آداب زيارت امام رضا(ع)
۲۳ ذي قعده روز زيارتي حضرت رضا(ع) است. زيارت يکي از ويژگي هاي فرهنگ تشيع است و دست کم مي توان گفت در هيچ يک از مذاهب اسلامي «زيارت» از چنين جايگاهي برخوردار نيست. احاديث بسياري از ائمه اطهار(ع) در آداب زيارت وارد شده و فلسفه و هدف آن تبيين شده است.
علماي شيعه نيز از همان قرن هاي آغازين ادعيه و زيارات وارده را گردآوري کرده اند. کتاب ارجمند کامل الزيارات يکي از اين آثار کهن و برجسته است. در اين کتاب آداب زيارت امام رضا(ع) چنين روايت شده است:هرگاه به زيارت قبر علي بن موسي الرضا(ع) در توس رفتي هنگام خروج از منزلت غسل کن و در وقت غسل بگو: خدايا من را پاک و دلم را پاکيزه نما، سينه ام را فراخ کن، و مدح و ستايش خودت را بر زبانم جاري کن، زيرا هيچ قوه و نيرويي وجود ندارد مگر به واسطه تو، خدايا اين غسل را براي من پاک کننده و شفاء و نور قرار بده.
و هنگامي که از منزل خارج شدي جنب درب بايست و بگو:
خدايا صورتم را به سوي تو متوجه کردم، و اهل و مالم و آن چه را که به من عطاء کردي پيش تو گذاردم و به تو اطمينان کردم پس مرا نااميد مکن اي کسي که هر که را تو اراده کني او نااميد نمي شود و آن کس را که حفظ کني ضايع نمي شود و هنگامي که به سلامت به مقصد رسيدي غسل کن .سپس جامه ات را بپوش و پاي برهنه درحالي که با وقار و آرامش حرکت مي کني گام بردار و درحال حرکت تکبير (الله اکبر) و تهليل (لااله الا الله) و تسبيح(سبحان الله) و تحميد (الحمدلله) بگو و خدا را به مجد و بزرگي ياد کن.
سعي کن قدم هايت را کوتاه برداري و در موقع داخل شدن به روضه منوره آن حضرت بگو: کمک مي جويم به نام خدا و ذات اقدسش و شهادت مي دهم که بر شريعت و ملت رسول خدا، هستم، شهادت مي دهم که معبودي غير از خدا نيست، او يکتاست و شريک و انبازي ندارد، و شهادت مي دهم که محمد بنده و فرستاده اش مي باشد و شهادت مي دهم که علي ولي خدا است. سپس به طرف قبر مطهرش اشاره کن و رو به صورت قبر کن و قبله را پشت سر بگير و بگو: شهادت مي دهم که معبودي غير از خدا نبوده و او تنهاست و انبازي ندارد، وشهادت مي دهم که محمد (ص) بنده و فرستاده اش بوده و سرور اولين و آخرين است، شهادت مي دهم که او آقاي انبياء و فرستاده شدگان است، خدايا رحمتت را بر محمد که بنده و رسول و نبي تو و سرور تمام خلائق مي باشد بفرست، رحمتي که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين اندازه اش قادر نيست.
خدايا رحمتت را بر امير مومنان علي بن ابي طالب(ع) که بنده و برادر رسولت بوده و کسي است که او را برگزيدي و راهنما براي هر کس از مخلوقات که بخواهي و دليل و نشانه بر کسي که او را به رسالت برانگيخته اي قرارش دادي بفرست، او در روز قيامت به عدل تو حکم مي‌کند و منازعات بين مخلوقات را فيصله مي دهد، نگاهبان بر تمام امور است و درود و رحمت و برکات خدا بر او باد.خدايا رحمتت را بر فاطمه که دختر پيغمبر و همسر ولي تو و مادر دو سبط پيامبرت يعني حسن و حسين که دو سرور جوانان اهل بهشت هستند مي باشد بفرست.
خدايا رحمتت را بر حسن و حسين که دو سبط پيغمبرت بوده و دو سرور جوانان اهل بهشت هستند بفرست ايشان به پا خاسته اند بين خلق تو، نشانه و دليل هستند بر کسي که او را به رسالت و پيغمبري برانگيخته اي به عدل تو در روز قيامت حکم مي کنند و منازعات بين مردم را فيصله مي دهند.
خدايا رحمتت را بر علي بن الحسين که سرور عابدين و بنده تو بوده بفرست، بين خلق تو به پا خاسته و جانشين تو بر خلق است، نشانه و دليل است بر کسي که او را به رسالت و پيغمبري برانگيخته اي به عدل تو در روز قيامت حکم مي کند و منازعات بين مردم را فيصله مي دهد.
خدايا رحمتت را بر محمد بن علي که بنده و ولي دينت و جانشين تو در زمين هست بفرست، شکافنده و تشريع کننده علم انبياء است، عدل تو را به پا نموده و به دينت و دين پدران صادق و راستگويش مردم را دعوت کرده است، خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر جعفر بن محمد که صادق و عبد و ولي دين و حجت تو بر تمام خلائق است بفرست، راستگو و نيکوکار مي باشد. خدايا رحمتت را بر موسي بن جعفر که کاظم (مسلط بر خشم) و بنده نيکوکار تو است بفرست زبان تو در بين مخلوقاتت بوده، به علم تو سخن گفته و حجت تو بر مردمان است خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر علي بن موسي که رضا و خشنود و پسنديده تو است بفرست، بنده تو و ولي دينت مي باشد، عدل تو را به پا کرده و مردم را به دين تو و دين پدران صادق و راستگويش دعوت کرده خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر محمد بن علي و علي بن محمد که به امر تو به پا خاسته و از طرف تو اداء وظيفه نمودند بفرست، آن دو شاهد و ناظر بر خلق بوده و ستون هاي دين و قوام بخش آن هستند خدايا رحمتي بر آن ها بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حسن بن علي که به امر تو عمل کرد و در بين خلق تو به پا خاست بفرست حجت تو است و از طرف پيغمبرت اداء وظيفه کرد و شاهد و ناظر تو است بر خلائق، به کرامت تو اختصاص داده شده و به طاعت تو و طاعت رسولت مردم را دعوت کرده است.
خدايا رحمت خود را بر تمام ايشان شامل گردان، رحمتي که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حجت و ولي خود که قائم در بين مردم است بفرست، رحمتي فراوان و غيرقابل زوال، خدايا در فرج حجتت شتاب کن و او را ياري فرما، خدايا در دنيا و آخرت ما را با او قرار بده.
خدايا به واسطه زيارت و محبت ايشان به تو تقرب مي جويم، دوستدارانشان را دوست و دشمنانشان را دشمن دارم، خير دنيا و آخرت را به واسطه ايشان نصيب من گردان، در دنيا و آخرت غم و اندوهم را به واسطه ايشان برطرف فرما، به واسطه ايشان هول و وحشت هاي قيامت را از من برکنار بدار.
سپس بالاي سر مبارک بنشين و بگو: درود بر تو اي حجت خدا، درود بر تو اي ولي خدا، درود بر تو اي نور خدا در تاريکي هاي زمين، درود بر تو اي ستون دين، درود بر تو اي وارث آدم برگزيده، درود بر تو اي وارث نوح پيغمبر خدا، درود بر تو اي وارث ابراهيم خليل ا...، درود بر تو اي وارث موسي کليم و سخن گوي با خدا، درود بر تو اي وارث عيسي ، درود بر تو اي وارث حضرت محمد (ص) محبوب خدا، درود بر تو اي وارث حضرت اميرالمومنين علي بن ابي طالب عليه السلام ولي خدا، درود بر تو اي وارث حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السلام دو سرور جوانان اهل بهشت، درود بر تو اي وارث حضرت علي بن الحسين (ع) سرور عابدين، درود بر تو اي وارث حضرت محمدبن علي(ع) شکافنده و تشريح کننده علوم اولين و آخرين، درود بر تو اي وارث حضرت جعفر بن محمد (ع) صادق و نيکوکار و پرهيزکار و پاکيزه، درود بر تو اي وارث حضرت موسي بن جعفر (ع) مسلط بر خشم و غضب خود، درود بر تو اي راستگو و اي شهيد ، درود بر تو اي وصي و نيکوکار و پرهيزکار، شهادت مي دهم که تو نماز را بپاداشتي و زکات را داده و به معروف امر و از منکر و قبيح نهي فرمودي و خدا را خالصانه پرستيدي تا وقتي که اجل تو را دريافت.
درود بر تو اي اباالحسن (ع) و رحمت و برکات خدا نيز بر تو باد.
سپس تکيه بر قبر کن و بگو: خدايا از سرزمين خود که حرکت کردم تو را قصد کرده و شهرها را که طي کرده و پشت سر نهاده ام به نيت تو حرکت کرده ام به اميد اين که رحمتت شامل حالم شود پس مرا نااميد مکن و بدون اين که حاجتم را روا کني به وطنم برمگردان، خدايا به آمدنم بر قبر پسر برادر پيامبر و رسولت (ص) رحم نما و من را مورد عنايت قرار بده، اي علي بن موسي الرضا (ع) پدر و مادرم فدايت!به نزدت آمده ام در حالي که زائر و مسافر بوده و از جنايت هايي که بر نفس خويش کرده و بار گناهي که بر پشتم سنگيني مي کند به تو پناهنده شده ام پس در روز حاجت و نيازمندي ام شفيع من نزد پروردگار باش چه آن که تو نزد خدا مقامي پسنديده داري و در دنيا و آخرت پيش حق تعالي وجيه و آبرومند مي باشي. سپس دست راست را بلند و دست چپ را بر روي قبر بگذار و بگو:بار خدايا من به واسطه حب و دوستي ايشان به تو تقرب مي جويم، خدايا من آخرين نفر ايشان را دوست دارم همان طوري که اولين نفرشان را دوست دار هستم، و بي زاري مي جويم از هر بيگانه اي نسبت به آنها.سپس به پايين پاي مبارک برو و بگو: يا اباالحسن(ع) رحمت خدا بر تو، رحمت خدا بر تو و بر روح و بر جسم تو، صبر کرده و در مشکلات و ناملايمات شکيبا بودي، تو راستگو و مورد تصديق مي باشي، خدا بکشد کساني را که تو را با دست ها و زبان ها کشتند.
سپس در لعنت بر قاتلان اميرالمومنين(ع) و امام حسين(ع) و تمام قاتلين اهل بيت رسول خدا (ص) اصرار کن.
سپس از پشت قبر به بالا سر برگرد و در آنجا دو رکعت نماز به اين کيفيت بخوان: در رکعت اول سوره حمد و يس و در رکعت دوم بعد از حمد سوره الرحمن را قرائت کن.
و پس از فراغت از آن براي خود بسيار دعا کن و در تضرع و زاري مبالغه نما و براي پدر و مادر و برادران ايماني خود تا مي تواني دعا کن و هر مقداري که خواستي در آن جا اقامت کن.
و سپس دو رکعت نماز را نزديک قبر مطهر به جا بياور.
منبع:http://www.khorasannews.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
علماي شيعه نيز از همان قرن هاي آغازين ادعيه و زيارات وارده را گردآوري کرده اند. کتاب ارجمند کامل الزيارات يکي از اين آثار کهن و برجسته است. در اين کتاب آداب زيارت امام رضا(ع) چنين روايت شده است:هرگاه به زيارت قبر علي بن موسي الرضا(ع) در توس رفتي هنگام خروج از منزلت غسل کن و در وقت غسل بگو: خدايا من را پاک و دلم را پاکيزه نما، سينه ام را فراخ کن، و مدح و ستايش خودت را بر زبانم جاري کن، زيرا هيچ قوه و نيرويي وجود ندارد مگر به واسطه تو، خدايا اين غسل را براي من پاک کننده و شفاء و نور قرار بده.
و هنگامي که از منزل خارج شدي جنب درب بايست و بگو:
خدايا صورتم را به سوي تو متوجه کردم، و اهل و مالم و آن چه را که به من عطاء کردي پيش تو گذاردم و به تو اطمينان کردم پس مرا نااميد مکن اي کسي که هر که را تو اراده کني او نااميد نمي شود و آن کس را که حفظ کني ضايع نمي شود و هنگامي که به سلامت به مقصد رسيدي غسل کن .سپس جامه ات را بپوش و پاي برهنه درحالي که با وقار و آرامش حرکت مي کني گام بردار و درحال حرکت تکبير (الله اکبر) و تهليل (لااله الا الله) و تسبيح(سبحان الله) و تحميد (الحمدلله) بگو و خدا را به مجد و بزرگي ياد کن.
