آلاينده هاي سوختي و تأثير محيطي آنها
نويسنده: رويا حائري
جهاني که در آن زندگي مي کنيم، با شتابي فراوان به سوي آلودگي هرچه بيشتر در حرکت است. حمل و نقل فراوان، انواع موتورهاي آلاينده و صنايعي که همچنان قاتل جان انسان است، کره ي خاکي را به مرز بحران تنفس، نزديک مي کند. مسايل زيست محيطي که کره زمين و جو اطراف را دچار اختلال بهداشتي نموده است، نتيجه ي عملکرد سيستم هاي متعددي است که زاييده ي دستکاري و اعمال سليقه ي انسان ها است و در خلاف جريان طبيعت انجام گرفته است. در اواخر قرن 19 ميلادي، ايجاد صنايع دراشل بزرگتر و استفاده ي مستقيم از سوخت هاي فسيلي، به ويژه در اروپا، هواي شهرهايي مانند لندن و ميلان را دچار آلودگي نموده و براي اولين بار پديده ي دود مه (smog) ايجاد کرد.
اتومبيل ها از ابتداي قرن 20 وارد جامعه ي انساني شدند و مردم هيجان زده، که از حرکت سريع به ذوق آمده بودند، هيچ فکر نکردند که اين ماده ي سوختي با انفعالات خود در هواي تنفسي چه خللي ايجاد مي کند. بنابراين يکي از بزرگترين عوامل مخلّ سلامت محيطي، سوخت مي باشد که عمدتاً در جهان، بيشترين آلودگي، ناشي از عمل نيروگاه ها و وسايل نقليه ي موتوري مي باشد. آنچه مسلم است بشر بدون وجود آب و غذا چند روزي به حيات خود ادامه مي دهد. اما تنها چند دقيقه تنفس در هواي آلوده، او را از پاي در مي آورد. کيفيت مناسب هوا نه تنها براي سلامت او مفيد است، بلکه اساسي ترين عامل چرخه اي است که او را به غذاي مورد نياز (گياهان و جانوران) وصل مي کند و در هواي آلوده، همه ي اجزاي اين چرخه، مورد تهديد هستند شيوع انواع سرطان ها، زايمان هاي زودرس، ناراحتي هاي چشم، تحريک سيستم تنفسي، افزايش حساسيت و آلرژي، بروز برونشيت و ذات الريه و حتي تنش هاي عصبي و ... همه، زاييده ي هواي نامطلوبي است که روزانه، بشر مجبور است آن را تنفس کند. يکي از بزرگترين آثار آلودگي هيدروکربني در هواي شهرها، پديده ي واژگوني دماست که عبارتست از يک پوشش هواي گرم که لايه ي هواي سرد موجود در سطح زمين را پوشانده و در شهرها منجر به گيرافتادن آلاينده ها و تجمع سريع آنها مي شود که آن را دود مه مي گويند. اين پديده، علاوه بر خطرات تنفسي، باعث گسترش و همه گيري بيماري هاي واگير دار در سطح جامعه مي شود.
يکي ديگر از آثار مخرب بالارفتن درصد منوکسيدکربن در جو که به افزايش کل دماي زمين منجر مي شود، آب شدن کلاهک هاي يخي در قطبين کره زمين و بالا آمدن سطح آب در اقيانوس ها است.
گرماي نامطبوع هوا و ايجاد جريانات و طوفان هاي گرم در نقاط مختلف جهان، آثار مخرب بالقوه اي به ويژه در بخش هاي کشاورزي دارد که موجب تشديد مشکلات تغذيه اي در جهان مي باشد. اين کاستي ها آفات گياهي را تقويت کرد و انسان را بر آن داشت که از مواد شيميايي آفت کش در مزارع خود استفاده نمايد (که آفت کش ها خود يکي از خطرناک ترين تهديد کنندگان سلامت محيط زيست از نظر جوي، هواي شهرها و آب مصرفي انسان مي باشد).
در اجلاس ساليانه W.H.o ( World Health Organization) در ريودو ژانيرو (برزيل) در ابتداي قرن 21 مصوب گرديد که تمام کشورهاي عضو موظفند تمامي همت خود را براي کاستن از مصرف سوخت هاي فسيلي در جهت رفع آلودگي هوا و جلوگيري از استفاده ي افراطي از انواع آلاينده ها از جمله آفت کش ها، اسپري ها و انواع آلاينده هايي که هواي زمين را تهديد به آلودگي بيشتري مي نمايند، به کار گيرند.
