كاشتن نهال ها و احداث باغ انار

حال در مقطعي هستيد كه تسطيح و محوطه سازي اراضي به پايان رسيده و شما داراي طرح روشن از معماري باغات خويش هستيد. پيش از هر اقدامي نيازمند استفاده از تراكتور سنگين جهت شخم عميق اوليه پس از تسطيح هستيد. در زمان تسطيح ماشين آلات سنگين خاك را با تردد زياد متراكم كرده و تهويه خاك هم اكنون بسختي انجام ميشود. استفاده از تراكتور سنگين و شخم عميق در دو نوبت و در خلاف جهت چاره مشكل ميباشد. در اين امر كوتاهي نكنيد احداث باغ در خاك كوبيده فاجعه بار خواهد بود. دقت داشته باشيد عمل شخم حتما بايد در زماني انجام شود كه خاك خشك بوده و زمان زيادي از آخرين بارندگي گذشته باشد. در صورتيكه عمليات تسطيح از عمق زيادي برخوردار است، شخم را با لدر بصورت 2 بيل كه تا عمق 1 متري خاك را شخم ميكند انجام دهيد.
پس از آنكه از شخم عميق خاك مطمئن شديد و قصد احداث باغ با معماري سنتي را داريد بهترين كار اين است كه از فردي مجرب در احداث اين باغات بهر بگيريد اجراي طرح خود را به راننده تراكتور مجربي كه در اين امر تخص دارد واگذار كنيد و خود تنها بر صحت انجام كار نظارت كنيد. در همه شهرستانهاي انار خيز ايران اينگونه افراد و رانندگان ماهر تراكتور در دسترس هستند. ايشان در احداث باعات سنتي تجربه مكرر داشته و ياور شما در اين خصوص خواهند بود.
در صورتيكه از طرح معماري نوين تبعيت ميكنيد هم اكنون نوبت تجهيز اراضي به سيستم آبياري تحت فشار است. وظيفه شما در اين مرحله واگذاري كار به مجريان مجرب و كار بلد ميباشد. قبل از اجراي سيستم آبياري طرح آنرا بصورت چند باره بررسي كنيد و به نكات جزئي توجه ويژه داشته باشيد مطالب مربوط به آبياري و طراحي سيستم را در اين سايت بدقت مطالعه و بكار بنديد. توجهي به توصيه هاي سطحي و عاميانه طراحان و مجريان اين سيستمها نكنيد، فرهنگ عاميانه و غير علمي از مشكلات نظام كارشناسي ماست. رسالت شما در اين مقطع وسواس فراون در طراحي سيستم آبياري تحت فشار باغات خويش ميباشد. نكته اي كه در اين اينجا ذكر آن ضرورت دارد خط كشي دقيق رديفهاي كاشت درختان و مشخص بودن فواصل آنها جهت خواباندن دقيق خطوط آبرسان قطره اي و نصب قطره چكانها ميباشد. دقت در اين كار باعث ميشود درختان در يك تراز از دو جهت قرار گرفته همه درختان در 4 راس مستطيلي 2×4 قرار بگيرند.
پس از تكميل مراحل فوق، نسبت به آبياري اراضي قبل از كاشت نهال اقدام كنيد تا از عملكرد صحيح سيستم آبياري خود مطمئن شويد. به تراز سطوح آب در پشته ها در روش سنتي و زمان لازم براي سيراب شدن هر بلوك دقت كنيد. در روش معماري نوين به حجم آب تحويل شده به هر درخت و توزيع متناسب آب و برخورداري از فشار كافي و عملي بودن دوره تناوب آبياري با آنچه در طرح پيش بيني كرده ايد دقت كنيد. اصلاح امور قبل احداث باغ معقول تر از بازسازي پس از اجرا ميباشد.

به مطالب آورده شده در صفحه اقليم همين سايت در مورد خصوصيات خاك دقت كنيد چنانچه خاك شما بسيار سبك و ضعيف است و اصرار به احداث باغ در اين اراضي داريد بايد با استفاده از بيل مكانيكي كانال بعرض 1 متر و عمق حدود 1 متر حفر و شالوده اي از كود حيواني، خاك محل، خاك رس زراعي را باهم مخلوط و درون كانال بريزيد بگونه اي كه نزديك به 20 درصد از شالوده مذكور را خاك رس زراعي و 20 درصد كود حيواني و بقيه از خاك محل تشكيل شده باشد را درون كانال برگردان كرده و جهت كاشت نهال آماده كنيد .
جهت افزايش حفظ رطوبت خاك ميتوانيد قبل از برگردان كردن شالوده خاك مقدار متنابهي از كاه و كلش بسته بندي شده در پرسهاي با حجم 100×50×20 سانتيمتر را در كف كانال قرادهيد. تا از افزايش هدر رفت آب زهكش بصورت ثقلي جلوگيري كند. همواره بياد داشته باشيد مبارزه با طبيعت و تغيير آن كاري عبث و نافرجام خواهد بود. پس قبل از توسعه نسبت به عملي بودن اين ابتكارات اطمينان حاصل كرده آينده خويش را به زحمت نيندازيد.
توجه داشته باشيد عمل حفر كانال بهتر است پس از شخم اراضي و قبل از تجهيز به سيستم آبياري تحت فشار و دقيقا در مسير تراز لوله هاي توزيع آب قطره اي (ليترالها) انجام پذيرد تا از صدمه به آنها جلوگيري شود.