سعي کن قدم هايت را کوتاه برداري و در موقع داخل شدن به روضه منوره آن حضرت بگو: کمک مي جويم به نام خدا و ذات اقدسش و شهادت مي دهم که بر شريعت و ملت رسول خدا، هستم، شهادت مي دهم که معبودي غير از خدا نيست، او يکتاست و شريک و انبازي ندارد، و شهادت مي دهم که محمد بنده و فرستاده اش مي باشد و شهادت مي دهم که علي ولي خدا است. سپس به طرف قبر مطهرش اشاره کن و رو به صورت قبر کن و قبله را پشت سر بگير و بگو: شهادت مي دهم که معبودي غير از خدا نبوده و او تنهاست و انبازي ندارد، وشهادت مي دهم که محمد (ص) بنده و فرستاده اش بوده و سرور اولين و آخرين است، شهادت مي دهم که او آقاي انبياء و فرستاده شدگان است، خدايا رحمتت را بر محمد که بنده و رسول و نبي تو و سرور تمام خلائق مي باشد بفرست، رحمتي که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين اندازه اش قادر نيست.
خدايا رحمتت را بر امير مومنان علي بن ابي طالب(ع) که بنده و برادر رسولت بوده و کسي است که او را برگزيدي و راهنما براي هر کس از مخلوقات که بخواهي و دليل و نشانه بر کسي که او را به رسالت برانگيخته اي قرارش دادي بفرست، او در روز قيامت به عدل تو حکم مي‌کند و منازعات بين مخلوقات را فيصله مي دهد، نگاهبان بر تمام امور است و درود و رحمت و برکات خدا بر او باد.خدايا رحمتت را بر فاطمه که دختر پيغمبر و همسر ولي تو و مادر دو سبط پيامبرت يعني حسن و حسين که دو سرور جوانان اهل بهشت هستند مي باشد بفرست.
خدايا رحمتت را بر حسن و حسين که دو سبط پيغمبرت بوده و دو سرور جوانان اهل بهشت هستند بفرست ايشان به پا خاسته اند بين خلق تو، نشانه و دليل هستند بر کسي که او را به رسالت و پيغمبري برانگيخته اي به عدل تو در روز قيامت حکم مي کنند و منازعات بين مردم را فيصله مي دهند.
خدايا رحمتت را بر علي بن الحسين که سرور عابدين و بنده تو بوده بفرست، بين خلق تو به پا خاسته و جانشين تو بر خلق است، نشانه و دليل است بر کسي که او را به رسالت و پيغمبري برانگيخته اي به عدل تو در روز قيامت حکم مي کند و منازعات بين مردم را فيصله مي دهد.
خدايا رحمتت را بر محمد بن علي که بنده و ولي دينت و جانشين تو در زمين هست بفرست، شکافنده و تشريع کننده علم انبياء است، عدل تو را به پا نموده و به دينت و دين پدران صادق و راستگويش مردم را دعوت کرده است، خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر جعفر بن محمد که صادق و عبد و ولي دين و حجت تو بر تمام خلائق است بفرست، راستگو و نيکوکار مي باشد. خدايا رحمتت را بر موسي بن جعفر که کاظم (مسلط بر خشم) و بنده نيکوکار تو است بفرست زبان تو در بين مخلوقاتت بوده، به علم تو سخن گفته و حجت تو بر مردمان است خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر علي بن موسي که رضا و خشنود و پسنديده تو است بفرست، بنده تو و ولي دينت مي باشد، عدل تو را به پا کرده و مردم را به دين تو و دين پدران صادق و راستگويش دعوت کرده خدايا رحمتي بر او بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر محمد بن علي و علي بن محمد که به امر تو به پا خاسته و از طرف تو اداء وظيفه نمودند بفرست، آن دو شاهد و ناظر بر خلق بوده و ستون هاي دين و قوام بخش آن هستند خدايا رحمتي بر آن ها بفرست که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حسن بن علي که به امر تو عمل کرد و در بين خلق تو به پا خاست بفرست حجت تو است و از طرف پيغمبرت اداء وظيفه کرد و شاهد و ناظر تو است بر خلائق، به کرامت تو اختصاص داده شده و به طاعت تو و طاعت رسولت مردم را دعوت کرده است.
خدايا رحمت خود را بر تمام ايشان شامل گردان، رحمتي که غير از تو ديگري بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حجت و ولي خود که قائم در بين مردم است بفرست، رحمتي فراوان و غيرقابل زوال، خدايا در فرج حجتت شتاب کن و او را ياري فرما، خدايا در دنيا و آخرت ما را با او قرار بده.
خدايا به واسطه زيارت و محبت ايشان به تو تقرب مي جويم، دوستدارانشان را دوست و دشمنانشان را دشمن دارم، خير دنيا و آخرت را به واسطه ايشان نصيب من گردان، در دنيا و آخرت غم و اندوهم را به واسطه ايشان برطرف فرما، به واسطه ايشان هول و وحشت هاي قيامت را از من برکنار بدار.
