طالع از طالعت عجايب‌تر

طالع از طالعت عجايب‌تر شاعر : سنايي غزنوي کس نديدي عجايب ديگر طالع از طالعت عجايب‌تر گه به خاک آردت چو عزم قدر گه به چرخت برد چو قصد دعا گه به مهرت ببندد از دل سر...

چهارشنبه، 3 فروردين 1390

تخمین زمان مطالعه:

موارد بیشتر برای شما

طالع از طالعت عجايب‌تر

شاعر : سنايي غزنوي

کس نديدي عجايب ديگر		طالع از طالعت عجايب‌تر
گه به خاک آردت چو عزم قدر		گه به چرخت برد چو قصد دعا
گه به مهرت ببندد از دل سر		گه به دستت ببندد از دل پاي
گه بپوشاندت چو آب شجر		گه برهنه‌ت کند چو آبان شاخ
پس بگسترد پيشت از آن بر		شجري کرد مر ترا از فضل
زينتي دارد اين چمن بي فر		قوتي دارد اين سخن بي فعل
هست روزي درين درخت نظر		زان که مر آفتاب دولت را
تا ببيند ازو وليت ثمر		تا نبيند ازو عدوت نشان
کرده نفعت جهان نتيجه‌ي ضر		کرده علمت فلک نمونه‌ي جهل
گر نيوشي و داريم باور		سخني گويمت برادروار
چون نگيري ز روزگار عبر		عبره کرده سپهر حکمت را
چون مزاج شراب آلت شر		در خرابات کم گذر چونه‌اي
با «له» و «منک» عمر خويش هدر		مکن از کعبتين نرد و قدح
بخت بد را بباز بر اختر		چون همي بازي و همي ماني
پاي هر سفله را مگير چو در		پيش هر دون مکن چو چنبر پشت
سخن دون و سفله چون چنبر		که ميانه تهي‌ست گاه سخا
پيش حران ز جام مي مگذر		نزد دونان حديث مي مگذار
تا نباشي بر آن گران چو جگر		تا نباشي برين سبک چون جان
عاقلان زان کنند از تو حذر		يار دونان همي بوي چون جهل
تات باشد چو روح قدر و خطر		يکسو افکن ز طبع بي نفسي
داري از علمها چو عقل خبر		داني از عيبها چو غيب عيان
دولتت ني و حکمتت بي مر		نعمتت ني و همتت بي حد
خاطرت را ز دانشست گهر		حکمتت را ز فکر تست مزاج
پاکي از جور همچو عدل عمر		دوري از جهل همچو علم علي
بخت تو هست همچو وقت سحر		شعر تو سحر هست ليک ترا
گهر طبع تو چو اسکندر		ماند انديشه‌ي تو زير قدم
ز آتش باده آب روي مبر		ز آب انگور نار طبع مکش
گرد پستي مگرد همچو مطر		سوي بالا گراي همچو شرار
جامه هر وقت چون قدر به مدر		خامه هر جاي چون قضا به مباز
همچو نرگس در اين و آن منگر		همچو نکبا ازين وآن مرباي
تا نماني برون چو حلقه‌ي در		ز اندرون کژ مباش چون زنجير
هر ميان را مباش همچو کمر		هر بنان را مباش همچو قلم
سوي مردان گراي همچو هنر		گرد حران در آي همچو سخاي
پيش ايشان مگرد چون ساغر		نزد ايشان مباش چون کاسه
جان خويش از مي مهان پرور		تن خويش از سر کهان در دزد
هم بجاي خود آخر اولاتر		گر چه فسقست هر دو ز اصل وليک
در تفاوت به يک مکان بنگر		اينک ار چه به طبع يکسانند
مانده بي آب سست آلت غر		گشته با باد سخت خانه‌ي خير
نظم داري نتيجه‌ي کوثر		طبع داري نهاده‌ي گردون
فکرتي تيز راي چون آذر		خاطري در نثار چون دريا
باطنت دارد از هنر زيور		چه شد ار هست ظاهرت عريان
از درون هست فرشش از گوهر		از برون گر چه هست عريان بحر
چون دو سر نيستي چو دو پيکر		کمر گوهرين کجا يابي
که تو يک رويه‌اي بسان قمر		زان زيادت پذيري و نقصان
شوخ چشميت نيست چون عبهر		بي زر و سيمي اي برادر از آنک
نه برهنه بهست چشمه‌ي خور		چشمه‌ي خور چو مي بپوشد ابر
زان که پوشيده نيک نيست بصر		بصر حکمتي برهنه بهي
از دليل و حديث پيغمبر		هستي اي تاج عصر مير سخن
کردت از خاک تخت و باد افسر		ليکن اين آبگون آتش بار
که تو آب و هوايي از رخ و فر		زان چنينست جامه‌ي جانت
تختش از خاک و خانه از صرصر		پس نه آب و هواي صافي راست
هستي از هر چه هست نيکوتر		لقبت گر چه هست زشت حسن
ليک رخشان سيه‌تر از عنبر		خادمانند نامشان کافور
ماده آمد يکي و ديگر نر		مهر بهتر ز ماه ليک به لفظ
تو چه داني ز بخت «بوک» و «مگر»		چنگ در شاخ هر مهي ميزن
باشد از شاخ فضل يابي بر		باشد از نار طبع يابي نور
خير چون شر و منفعت چون ضر		ورنه بگذار زان که مي‌گذرد
تنگدل زين سپهر پهناور		چون تو دانا بسيست گرد جهان
تو مدار از زمانه طعم شکر		آن حسن را به زهر کشت مدار
از جواني و عمر خود برخور		تا همي چرخ پير عمر خورد

طالع از طالعت عجايب‌تر

مقالات مرتبط

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته