با سلام و عرض ادب و احترام خدمت شما خواهر محترم: درخصوص سؤالي كه مطرح كرده ايد چند نكته را متذكر مي شويم: 1- فرزند شما در دوران حساس قرار گرفته است. او اوج دوران نوجواني و بلوغ خود را سپري مي كند پسران از 12 تا 19 سالگي و دختران از 10-11 تا 18 سالگي اين دوران را مي گذرانند. دوران بلوغ حلقه ي واسطه بين دوران كودكي و بزرگسالي فرد است لذا اين دوران، پرتلاطم و بحراني است. گذر كردن اين مرحله به سلامت، منوط به درك، فهم و آگاهي والدين و خانواده مي باشد. اگر والدين به درستي با اين دوران آشنا باشند و نوجوان خويش را بشناسند و نيازها و خواسته ها و محدوديت هايش را درك كنند مي توانند به خوبي اين دوران را مديريت كنند و نوجوان را به سلامتي از اين مرحله عبور دهند. با توجه به اينكه در دوران بلوغ فرزندان از دوران كودكي فاصله مي گيرند ولي هنوز بزرگسال نشده اند و به دنبال كشف هويت، استقلال و تصميم گيري و استدلال هاي منطقي هستند و مي خواهند راه خوب را از راه غلط بسنجند نيازهاي جديدي را در وجود خود احساس كرده و تمايل به جنس مخالف پيدا مي كنند و نيازمند قدرداني و احترام خانواده و اجتماع خود هستند. لذا اين دوران مي توان مشكل ساز باشد. ترشح هورمون هاي جنسي در نوجوان باعث بروز صفات ثانويه جنسي خواهد شد كه در هر دو جنس باعث بروز صفات ثانويه جنسي با ظواهر و علايم خاص مي گردد. مجموعه ي اين صفات و ويژگي هايي كه از نوجوان ذكر شد باعث مي شود كه او در حالتي از ابهام و رازآلودگي فرو رود و ناخواسته حالات عصبي، پرخاشگري و ناراحتي بروز دهد. پس بروز اين حالات در نوجوان طبيعي است. اگر چنين حالاتي در فرزند نوجوان بروز پيدا نكند قطعاً غير طبيعي خواهد بود. نوع رفتار ولدين و نحوه ي تعامل آنها با نوجوان مي تواند اين حالات را مديريت كند. اگر به نوجوان اجازه دهند تا خودش را بشناسد مي تواند با آزمون و خطا راه درست را انتخاب كند و مهارت هاي اجتماعي را كم كم در وجودش پرورش دهد و از نوجواني خود به عنوان بهترين فرصت براي تقويت ايمان مذهبي خويش بهره ببرد. احساسات معنوي و ايمان مذهبي در اين دوران به راحتي درك و بروز پيدا مي كنند. اما اگر والدين خودشان را براي اين دوران آماده نكرده و تجربه نداشته باشند متحير و مضطرب مي شوند و با بروز اين حالات مي گويند كجاي كار ما ايراد دارد، ما چه كمبودي داريم و چرا فرزند ما اينگونه رفتار مي كند 2-براي عبور سالم و بهنجار نوجوان از اين دوران والدين بايد موارد زير را رعايت كنند: الف- نقش پدر بايد در تربيت او پررنگ شود. فرزندان از 12 سالگي ديگر حرف شنوي خاصي از مادر ندارند نقش پدر خانواده بايد 90 درصد افزايش يابد. پدر بايد با فرزند نوجوانش دوست و رفيق باشد. به همراه هم به پارك وسينما بروند و با فرزندش مثل يك هم سن و سال رفتار كند. نه اينكه مانند يك ارباب و رعيت باشند. پدر در مقابل رفتارهاي فرزندش بايد استدلال هاي منطقي ارائه دهد معمولاً پدرها به خوبي مي توانند اين شرايط را مديريت كنند. اما مادر به خاطر عاطفي بودنش نمي تواند مستقيماً درمسائل تربيتي نوجوان دخالت كند فقط بايد سنگ صبور فرزندش باشد. و درد و دل هايش را بشنود. با او دركمال محبت و احترام رفتار كند و درصدد رفع چالش هاي ميان نوجوان و پدر و خواهر و برادر هايش باشد و اين روابط را تلطيف كند. اما اگر مادر مداخله گر باشد و مستقيماً در تربيت نوجوان دخالت كند نمي تواند جو عاطفي منزل را به خوبي اداره نمايد. ب- بچه ها در اين سن شديداً به احترام و ديده شدن و محبت نياز دارند. نوجوان همچون بزرگترها دوست دارد كه مورد احترام ديگران باشد و از او تشكر و قدر داني شود. والدين مخصوصاً مادر بايد فرزند نوجوان خود را با كلماتي نظير عزيزم، جانم، قربونت برم خطاب كند اگر چيزي يا كاري را از فرزند نوجوان خود خواستيد بايد خواسته ي خود را با جملات احساسي از او طلب كنيد. مثلاً بگوييد [فلان رفتارت من را ناراحت كرد-دوست دارم فلان كار را انجام بدهي] پس با زبان احساسات خود سخن بگوييد. ج- در زندگي مسئوليت هاي مهم به نوجوانتان واگذار كنيد نه اينكه به او بگوييد آشغال ها را