نيز يك بيماري پوستي است كه ميتواند ناخنها را درگير كند.
بيشتر مشكلات و بيماري هاي ناخن از مراقبت نامناسب آنها ناشي ميشوند و براي جلوگيري از مشكلات ناخن بايد مراقب بهداشت ناخنها بود و نكات زير را به خاطر داشت:
ناخنها را تميز و خشك نگهداريد. اين كار سبب جلوگيري از تجمع ميكروارگانيسمها در زير ناخن ميشود.
- اگر ناخنهاي پا كلفت هستند و چيدن آنها مشكل است ابتدا پنجه پاها را براي 5 دقيقه در
آب نمك گرم قرار دهيد (يك قاشق چايخوري نمك در يك ليتر آب گرم) ميتوانيد از كرم اوره كه ناخنها را نرم ميكند نيز استفاده كنيد.
- ناخنها را بايد به صورت افقي و صاف گرفت و در گوشهها فقط كمي به آنها انحنا داد. از ناخن گير تيز براي گرفتن ناخنها استفاده كنيد.
- از جويدن ناخن خودداري كنيد و كوتيكول ناخن را از بين نبريد.
- از بيرون كشيدن ناخن فرو رفته در پوست خودداري كنيد بهخصوص اگر قبلا زخم يا عفوني شدهاند و براي درمان از يك متخصص پوست كمك بگيريد.
- هر گونه تغييردر ناخنها را به پزشك خود اطلاع دهيد. تغييرات ناخنها، تورم و درد ميتوانند علائمي از يك مشكل جدي باشند.
منبع:www.hamedan.ir
/ع
ناخنها همچنين نشاندهنده عادات شخصي و بهداشتي افرادند. معمولا خانمها بيشتر از آقايان به ظاهر و زيبايي ناخنهاي خود اهميت ميدهند و پول و زمان زيادي را صرف نگهداري و زيبا كردن ناخن هايشان ميكنند، اما صرفنظر از زيبايي ظاهر، ناخنها عملكردهاي بسيار مهمي دارند و اغلب وضعيت بهداشت عمومي ما را بازگو ميكنند.
اختلالات و بيماريهاي ناخن ميتوانند روي توانايي ما در گرفتن و نگه داشتن چيزهاي ظريف و كوچك و همچنين روي شكل راه رفتن و احساس لامسه ما تأثير گذار باشند. مشكلات ناخن معمولا با افزايش سن بيشتر ميشود و در شمار زيادي از افراد مسن ميتوان اين مشكلات را مشاهده كرد. اين مشكلات معمولا عبارتند از: عفونتهاي قارچي، افزايش ضخامت ناخن با بالا رفتن سن و مشكلات گردش خون.
ناخن از قسمت هاي مختلفي تشكيل شده است؛ صفحه ناخن: قسمت قابل مشاهده ناخن روي انگشتان دست و پا؛ بستر ناخن: پوست قرار گرفته در زير صفحه ناخن؛ ماتريكس: قسمت زير كوتيكول كه زير پوست مخفي شده و ناخن از آنجا رشد ميكند؛ لانولا: قسمتي از ماتريكس كه سفيد رنگ و شبيه هلال ماه است و در ريشه ناخن قرار گرفته و معمولاٌ در انگشت شست واضحتر است؛ كوتيكول: پوست نازك ريشه ناخن كه روي ناخن را ميپوشاند؛ چينهاي ناخن: چينها و فرو رفتگيهاي پوست كه ناخن را در بر گرفته و در 3 طرف آن را حمايت ميكنند.
ناخنها توسط سلول هاي زنده پوست انگشتان ساخته ميشوند و اساسا از كراتين ساخته شدهاند كه يك پروتئين سخت است كه در پوست و مو يافت ميشود.
ناخنها از ماتريكس رشد ميكنند و همچنانكه سلول هاي پيرتر به طرف بيرون رشد ميكنند توسط سلولهاي جوانتر جايگزين ميشوند. سلولها متراكم بوده و به شكل پهن و گسترده رشد ميكنند. بيماريهاناخن دستها سريعتر از ناخن پاها رشد ميكنند.
همچنين رشد ناخنها در تابستان سريعتر از زمستان است. ناخنهاي دست غالب (راست و چپ) سريعتر رشد ميكنند و سرعت رشد ناخن در مردان بيش از زنان است. البته اين موضوع احتمالا در حاملگي و سنين بالا صادق نيست. رشد ناخن با بيماري اختلال هورموني و روند پيري تحتتأثير قرار ميگيرد. سرعت متوسط رشد ناخن حدود 1/0 ميليمتر در روز است كه البته به سن، موقع سال، ميزان فعاليت و توارث ارتباط دارد.
اختلالات شايع ناخن
گاهي آسيب هاي ناخنهاي انگشتان پا از كفش هاي تنگ يا فعاليتهاي ورزشي ناشي ميشوند و بيشتر وقت ها اين آسيبها خودبهخود بهبود مييابند. آسيبهاي شديدتر و جديتر ناخن نياز به درمان دارند. علائم نشان دهنده مشكل ناخن عبارتند از: ايجاد تغييراتي در رنگ يا شكل ناخن، تورم پوست اطراف ناخنها، درد و وجود دراز مدت خطوط سياه يا سفيد.
