هنر گوش دادن

شنيدن معمولي باگوش دادن متفاوت است. در شنيدن تنها اصوات را حس مي کنيم. بدون تلاش براي درک آنها و بدون توجه به معناي آن ها. در حالي که هنگام گوش دادن به دنبال درک معنا و درک طرف مقابل، حس او، فهميدن او و ديدن موضوع يا مسأله از زوايه و منظر او هستيم. در گوش دادن قصد داريم تا نه فقط معناي کلمات بلکه آنچه بين کلمات است اما نگفته مي ماند را نيز درک کنيم. با بکارگيري هنر گوش دادن مي خواهم ابتدا درک کنيم و دنيا را از منظر و دريچه چشم طرف مقابل ببينيم بعد سخن بگوييم. چه بسا موضوع و آنچه مورد نظر ماست اساسا برآورده شده باشد.

اما چگونه گوش کنيم تا همدلانه و موثر باشد ؟
 

جدايي از مطالب طرح شده در بخش پيشين روش ها و نکات ديگري نيز مي تواند براي بهبود گوش دادن مد نظر باشد. يکي از اين روش ها به کارگيري تکنيک Listen است.Listenعلاوه بر اينکه که در انگليسي به معناي «گوش بده» مي باشد، ابتداي عبارات ذيل نيز هست:
L: look interested – get interested
I:involve yourself by responding
S:Stay on target
T:Test your understanding
E:Evaluate the message
N:Neutralize your feeling
L:look interested-get interested
يعني با علاقه گوش کنيد. با علاقه گوش دادن باعث انتقال اشتياق به گوينده و تشويق او به صحبت خواهد بود. حفظ ارتباط چشمي بين گوينده و شنونده در تسهيل اين موضوع بسيار موثر خواهد بود. هيچ ناشنوايي ناشنواتر از کسي نيست که نخواهد گوش کند.
I: Involve yourself by responding
يعني شنيدن خود را با واکنش هاي مناسب به گوينده نشان دهيد. طبيعتا اگر فردي در حال صحبت است و شما در حال پوست کندن پرتقال هستيد، واکنش درستي نداريد. واکنش درست هنگامي مي تواند رخ دهد که کاملا به شنونده و سخنانش توجه کنيد. بايد توجه کنيد که به دليل تفاوت قابل توجه بين سرعت آناليز ذهن و سرعت شنيدن، معمولا وقفه هاي زماني براي ذهن ايجاد مي شود که اگر به آن توجه نشود باعث پرش ذهن و به هم خوردن تمرکز شنونده خواهد شد. يکي از راه ها براي ممانعت از اين وقفه ها تمرکز برسخنان شنونده و تلاش براي خلاصه کردن آن و يافتن موضوعات کليدي و اصلي مورد توجه گوينده است. پس از آن مي توان در بخش هايي از مذاکره صحت اين مطالب را با شنونده مرور کرد. اين گونه، هم اطمينان مي يابيد که مقصود گوينده را به درستي متوجه شده ايد و هم واکنش هاي درستي خواهيد داشت.
S: stay ong target يعني بر موضوع اصلي متمرکز باشيد. هنگامي که مي خواهيم بر موضوع اصلي متمرکز باشيم اولا بايد موضوع يا موضوعات اصلي را شناسايي کنيم، ثانيا سوالات و مقولات مرتبط با موضوع اصلي را طرح کنيم. به بيان ديگر اگر در حال شنيدن به منظور درک طرف مقابل هستيم طرح سوالات و پرسش هايي که باعث عوض شدن بحث و تغيير موضوع شود روش مناسبي نبوده و باعث دور شدن ما از درک مقصود گوينده و اتلاف وقت مي شود.
T:Test your understanding يعني درک خود را بيازماييد. معناي بسياري از لغات نزد افراد گوناگون مختلف و متفاوت است. شما به يک چيز مي گوييد خوب و ديگري به چيز ديگر. شما سليقه اي داريد و زيبا و قشنگ و صحيح را به صورتي تعريف مي کنيد و ديگري به صورت ديگر و با تعريفي ديگر؛ من لباس آبي رنگ و غذاي ساده را دوست دارم و ديگري هنگامي که از يک لباس مناسب و غذاي خوشمزه صحبت مي کند کاملا متفاوت مي انديشد. اين بند از شما مي خواهد که اطمينان يابيد درباره موضوع بين گوينده و شنونده درک يکسان وجود دارد.
E: Evaluate the messageيعني پيام مستتر در صحبت گوينده را به خوبي شناسانيي و دريافت کنيد. به آنچه بين کلمات است نيز توجه کنيد. اگر صرفا به لغات و معناي آن ها توجه کنيم همه پيام گوينده را نخواهيم گرفت. براي درک بهتر پيام بايد به لحن گوينده، زبان بدن او، احساساتي که در کلام او هست نيز توجه کنيد. هر جمله مي تواند با اصوات و تن کاملا متفاوتي ادا شود. جمله «حالم خوب است» را در نظر بگيريد. اگر فرياد زده شود يا اگر آرام ادا شود معناي يکساني دارند ؟
N: Neutralize your feelingيعني احساس او بسيار مهم است. اما اين هرگز به معناي آن نيست که بايد احساس او احساس شما شود. اگر چنين کرديد و احساس گوينده احساس شما شد، در واقع منطق و قدرت استدلال خود را از کار انداخته و به جاي منطق با احساس خود گوش مي کنيد. در اين صورت قدرت تخيل خوبي نداريد. پس خود به خود نمي توانيد شنونده خوبي باشيد. به جاي آن به احساس گوينده توجه کنيد اما هرگز احساس او را احساس غالب خود نسازيد.
منبع:مجله راه کمال شماره 27