به نظر شما سوخت مطلوب جايگزين براي سوخت هاي فسيلي چه مي تواند باشد؟
منابع:
تأثير سوخت خودروها بر محيط زيست. از سايت محيط زيست جهاني.
تحقيق دکتري مرکز علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي.
مقاله ي دکتري خانم صادقي عضو هيأت علمي دانشگاه قائم شهر.
سايت زيست محيطي WHO وابسته به سازمان ملل.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 55..
اتومبيل ها از ابتداي قرن 20 وارد جامعه ي انساني شدند و مردم هيجان زده، که از حرکت سريع به ذوق آمده بودند، هيچ فکر نکردند که اين ماده ي سوختي با انفعالات خود در هواي تنفسي چه خللي ايجاد مي کند. بنابراين يکي از بزرگترين عوامل مخلّ سلامت محيطي، سوخت مي باشد که عمدتاً در جهان، بيشترين آلودگي، ناشي از عمل نيروگاه ها و وسايل نقليه ي موتوري مي باشد. آنچه مسلم است بشر بدون وجود آب و غذا چند روزي به حيات خود ادامه مي دهد. اما تنها چند دقيقه تنفس در هواي آلوده، او را از پاي در مي آورد. کيفيت مناسب هوا نه تنها براي سلامت او مفيد است، بلکه اساسي ترين عامل چرخه اي است که او را به غذاي مورد نياز (گياهان و جانوران) وصل مي کند و در هواي آلوده، همه ي اجزاي اين چرخه، مورد تهديد هستند شيوع انواع سرطان ها، زايمان هاي زودرس، ناراحتي هاي چشم، تحريک سيستم تنفسي، افزايش حساسيت و آلرژي، بروز برونشيت و ذات الريه و حتي تنش هاي عصبي و ... همه، زاييده ي هواي نامطلوبي است که روزانه، بشر مجبور است آن را تنفس کند. يکي از بزرگترين آثار آلودگي هيدروکربني در هواي شهرها، پديده ي واژگوني دماست که عبارتست از يک پوشش هواي گرم که لايه ي هواي سرد موجود در سطح زمين را پوشانده و در شهرها منجر به گيرافتادن آلاينده ها و تجمع سريع آنها مي شود که آن را دود مه مي گويند. اين پديده، علاوه بر خطرات تنفسي، باعث گسترش و همه گيري بيماري هاي واگير دار در سطح جامعه مي شود.
يکي ديگر از آثار مخرب بالارفتن درصد منوکسيدکربن در جو که به افزايش کل دماي زمين منجر مي شود، آب شدن کلاهک هاي يخي در قطبين کره زمين و بالا آمدن سطح آب در اقيانوس ها است.
گرماي نامطبوع هوا و ايجاد جريانات و طوفان هاي گرم در نقاط مختلف جهان، آثار مخرب بالقوه اي به ويژه در بخش هاي کشاورزي دارد که موجب تشديد مشکلات تغذيه اي در جهان مي باشد. اين کاستي ها آفات گياهي را تقويت کرد و انسان را بر آن داشت که از مواد شيميايي آفت کش در مزارع خود استفاده نمايد (که آفت کش ها خود يکي از خطرناک ترين تهديد کنندگان سلامت محيط زيست از نظر جوي، هواي شهرها و آب مصرفي انسان مي باشد).
در اجلاس ساليانه W.H.o ( World Health Organization) در ريودو ژانيرو (برزيل) در ابتداي قرن 21 مصوب گرديد که تمام کشورهاي عضو موظفند تمامي همت خود را براي کاستن از مصرف سوخت هاي فسيلي در جهت رفع آلودگي هوا و جلوگيري از استفاده ي افراطي از انواع آلاينده ها از جمله آفت کش ها، اسپري ها و انواع آلاينده هايي که هواي زمين را تهديد به آلودگي بيشتري مي نمايند، به کار گيرند.
به نظر شما سوخت مطلوب جايگزين براي سوخت هاي فسيلي چه مي تواند باشد؟
منابع:
تأثير سوخت خودروها بر محيط زيست. از سايت محيط زيست جهاني.
تحقيق دکتري مرکز علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي.
مقاله ي دکتري خانم صادقي عضو هيأت علمي دانشگاه قائم شهر.
سايت زيست محيطي WHO وابسته به سازمان ملل.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 55..
