آسيب ها و جراحات کودکان(4)

آسيب به دندان‌ها

اگر كودك من زمين خورد و يكي از دندان‌هايش آسيب ديد، چكار بايد بكنم؟
 

كودك فعال شما، زماني كه بازي مي‌كند تا توانايي‌هاي فيزيكي خود را بسنجد، حتما هر از چند گاهي با صورت به زمين مي‌خورد. گاهي اوقات ممكن است به يكي از دندان‌هاي او ضربه وارد شود.
ابتدا بايد مطمئن شويد كه هيچ جراحت ديگري (مثلا به صورت يا سر او) وارد نشده است كه نياز به درمان اورژانسي داشته باشد. در صورتي كه چنين جراحاتي مشاهده كرديد، با اورژانس تماس بگيريد.
اگر لثه‌هاي او خونريزي دارند، چند دقيقه (يا تا وقتي كه خونريزي متوقف شود) آن را با يك گاز استريل تر فشار دهيد. يك آب‌ميوه يخ‌زده مي‌تواند تورم را كاهش دهد و البته حواس كودك را نيز از درد پرت مي‌كند. اگر در طي هفته آينده هرگونه مساله غيرمعمولي در لثه‌ها يا دندان‌هاي كودك مشاهده كرديد يا نشانه‌هاي عفونت (مانند تب يا تورم و حساسيت محل جراحت به لمس و...) را مشاهده نموديد، فورا با پزشك تماس بگيريد.

اگر به يكي از دندان‌هاي كودك ضربه وارد شد آيا بايد او را نزد دندان‌پزشك ببرم؟
 

اگر دندان‌ها و لثه‌هاي كودك شما سالم به نظر مي‌رسند و كودك درد ندارد، احتمالا سالم بوده و نيازي به معاينه توسط دندانپزشك نخواهد داشت. اما اگر به نظر مي‌رسد كه يكي از دندان‌هاي او از جاي خود خارج شده است، بايد دندانپزشك آن را معاينه كرده و مشخص كند كه نياز به اقدام خاصي دارد يا خير.
اگر دندان او شكسته است، او را فورا نزد دندانپزشك ببريد. اگر مي‌توانيد تكه دندان را پيدا كنيد، آن را هم پيش پزشك ببريد. اگر ضربه شديد موجب تورم در اطراف لبها شده است مي‌توانيد از كمپرس سرد روي دهان كودك (اما نه مستقيما روي دندان) استفاده كنيد تا از تورم جلوگيري شود. حتي اگر تكه شكسته‌شده كوچك بوده و ظاهرا كودك را اذيت نمي‌كند بهتر است براي معاينه به دندان‌پزشك مراجعه كنيد. او مي‌تواند مشخص كند كه آيا ترك‌هاي زيرين يا ديگر آسيب‌هايي كه شما نمي‌توانيد ببينيد وجود دارند يا خير. او همچنين مي‌تواند با پر كردن دندان يا استفاده از مواد ترميمي، دندان را ترميم نمايد.
اگر دندان كودك بر اثر ضربه خيلي شل شده است مي‌توانيد با دندان‌پزشك تماس بگيريد. او ممكن است تصميم بگيرد دندان را بيرون بياورد تا مبادا در اثر افتادن دندان در ته حلق، كودك دچار خفگي شود.