اگر خاك اراضي در شرائط معمولي مطابق با موارد آورده شده در بخش اقليم ميباشد، نسبت به حفر گودالي به عرض 60 و عمق 80 سانت اقدام و حدود 50 كيلوگرم كود حيواني را با نيمي از خاك گودال مخلوط و تا نيمه در گودال برگردان كنيد، بگونه اي كه چيزي از بقاياي كود حيواني در بستر خاك نماند و همه در گودال دفن شود. فضاي و خاك باقيمانده را جهت كاشت نهال انار حفظ نمائيد. براي حفر گودال ميبايد از تراكتور و مته دنباله بند آن استفاده كنيد. نيروي كارگري امكان حفر گودال عميق را ندارد. توجه داشته باشيد دفن كود حيواني در اعماق نتايج بهتري در حفظ رطوبت خاك و افزايش فعاليت شيميايي خاك دارد، مضاف بر آن كودهاي حيواني حاوي بذر علفهاي بياباني است كه در موقع چرا يا تغذيه دام به سيستم گوارش حيوان وارد ميشود. اين بذرها در شرائط رطوبت مجدد سبز خواهند شد، از اينرو براي كنترل علفهاي هرز حتما كود حيواني را در عمق گودال دفن كنيد بگونه اي كه سطح آن با حداقل 20 سانتيمتر از خاك فاقد كود پوشانده شود تا مانع رويش علفهاي هرز گردد.
اگر از نهال هاي ريشه دار و فاقد پاك براي احداث باغ استفاده ميكنيد بهمن ماه بهترين زمان براي كاشت اين نهالها در زمين اصلي ميباشد. تاخير در اين امر و انجام آن در هواي گرمتر و شروع فعاليت درخت عملا باز شدن نهالها را با تاخير مواجه ميكند در بهمن ماه هوا بسيار سرد و درخت در خواب بوده و فعاليت حداقلي دارد و خارج كردن نهال از خزانه كه منجر به از دست رفتن قسمتي از سيستم ريشه آن ميشود نهال را با شك مواجه نميكند. در دماي 15 درجه عملا درخت فرآيند بيدار شدن از خواب زمستانه را آغاز ميكند در اواسط اسفند جوانه برگها عملا شكل گرفته و در صورت جدا شدن از ريشه در اين زمان جوانه ها كه بعضا با چشم هم قابل رويت نيست از بين رفته و عمل باز شدن و جوانه سازي بعضا تا اواخر بهار تاخير مي افتد .
چنانچه نهال ها در پاكت مخصوص تكثير شده با مشكل چنداني مواجه نيستيد لاكن به جهت استفاده بهتر از زمان رشد بهتر است همان ماه بهمن را بعنوان زمان كاشت نهالها در زمين اصلي انتخاب كنيد.
در هر صورت قبل از خروج و انتقال نهال ها از خزانه آنها را آبياري كنيد تا با سهولت بيشتر از خاك جدا شده ريشه ها آسيب كمتري ببيند. نهال های پاكت دار هم ميبايد كاملا آبياري شده تا در زمان جدا كردن باكت، شالود خاك آن انسجام چسبندگي لازم را داشته باشد.

مسئله مهم ديگر انتقال نهال های ريشه دار است. چنانچه فاصله زيادي بين خزانه و محل احداث باغ وجود دارد و نيازمند تردد نهالها با وسيله نقيله هستيد بدانيد باد دشمن ريشه هاست، اگر ريشه هاي يك نهال حدود يك ساعت در معرض وزش باد مستقيم قرار گيرد، به احتمال زياد آن نهال ديگر سبز نخواهد شد. در مورد جدا سازري نهال های ريشه دار از خزانه و انتقال آن بسيار حساس باشيد بر اين مسئله خود مستقيما نظارت كنيد. تجربه نشان داده فروشندگان اين نوع نهالها خود نيز بر كارشان نظارت ندارند و امور توسط كارگران مقيم در محل انجام ميشود كه به جهت عدم رعايت اين نكات ظريف از سوي ايشان احداث كنندگان باغات در همان ابتداي امر خسارت قابل توجهي را متحمل شده و بعضا 50 درصد از نهال های كاشته شده سبز نمي شوند. پس خود آستينها را بالا زده وارد ميدان شويد و به وعده هاي فروشندگان نهال اعتنا نكنيد. صداقت و مسئولينت واژه فراموش شده اي در نظام تجاري ماست. نهالها را حتما با خودرو روپوش دار انتقال دهيد و ريشه ها را با كيسه هاي مناسب استتار كنيد. پس از انتقال آنها را در زير خاك قرار داده و آبياري كنيد. اگر اراضي آماده غرص نهال نيست و زمان زيادي نيازمند نگهداري نهالها هستيد بهتر است كل نهالها و ريشه ها در زير شن و ماسه مدفون كنيد، بجهت عدم فعاليت سيستم ريشه ها، شاخه هاي نهالها در هواي آزاد بسرعت آب خود را از دست ميدهند در چنين وضعيتي بهتر است كل نهال را در خاك مدفون كنيد. دقت كنيد حداكثر تا اواسط اسفند بايد نهالها از زير خاك خارج و نسبت به كاشت آنها اقدام كنيد. در غير اينصورت شاخه هاي مدفون شده در زير خاك سبز شده و شروع به ريشه زايي ميكند پس كارتان را صحيح و با برنامه ريزي قبلي مديريت كنيد تا گرفتار مسائل پيش بيني نشده نشويد.

