نویسنده: دکتر شکوفه موسوی
شوق مدرسه رفتن، مهم ترین پشتیبان و حمایت کننده برای حفظ عملکرد دانش آموزان است. بنابراین هر آن چه می تواند مدرسه را دلپذیر کند، خوب است. شوق دیدن دوستان، یاد گرفتن مطالب جدید، بازی کردن، ارتباط و هم حسی با هم سن و سال ها، مورد تأیید جمع بودن، مورد تأیید بزرگترها بودن و...
بسیار خوب است که والدین به کل مسائلی که در مدرسه می گذرد توجه نشان دهند و برای همه ی فعالیت های فرزندشان در رابطه با مدرسه ارزش قائل شوند، تا او مطمئن شود که انسان مهم و ارزشمندی است، کار مهمی انجام می دهد و اهمیت کار او به اندازه ی اهمیت کار بزرگترهایی است که مشغول فعالیت هستند.
داشتن چنین دیدگاهی نسبت به مدرسه، در موفقیت تحصیلی دانش آموز بسیار مؤثر است. کیف مدرسه باید مظهر غرور او باشد. او هر روز باید با تجربه های غنی مواجه شود، جوری که با تمام وجود به مدرسه برود.
دختر کوچکی بود که روی روپوش مدرسه، جلیقه ی صورتی بهداشتیار را می پوشید. به گردنش کارت شناسایی بهداشتیار و مدال بسکتبال را که از نواری به رنگ پرچم ایران رنگ شده بود، می آویخت. از هر خوراک دو تا برمی داشت و با شوق و غرور به دیدن بهترین دوستش به سوی مدرسه پر می کشید. در کلاس، کنار بهترین دوستش می نشست. برای تمرین با هم به یک باشگاه بسکتبال می رفتند و توی یک تیم بازی می کردند. بسیاری از روزها را در خانه ی هم به سر می بردند. در حیاط خانه بازی می کردند.
همان جا مشق می نوشتند. اتفاقات مدرسه را با هم تجربه می کردند. مهم تر از مدال هایی که آوردند و نمراتی که در کارنامه شان ثبت شد، آن درس عمیق دوستی است که حتی سال ها دور بودن از هم نتوانسته کدر و کم رنگش کند.
مرواردید و آنوهه، کلاس دوم بودند که با هم آشنا شدند. هنوز هم بهترین دوستان هم دیگر هستند و بهترین خاطره ها را از مدرسه رفتن دارند. شوق دیدن یکدیگر آن ها را به مدرسه می کشاند. خانواده های شان هم کمک زیادی برای حفظ و ادامه ی دوستی شان کردند.
بیاییم به مرواریدها، آنوهه ها، مهردادها، حسین ها، و... به همه ی دانش آموزان کمک کنیم امنیت یک رابطه را با همه ی فراز و فرودش تجربه کنند. یک رابطه ی امن، رابطه ای است که در هر دو طرف، آرامش خاطر ایجاد می کند؛ به طوری که افراد، نگران از بین رفتن آن رابطه نیستند؛ یعنی حتی اگر بینشان اختلافی به وجود بیاید، سعی می کنند آن را رفع کنند، نه این که کل رابطه را از بین ببرند. دانش آموزان باید یاد بگیرند که با وجود فراز و نشیب های زندگی، دوستی هایشان را حفظ کنند. یک رابطه ی امن می تواند بسیاری از فرصت ها را به همراه داشته باشد. مثل آبی که جریان می یابد و کمکی از خارج نمی طلبد.
با فرزندانمان درباره ی روابط شان صحبت کنیم. به آن ها کمک کنیم از وجود هم لذت ببرند. برای معلمان خود ارزش قائل شوند. به حرف ها و نظرات آن ها اهمیت بدهند و هر جا با آن ها مشکلی پیدا کردند سعی کنند مشکل را حل کنند. ما هم اگر لازم بود کمک شان کنیم.
به آن ها کمک کنیم مهارت های خود را در رشته های ورزشی و هنری بشناسند. در جمع دوستان بازی کنند. ببرند، ببازند، خوشحال شوند، غمگین شوند، بخندند، گریه کنند و موفقیت و ناکامی را تجربه کنند. وقتی دچار مشکل شدند، خودشان آن را حل کنند. تا جای ممکن از توان خود و دوستان خود کمک بگیرند و نیز از یاری بزرگترها برخوردار شوند.
آن ها مسائل را با دید خود می بینند و گاهی به هم حِسی هم سن و سالان خود احتیاج دارند. این هدیه ای است که ما به آن ها می دهیم. ظرفیتِ پیدا کردن دوستانی خوب، ارتباطاتی عمیق و پایدار و داشتن کسانی که تجربه و درک شان شبیه آن هاست و قلب شان به ضرب آهنگی مانند آن ها می تپد. خصوصاً در شرایط فعلی که تعداد فرزندان یک خانواده بسیار کم شده و خیلی از آنها تنها فرزند یک خانواده اند و برادر یا خواهر بودن یا برادر و خواهر داشتن را تجربه نکرده اند، مدرسه فرصتی بی نظیر برای این گونه تجربه هاست. اگر دانش آموز، چنین تجربیاتی در مدرسه داشته باشد، درس خواندن فقط یک قسمت از آموختن های او خواهد بود.
شوق مدرسه رفتن، حتی در مواقع ناکامی از نتیجه ی امتحانات، یا هنگام مشکل پیدا کردن با معلمان و حتی هنگام مواجه شدن با مشکلات خانوادگی کمک کننده است و به دانش آموزان این امکان را می دهد که از پایگاه این رابطه ی معنادار، با اعتماد به نفس بیشتری به مشکل نگاه کند و همراه آن سعی کند تا حلش کند.
ناکامی از نتیجه ی امتحانات می تواند باعث دلسردی و عدم علاقه به مدرسه شود. در بسیاری از موارد عواقب جدی تری هم دارد یعنی دانش آموز دچار نظر منفی نسبت به خود یا اجتماع می شود. جالب است بدانیم که شکست تحصیلی حتی در سال های اول ابتدایی، در اختلالات رفتاری سال های آینده نقش دارد.
اگر بتوان به میزان تلاش دانش آموز توجه، و همان را تشویق کرد، و غیر از دستاوردهای تحصیلی هر فرد، به نکات مثبت دیگر او نیز توجه کرد و قضاوت را منحصر به دستاورد تحصیلی او نکرد، عواقب این ناکامی کمتر خواهد شد.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی: نقش والدین در تحصیل فرزندان، تهران: نشر قطره، چاپ پنجم
