نظر علامه طباطبایی در مورد ازدواج موقت

بخشی از مقاله ی علامه طباطبائی

ازدواج دائم به تنهایی پاسخگوی نیاز انسان نیست

اگر با نظر وسیعی به جهان بشریت، نگاه کرده، دقت نمائیم عیاناً خواهیم دید که در جامعه ی بشری آمیزش جنسی را با ازدواج دائمی نمی توان محدود ساخت و هرگونه آمیزش دیگری را غیر قانونی شمرد و هرگز دائر بودن ازدواج دائمی نمی تواند این غریزه ی جنسی را اقناع کرده، پاسخ دهد.

شیوع آمیزش موقت

با این که ازدواج دائمی در همه ی جهان متداول است و افکار عمومی عمل زنا را تقبیح می کند، دولت های رسمی در هیچ یک از کشورهای جهان متمدن و نیمه متمدن، با هیچ وسیله ای نتوانسته اند از شیوع آمیزش های موقتی جلوگیری کنند و در همه ی شهرهای بزرگ و کوچک جهان مراکزی آشکار یا پنهان برای فحشاء وجود دارد. در این صورت مذهبی مانند اسلام که جهانی و همیشگی است و می خواهد آمیزش جنسی را با ازدواج محدود سازد و مطلقاً از زنا جلوگیری کند، ناگزیر است ازدواج موقتی را با شرایطی خاص که رفع مفاسد زنا را می کند (مانند محرم و شوهردار نبودن زن و تعیین مهر و عده پس از مفارقت)در میان قوانین خود بگنجاند تا پاسخ کافی به اقتضای این غریزه ی عمومی بدهد.

پاسخ مخالف

یکی از علمای سنی کردستان به نام آقای مردوخ در مخالفت با حکم مترقی و حکیمانه ی ازدواج موقت می گوید: «در سال هشتم هجرت در ایام توقف سپاه اسلام در مکه، دختران و زنان بیوه ای که خود را زینت داده، به سرزبان اسلام نشان می دادند و آتش شهوت آنان نیز سبب طول توقف و عزوبت مشتعل می گشت از این روی رسول اکرم (ص)به حکم ضرورت و از باب اکل میته اجازه عقد موقت را صادر فرموده »
علامه طباطبائی در جواب وی می فرماید:
باید از ایشان پرسید که آیا زبیر، دختر خلیفه ی اول را همان روزها به عقد موقت در آورده بود؟ و عبدالله بن زبیر که از این ازدواج به وجود آمده بود و یکی از صحابه رسول خدا به شمار می رود سال دهم هجرت موقع رحلت رسول اکرم (ص)مثلاً یک ساله بود؟
گذشته از آن آیا راه رفع این خطر این بود که رسول اکرم (ص)حکم جواز زنا را صادر کند؟ یا این بود که از تظاهر زنان آرایش کرده و اختلاط بی بند و بارانه ی آنان که به نص قرآن ممنوع است جلوگیری کند؟
گذشته از آن، مگر جریان فتح مکه چند سال طول کشیده که سپاه اسلام اینگونه عزوبت پیدا کرده، گرفتار ضرورت شوند در صورتی که با ملاحظه ی گرفتاری های دیگر رسول اکرم (ص)در این مسافرت، مانند گرفتاری های جنگ حنین و محاصره های متعدد طائف و اصلاحات دیگر اطراف تهامه، سپاه اسلام جز روزهای معدودی در مکه نبوده اند.
راستی اگر این مقدار از توقف، ضرورت به وجود آورده، به قول آقای مردوخ مجوز اباحه زنا شود، آیا به قول ایشان در دنیای امروز که همه جا را منظره های دلفریب و شهوت انگیز فرا گرفته و در چشم انداز هر کوچه و خیابان صدها زن غرق در زینت و گله گله دختران نیمه عریان به چشم می خورند و طبقات مختلف جوانان تنگ دست، کارگر یا محصل که دست رسی به ازدواج و تحمل هزینه تشکیل خانواده ندارند، متعه و حتی زنا با زنان شوهردار و محارم و ... جایز نیست ؟

خلاصه ی مقاله ی علامه طباطبائی (ره)

1-آمیزش جنسی را نمی توان به ازدواج دائمی محدود ساخت.
2-هیچ دولتی نتوانسته از آمیزش های موقتی جلوگیری کند.
3-اسلام برای پاسخ دادن کامل به غریزه ی جنسی و جلوگیری از زنا و بی بند و باری جنسی، ازدواج موقت را با شرایط ویژه در میان قوانین خود گنجانده است.

پی نوشت ها :

1-بررسی های اسلامی، ص 121.

منبع: ترکاشوند، محمد، (1386)، ازدواج موقت: مدیریت شهوت، قم، نشر اشک یاس، چاپ دوم.