چطور آداب گوش دادن و صحبت کردن را به فرزندانمان بياموزيم؟
نويسنده:مهشيد چايچي
با کودکي که وسط حرف شما مي‌پرد چه مي‌کنيد؟ سر او داد مي‌زنيد؟ دعوايش مي‌کنيد و او را تنبيه مي‌کنيد و يا ترجيح مي‌دهيد به او بي‌محلي کنيد تا دنبال کارش برود؟ فکر مي‌کنيد بالاخره با جيغ و داد و کشيدن دست شما بتواند به خواسته‌اش برسد؟ وقتي تلفني صحبت مهمي با کسي داريد چه حسي به شما دست مي‌دهد اگر فرزند نوپاي شما مدام در گوشتان شما را صدا بزند و چيزي از شما بخواهد؟ آيا او را به بي‌ادبي متهم مي‌کنيد يا اينکه سر او را گرم مي‌کنيد و وقتي او مشغول شد به کارتان ادامه مي‌دهيد؟ همه اين‌ها چالش‌هايي است که اگر شما هم فرزنداني داشته باشيد در دوره‌اي تجربه آن را داشته‌ايد. اگر فکر مي‌کنيد لازم است در رفتارتان با کودک پابرهنه‌اي که وسط حرفتان مي‌دود، تجديد نظر کنيد با ما در اين مقاله همراه شويد.
کودک 2 ساله شما انگار که آسمان شکاف خورده و او به اين دنيا پا گذاشته، فکر مي‌کند که دنيا و تمام آنچه در آن است از جمله خود شما همه به خاطر او و در خدمت او هستيد. البته اين خودخواهي او تنها علت پريدنش وسط حرف شما نيست بلکه او هنوز به قدري کوچک است که هنوز حافظه کوتاه مدتش تکامل کافي پيدا نکرده و به همين علت مجبور است حرفش را همين الان قبل از اينکه يادش برود، به شما بگويد.
اين اتفاق يک اساس فيزيولوژيک دارد. بنابر اين نبايد انتظار داشته باشيد که هميشه کودک شما مانند يک بچه فهميده و عاقل صبر کند تا شما پاي تلفن صحبتتان تمام شود و يا کارتان را تمام کنيد و سپس پاي حرف او بنشينيد. تمام اين اتفاق که به نظر شما يک بي‌احترامي بزرگ مي‌آيد براي کودک نوپاي شما طبيعي است. او نمي‌تواند درک کند که افرادي غير از او و کارهايي غير از بازي و صحبت با او وجود داشته باشد که توجه شما را لازم داشته باشد و يا شما به آنها علاقه‌مند باشيد. بنابراين هر چيزي غير از او که توجه شما را از او سلب کند، حتي اگر زنگ تلفن باشد، براي او يک تهديد طبيعي تلقي مي‌شود.واضح است که داشتن بچه‌اي که هميشه هنگام صحبت با يک دوست و يا برنامه‌ريزي براي قرار ملاقات مانع ادامه کار مي‌شود، بسيار طاقت‌فرسا است. اما اگر جهان‌بيني او را در خاطر داشته باشيد؛ اعتراف خواهيد کرد که اين کار او عمدي نيست و او تصميم نگرفته که شما را ديوانه کند!بنابراين ناراحت نباشيد... پايان شب سيه سپيد است. تا وقتي که کودک شما به سن 3 ـ 4 سالگي برسد، کم‌کم مي‌فهمد که پريدن وسط حرف ديگران و قطع کردن کار ديگران از نظر رفتار اجتماعي چه معني دارد و چرا مدام مي‌شنود که «مزاحم نشو» يا «حرفم را قطع نکن»! به تدريج حافظه کوتاه مدت او هم تکامل پيدا کرده و مي‌تواند فکرش را تا چند دقيقه به خاطر بسپارد تا کار شما تمام شود و سپس آن را با شما در ميان بگذارد.
***
چه بايد کرد؟
در اين سن بهترين کاري که مي‌توانيد بکنيد اين است که موقعيت‌هاي آزاردهنده را کم و کمتر کنيد. يعني کاري کنيد که او مجبور به قطع صحبت شما نشود. براي رسيدن به اين منظور مي‌توانيد کارهاي مهم خود را به زماني که او خواب است و يا سرگرم فعاليت مورد علاقه خودش است موکول کنيد. اگر هم به طور غيرمنتظره مجبور شديد کاري انجام دهيد و يا با تلفن صحبت کنيد بهتر است حواس او را به چيزي که دوست دارد پرت کنيد تا مزاحم شما نشود.