نقاط سفيد، نقاط كوچك و نيمه گردي هستند كه از آسيب به ماتريكس ناخنها يعني جايي كه ناخن از آن محل رشد ميكند ناشي ميشوند. اين نقاط معمولا مشكلي ايجاد نكرده و نبايد نگرانكننده باشند و خودبهخود خوب ميشوند. نقاط سفيد خيلي شايعند و معمولا كاملا رفع ميشوند.
خونريزيهاي splinter (خطي): خرابي در عروق بستر ناخن ميتواند سبب ايجاد خطوط عمودي زير صفحه ناخن شود. اين خطوط توسط آسيب به ناخن يا بعضي از داروها و بيماري ها ايجاد ميشوند.
ناخنهاي فرو رفته در گوشت: در گوشه ناخن كه به سمت پوست باز ميگردد ايجاد ميشود. ناخنهاي بزرگ پا معمولا بيشتر دچار اين حالت ميشوند. كفش تنگ و... ميتوانند سبب ايجاد اين حالت شوند. اين حالت ميتواند خيلي دردناك بوده و گاهي سبب عفونت شوند.
عفونت هاي قارچي: اغلب سبب جدا شدن صفحه ناخن از بستر آن ميشود. دبريها (سفيد، سبز، زرد يا سياه) ميتوانند سبب تغيير رنگ بستر ناخن شوند. ناخنهاي پا بيشتر دچار عفونت هاي قارچي ميشوند زيرا بيشتر در محيط گرم و مرطوب قرار ميگيرند.
عفونت هاي قارچي تقريبا 50درصد مشكلات ناخن را تشكيل ميدهند و ممكن است درمان آنها مشكل باشد. عفونت هاي كانديدايي يا مخمري در ناخنهاي دست شايعند بهخصوص اگر دستها هميشه در آب باشند يا شخص ديابت داشته باشد.
عفونت هاي باكتريال: سبب قرمزي، تورم و درد در پوست دور ناخن ميشوند. شايع ترين علت اين عفونتها ضربه و ... به پوست اطراف ناخن است. همچنين مواجهه زياد با آب يا مواد شيميايي ميتوانند سبب اين حالت شوند.
تومورها و زگيل ها: ميتوانند در هر قسمتي از ناخن ديده شوند. صفحه ناخن ميتواند در اثر رشد يك تومور يا زگيل نابود شود. زگيلها عفونت هاي ويروسي هستند كه پوست اطراف يا زير ناخن را گرفتار ميكنند و ميتوانند دردناك باشند و در كار دست محدوديت ايجاد كنند و معمولا از فريز كردن يا مواد شيميايي براي درمان استفاده ميشود.
كيست هاي موسيني: پاپولهاي پر از مايع ژلاتيني روشن هستند كه ميتوانند در ريشه ناخن ديده شوند و ميتوانند دردناك باشند و سبب صدمه و تغيير شكل ناخن شوند و بايد آنها را برداشت.
نقاط تيره: بايد حتما توسط يك متخصص پوست معاينه شوند تا از بد خيم نبودن آنها اطمينان حاصل شود. پسوزياريس نيز يك بيماري پوستي است كه ميتواند ناخنها را درگير كند.
مراقبت از ناخنها
بيشتر مشكلات و بيماري هاي ناخن از مراقبت نامناسب آنها ناشي ميشوند و براي جلوگيري از مشكلات ناخن بايد مراقب بهداشت ناخنها بود و نكات زير را به خاطر داشت:
ناخنها را تميز و خشك نگهداريد. اين كار سبب جلوگيري از تجمع ميكروارگانيسمها در زير ناخن ميشود.
- اگر ناخنهاي پا كلفت هستند و چيدن آنها مشكل است ابتدا پنجه پاها را براي 5 دقيقه در
آب نمك گرم قرار دهيد (يك قاشق چايخوري نمك در يك ليتر آب گرم) ميتوانيد از كرم اوره كه ناخنها را نرم ميكند نيز استفاده كنيد.
- ناخنها را بايد به صورت افقي و صاف گرفت و در گوشهها فقط كمي به آنها انحنا داد. از ناخن گير تيز براي گرفتن ناخنها استفاده كنيد.
- از جويدن ناخن خودداري كنيد و كوتيكول ناخن را از بين نبريد.
- از بيرون كشيدن ناخن فرو رفته در پوست خودداري كنيد بهخصوص اگر قبلا زخم يا عفوني شدهاند و براي درمان از يك متخصص پوست كمك بگيريد.
- هر گونه تغييردر ناخنها را به پزشك خود اطلاع دهيد. تغييرات ناخنها، تورم و درد ميتوانند علائمي از يك مشكل جدي باشند.
منبع:www.hamedan.ir
/ع