فقدان مادرزادي دومين دندان پيش
نويسنده:دکتر سيدمهدي هاشمي*
در اين مقاله در مورد دندان‌هايي است که بيشتر دچار فقدان مادرزادي مي‌شوند و عمدتا به نبود مادرزادي دندان دوم جلويي (پيش) فک بالا مي‌پردازد. نبود اين دندان به دليل موقعيت جلويي آن (اصطلاحا در ويترين بودن آن در دهان) باعث نماي ناموزون و ناهنجار در حالت عادي و در حالت لبخند مي‌شود. آنچه که در حالت لبخند در صورت ديده مي‌شود، دندان‌هاي جلويي فک بالا هستند. در عين حال به دليل نقش اين دندان در انسداد فضاي جلويي دهان و کمک به تلفظ بعضي از حروف، نبود آن باعث اختلال در تکلم نيز مي‌شود. گاهي دندان شيري‌اي که اين دندان به جاي آن رويش مي‌يابد، به دليل نبود اين دندان نمي‌افتد و در دهان باقي مي‌ماند و فرد متوجه وجود نداشتن دندان دايمي خود نمي‌شود. اين دندان شيري به دليل ضعيف بودن ريشه آن مدت طولاني مي‌تواند در دهان بماند و معمولا در دهه سوم زندگي از دست مي‌رود. در اين صورت فرد فکر مي‌کند دندان دايمي او افتاده يا ذکر مي‌کند به جاي آن دنداني در نيامده است.
علاوه بر اين تاج اين دندان شيري نيز به دليل کوچک بودن نسبت به دندان‌هاي دايمي، نماي ايده‌آلي به لبخند نمي‌بخشد. در بعضي موارد دندان نيش دايمي در طي مسير رويش خود به دليل فقدان دندان پيش دوم، در محل اين دندان و در کنار دندان پيش اول رويش مي‌يابد. باز هم به دليل نوک تيز بودن دندان نيش، نماي ظاهري و لبخند زيبا نيست و در عين حال فضاي اين دندان (نيش) خالي خواهد ماند و البته چند حالت و احتمال ديگر وجود دارد که به دليل شيوع کمتر گفته نمي‌شود.
حال بايد ديد براي رفع اين مشکل چه راه‌حل‌هاي درماني وجود دارد؟ همه درمان‌هايي که اينجا ذکر خواهند شد در صورتي است که ناهنجاري و مشکل دنداني فکي ديگري در صورت و دهان وجود نداشته باشد و اين را متخصص ارتودنسي تشخيص خواهد داد. اين نکته بسيار مهمي است و بايد به آن بسيار توجه داشت. هنگامي که دندان پيش دوم فک بالا به صورت دوطرفه وجود ندارد، درمان ايده‌آل آن است که ابتدا بايد با درمان ارتودنسي ثابت (ترجيحا در هر دو فک) فضاي مناسب براي تاج اين دندان در محل صحيح و متناسب خود با ساير دندان‌ها و صورت ايجاد و تنظيم کرد. در عين حال رابطه ساير دندان‌ها را نيز اصلاح و آيده‌آل نمود. سپس در محل فقدان اين دندان‌ها، از ايمپلنت (پيچ‌هاي تيتانيوم که در استخوان فک کار گذاشته مي‌شوند) استفاده کرد. در اين صورت بايد درخصوص مناسب بودن اين فضا و استخوان آن براي قرار گرفتن ايمپلنت با متخصصي که قرار است ايمپلنت را جايگذاري نمايد، مشاوره شود. پس اين کار، نيازمند يک درمان تيمي شامل 3 نفر ارتودنتيست، جراح براي جايگذاري ايمپلنت و پروتزيست براي روکش روي ايمپلنت است. نتيجه زيبايي حاصل از اين درمان بسيار ايده‌آل و مطلوب خواهد بود.
/ج
علاوه بر اين تاج اين دندان شيري نيز به دليل کوچک بودن نسبت به دندان‌هاي دايمي، نماي ايده‌آلي به لبخند نمي‌بخشد. در بعضي موارد دندان نيش دايمي در طي مسير رويش خود به دليل فقدان دندان پيش دوم، در محل اين دندان و در کنار دندان پيش اول رويش مي‌يابد. باز هم به دليل نوک تيز بودن دندان نيش، نماي ظاهري و لبخند زيبا نيست و در عين حال فضاي اين دندان (نيش) خالي خواهد ماند و البته چند حالت و احتمال ديگر وجود دارد که به دليل شيوع کمتر گفته نمي‌شود.
حال بايد ديد براي رفع اين مشکل چه راه‌حل‌هاي درماني وجود دارد؟ همه درمان‌هايي که اينجا ذکر خواهند شد در صورتي است که ناهنجاري و مشکل دنداني فکي ديگري در صورت و دهان وجود نداشته باشد و اين را متخصص ارتودنسي تشخيص خواهد داد. اين نکته بسيار مهمي است و بايد به آن بسيار توجه داشت. هنگامي که دندان پيش دوم فک بالا به صورت دوطرفه وجود ندارد، درمان ايده‌آل آن است که ابتدا بايد با درمان ارتودنسي ثابت (ترجيحا در هر دو فک) فضاي مناسب براي تاج اين دندان در محل صحيح و متناسب خود با ساير دندان‌ها و صورت ايجاد و تنظيم کرد. در عين حال رابطه ساير دندان‌ها را نيز اصلاح و آيده‌آل نمود. سپس در محل فقدان اين دندان‌ها، از ايمپلنت (پيچ‌هاي تيتانيوم که در استخوان فک کار گذاشته مي‌شوند) استفاده کرد. در اين صورت بايد درخصوص مناسب بودن اين فضا و استخوان آن براي قرار گرفتن ايمپلنت با متخصصي که قرار است ايمپلنت را جايگذاري نمايد، مشاوره شود. پس اين کار، نيازمند يک درمان تيمي شامل 3 نفر ارتودنتيست، جراح براي جايگذاري ايمپلنت و پروتزيست براي روکش روي ايمپلنت است. نتيجه زيبايي حاصل از اين درمان بسيار ايده‌آل و مطلوب خواهد بود.
پي نوشت ها :
* متخصص ارتودنسي
منبع:www.salamat.com/ج
