دي بامداد عيد که بر صدر روزگار

شاعر : انوري

هر روز عيد باد به تاييد کردگار		دي بامداد عيد که بر صدر روزگار
با يک دو آشنا هم از ابناء روزگار		بر عادت از وثاق به صحرا برون شدم
در جان هواي صاحب و در دل وفاي يار		در سر خمار باده و بر لب نشاط مي
وز کاهلي که بود نه سک‌سک نه راهوار		اسبي چنانکه داني زير از ميانه زير
من گاه زو پياده و گاهي برو سوار		در خفت و خيز مانده همه راه عيدگاه
نه از زمين خسته برانگيختي غبار		نه از غبار خاسته بيرون شدي به زور
از فرط ضعف خواست که بر من شود سوار		راضي نشد بدان که پياده شوم ازو
گه بذله‌اي از آن که عنانش فرو گذار		گه طعنه‌اي ازين که رکابش دراز کن
چشمي سوي يمينم و گوشي سوي يسار		من واله و خجل به تحير فرو شده
تا بذله‌ي که مي‌کندم باز شرمسار		تا طعنه‌ي که ميدهدم باز طيرگي
گفتم که خير هست، مرا گفت بازدار		شاگردکي که داشتم از پي همي دويد
عيد تو در وثاق نشسته در انتظار		تو گرم کرده اسب به نظاره‌گاه عيد
چه تنگها شکر که به خروارها نگار		عيدي چگونه عيدي چون تنگها شکر
اين مرده ريگ را تو به آهستگي بيار		گفتم کليد حجره به من ده تو برنشين
در باز کرد و باز ببست از پس استوار		القصه بازگشتم و رفتم به خانه زود
آغوش باز کرد که هين بوس و هان کنار		بر عادت گذشته به نزديک او شدم
گفت اي ندانمت که چگويم هزار بار		در من نظر نکرد چو گفتم چه کرده‌ام
فردا ترا چگويد دستور شهريار		امروز روز عيد و تو در شهر تن زده
گردندگي به پيشه گرفتي تو نابکار		بد خدمتي اساس نهادي تو ناخلف
اي ناگزير عاشق و معشوق حق‌گزار		گفتم چگويمت که درين حق به دست تست
شب در شراب بوده‌ام و روز در خمار		ليکن ز شرم آنکه درين هفته بيشتر
کمتر براي تهنيتي بيتکي سه چار		ترتيب خدمتي که ببايد نکرده‌ام
مانند قطعهاي تو مطبوع و آبدار		گفتا گرت ز گفته‌ي خود قطعه‌اي دهم
اي انوريت بنده و چون انوري هزار		گفتم که اين نخست خداوندي تو نيست
تا چيست وزن و قافيه چون برده‌اي به کار		پس گفتمش که بيتي ده بر ولا بخوان
وانگاه چه روايت چون در شاهوار		آغاز کرد مطلع و آواز برکشيد
وي پيش از آفرينش و کم ز آفريدگار		کاي کاينات رابه وجود تو افتخار
دستور بحر دست و خداوند کان يسار		اي صاحب ملک دل و صدر ملک نشان
نهي تو همچو طبع زمين موجب قرار		امر تو همچو ميل فلک باعث مسير
وز مدت تو يافته ايام پود و تار		از همت تو يافته افلاک طول و عرض
وز سد حزم تو همه آفاق در حصار		از سير کلک تو همه آفاق در سکون
گرگ ستم سمين، بره‌ي عافيت نزار		يک‌چند بي‌شباني حزم تو بوده‌اند
کاقبال کرد بالش عاليت آشکار		پهلوي ملک بستر عدل آنگهي بسود
بگرفت فتنه را هوس کوک و کو کنار		جايي رسيده پاس تو کز بهر خواب امن
کس نيست جز که بخت تو بيدار و هوشيار		از خواب امن و مستي جود تو در وجود
امکان پيسه کردن آن نيست در شمار		عدل تو سايه‌ايست که خورشيد را ز عجز
آيد به زير سايه‌ي عدلت به زينهار		تا حشر منکسف نشود آفتاب اگر
در سقف او هنوز سفر مي‌کند شرار		راي تو بر محيط فلک شعله‌اي کشيد
طبع اندرو هنوز دفين مي‌نهد وقار		حلم تو بر بسيط زمين سايه‌اي فکند
در در صميم حلق صدف دانه‌ي انار		قهر تو گر طلايه به دريا کشد شود
از کام شير نافه برد آهوي تتار		ور يک نسيم حلق تو بر بيشه بگذرد
تقليديان مختصر از روي اختصار		جائي که از حقيقت باران سخن رود
وانگه به دست باد کند بر جهان نثار		گويند ابر آب ز دريا برآورد
کز خجلت کف تو عرق مي‌کند بحار		اين خود فسانه‌ايست همينست و بيش نه
از دست چرخ بود چنان کاتش از خيار		بي‌آبروي دست تو هرکس که آب يافت
وي هم ز آفتاب و هم از آسمانت عار		اي آفتاب عاطفت اي آسمان محل
کانجا نه معتبر بود اينجا نه مستعار		از گفتهاي بنده سه بيت از قصيده‌اي
نز بهر آنکه بر سخنم نيست اقتدار		آورده‌ام به صورت تضمين در اين مديح
احياي سنت شعراي بزرگوار		ليکن چو سنتي است قديمي روا بود
وي همت تو حاصل امسال داده پار		اي فکرت تو مشکل امروز ديده دي
فايض به جود بر همه خلق آفتاب‌وار		قادر به حکم بر همه‌کس آسمان صفت
دست تهي برون ندمد هرگز از چنار		در ابر اگر ز دست تو يک خاصيت نهند
چون چرخ پر ستاره کند باغ را بهار		تا از مدار چرخ و مسير ستارگان
واندر وفاي عهد تو افلاک را مدار		بادا فرود قدر تو اجرام را مسير
وين بارگه و مرتبه تا حشر پايدار		دست وزارت تو زبردست آسمان
در گوش او نعل سمند تو گوشوار		بر گوشمال خصم تو مولع سپهر و بس
تا باغ چرخ را ز مجره است جويبار		بر جويبار عمر تو نشو نهال عز

دي بامداد عيد که بر صدر روزگار

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته