پناهگاهی برای عنکبوت ها

عنکبوت هایی که روی درختان پاکستان تار تنیده اند، تمام حشرات منطقه و درختان را از بین می برند
در پاکستان درختانی وجود دارد که گویا روی آنها یک پارچه توری کشیده شده و آنها را به شکل پیله کرم ابریشم درآورده است. این پارچه توری که سراسر بسیاری از درختان منطقه سیند در پاکستان را پوشانده است، چیزی نیست جز تارهای انبوه عنکبوت هایی که برای در امان ماندن از سیل، به این درختان پناه برده و کم کم روی همان درختان ساکن شده اند. در نظر اول، شاید این پدیده بسیار جالب باشد؛ اما با دقت بیشتر می توان از بین رفتن تدریجی این درختان را جزء عواقب بد چنین پدیده ای به شمار آورد.

درختانی با لباسی از تارها عنکبوت

همه چیز از جولای سال گذشته آغاز شد؛ سیلی که در سال 2010 در کشور پاکستان اتفاق افتاد بیش از پنج شهر آن حوالی را دربرگرفت. میلیون ها عنکبوت برای نجات جان خود به درختان پناه بردند و به خاطر طولانی شدن بیش از حد این سیل، این عنکبوت ها کم کم ساکنان اصلی این درختان شده و با تنیدن تار میان شاخه های آنها، آنجا را به خانه خود مبدل کرده و کم کم این درختان را به شکل پیله های کرم ابریشم درآوردند. این تارهای عنکبوتی دور تا دور درختان را پوشانده و شکلی عجیب به آنها داده اند؛ انگار لباس جدیدی بر تن این درختان پوشانده شده.
سال گذشته شدت بارانی که در طول یک هفته به طور مداوم و متوالی در پاکستان بارید، درست به میزان یک دهه بارندگی بود و همین امر باعث بالا آمدن سطح آب رودخانه ها و در نهایت طغیان آنها شد. در این فاجعه هزاران نفر از مردم جان خود را از دست داده و بیش از 20 میلیون نفر بی خانمان شدند؛ طوری که گفته می شود این سیل حتی تلفاتی بیش از سونامی اقیانوس هند، زلزله 2005 پاکستان و همچنین زلزله 2010 هائیتی داشته است. طبق گزارش ها، میزان این سیل به حدی بود که عمق مناطق آب گرفته در سیند به شش متر می رسید و تنها درختان بلند و تنومند توانسته بودند از این فاجعه در امان بمانند. و همین، دلیلی شد برای پناه بردن حشرات و پرندگان به این درختان. پس از آرام شدن سیل، پرندگان آنجا را ترک کرده و عنکبوت ها را تنها گذاشتند. آنها نیز برای خود در این درختان تار تنیده و از حشرات دیگری که به این درختان پناهنده شده بودند، تغذیه کردند و شاید همین دلیل کافی باشد تا آنها تمایلی به ترک خانه های خود نداشته باشند.

دور کردن حشرات مزاحم

به خاطر تارهای انبوه عنکبوتی که روی تعداد زیادی از درختان روستای سیند در پاکستان را پوشانده اند، بسیاری از حشرات مزاحم از جمله پشه های آنوفل که موجب بیماری خطرناک مالاریا می شوند، از بین رفته اند. طبق گفته های مردم، در صورت عادی این منطقه پر از انواع پشه بوده که پس از سیل، این میزان به دو برابر هم رسیده بود؛ ولی پس از به وجود آمدن این درختان تعداد پشه ها حتی از قبل هم کمتر شده است.

مشکلات درختان تار عنکبوتی

یکی از بزرگ ترین معضلاتی که این حشرات برای درختان به وجود آورده اند، جلوگیری از رسیدن نور آفتاب به شاخ و برگ های این درختان است. آنها طوری روی درختان را پوشش داده اند که نور به برگ ها و ساقه های تازه نمی رسد و این پس از مدتی باعث خشک شدن و از بین رفتن آنها می شود. همچنین این روستا تابستان های بسیار گرمی دارد که پوشش این درختان انبوه، باعث شده بود تا تابش نور خورشید در این منطقه کمتر شده و به خاطر تولید اکسیژن بیشتر، به تصفیه و خنک تر شدن هوا کمک بسیار شود. اما هر چه تعداد تارهای تنیده شده روی این درختان بیشتر می شود، کارایی درختان کمتر شده و مردم هر روز شاهد از بین رفتن یکی از آنها هستند. نکته جالب اینجاست که اگر ظرفیت درختی که روی آن تار تنیده اند، تمام شود، عنکبوت ها آن درخت را رها کرده و به سراغ درخت بعدی می روند و همین امر باعث شده تا هر روز تعداد بیشتری از درختان روستای سیند درگیر این موجودات شوند.
تصاویر این درختان در روز اول آوریل در رسانه های عمومی پخش شد، اما نه به عنوان شوخی و سرگرمی بلکه کاملا واقعی؛ به طوری که بسیاری از مردم جهان را به حیرت انداختند. طبق گزارش نشنال جئوگرافیک، این پدیده تنها در مناطق و جنگل های گرمسیری که تعداد این مکان ها خیلی هم کم است، دیده شده و قبل از وقوع سیل در پاکستان مردم این کشور با چنین چیزی مواجه نشده بودند.
«این فاجعه ای است که در حال حرکت آهسته است.» این را راسل واتکینز، عضو دپارتمان بین المللی انگلستان در زمانی گفت که در حال بازدید از این درختان عجیب بود. راسل واتکینز در یکی از عکس هایی که از منطقه سیند گرفته بود، دختری را نشان داده که در کنار یکی از این درختان پوشیده با تار عنکبوت و در جاده ای باریک در میان دو محوطه پوشیده از آب که بر اثر سیل به این روز افتاده، ایستاده است. چندی بعد این عکس در سراسر دنیا به عنوان پاکستان پس از وقوع سیل پخش شده و در بسیاری از روزنامه های بین المللی به چاپ رسید.

عنکبوت های غول پیکر در تگزاس

این پدیده غیرمعمول در بعضی شهرهای دیگر دنیا هم دیده شده بود که البته به این شدت نبوده است. در سال 2007 در درختان کنار دریاچه ای در پارک تاواکانی تگزاس، تعداد بسیار زیادی از عنکبوت های غول پیکر لانه کرده و تمام درختان را با تارهای عنکبوتی خود پوشانده بودند. طبق تحقیقات محققان آمریکایی، مشخص شد که انواع مختلفی از عنکبوت ها در این درختان وجود دارند و تنها یک نوع نیستند. البته این عنکبوت ها، خانه های خود را در فصل بهار ترک کرده و برای همیشه رفته اند.

بازگشت مردم پاکستان به خانه هایاشان

کم کم مردم به شهرها و روستاهای خود باز می گردند تا زندگی شان را دوباره از نو آغاز کنند. بسیاری از زمین های برنج کاری پاکستان و مخصوصا سیند که بر اثر سیل زیر آب فرو رفته بود رفته رفته بعد از فروکش کردن آب دوباره اززیر آب بیرون آمدند. اما با وجود درختانی پر از عنکبوت که این شالیزارها را در برگرفته اند، مردم نمی توانند در این زمین ها کار کنند؛ زیرا ممکن است این عنکبوت ها محصولات آنها را نیز از بین ببرند.
منبع: نشریه ی همشهری سرنخ، شماره ی 89