بي نظمي دانش آموزان در کلاس درس‏

‏ بسياري از معلمان و حتي مديـران مـدارس از دانش آموزاني که به اعتقاد آن‌ها شلوغ هستند و رفتارهاي ناخواسته و نامناسبي از خود بروز مي‌دهند و به اين ترتيب نظم و انضباط مدرسه و کلاس درس را دچار اخلال مي‌کنند، گله دارند. هر کدام از اين افراد واکنش‌هاي متفاوتي در مقابل اين نوع دانش آموزان از خود نشان مي‌دهند و تصميم گيري‌هاي آنان در اين زمينه هم متفاوت است. معمول‌ترين و آشکار‌ترين اين تصــميـم‌گيـري‌ها براي کاهش يا از بين رفــتن بي نظمي، گرفتن تعهد کتبي از دانش آموزان و در صورت تکرار از والدين آنان، تهديد به تنبيه و حتي عملي کردن آن و در نهايت اخراج موقتي از کلاس و مدرسه است. ‏
در زمــينه بي نظــمي دانــش‌آمــوزان در کـلاس درس، معلمان بايــد به سه سوال پاسخ دهند:
1) علل و عوامل بي نظمي دانش آموزان کدام اند؟
2 ) چگونه مي‌توان از بروز و ظهور رفتار‌هاي نا مناسب دانش‌آموزاني که نظم و انضبــاط را به مخاطره مي‌اندازند، پيشگيري کرد؟
3 ) به هنگام بروز رفتار‌هاي نامطلوب دانش آموزان، چه بايد کرد؟
‏ براي پاسخ به اين سوال‌ها بايد زير مجموعه‌اي از عوامل کشف شوند تا با ارائه‌ي راهکارهاي کاربردي براي از بين بردن يا کاهش آن‌ها، تغييرات مناسب و مثبت در کيفيت نظم و انضباط مدرسه ايجاد شود.‏
‏ علل و عوامل بي نظمي دانش‌آموزان را مي‌توان به پنج دسته تقسيم کرد:
الف ) علل مربوط به ويژگي‌هاي فردي دانش آموزان‏
ب ) عوامل مربوط به معلم‏
ج ) عوامل مربوط به فضاي مدرسه، کلاس درس و کارکنان ستادي مدرسه‏
‏ د) ويژگي‌هاي خانوادگي دانش آموزان‏
‏ و ) عوامل اجتماعي
نظم و انضباط تعاريف متعددي دارد. عده‌اي کنترل رفتار فراگيرندگان و تسلط بر عوامل رفتاري آنان را انضباط مي‌نامند. برخي ديگر معتقدند نظم و انضباط شامل هر نوع سازماندهي در محيط مدرسه و کلاس است. به نحوي که سبب افزايش ياد گيري شود.‏
بي نظمي يا بي انضباطي را مي‌توان اين گونه نيز تعريف کرد: انجام دادن هر عمل يا رفتاري به وسيله دانش آموز که سازماندهي مدرسه و فعاليت‌هاي کلاس را مختل يا تهديد به اخلال مي‌کند. بروز رفتارهايي از دانش آموزان که انضباط کلاس را مختل مي‌کنند، تنها به معلم و کلاس درس مربوط نيست. بلکه همان طور که قبلا گفته شد علل ديگري نظير عوامل آموزشگاهي‌، خانوادگي، اجتماعي و... وجود دارد که به طور مستقيم يا غير مستقيم زمينه را براي بروز رفتار‌هاي مخرّب دانش‌آموزان فراهم مي‌کنند. بنابراين براي برقراري انضباط در کلاس درس و اداره آن، معلمان بايد قبل از برقراري نظم و انضباط اقدامات لازم را براي پيشگيري از رفتار‌هاي نامناسب دانش آموزان را به کار گيرند. زيرا پيشگيري مهم‌تر از درمان است.