دم در بگذار يا برو نان بگير. او را وزير خانواده و طرف مشورت خود بدانيد و در تصميم گيري هاي مهم او را شريك كنيد. صحبتهاي او را بشنويد و به نظراتش جامه ي عمل بپوشانيد. اگر اعتراضي دارد گوش شنوا داشته باشيد و با استدلال و منطق جوابگوي اعتراضاتش باشيد. اگر به نحوي كه ذكر شد رفتار كرديد عزت نفس و اعتماد به نفس فرزندتان بالا مي رود. در روانشناسي و متون ديني به صورت قطع و يقين مشخص شده كه اگر انساني احساس كرامت نفس و ارزشمندي كند به هيچ وجه تن به ذلت و خواري نمي دهد و به طرف كسب ارزشهاي انساني پيش مي رود. خانواده و جو منزل بايد به نحوي باشد تا عزت نفس را در نوجوان تقويت كند. د- نبايد در منزل با اهرم هاي فشار، تهديد و سرزنش با نوجوان رفتار كنيد. اگر كار مثبتي از او ديديد بايد او را تشويق كنيد. و چنانچه كار زشت و ناروايي ديديد تا آنجايي كه امكان دارد بي اعتنايي كنيد. همانطور كه گفتيم مسئوليت كارهاي نوجوانتان را به پدرش واگذار كنيد. پدر بايد در ابتدا از عمل زشت فرزندش اظهار ناراحتي كند و در مراحل بعدي او را از لحاظ مالي تنبيه كرده و يا از امتيازاتش محروم نمايد. در اين گونه موقعيتها به هيچ وجه نبايد از كتك و تنبيه بدني استفاده كرد چون براي شخصيت نوجوان آسيب زا است. اطمينان داريم اگر خانواده ها با روش هاي ذكر شده با فرزندان خويش رفتار كردند در پايان همان چيزي خواهد شد كه دنبالش هستند. اما اگر درست عمل نكنند صفات بد و ارزشهاي نامطلوب در فرزندشان نهادينه مي شود. 3- از ابتداي تولد و لحظه اي كه فرزند به دنيا مي آيد بهترين الگوها براي او والدينش هستند. كودك پيش از اينكه تحت تأثير گفتار و محبت هاي پدر و مادرش باشد در عمل طبق روش والدينش عمل مي كند. اگر پدر و مادر الگوهاي خوبي براي فرزندانشان باشند مطمئن باشند در آينده بچه ها از آنها الگوبرداري مي كنند. و ارزشهاي خانوادگي به آنها منتقل مي شود. 4- والدين بايد در خصوص مسائل نوجوان و بحرانهايي كه با آن مواجه است و نحوه ي رفتار با او اطلاعات كسب كنند. كتاب بخوانند و مشاوره بروند. چنانچه تمايل داشتيد مي توانيد با شماره ي 09640 به صورت تلفني مشاوره كنيد در ضمن كتاب چگونه با نوجوان رفتار كنم از دكتر حسين نجاتي- انتشارات بيكران تهران را به شما پيشنهاد مي كنيم مطالعه ي اين كتاب براي شما بسيار مفيد خواهدبود. خواهر گرامي براي تشويق او به نماز راهكارهاي زير را عملي كنيد 1. فضايي در خانه ايجاد كنيد كه خودش به ارزش نماز پي ببرد و نسبت به آن علاقه پيدا كند مثلاً در صحبتهايي كه با همسرتان در مورد فرزندتان داريد از اهميت نماز و ارزش نماز صحبت كنيد. 2. در مواقعي كه نماز مي خواند توجه خودتان را به او بيشتر كنيد و محبتتان را بيش از قبل نثارش كنيد. 3. سعي كنيد در مواقعي كه نماز نخوانده و شما اطلاع داريد نسبت به اين مسئله حساسيت بيش از حد نشان ندهيد و خيلي با ظرافت با او برخورد كنيد. 4. معمولاً به جاي اينكه از او بپرسيد كه نماز خوانده يا نه؛ به صورت خيلي دوستانه و با محبت به او ياد آوري كنيد كه وقت در حال گذر است البته نيازي به ياد آوري مكرر نيست. 5. سعي كنيد در مواقعي به او يادآوري كنيد كه وقتش آزاد بوده و مشغول به كار هايي كه براي او جذابيت بالايي دارد مثل تلويزيون ديدن و يا كلا كارهاي مورد علاقه اش نباشد. 6. در زمينه اهميت نماز خواندن كتابهاي متناسب با سن او تهيه كنيد و به او هديه بدهيد و او را تشويق كنيد كه آن كتابها را مطالعه كند. 7. سعي كنيد خودتان مواقع نماز در حضور او به نماز ايستاده و در اول وقت نماز بخوانيد. 8. از سرزنش نمودن او به خاطر بي توجهي به نماز پرهيز نموده و در مواقعي كه مشغول به نماز مي ايستد او را مورد توجه بيشتر قرار دهيد. 9. ارتباط او با دوستاني كه اهل نماز هستند را بيشتر كنيد. 10. با خانواده هايي كه متدين هستند و به نماز و عبادت اهميت مي دهند بيشتر رفت و آمد نماييد. 11.او را به مشاوره مذهبي ببريد تا با كمك مشاور شبهات اعتقادي خود را رفع كند اگر ساكن اصفهان هستيد در اين زمينه مي توانيد با شماره 2351660 تماس گرفته تا هماهنگي لازم را انجام دهيم.