پس از محيا شدن همه امور نسبت با انتقال نهالها به زمين اصلي اقدام و نهال های پاكت دار را بدقت از پاكت خارج و به آرامي در محل گودال مملو از خاك و كود كه قبلا محيا كرده ايد قرار داده باقيمانده خاك را در گودال بريزيد. جهت استحكام نهال كاشته شده و خارج شدن حبابهاي هرا از خاك اطراف نهال را با پا بفشاريد. بهتر است چوب بلندي را نزديك نهال در خاك به عنوان قيم فرو ببريد و نهال جوان را با آن مهار كنيد تا در ص.رت وزش بادهاي شديد موجب شكستگي نهال نشود. نكته ويژه در اينجا دفن كود حيواني فراوان در اعماق گودال است كه باعث توسعه صحيح ريشه در عمق مناسب ميشود. ريشه درختان انار تمايل به توسعه در اعماق زياد ندارند و محدوده مناسب توسعه ريشه هاي انار عمق 20 تا 80 سانتي خاك است محدوده اي كه در زمان آبياري نيز بايد ملاك تخمينها در برآورد نياز آبي گياه باشد.
پس كاشت نهالها نوبت آبياري آنهاست به يك آبياري كامل و سيراب كردن بستر خاك نياز داريد. تابش آفتاب باعث خشكي خاك اطراف گودال شده است لذا نيازمند آبياري سنگين و اشباع شالوده خاك و كود هستيد. آبياري سطحي كفايت نميكند بستر نهال خشك است و آب بسرعت به اعماق نشت ميكند و نهال ريشه دار در صورت مواجه با تنش آبي صدمه ديده و رشد آن با مشكل مواجه ميشود. آبياري را در دوره هاي نزديك تا باز شدن كليه نهالها ادامه دهيد. اگر همه امور را درست انجام داده باشيد كليه نهال های شما بايد تا اواخر فرودين به برگ نشسته و فعاليت خود را آغاز كند. در غير اينصورت احتمالا بدلائل آسيبهاي پيش گفته باز شدن نهالها بمرور و تا اواخر بهار به تاخير مي افتد. چنانچه تا اواخر بهار نهالها باز نشد از صدمه شاخه هاي آن مطمئن باشيد از اين نهال صرفنظر كنيد و اگر نهال پاكتي در دسترس ميباشد سريعا نسبت به جابجايي آن اقدام كنيد توجه داشته باشيد نهالها در هر صورت فاقد ريشه كافي ميباشند آبياري نهالها در سال اول بايد در دوره هاي كوتاه و در حد حجم متوسط انجام شود. بگونه اي عمل كنيد كه نيازمند واگرد نهالها و جايگزين كردن نهالها در سال بعد نباشيد اين كار يعني از كف دادن زمان از اينرو همواره تعداد نهال پاكتي براي جايگزين كردن در همان سال اول و قبل از اتمام بهار در دسترس داشته باشيد. باغي كه نيمي از نهال های آن در همان سال اول سبز نشده باشد انگيزه مناسب را از باغدار سلب و زمان و سرمايه را اتلاف ميكند.
از مزيتهاي سيستم آبياري تحت فشار همين امكان كوتاه كردن دوره آبياري و كنترل حجم آب تحويلي به گياه ميباشد. اگر بتوانيد خود در محل خرانه اي جهت تامين نهال احداث كنيد امري مغتنم خواهد بود. توجه داشته باشيد بطور طبيعي حدود 20 درصد نهال های ريشه دار با مشكل مواجه ميشوند از اينرو توليد نهال در پاكت علي رغم مشكلات حائز مزيتهاي وافري است. توصيه اكيد ما اين است كه انتخاب قلمه و توليد نهال مورد نياز را متناسب با موارد آورده شده در صفحه آماده سازي همين سايت خود بعهده بگيريد و 70 درصد نهالها را بصورت ريشه دار و مابقي را در پاكت جهت استفاده واگردها توليد نماييد.
براي آنكه به اهداف كيفي برسيد بايد رفتار كيفي داشته باشيد. موارد پيش گفته همگي اموري ساده هستند كه اگر به دقت بكار بسته نشوند به خسارت قابل توجهي منجر ميشوند.
منبع:www. anar-iran.ir
/ع