با کليه هاي خود مهربان باشيد!

کليه، ارگاني حياتي در بدن انسان است که خون را تصفيه مي کند و نقش مهمي در دفع مواد زايد و مضر از بدن دارد. اين عضو لوبيايي شکل ميزان املاح موجود در خون را تعادل مي بخشد و باعث تنظيم تعادل مايعات درون بدن مي شود.
از آن جا که سلامت کليه ارتباط محکمي با عملکرد صحيح ديگر اعضاي بدن از جمله کبد، چشم و مو دارد؛ مراقبت از اين عضو اهميت بيشتري پيدا مي کند. پرهيز از مصرف يک سري مواد غذايي مضر، استفاده ي بيشتر از نوشيدني ها يا غذاهاي مفيد و در کل تغيير سبک زندگي، نه تنها عملکرد کليه ها را بهبود مي بخشد، بلکه بر ديگر اعضاي بدن نيز تأثير مثبت خواهد داشت.

رژيم غذايي سالم
 

گنجاندن مواد غذايي مفيد در رژيم غذايي براي بهبود عملکرد کليه، به اين عضو براي دفع سموم از بدن کمک زيادي مي کند. نوشيدن حداقل هشت ليوان آب، مواد مضر را از بدن خارج مي کند و باعث کارکرد بهتر آن مي شود.
هندوانه يکي از ميوه هاي مفيد براي کليه است که باعث شستشوي آن مي شود و احتمال بروز انواع عفونت ها را کاهش مي دهد. چاي تهيه شده از هسته ي هندوانه نيز پاک کننده يي قوي براي کليه محسوب مي شود.
براي اين منظور يک قاشق از هسته ي هندوانه را در يک ليوان آب جوشيده بريزيد و براي مدت پنج دقيقه صبر کنيد. استفاده از اين نوشيدني سه روز در ماه مفيد است. سيب قرمز، موز، کيوي، توت، کلم، هويج و تربچه نيز از مواد غذايي پرخاصيت براي بهبود عملکرد کليه محسوب مي شوند.
بيد گياه يا علف گندمي نوعي گياه دارويي بوده، که حاوي پلي ساکاريد، روغن هاي فرار و مواد مغذي و ادرار آور است و بسياري از عفونت هاي مجاري ادراري ، عفونت مثانه و سنگ کليه را بهبود مي بخشد
چاي سبز نيز که مصرف آن از سال ها پيش رواج يافته، شامل ترکيبات مفيدي از جمله پلي فنول است که از تشکيل سنگ کليه پيشگيري مي کند و مانع از سرطان پروستات، تخمدان، کبد، روده ي بزرگ و پستان مي شود. اين نوشيدني سيستم گردش خون را بخصوص در کليه ها بهبود مي بخشد و علاوه برکاهش ميزان کلسترول خون، خواص ضد التهابي نيز دارد.
چاي جاوه که در ايران به چاي نمسه معروف است، از برگ هاي درختچه يي با بوي شبيه به چاي معمولي تهيه مي شود و به عنوان گياه پاک کننده ي کليه شناخته شده است.
چاي جاوه حاوي فلاون، گليکوزايد، روغن هاي فرار و مقادير فراوان پتاسيم است که توانايي کليه را براي دفع نيتروژن افزايش مي دهد و علاوه بر درمان سنگ کليه، بسياري عفونت هاي کليه و مجاري ادراري را بهبود مي بخشد.

فعاليت جسماني
 

ورزش و تسريع گردش خون نه تنها باعث کاهش استرس مي شود، بلکه عملکرد کليه را بهبود مي بخشد و به دفع مواد زايد کمک مي کند.

شناخت علايم هشدار دهنده
 

اختلال عملکرد کليه يا نارسايي آن، عارضه يي است که با سلامت مو ارتباط مستقيمي دارد. چنانچه مو، خشک و شکننده است يا درخشندگي اش را از دست داده، نياز به بررسي عملکرد کليه وجود دارد. همچنين نازک و سفيد شدن زودرس موها نيز ممکن است علامتي از اختلال عملکرد کليه باشد که بايد هر چه سريع تر مورد بررسي قرار گيرد.
هپاتيت يا اختلال عملکرد کبدي نيز از ديگر علايم هشدار دهنده ي کليه است که بايد جدي گرفته شود. تحقيقات نشان داده، افزايش فشار خون يکي از دلايل عمده ي نارسايي کليوي است.
اين عارضه باعث آسيب به عروق خوني مي شود و توانايي کليه را در دفع محصولات زايد از جمله نيتروژن کاهش مي دهد. از آن جا که تنظيم ميزان آب بدن و حذف آب اضافي، جزوکارهاي مهمي است که کليه انجام مي دهد، تجمع آب بخصوص در قوزک پا، نشانه يي از بيماري کليوي است که بايد جدي گرفته شود.

کاهش مصرف مواد غذايي مضر
 

روغن هاي هيدروژنه، نمک، شکر، مواد اعتياد آور، نگهدارنده ها، آنتي بيوتيک و برخي هورمون ها ترکيباتي هستند که براي عملکرد صحيح کليه مضر شناخته شده اند.
اگر چه وراثت نقش مهمي در بروز سنگ کليه دارد، ولي رژيم غذايي عامل مهمي در شکل گيري سنگ کليه شناخته شده است. مواد غذايي يا فيبر غير قابل حل مانند گندم، جو و برنج تأثير بسزايي در کاهش ميزان دفع کلسيم از طريق ادرار دارد، و تأثير مثبتي برکاهش خطر تشکيل سنگ مي گذارد.
اگزالات، نمکي غير قابل حل است که در مواد غذايي مانند حبوبات، چغندر، شکلات، کافئين، بادنجان، باميه، فلفل سبز، تره فرنگي و دانه هاي خوراکي يافت مي شود و مصرف بيش از اندازه ي آن در رژيم غذايي باعث ترکيب آن با کلسيم شده و خطر تشکيل سنگ را افزايش مي دهد.
زياده روي در مصرف نمک و ترکيبات حاوي سديم نيز مساله ي ديگري است که دفع کلسيم از طريق ادرار را افزايش مي دهد و باعث افزايش خطر تشکيل سنگ هاي کلسيمي در کليه مي شود.
اين در حالي است که مواد غذايي غني از پروتئين نيز تأثير مثبتي بر دفع کلسيم از طريق ادرار دارند و قندها نيز ميزان تشکيل سنگ هاي اگزالاتي و کلسيمي را افزايش مي دهند.
بر اين اساس متخصصان توصيه مي کنند اين قبيل مواد غذايي به ميزان کمتري مصرف شود. اما قطع استفاده ي آن را هرگز توصيه نمي کنند.
منبع: نشريه 7 روز زندگي شماره 104