جوان و جواني در گفتار و رفتار امام علي (ع)

جواني ات را پيش از پيري و تندرستي است را پيش از بيماري درياب.

محورها:
 

1. ضرورت بهره گيري از فرصت ها ، به ويژه فرصت جواني و سلامت؛
2. ترغيب جوانان به غنيمت شمردن دوران جواني ؛
3. ضرورت آگاه ساختن جوانان از ارزش جواني
دو چيز است كه كسي ارزش آن را نمي شناسد ، مگر وقتي كه آن را از دست بدهد: جواني و آرامش.

محورها:
 

1. اهميت و ارزش دوران جواني ؛
2. جوان ، قدرت درك و شناخت اهميت جواني را ندارد؛
3. جواني ، نعمتي است كه مورد غفلت قرار مي گيرد؛
4. ضرورت يادآوري و تذكر ارزش و اهميت دوران جواني به جوانان.
‌ دل جوان مانند زمين خالي و مستعد است كه هر بذري در آن افشانده شود ، مي پذيرد.

محورها:
 

1. آمادگي نوجوان و جوان براي پذيرش هر گونه آموزش؛
2. اين آمادگي ، موقتي است و از دست خواهد رفت؛
3. ضرورت استفاده از اين آمادگي و استعداد براي تربيت جوان ؛
4. قلب جوان ، زميني است كه هر چه در آن كاشته شود ، رشد مي كند ، نه لوح سفيد كه هر چه در آن نوشته شود ، همان است؛
5. دوران نوجواني، بهترين دوران براي تربيت؛
6. مسئوليت پدر و مادر در برابر تربيت جوانان ؛
7. استعدادهاي خدادادي جوانان ، عامل و بستر مهمي در تربيت آنها.
اي گروه جوانان! آبروي خود را با ادب، و دين خود را با دانش نگه داريد

محورها:
 

1. ضرورت آموزش آداب به جوانان؛
2. دعوت از جوانان و ترغيب آنها به تربيت اخلاقي خويش و افزايش آگاهي هاي مورد نياز در مسائل ديني ؛
3. ضرورت هشدار به جوانان درباره علم و ادب ؛
4. نقش علم و ادب در دين داري و سلامت جامعه
نخستين چيزهايي كه جوانان بايد آنها را بياموزند ، كارهايي است كه در بزرگ سالي بدان نيازمندند.

محورها:
 

1. ضرورت و اولويت بندي محتواي آموزشي جوانان؛
2. ضرورت و كاربردي بودن محتواي آموزشي جوانان ؛
3. ضرورت آينده نگري در تربيت جوانان ؛
4. آگاهي بخشي به جوانان درباره آنچه بايد بياموزند ؛
5. محدود نبودن آموزش و پرورش جوانان به حوزه معارف ديني .
هر گاه در كاري كه با آن مواجه شدي ، نيازمند مشورت بودي ، ابتدا با جوانان مشورت كن ؛ زيرا به لحاظ ذهن، تيزتر و به لحاظ حدس و گمان ، سريع ترند. سپس آن را بر ميان سالان و كهن سالان عرضه كن تا بررسي كنند و بهترين رأي را برگزينند ؛ زيرا آنها تجربه بيشتري دارند.

محورها:
 

1. تيز بيني و زود حدسي جوانان ؛
2. خلاقيت و نوآوري جوانان ؛
3. ضرورت مشورت خواهي از جوانان و مشاركت دادن آنها در تصميم گيري ها؛
4. روش تعامل با جوانان و بزرگ سالان در تصميم گيري هاي اجتماعي ؛
5. مقدم داشتن جوانان بر بزرگ سالان در مشورت ، نه تصميم سازي ها.
امام باقر (ع) فرمود: روزي امام علي (ع) به بازار بزازان وارد شد و دو پيراهن خريد ؛ يكي به سه درهم و ديگري به دو درهم . سپس به خدمتكارش ، قنبر فرمود : پيراهن سه درهمي را بگير . قنبر گفت : اين پيراهن براي شما شايسته تر است ؛ زيرا شما به منبر مي روي و براي مردم خطبه مي خواني . امير مؤمنان علي (ع) فرمود: «تو جواني و خواسته هاي جواني داري و من از خدا شرم دارم كه خود را برتر از تو بدانم».

محورها:
 

1. لزوم توجه به نيازهاي جوانان و رعايت حال آنها؛
2. جواني ، دوره شور، نشاط و علاقه با آراستگي و زيبايي است ؛
3. تربيت ديني جوانان در مواردي نيازمند ايثار ، فداكاري و از خودگذشتگي است؛
4. آموزش احكام اسلامي به جوانان از راه عمل .
هرگاه جواني را سرزنش كردي ، از برخي گناهان او درگذر تا سرزنش تو ، او را به سرسختي و مقابله وادار نكند.

محورها :
 

1. همه راه ها را نبايد بر جوان بست؛
2. رعايت احتياط در ميزان سرزنش جوانان در برابر لغزش ها ؛
3. افراط در سرزنش جوانان ، عامل بزهكاري و انحراف آنها؛
4. برخي انحراف هاي جوانان ، در روش هاي تربيتي آنها ريشه دارد؛
5. روحيه حساس و زود رنج جوانان ؛
6. سخت گيري زياد و تأثير منفي آن در تربيت ؛
7. سرزنش حساب شده و درست جوان ، روشي مؤثر در بازداري او از انحراف هاي بيشتر.
جهل جوانان بخشودني و دانش آنها ناچيز است.

محورها:
 

1. كمي آگاهي و دانش جوان ؛
2. طبيعي بودن آگاهي كم جوان ؛
3. ضرورت آگاهي بخشي و آموزش هاي لازم به جوانان در قلمروهاي گوناگون ؛
4. پذيرفته بودن عذر جوانان در كم اطلاعي .
چه نزديك است دنيا به نابودي ، و جواني به پيري.

محورها:
 

1. دوره جواني ، دوره اي زودگذر؛
2. ضرورت غنيمت شمردن دوره جواني ؛
3. لزوم تذكر و يادآوري اهميت و ارزش و گذرا بودن دوران جواني به جوانان براي بهره وري بهينه ؛
4. بهره گيري از روش تذكر غير مستقيم در تربيت جوانان.
منبع: نشريه فصل رويش ويژه نامه اعتكاف