پرسش :
معناي اين جمله حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ كه فرمود (ما رأيت الا جميلاً) چيست؟
پاسخ :
در ابتدا بهتر است كه اين فرمايش حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ را ترجمه كنيم و بعد از آن ببينيم كه اين عبارت در كجا و به چه دليلي گفته شده است.
«ما رأيت الا جميلاً» يعني من به جز زيبايي چيزي نديدم و آنچه مشاهده كردم همگي زيبا بود.
پس از حادثه كربلا وقتي زن و فرزندان شهدا را، به همراه حضرت زينب به اسارت به نزد عبيدالله بن زياد بردند، او كه خود را پيروز اين نبرد مي ديد، براي اينكه زخم زباني به اهل بيت امام حسين ـ عليه السّلام ـ بزند رو به حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ كرد و گفت: خدا را شكر مي كنيم كه او شما را رسوا كرد و تكذيب نمود. حضرت هم در پاسخ، اين جمله معروف خود را به زبان آوردند كه «ما رأيت الا جميلاً»: آن چه براي ما اتفاق افتاد رسوايي نبود بلكه همه زيبا و دل پسند بود و در ادامه هم فرمودند: شهداي كربلا كساني بودند كه خداوند، شهادت را براي آنها انتخاب كرده بود، و در روز قيامت، تو را به همراه آن ها در يك جا جمع كند تا هر كدام دليل خود را بياوريد، و آن وقت خواهي ديد كه چه كسي پيروز است.[1]
به طور كلي انسانهايي كه به روز قيامت اعتقاد ندارند و به دنبال پول و ثروت و مقام هستند و به دستورات خداوند گوش فرا نمي دهند، گمان مي كنند كه پيروزي، در زنده بودن و رسيدن به پول و مقام است، به همين دليل هم بود كه، ابن زياد خود را پيروز مي ديد چون توانسته بود امام حسين ـ عليه السّلام ـ و يارانش را به شهادت رسانده و اموالشان را غارت كند. امّا غافل از اين كه، پيروزي و رسيدن به سعادت در نزد خداوند، انجام دادن دستوراتي است كه او براي ما انسانها معين فرموده، و هر كس از آن دستورات سرپيچي كند، در واقع شكست خورده، اگرچه به ثروت و مقامي هم برسد. در اين ميان، امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اصحاب او بودند كه به فرمان الهي گوش فرا داده و به وظيفه اي كه برعهده آنها گذاشته شده بود به خوبي عمل نمودند، پس آنها بودند كه به پيروزي و سعادت رسيدند و مشخص است كه هيچ چيزي براي آنها شيرين تر و گواراتر و زيباتر از عمل كردن به وظايف الهي نبود، و لذا حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ همه آنچه را كه اتفاق افتاده بود را زيبا دانستند چون تك تك وظايف خود را كه خداوند برعهده آنها نهاده بود، به بهترين وجه انجام دادند.
مي توان اين مسئله را به صورتي ديگري نيز بررسي و توجيه نمود و آن اين است كه: امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اصحاب ايشان و نيز حضرت زينب، خداي متعال را در همه چيز و همه جا مي ديدند يعني در هر اتفاقي كه براي آنها رخ مي داد، خدا را در آن اتفاق و حادثه با چشم دل مشاهده مي كردند و فرقي هم نمي كرد كه آن اتفاق، آسان و خوشايند باشد يا سخت و مصيبت بار، ولي چون هدف خدا بود و در سختي ها هم، خدا را مشاهده مي كردند و خود را به او نزديك مي ديدند، اين سختي ها نيز براي آنها زيبا و گوارا بود و لذا حضرت فرمود همه آن مصيبت ها و حادثه هاي تلخ براي ما زيبا بود.[2] پس به طور خلاصه بايد بگوييم كه هر كس كاري را به عنوان وظيفه انجام دهد و يا در آن كار و يا اتفاق فقط خدا را مدنظر داشته باشد آن كار و اتفاق براي او شيرين و زيباست و اين معنا و تفسير همان جمله معروف حضرت زينب ـ سلام الله عليها ـ است.
به بیان دیگر ان چه رخ می دهد و در کربلا گذشت یا انجام خوبی ها و ارزشها بود در جبهه حق ، یا انجام بدی ها و زشتی ها بود که در حقیقت تحقق وعده ها و سنت های الهی است. هر کس با خدا نباشد هیچ بهره ای از انسانیت و اخلاق ندارد. این خود حقانیت و ظهور وعده های الهی است.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- حماسه حسيني، شهيد مطهري، انتشارات صدرا.
2- نفس المهموم ،شیخ عباس قمی.
پی نوشتها:
[1] . ر.ك. بحار الانوار، علامه مجلسي، ج 45، ص 115، المكتبة الاسلاميه و مؤسسه الوفاء بيروت، لبنان.
[2] . عرفان نظري، استاد يزدان پناه، درس 38، ص 82، مؤسسه امام خميني.
منبع: اندیشه قم
در ابتدا بهتر است كه اين فرمايش حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ را ترجمه كنيم و بعد از آن ببينيم كه اين عبارت در كجا و به چه دليلي گفته شده است.
«ما رأيت الا جميلاً» يعني من به جز زيبايي چيزي نديدم و آنچه مشاهده كردم همگي زيبا بود.
پس از حادثه كربلا وقتي زن و فرزندان شهدا را، به همراه حضرت زينب به اسارت به نزد عبيدالله بن زياد بردند، او كه خود را پيروز اين نبرد مي ديد، براي اينكه زخم زباني به اهل بيت امام حسين ـ عليه السّلام ـ بزند رو به حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ كرد و گفت: خدا را شكر مي كنيم كه او شما را رسوا كرد و تكذيب نمود. حضرت هم در پاسخ، اين جمله معروف خود را به زبان آوردند كه «ما رأيت الا جميلاً»: آن چه براي ما اتفاق افتاد رسوايي نبود بلكه همه زيبا و دل پسند بود و در ادامه هم فرمودند: شهداي كربلا كساني بودند كه خداوند، شهادت را براي آنها انتخاب كرده بود، و در روز قيامت، تو را به همراه آن ها در يك جا جمع كند تا هر كدام دليل خود را بياوريد، و آن وقت خواهي ديد كه چه كسي پيروز است.[1]
به طور كلي انسانهايي كه به روز قيامت اعتقاد ندارند و به دنبال پول و ثروت و مقام هستند و به دستورات خداوند گوش فرا نمي دهند، گمان مي كنند كه پيروزي، در زنده بودن و رسيدن به پول و مقام است، به همين دليل هم بود كه، ابن زياد خود را پيروز مي ديد چون توانسته بود امام حسين ـ عليه السّلام ـ و يارانش را به شهادت رسانده و اموالشان را غارت كند. امّا غافل از اين كه، پيروزي و رسيدن به سعادت در نزد خداوند، انجام دادن دستوراتي است كه او براي ما انسانها معين فرموده، و هر كس از آن دستورات سرپيچي كند، در واقع شكست خورده، اگرچه به ثروت و مقامي هم برسد. در اين ميان، امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اصحاب او بودند كه به فرمان الهي گوش فرا داده و به وظيفه اي كه برعهده آنها گذاشته شده بود به خوبي عمل نمودند، پس آنها بودند كه به پيروزي و سعادت رسيدند و مشخص است كه هيچ چيزي براي آنها شيرين تر و گواراتر و زيباتر از عمل كردن به وظايف الهي نبود، و لذا حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ همه آنچه را كه اتفاق افتاده بود را زيبا دانستند چون تك تك وظايف خود را كه خداوند برعهده آنها نهاده بود، به بهترين وجه انجام دادند.
مي توان اين مسئله را به صورتي ديگري نيز بررسي و توجيه نمود و آن اين است كه: امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اصحاب ايشان و نيز حضرت زينب، خداي متعال را در همه چيز و همه جا مي ديدند يعني در هر اتفاقي كه براي آنها رخ مي داد، خدا را در آن اتفاق و حادثه با چشم دل مشاهده مي كردند و فرقي هم نمي كرد كه آن اتفاق، آسان و خوشايند باشد يا سخت و مصيبت بار، ولي چون هدف خدا بود و در سختي ها هم، خدا را مشاهده مي كردند و خود را به او نزديك مي ديدند، اين سختي ها نيز براي آنها زيبا و گوارا بود و لذا حضرت فرمود همه آن مصيبت ها و حادثه هاي تلخ براي ما زيبا بود.[2] پس به طور خلاصه بايد بگوييم كه هر كس كاري را به عنوان وظيفه انجام دهد و يا در آن كار و يا اتفاق فقط خدا را مدنظر داشته باشد آن كار و اتفاق براي او شيرين و زيباست و اين معنا و تفسير همان جمله معروف حضرت زينب ـ سلام الله عليها ـ است.
به بیان دیگر ان چه رخ می دهد و در کربلا گذشت یا انجام خوبی ها و ارزشها بود در جبهه حق ، یا انجام بدی ها و زشتی ها بود که در حقیقت تحقق وعده ها و سنت های الهی است. هر کس با خدا نباشد هیچ بهره ای از انسانیت و اخلاق ندارد. این خود حقانیت و ظهور وعده های الهی است.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- حماسه حسيني، شهيد مطهري، انتشارات صدرا.
2- نفس المهموم ،شیخ عباس قمی.
پی نوشتها:
[1] . ر.ك. بحار الانوار، علامه مجلسي، ج 45، ص 115، المكتبة الاسلاميه و مؤسسه الوفاء بيروت، لبنان.
[2] . عرفان نظري، استاد يزدان پناه، درس 38، ص 82، مؤسسه امام خميني.
منبع: اندیشه قم
