گشایش در انتظار است

تا كنون دربارة فضيلت انتظار فرج مطالب بسياري شنيده و خوانده‌ايد. امّا نكته‌اي كه شايد شنيدن آن براي شما تازگي داشته باشد اين است كه از ديدگاه اهل بيت عصمت و طهارت(ع) «انتظار فرج» يا «چشم به راه گشايش بودن» به خودي خود، در عصر غيبت براي منتظران ماية گشايش، نجات و رستگاري است و از اين‌رو شيعيان به جاي گله و شكايت از طولاني شدن غيبت و سختي‌ها و رنج‌هاي اين دوران بايد تلاش كنند كه منتظران خوبي باشند تا همين انتظارشان، «فرج» را در عصر غيبت براي آنها به ارمغان آورد.
براي روشن‌تر شدن اين موضوع، چند روايت را با هم مرور مي‌كنيم.
ابو بصير مي‌گويد: به امام صادق(ع) عرض كردم: فدايت شوم اين گشايش كي فرا مي‌رسد؟ آن حضرت فرمودند: «اي ابا بصير! آيا تو از آن گروه هستي كه به دنبال دنيايند؟ هر كس اين امر را بشناسد، به سبب انتظارش براي او گشايش حاصل مي‌شود».1
امام رضا(ع) نيز در پاسخ حسن بن جهم، كه از ايشان در مورد فرا رسيدن گشايش مي‌پرسد، مي‌فرمايند: «آيا تو نمي‌داني كه چشم به راه گشايش بودن، خود [جزئي] از گشايش است؟» او در پاسخ مي‌گويد: «نمي‌دانم، مگر اينكه شما به من بياموزيد». آن حضرت با ديگر مي‌فرمايند: «آري، انتظار گشايش، [جزئي] از گشايش است».2
بر اساس همين نگرش است كه در روايت‌هاي متعدّدي تأكيد شده كه براي منتظران واقعي تفاوتي ندارد كه ظهور را درك كنند يا نكنند؛ چون آنها در عصر غيبت نيز در خدمت امام زمان خويش هستند؛ چنان‌كه در روايتي از امام صادق(ع) مي‌خوانيم: «هر كس بميرد در حالي كه منتظر اين امر باشد، همانند كسي است كه با حضرت قائم(ع) و در خيمه‌اش بوده باشد...»3
در اين‌باره روايت ديگري از امام رضا(ع) نقل شده است. حضرت مي‌فرمايند: «چقدر زيباست صبر و انتظار فرج، مگر سخن خداي تعالي را نشنيده‌ايد كه مي‌فرمايد: «و ارتقبوا إنّي معكم رقيب»4و «فانتظروا انّي معكم من المنتظرين؛5 و انتظار بريد كه من [هم] با شما منتظرم». پس صبر پيشه كنيد، فرج و گشايش پس از نااميدي خواهد آمد و گذشتگان شما صبوتر از شما بودند».6
از ديگر اسرار گشايش در امور، در زمان غيبت امام معصوم(ع) «وقف نمودن خود براي ايشان» است.
اين مطلب به زيبايي هر چه تمام‌تر، در فرمايش امام باقر(ع) به عبدالحميد واسطي مورد تأكيد قرار گرفته است؛ وقتي او از سختي دوران انتظار سخن گفت، به او فرمودند: «اي عبدالحميد، آيا گمان مي‌كني كسي كه خودش را وقف خداي عزّوجلّ كند، خداوند فرجي براي او قرار نمي‌دهد؟! آري؛ به خدا قسم قطعاً و يقيناً خداوند براي او فرج و گشايشي قرار مي‌دهد. خدا رحمت كند بنده‌اي را كه خود را وقف ما گرداند. خدا رحمت كند بنده‌اي را كه امر ما را زنده بدارد».7
در ادامة همين روايت، عبدالحميد واسطي از امام باقر(ع) مي‌پرسد: اگر من قبل از آنكه ظهور حضرت قائم(ع) را درك كنم، از دنيا بروم چه خواهد شد؟ حضرت در پاسخ به او بشارتي را براي منتظران واقعي امام عصر(ع) به طور كلّي نويد مي‌دهند: «هر كس از شما بگويد كه اگر قائم آل محمّد(ص) را درك مي‌كردم، ايشان را ياري مي‌نمودم، چنين كسي همچون كسي است كه با شمشير خود در پيش روي ايشان بجنگد، بلكه (بالاتر)، به منزلة كسي است كه همراه ايشان شهيد شود».

پي نوشت ها :
 

1.كليني، الكافي، ج1، ص371، ح3.
2. شيخ طوسي، كتاب الغيبـة، ص276.
3. بحارالانوار، ج52، ص126، ح18.
4. سورة هود (11)، آية 93.
5. سورة اعراف (7)، آية 71.
6. بحارالانوار، ج 52، ص129.
7. صدوق، كمال‌الدّين و تمام النعمة، باب 55، ح2
 

منبع: ماهنامه موعود شماره 104.