1) محل مناسب را برگزينيد: مي‌توانيد از دوستانتان بخواهيد شما را در محلي ملاقات کنند که کودکتان بتواند در نزديکي شما بازي کند. يک پارک يا اتاق بازي که زمينش فوم يا ماسه‌اي باشد براي اين جور ملاقات‌هاي دوستانه محل مناسبي است چون مجبور نخواهيد بود که از کودک خود چهار چشمي مراقبت کنيد.
2) گروه پيدا کنيد: اگر شما و همسرتان دوست يا همسايه‌اي داريد که آنها هم بچه هم سن و سال فرزند شما دارند مي‌توانيد با آنها همکاري کنيد. نيم ساعتي که شما و همسرتان مراقب دو کودک هستيد والدين کودک ديگر به کارهاي ضروري خود مي‌رسند و سپس نقشها را جا به جا خواهيد کرد. حتي مي‌توانيد براي اين کار يک پرستار کودک استخدام کنيد تا بتوانيد به کارهايتان برسيد.
3) بخوانيد و آموزش دهيد: يک روش جالب براي آموزش رفتار اجتماعي مناسب به کودکتان اين است که براي او قصه بگوييد و يا کتاب‌هايي با اين مضمون را بخوانيد. بازي کردن نمايش و جابه جايي نقشها هم روش شاد و‌جذابي براي آموزش رفتار درست به کودک است.
4) تلفن‌ها را برنامه‌ريزي کنيد: بهتر است به جاي اينکه با هر زنگ تلفن جنگ با کودک را آغاز کنيد، مي‌توانيد مودبانه از طرف صحبتتان معذرت بخواهيد و بگوييد بعد از به خواب رفتن فرزندتان با او تماس خواهيد گرفت. روش ديگر اين است که براي او يک تلفن اسباب‌بازي تهيه کنيد تا بتواند با دوست خيالي‌اش صحبت کرده و رفتار شما را تقليد کند. اين روش براي کودکان اهل معاشرت و خوش‌مشرب بهتر جواب مي‌دهد تا کودکاني که به والدين خود وابستگي زياد دارند. راه‌حل ديگري که اغلب والدين آزموده و از آن راضي هستند استفاده از تلويزيون و کارتون‌هاي مورد علاقه کودک است. حتي اگر کودک شما خيلي هم به اين جور چيزها علاقه نداشته باشد براي 3 ـ 4 دقيقه به تصاوير متحرک خيره خواهد شد تا شما بتوانيد يک مدت کوتاه بدون مزاحمت با تلفن صحبت کرده و قبوض برق و تلفن تان را بدون رفتن به بانک پرداخت کنيد. اگر دلتان نمي‌خواهد کودکتان پاي تلويزيون و کارتون بنشيند مي‌توانيد با وسايل ديگري توجه او را جلب کنيد. يک اسباب بازي تازه، يک نوار قصه يا آهنگ کودکانه، يک کتاب رنگارنگ و خلاصه هر چيزي که کودکتان دوست داشته باشد مي‌تواند جاي تلويزيون را بگيرد. مي‌توانيد يک جعبه از وسايل مورد علاقه کودک را تنها براي زماني که تلفن زنگ مي‌زند، دم دست بگذاريد. اما بهتر است اين وسايل در طول روز در دسترس کودک نباشد تا براي او عادي نشده و جذابيتش را از دست ندهد. راه ديگر اين است که يک ظرف را از آب پر کنيد و چند ليوان پلاستيکي به کودک بدهيد تا با آنها آب بازي کند. از آنجا که اغلب کودکان آب بازي را دوست دارند مي‌توانيد همين طور که او را زير نظر داريد با تلفن صحبت کنيد.
5) تلفن بي‌سيم تهيه کنيد: استفاده از تلفنهاي بي‌سيم به شما اجازه مي‌دهد که در حال صحبت با تلفن حرکت کرده و به اتاق ديگري برويد و صحبتتان را در حالي ادامه دهيد که از دور فرزندتان را مي‌بينيد اما صداي او مزاحم شما نمي‌شود. در روزهاي خوش آب و هوا حتي مي‌توانيد کودکتان را سوار کالسکه کنيد و در حالي که او مشغول تماشاي اطراف و گشت و گذار است تلفنهاي مهمتان را در فضاي باز بدون مزاحمت او انجام دهيد.
6) اگر هيچکدام از روش‌هاي بالا جواب نداد و يا کودکتان به علت بيماري يا هر علت ديگر نا‌آرام است و گريه مي‌کند، مي‌توانيد در حال صحبت با تلفن او را در آغوشتان بگيريد و آرامش کنيد. اين کار به او اطمينان مي‌دهد که به او اهميت مي‌دهيد، حتي وقتي به کار ديگري توجه داريد.
7) الگو باشيد: کودکان نوپا مشتاقانه رفتار شما و خواهر و برادرهايشان را تقليد مي‌کنند. پس بهتر است از اين فرصت استفاده کنيد و با الگو بودن براي آنها بهترين رفتار را به آنها ياد بدهيد. اگر شما و همسرتان موقع تلفن و سر حرف هم ديگر بپريد نبايد انتظار داشته باشيد که کودک شما رفتار بهتري نشان دهد. حتي اگر شما وقتي کودکتان با شما صحبت مي‌کند وسط حرف او مي‌پريد و به او توجه نمي‌کنيد، الگوي خوبي براي او نبوده‌ايد. بهتر است هر زمان که فراموش کرديد و وسط حرف او يا کس ديگري پريديد، فورا حرفتان را قطع کنيد و معذرت بخواهيد و سپس به صحبت ادامه دهيد. کودک نه تنها رفتار خوب شما را ياد مي‌گيرد بلکه مي‌فهمد که شما به آساني به اشتباهي که کرده بوديد اعتراف کرده‌ايد و او هم سعي مي‌کند موقع اشتباهاتش از شما عذر بخواهد بدون اينکه اصول ادب و رفتار اجتماعي را ياد گرفته باشد. تنها احساس مي‌کند که بودن در کنار چنين انسانهاي مؤدبي لذت بخش‌تر است.
8) حتي اگر موفق نشديد ثابت قدم باشيد: نا‌اميد نشويد. ممکن است زماني که مشغول يک تلفن مهم هستيد کودک يک ماشين اسباب بازي را به سمت صورتتان پرتاب کند. اما صبور باشيد و کنترل خودتان را از دست ندهيد.
براي شما و کودک مهم است که او اصول رفتار اجتماعي را بياموزد و اين اتفاق يک شبه نمي‌افتد. اگر شما کنترل خودتان را از دست بدهيد و سر او داد بزنيد و تنبيهش کنيد او ياد مي‌گيرد که با اين روش مي‌تواند توجه شما را به خود جلب کند حتي اگر اين توجه به شکل داد زدن و کتک زدن باشد!
در ضمن او همين رفتار را زماني که شما وسط حرفش بپريد با شما خواهد کرد. يادتان باشد براي اينکه کودک مؤدب بار بيايد لازم است در محيطي رشد کند که همه با هم مؤدبانه صحبت مي‌کنند و کسي سر ديگري داد نمي‌زند و وسط حرف ديگري نمي‌پرد.
نکته ديگر اين است که بايد تا حدود 4 سالگي شما به کودک ياد داده باشيد که پريدن وسط حرف ديگران کار درستي نيست وگرنه توان و توجه شما آنقدر پراکنده خواهد شد که ديگر نخواهيد توانست از پس او در سنين بالاتر بر بياييد.
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
کودک 2 ساله شما انگار که آسمان شکاف خورده و او به اين دنيا پا گذاشته، فکر مي‌کند که دنيا و تمام آنچه در آن است از جمله خود شما همه به خاطر او و در خدمت او هستيد. البته اين خودخواهي او تنها علت پريدنش وسط حرف شما نيست بلکه او هنوز به قدري کوچک است که هنوز حافظه کوتاه مدتش تکامل کافي پيدا نکرده و به همين علت مجبور است حرفش را همين الان قبل از اينکه يادش برود، به شما بگويد.
اين اتفاق يک اساس فيزيولوژيک دارد. بنابر اين نبايد انتظار داشته باشيد که هميشه کودک شما مانند يک بچه فهميده و عاقل صبر کند تا شما پاي تلفن صحبتتان تمام شود و يا کارتان را تمام کنيد و سپس پاي حرف او بنشينيد. تمام اين اتفاق که به نظر شما يک بي‌احترامي بزرگ مي‌آيد براي کودک نوپاي شما طبيعي است. او نمي‌تواند درک کند که افرادي غير از او و کارهايي غير از بازي و صحبت با او وجود داشته باشد که توجه شما را لازم داشته باشد و يا شما به آنها علاقه‌مند باشيد. بنابراين هر چيزي غير از او که توجه شما را از او سلب کند، حتي اگر زنگ تلفن باشد، براي او يک تهديد طبيعي تلقي مي‌شود.واضح است که داشتن بچه‌اي که هميشه هنگام صحبت با يک دوست و يا برنامه‌ريزي براي قرار ملاقات مانع ادامه کار مي‌شود، بسيار طاقت‌فرسا است. اما اگر جهان‌بيني او را در خاطر داشته باشيد؛ اعتراف خواهيد کرد که اين کار او عمدي نيست و او تصميم نگرفته که شما را ديوانه کند!بنابراين ناراحت نباشيد... پايان شب سيه سپيد است. تا وقتي که کودک شما به سن 3 ـ 4 سالگي برسد، کم‌کم مي‌فهمد که پريدن وسط حرف ديگران و قطع کردن کار ديگران از نظر رفتار اجتماعي چه معني دارد و چرا مدام مي‌شنود که «مزاحم نشو» يا «حرفم را قطع نکن»! به تدريج حافظه کوتاه مدت او هم تکامل پيدا کرده و مي‌تواند فکرش را تا چند دقيقه به خاطر بسپارد تا کار شما تمام شود و سپس آن را با شما در ميان بگذارد.