سپس بالاي سر مبارک بنشين و بگو: درود بر تو اي حجت خدا، درود بر تو اي ولي خدا، درود بر تو اي نور خدا در تاريکي هاي زمين، درود بر تو اي ستون دين، درود بر تو اي وارث آدم برگزيده، درود بر تو اي وارث نوح پيغمبر خدا، درود بر تو اي وارث ابراهيم خليل ا...، درود بر تو اي وارث موسي کليم و سخن گوي با خدا، درود بر تو اي وارث عيسي ، درود بر تو اي وارث حضرت محمد (ص) محبوب خدا، درود بر تو اي وارث حضرت اميرالمومنين علي بن ابي طالب عليه السلام ولي خدا، درود بر تو اي وارث حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السلام دو سرور جوانان اهل بهشت، درود بر تو اي وارث حضرت علي بن الحسين (ع) سرور عابدين، درود بر تو اي وارث حضرت محمدبن علي(ع) شکافنده و تشريح کننده علوم اولين و آخرين، درود بر تو اي وارث حضرت جعفر بن محمد (ع) صادق و نيکوکار و پرهيزکار و پاکيزه، درود بر تو اي وارث حضرت موسي بن جعفر (ع) مسلط بر خشم و غضب خود، درود بر تو اي راستگو و اي شهيد ، درود بر تو اي وصي و نيکوکار و پرهيزکار، شهادت مي دهم که تو نماز را بپاداشتي و زکات را داده و به معروف امر و از منکر و قبيح نهي فرمودي و خدا را خالصانه پرستيدي تا وقتي که اجل تو را دريافت.
درود بر تو اي اباالحسن (ع) و رحمت و برکات خدا نيز بر تو باد.
سپس تکيه بر قبر کن و بگو: خدايا از سرزمين خود که حرکت کردم تو را قصد کرده و شهرها را که طي کرده و پشت سر نهاده ام به نيت تو حرکت کرده ام به اميد اين که رحمتت شامل حالم شود پس مرا نااميد مکن و بدون اين که حاجتم را روا کني به وطنم برمگردان، خدايا به آمدنم بر قبر پسر برادر پيامبر و رسولت (ص) رحم نما و من را مورد عنايت قرار بده، اي علي بن موسي الرضا (ع) پدر و مادرم فدايت!به نزدت آمده ام در حالي که زائر و مسافر بوده و از جنايت هايي که بر نفس خويش کرده و بار گناهي که بر پشتم سنگيني مي کند به تو پناهنده شده ام پس در روز حاجت و نيازمندي ام شفيع من نزد پروردگار باش چه آن که تو نزد خدا مقامي پسنديده داري و در دنيا و آخرت پيش حق تعالي وجيه و آبرومند مي باشي. سپس دست راست را بلند و دست چپ را بر روي قبر بگذار و بگو:بار خدايا من به واسطه حب و دوستي ايشان به تو تقرب مي جويم، خدايا من آخرين نفر ايشان را دوست دارم همان طوري که اولين نفرشان را دوست دار هستم، و بي زاري مي جويم از هر بيگانه اي نسبت به آنها.سپس به پايين پاي مبارک برو و بگو: يا اباالحسن(ع) رحمت خدا بر تو، رحمت خدا بر تو و بر روح و بر جسم تو، صبر کرده و در مشکلات و ناملايمات شکيبا بودي، تو راستگو و مورد تصديق مي باشي، خدا بکشد کساني را که تو را با دست ها و زبان ها کشتند.
سپس در لعنت بر قاتلان اميرالمومنين(ع) و امام حسين(ع) و تمام قاتلين اهل بيت رسول خدا (ص) اصرار کن.
سپس از پشت قبر به بالا سر برگرد و در آنجا دو رکعت نماز به اين کيفيت بخوان: در رکعت اول سوره حمد و يس و در رکعت دوم بعد از حمد سوره الرحمن را قرائت کن.
و پس از فراغت از آن براي خود بسيار دعا کن و در تضرع و زاري مبالغه نما و براي پدر و مادر و برادران ايماني خود تا مي تواني دعا کن و هر مقداري که خواستي در آن جا اقامت کن.
و سپس دو رکعت نماز را نزديک قبر مطهر به جا بياور.
منبع:http://www.khorasannews.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
/ج