اگر يكي از دندان‌هاي كودك كاملا از جايش درآمد، چه بايد بكنم؟
 

اگر آن دندان شيري بوده است نگران نباشيد زيرا نهايتا يك دندان دائمي در جاي آن درخواهد آمد. دندان‌هاي شيري از آن رو اهميت دارند كه به كودك شما كمك مي‌كنند تا غذا بخورد و حرف بزند و جاي دندان دائمي را پر مي‌كنند تا آن دندان در زمان مناسب رشد كند و بيرون بيايد. از دندانپزشك بخواهيد تا كودك را معاينه كند تا مشخص شود كه دندان‌هاي زيرين او آسيب ديده‌اند يا نه و دندان‌هاي دائمي جاي كافي براي رشد دارند يا خير.
اگر كودك شما يكي از دندان‌هاي دائمي‌اش را از دست داد، اگر مي‌توانيد دندان را پيدا كرده و آن را به آرامي با آب بشوييد. (مراقب باشيد كه آن را خراش ندهيد، چون ممكن است برخي از بافت‌ها يا ريشه‌هاي مهم دندان را از بين ببريد.) اگر ممكن است، دندان را در محل آن قرار داده و همان جا نگه داريد. سپس نزد دندان‌پزشك برويد. اگر نمي‌توانيد دندان را سر جايش قرار دهيد، آن را داخل شير گذاشته و همراه خود ببريد.

آيا دندان‌پزشك مي‌تواند اين دندان را سر جايش بگذارد؟
 

هرچه سريع‌تر به نزد دندان‌پزشك برويد (بهتر است در كمتر از 30 دقيقه اين كار را بكنيد)، احتمال موفقيت بيشتر مي‌شود. دندانپزشك دهان كودك را تميز كرده و سعي خواهد كرد دندان را سر جايش قرار دهد. همچنين ممكن است يك آتل كوچك كنار آن قرار دهد تا دندان را (تا زماني كه ريشه‌هايش دوباره سفت مي‌شوند) سر جايش نگه دارد. در اين مدت، كودك شما احتمالا بايد (حداقل در ابتداي كار) از رژيم غذايي نرم استفاده نمايد و ممكن است آنتي‌بيوتيك براي او تجويز شود. دندان‌پزشك ظرف حدود يك هفته مجدد دندان را معاينه خواهد كرد تا ببيند كه آيا مي‌توان آتل را درآورد يا خير و باز هم دندان را به طور مرتب معاينه خواهد نمود. اگر ريشه‌ها دوباره سفت نشوند، گاهي اوقات نوعي خاص از درمان ريشه (root canal) مي‌تواند كمك كند.

چگونه مي‌توانم از آسيب رسيدن به دندان‌هاي كودك خردسالم پيشگيري كنم؟
 

شما هيچ‌گاه نمي‌توانيد به طور كامل امكان بروز حوادث را از بين ببريد، اما مي‌توانيد با رعايت احتياط‌هاي زير تا حد زيادي از بروز سوانح جدي جلوگيري نماييد:
• خانه خود را براي كودك ايمن كنيد.
• هنگامي كه كودك ورزش‌هاي شديد تر را آغاز كرد، مراقب باشيد كه همواره از حفاظ دهان استفاده كند.
• به او ياد بدهيد هنگامي كه از فواره‌ها آب مي‌خورد مراقب باشد (در اين موارد، احتمال از دست دادن يك دندان به خاطر برخورد يك شي فلزي زياد است) .
• به كودك خود ياد بدهيد كه در بازي با وسايل بيرون از خانه مراقب بوده و فاصله خود را با ساير بچه‌ها حفظ كند. مثلا به او بگوييد كه پشت تاب نايستد يا در نردبان‌ها يا سرسره‌ها از بچه‌ها جلو نزند (دوسوم از حوادث سرسره‌ها به مشكلات دهاني منجر مي‌شوند) .
• همواره مراقب باشيد كه كودك به نحو صحيح در صندلي ماشين قرار گرفته است.
• اگر دندان‌هاي جلوي كودك پيش آمده‌اند، از يك دندان‌پزشك يا متخصص ارتودونسي بخواهيد كه آنها را معاينه كند. دندان‌هاي پيش‌آمده بيشتر از ساير دندان‌ها در معرض خطر قرار دارند.
• به كودك خود ياد بدهيد زماني كه اشياء محكم (مثل آب‌نبات يا مسواك) را در دهان دارد، ندود.
منبع: www.ninisite.com