منبع: راسخون
ما همیشه در بارهی اهمیت آموزش و پرورش و تأثیراتی که روی جوامع میگذارد، بحث میکنیم، ولی به ندرت در بارهی تأثیراتی که جوامع روی سیستم آموزشی ما دارند، فکر کردهایم. ما اغلب این واقعیت را نا دیده میگیریم که هنجارهای اجتماعی، آداب و رسوم و سنتها، تأثیر عمیقی روی آموزش دارند. جامعه و آموزش، ذاتاً به هم وابستهاند و نمیتوان این دو را دو جزء جدا از هم در نظر گرفت. ما فکر میکنیم که جامعه به خودی خود یک نهاد آموزشی است. تعاملات اجتماعی این توانایی را به ما میدهد تا مردم را درک کنیم. آداب و رسوم و ارزشها، تربیت و در نتیجهی آن، شخصیت ما را شکل میدهد. ما از محیط اطرافمان چیزهای زیادی یاد میگیریم؛ ما تجربیاتی به دست میآوریم. و ما باید از جامعه سپاس گذار باشیم که این سکو را برای یاد گیری، رشد و غنی سازی ما فراهم کرده است.
قبل از درک تأثیر جامعه بر آموزش و پرورش، ابتدا باید خود جامعه را تعریف کنیم. جامعه یک گروه اجتماعی گسترده است که سازمان دهی فرهنگی و اقتصادی مشخصی دارد. جامعه ترسیم کنندهی الگوی روابط بین افراد است. جامعه گروهی از افراد است که سیستم مشترکی از آداب و رسوم، ارزشها و قوانین را، در میان خود به اشتراک میگذارند. از تعاریف جامعه، واضح است که ما انسانها قطعات سازندهی یک جامعه هستیم. به موازات این که با مردم ارتباط بر قرار میکنیم و سعی میکنیم تا با طرز فکر و الگوی رفتاری آنها آشنا شویم، به این نتیجه خواهیم رسید که چیزهای بی شماری نیز وجود دارند که باید در مورد آنها یاد بگیریم. جامعه بزرگترین تسهیل کنندهی امر آموزش است. آیا نظر شما هم همین نیست؟
ما نمیتوانیم تأثیر جامعه را فقط به امر آموزش و پرورش محدود کنیم. ما نیاز داریم تا تأثیر جامعه را در پیش رفت کلی یک فرد درک کنیم. حتی قبل از این که ما تبدیل به قسمتی از سیستم آموزشی شویم، شروع به یاد گیری از محیط اطرافمان کردیم. و در طول فرآیند آموزش رسمی در حال فراگیری آموزشی غیر رسمی به واسطهی جامعهای هستیم که در آن زندگی میکنیم. بله، تعامل ما با افراد هم سطح خودمان، مشاهدات ما از رفتار اجتماعیشان، درک ما از هنجارهای اجتماعی، ما را برای رو به رو شدن با زندگی، آماده میکند. درست است که نهادهای آموزشی مانند مدارس، کالجها و دانشگاهها، نقش بسیار مهمی را در آموزش ما بازی میکنند، اما نمی توانیم این واقعیت را نا دیده بگیریم، که یک سری از مهمترین درسهای زندگیمان را از جامعه فرا گرفتهایم. این اغراق نیست که بگوییم، فرایند واقعی یاد گیری از نقطهای آغاز میشود که آموزش سازمانی پایان مییابد. تعاملتان با جامعه، به عنوان یک آموزش شخصی، بخش مهمی از فرآیند آموزشی را تشکیل میدهد.
جامعه نقش مهمی در امر آموزش و نیز تأثیر آن بازی میکند، هم از بعد مثبت، و هم از بعد منفی. نا برابریهای اجتماعی و شیوههای نا سالم آموزشی، برخی از تأثیرات منفی جامعه در زندگی ما هستند. آداب و رسوم و سنتها، از رسیدن بخشهایی از جامعه به حقوق بنیادینشان، جلوگیری میکنند و مانع از سعادت جامعه میشوند. آنها ایدههای اساسی آموزشی و آگاهی اجتماعی را از بین میبرند. برخی از گروههای اجتماعی، حق زنان برای آموزش را انکار میکنند، در حالی که یک عدهی دیگر، کودکان را وادار به کار میکنند و آنها را از یک محیط سالم محروم میکنند و جلوی رشد و توسعهی آنها را میگیرند. آموزش یکی از حقوق اساسی بشر است. اگر هنجارهای اجتماعی، قشر خاصی از جامعه را از پیش رفت در زندگی و رفاه اجتماعی محروم کند، شکستی برای اهداف آموزشی است.
جامعه نهادی جدایی نا پذیر از ما است. این ما هستیم که جامعه را تشکیل میدهیم. و این کاملاً در دستهای خود ما است که به آموزشمان بها دهیم، یا از ارزش آن بکاهیم.
/ج