***
چه بايد کرد؟
در اين سن بهترين کاري که مي‌توانيد بکنيد اين است که موقعيت‌هاي آزاردهنده را کم و کمتر کنيد. يعني کاري کنيد که او مجبور به قطع صحبت شما نشود. براي رسيدن به اين منظور مي‌توانيد کارهاي مهم خود را به زماني که او خواب است و يا سرگرم فعاليت مورد علاقه خودش است موکول کنيد. اگر هم به طور غيرمنتظره مجبور شديد کاري انجام دهيد و يا با تلفن صحبت کنيد بهتر است حواس او را به چيزي که دوست دارد پرت کنيد تا مزاحم شما نشود.
1) محل مناسب را برگزينيد: مي‌توانيد از دوستانتان بخواهيد شما را در محلي ملاقات کنند که کودکتان بتواند در نزديکي شما بازي کند. يک پارک يا اتاق بازي که زمينش فوم يا ماسه‌اي باشد براي اين جور ملاقات‌هاي دوستانه محل مناسبي است چون مجبور نخواهيد بود که از کودک خود چهار چشمي مراقبت کنيد.
2) گروه پيدا کنيد: اگر شما و همسرتان دوست يا همسايه‌اي داريد که آنها هم بچه هم سن و سال فرزند شما دارند مي‌توانيد با آنها همکاري کنيد. نيم ساعتي که شما و همسرتان مراقب دو کودک هستيد والدين کودک ديگر به کارهاي ضروري خود مي‌رسند و سپس نقشها را جا به جا خواهيد کرد. حتي مي‌توانيد براي اين کار يک پرستار کودک استخدام کنيد تا بتوانيد به کارهايتان برسيد.
3) بخوانيد و آموزش دهيد: يک روش جالب براي آموزش رفتار اجتماعي مناسب به کودکتان اين است که براي او قصه بگوييد و يا کتاب‌هايي با اين مضمون را بخوانيد. بازي کردن نمايش و جابه جايي نقشها هم روش شاد و‌جذابي براي آموزش رفتار درست به کودک است.
4) تلفن‌ها را برنامه‌ريزي کنيد: بهتر است به جاي اينکه با هر زنگ تلفن جنگ با کودک را آغاز کنيد، مي‌توانيد مودبانه از طرف صحبتتان معذرت بخواهيد و بگوييد بعد از به خواب رفتن فرزندتان با او تماس خواهيد گرفت. روش ديگر اين است که براي او يک تلفن اسباب‌بازي تهيه کنيد تا بتواند با دوست خيالي‌اش صحبت کرده و رفتار شما را تقليد کند. اين روش براي کودکان اهل معاشرت و خوش‌مشرب بهتر جواب مي‌دهد تا کودکاني که به والدين خود وابستگي زياد دارند. راه‌حل ديگري که اغلب والدين آزموده و از آن راضي هستند استفاده از تلويزيون و کارتون‌هاي مورد علاقه کودک است. حتي اگر کودک شما خيلي هم به اين جور چيزها علاقه نداشته باشد براي 3 ـ 4 دقيقه به تصاوير متحرک خيره خواهد شد تا شما بتوانيد يک مدت کوتاه بدون مزاحمت با تلفن صحبت کرده و قبوض برق و تلفن تان را بدون رفتن به بانک پرداخت کنيد. اگر دلتان نمي‌خواهد کودکتان پاي تلويزيون و کارتون بنشيند مي‌توانيد با وسايل ديگري توجه او را جلب کنيد. يک اسباب بازي تازه، يک نوار قصه يا آهنگ کودکانه، يک کتاب رنگارنگ و خلاصه هر چيزي که کودکتان دوست داشته باشد مي‌تواند جاي تلويزيون را بگيرد. مي‌توانيد يک جعبه از وسايل مورد علاقه کودک را تنها براي زماني که تلفن زنگ مي‌زند، دم دست بگذاريد. اما بهتر است اين وسايل در طول روز در دسترس کودک نباشد تا براي او عادي نشده و جذابيتش را از دست ندهد. راه ديگر اين است که يک ظرف را از آب پر کنيد و چند ليوان پلاستيکي به کودک بدهيد تا با آنها آب بازي کند. از آنجا که اغلب کودکان آب بازي را دوست دارند مي‌توانيد همين طور که او را زير نظر داريد با تلفن صحبت کنيد.
5) تلفن بي‌سيم تهيه کنيد: استفاده از تلفنهاي بي‌سيم به شما اجازه مي‌دهد که در حال صحبت با تلفن حرکت کرده و به اتاق ديگري برويد و صحبتتان را در حالي ادامه دهيد که از دور فرزندتان را مي‌بينيد اما صداي او مزاحم شما نمي‌شود. در روزهاي خوش آب و هوا حتي مي‌توانيد کودکتان را سوار کالسکه کنيد و در حالي که او مشغول تماشاي اطراف و گشت و گذار است تلفنهاي مهمتان را در فضاي باز بدون مزاحمت او انجام دهيد.
6) اگر هيچکدام از روش‌هاي بالا جواب نداد و يا کودکتان به علت بيماري يا هر علت ديگر نا‌آرام است و گريه مي‌کند، مي‌توانيد در حال صحبت با تلفن او را در آغوشتان بگيريد و آرامش کنيد. اين کار به او اطمينان مي‌دهد که به او اهميت مي‌دهيد، حتي وقتي به کار ديگري توجه داريد.
7) الگو باشيد: کودکان نوپا مشتاقانه رفتار شما و خواهر و برادرهايشان را تقليد مي‌کنند. پس بهتر است از اين فرصت استفاده کنيد و با الگو بودن براي آنها بهترين رفتار را به آنها ياد بدهيد. اگر شما و همسرتان موقع تلفن و سر حرف هم ديگر بپريد نبايد انتظار داشته باشيد که کودک شما رفتار بهتري نشان دهد. حتي اگر شما وقتي کودکتان با شما صحبت مي‌کند وسط حرف او مي‌پريد و به او توجه نمي‌کنيد، الگوي خوبي براي او نبوده‌ايد. بهتر است هر زمان که فراموش کرديد و وسط حرف او يا کس ديگري پريديد، فورا حرفتان را قطع کنيد و معذرت بخواهيد و سپس به صحبت ادامه دهيد. کودک نه تنها رفتار خوب شما را ياد مي‌گيرد بلکه مي‌فهمد که شما به آساني به اشتباهي که کرده بوديد اعتراف کرده‌ايد و او هم سعي مي‌کند موقع اشتباهاتش از شما عذر بخواهد بدون اينکه اصول ادب و رفتار اجتماعي را ياد گرفته باشد. تنها احساس مي‌کند که بودن در کنار چنين انسانهاي مؤدبي لذت بخش‌تر است.
8) حتي اگر موفق نشديد ثابت قدم باشيد: نا‌اميد نشويد. ممکن است زماني که مشغول يک تلفن مهم هستيد کودک يک ماشين اسباب بازي را به سمت صورتتان پرتاب کند. اما صبور باشيد و کنترل خودتان را از دست ندهيد.
براي شما و کودک مهم است که او اصول رفتار اجتماعي را بياموزد و اين اتفاق يک شبه نمي‌افتد. اگر شما کنترل خودتان را از دست بدهيد و سر او داد بزنيد و تنبيهش کنيد او ياد مي‌گيرد که با اين روش مي‌تواند توجه شما را به خود جلب کند حتي اگر اين توجه به شکل داد زدن و کتک زدن باشد!
در ضمن او همين رفتار را زماني که شما وسط حرفش بپريد با شما خواهد کرد. يادتان باشد براي اينکه کودک مؤدب بار بيايد لازم است در محيطي رشد کند که همه با هم مؤدبانه صحبت مي‌کنند و کسي سر ديگري داد نمي‌زند و وسط حرف ديگري نمي‌پرد.
نکته ديگر اين است که بايد تا حدود 4 سالگي شما به کودک ياد داده باشيد که پريدن وسط حرف ديگران کار درستي نيست وگرنه توان و توجه شما آنقدر پراکنده خواهد شد که ديگر نخواهيد توانست از پس او در سنين بالاتر بر بياييد.
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
/ج