علل مربوط به دانش‌آموزان ‏
 

گاهي علل بي نظمي در کلاس ناشي از خود دانش‌آموز است. برخي از اين علت‌ها عبارتند از:
1) ناراحتي‌هاي جسمي، روحي و رواني
2 ) نداشتن علاقه و انگيزه
‏ 3 ) سر در گم بودن و بي اعتنايي به انتظارات معلم و قوانين و مقررات مدرسه و کلاس درس‏
‏ 4 ) نداشتن برنامه مشخص براي مطالعه‏
‏ 5 ) کم خوابي و خستگي مفرط‏
‏ 6 ) تغذيه نا مناسب‏
‏ 7 ) استقلال طلبي و مقابله با اقتدار معلم

علل مربوط به معلم
 

گاهي نيز علت بي توجهي دانش آموز به كلاس و درس و مدرسه و ميل وي به ايجاد بي نظمي در كلاس به معلم بازمي گردد. علت و عواملي كه موجب بروز چنين مسأله‌اي مي‌شوند، از اين قرارند:‏
‏1) فقدان آماد گي جسمي، روحي و رواني معلم‏
‏ 2) نامناسب بودن وضعيت ظاهري معلم‏
‏3) ناآگاهي از روش‌هاي جديد تدريس و استفاده مکرر از روش‌هاي سنتي
4) بي علاقه بودن به شغل معلمي
5) ناتواني در برقراري ارتباط مطلوب با دانش آموزان
6)‌رعايت‌نکردن عدالت آمــــوزشي (تبعيض بيــن دانش‌آموزان)‏
‏ 7) نامناسب و نارسا نا بودن صداي معلم
‏ 8) نداشتن طرح درس‏
‏9) بي توجهي به نيازهاي دانش‌آموزان‏
‏10) فعال بودن معلم و منفعل بودن دانش آموزان‏
‏ 11) استفاده نامناسب از تشويق و تنبيه
‏ 12) بي حـوصــلگي و نداشتن صــبر و بــردبــاري و سعه صدر‏
‏13) بي نظمي معلم (نظير دير آمدن به کلاس و ترک زود هنگام آن و... )‏
‏ 14) تسلط نداشتن به موضوع مورد يادگيري
15) نداشتن روحيه انتقادپذيري و خودداري از پاسخگويي به سوال‌هاي دانش آموزان‏

هماهنگي ميان خانه و مدرسه
 

از بين بردن يا کاهش عوامل بي نظمي، در درجه اول مستلزم همکاري و هماهنگي ميان خانه و مدرسه است و روشن است که معلمان و اولياي مدرسه به تنهايي و بدون همکاري والدين کاري از پيش نخواهند برد.
بنابراين در نظام آموزش و پرورش براي برقراري ارتباط ميان خانه و مدرسه، نهاد مستقلي به نام انجمن اوليا و مربيان به وجود آمده است که اين نهاد در هر مدرسه‌اي براي آگاهي والدين از مراحل رشد فرزندان خود در سنين متفاوت و آگاه کردن آنها از اين مسائل فعاليت مي‌کند.
همچنين وظايفي برعهده والدين است كه با انجام آنها بي‌نظمي دانش آموزان به تدريج كاهش مي‌يابد و حتي به صفر مي‌رسد. ‏
‏*توجه والدين به وضعيت جسمي و روحي فرزندان‏
‏*ايجاد شرايط، موقعيت و امکانات مورد نياز براي پيشرفت تحصيلي فرزندان‏
‏*تشويق مادي و معنوي و تقويت اعتماد به نفس آن‌ها
*پذيرش وضعيت خاص فرزندان خود و مقايسه نکردن آن‌ها با افراد ديگر
‏*تبعيض قائل نشدن بين آنها
*در نظر گرفتن اتاق مطالعه، وسايل مورد نياز و رعايت سکوت هنگام مطالعه فرزندان
*کمک به فرزندان در اجراي برنامه مطالعه‏
‏*تشويق آن‌ها به ورزش و تفريحات سالم و تنظيم خواب و استراحت آنها‏
‏*داشتن برنامه تغذيه مناسب‏
‏*کمک به آنها در انتخاب دوستان مناسب
‏*آگاه کردن فرزندان از وظايف خود در مدرسه و خانه، رعايت حقوق معلمان و کمک به دوستان و همکلاسان
*تشويق آنها به رعايت نظم و انضباط در مدرسه و کلاس درس‏

منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb