چرا پانکراس ملتهب ميشود؟
پانکراس يا لوزالعمده عضوي حياتي است که در قسمت بالا و عقب شکم واقع و از سه قسمت سر، تنه و دم تشکيل شده است. قسمت سر در قوسي از اثنيعشر قرار گرفته و ترشحات خود را همراه ترشحات صفرا که از کبد به وسيله مجراي صفراوي خارج ميشود، به داخل دوازدهه ميريزد.
لوزالمعده حاوي سلولهايي است که در داخل آنها آنزيمهاي لازم براي هضم مواد غذايي ساخته و ذخيره ميشود. علاوه بر آن، سلولهاي ديگري به صورت جزايري به نام جزاير لانگرهانس ترشحکننده انسولين و ساير هورمونهاي تنظيمکننده قند هستند. آنزيمهاي لازم براي هضم مواد غذايي که انواع زيادي دارند، به صورت غيرفعال و در داخل کيسههايي ميکروسکوپي ذخيره شده و پس از خوردن غذا به وسيله محرکهاي عصبي و شيميايي به داخل دوازدهه ريخته و در آنجا به وسيله موادي که از جدار روده آزاد ميشوند و محيط قليايي که به وسيله ترشحات صفرا ايجاد ميشود، به صورت فعال درآمده و شروع به هضم مواد غذايي ميکنند. در صورتي که اين آنزيمها در داخل بافت پانکراس فعال شوند، شروع به از بين بردن و هضم بافت خود پانکراس کرده که به اصطلاح پانکراتيت ناميده ميشود و بر حسب عامل ايجاد کننده و شدت آن ممکن است خفيف و گذرا و يا شديد و کشنده باشد. عواملي که التهاب حاد لوزالمعده را موجب ميشوند شامل اشکالات مادرزادي، عفونتهاي ويروسي، ضربههاي شکمي، الکل، سنگهاي صفراوي، افزايش چربي خون، بعضي داروها و برخي عوامل ديگر هستند. علايميچون درد شکم، تهوع و استفراغ از علايم اوليه پانکراتيت حاد ميباشند. با مراجعه به پزشک و معاينه، آزمايشهاي لازم، راديوگرافي، سونوگرافي، سيتياسکن، آندوسکوپي ميتوان تشخيص را مسجل کرده و شدت بيماري را تعيين و درمان طبي و يا جراحي را انجام داد. در مواردي که اشکالات آناتومي، مصرف الکل طولاني مدت و يا سنگهاي صفراوي مکرر عامل باشند، نسج پانکراس به تدريج از بين رفته و پانکراتيت مزمن ايجاد ميشود که براساس شدت موجب علايمي چون درد شکم پس از خوردن غذا، اسهال طولاني مدت ناشي از هضم نشدن مواد غذايي، کاهش وزن و حتي در موارد شديدتر افزايش قند ميشود. سرطان پانکراس ممکن است به دنبال پانکراتيت مزمن ايجاد شود و يا خود عامل پانکراتيت حاد باشد. عوامل ديگري چون الکل، سيگار و برخي مواد سمي و شيميايي را ميتوان جزو علل سرطان لوزالمعده به حساب آورد. علايمي مثل درد شکم، لاغري و زردي از علايم سرطان پانکراس ميباشند. با مراجعه به پزشک و انجام معاينات لازم و سپس سونوگرافي، سيتياسکن، امآرآي و آزمايش خون تشخيص داده ميشود و وسعت و انتشار به ساير نواحي اطراف ويا نواحي دورتر مشخص شده و تصميم مناسب درباره قابل عمل بودن و نوع عمل گرفته ميشود. اغلب بيماران مبتلا دير مراجعه ميکنند و يا پزشکان دير تشخيص ميدهند بنابراين اغلب موارد بيماري پيشرفته و غيرقابل درمان ميباشد و درمان بيشتر جنبه تسکيني دارد.
منبع:www.salamat.com
/م