پرسش :
حق اهل بيت(ع) بر گردن ما در حال حاضر چيست؟
پاسخ :
اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام حقوق و منت بسياري را بر ما دارند كه ذكر همه آنها به جهل فضل و كرم بي نهايت آنها در اين جواب به تنهايي مقدور نمي باشد، با اين حال با استناد به كلمات خود آن بزرگواران در حد وسع به برخي موارد آن اشاره مي نماييم:
از وجود مقدس رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود:«أَفْضَلُ وَالِدَيْكُمْ وَ أَحَقُّهُمَا بِشُكْرِكُمْ مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ؛(1) برترين پدران شما و لازم ترين آنان به احترام و تشكر شما، محمد و على مى باشند.»
همچنين از امير عارفان على عليه السلام نقل شده است كه فرمود: از رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمود:«أَنَا وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ لَحَقُّنَا عَلَيْهِمْ أَعْظَمُ مِنْ حَقِّ وَالِدَيْهِمْ فَإِنَّا نُنْقِذُهُمْ إِنْ أَطَاعُونَا مِنَ النَّارِ إِلَى دَارِ الْقَرَارِ وَ نُلْحِقُهُمْ مِنَ الْعُبُودِيَّةِ بِخِيَارِ الْأَحْرَارِ؛(2) من و على ابن ابيطاب پدران اين امّتيم و حق ما بزرگ تر از حق پدران و مادران آنهاست. پس اگر از ما اطاعت كنند آنان را از آتش به سوى جايگاه ابدى نجات مى دهيم، و آنان را از بندگى به بهترين آزادگى ملحق مى سازيم».
بنابراين، رعايت حقوق اهل بيت عليهم السلام بسيار مهم، لازم و ضرورى است كه هر شيعه بايد در اداي آن كوشش كند و نهايت تلاش خود را به عمل آورد. كه در ذيل به چند مورد از حقوق مهم اهل بيت عليهم السلام اشاره مي كنيم:
1-حفظ آبروى اهل بيت عليهم السلام با مراقبت در اعمال خودمان كه منتسب به آن بزرگواران هستيم.
امام صادق (ع) فرمودند: مَعَاشِرَ الشِّيعَةِ كُونُوا لَنَا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا عَلَيْنَا شَيْناً؛(3) اى گروه شيعه زينت ما باشيد و زشتى ما نباشيد.
2- دوستي اهل بيت (عليهم السلام) كه از وظايف واجب ما نيز هست:
قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى[شوري/23] بگو: بر اين رسالت مزدى از شما، جز دوست داشتن خويشاوندان، نمىخواهم.
3- ترك گناه و زشتي، تا به هنگام عرضه اعمال ما به امام، سبب رنجش و ناراحتي ايشان نشويم:
امام (ع) در اين باره مي فرمايد: اعمال و كردار شيعيانمان در صبح و شام بر ما عرضه ميگردد، اگر در كردارهاى آنها گناهى باشد از خداوند درخواست ميكنيم از آنها درگذرد، و اگر داراى اعمال حسنه باشند از آن تقدير ميكنيم.(4)
4- شناخت مكتب اهل بيت (عليهم السلام) تا بدان عمل نموده، و آن را ضايع ننماييم:
حضرت علي (ع) مي فرمايند: خداى تبارك و تعالى ... ما را درون جاده و راه و طريق معرفت خود قرار داد، كسانى كه از ولايت ما روگردانيده و ديگران را بر ما ترجيح دهند از صراط مستقيم منحرفند برابر نيست و برابر نيست كسانى كه مردم به آنها پناه گيرند (كه ما اهل بيت پيغمبر باشيم) با كسانى كه خود محتاج پناهندگى به ديگران باشند (كه پيشوايان عامه باشند)(5)
5- اطاعت از دستورات اهل بيت (عليهم السلام)
حضرت علي (ع) مي فرمايند: لَنَا عَلَى النَّاسِ حَقُّ الطَّاعَةِ وَ الْوَلَايَةِ وَ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ حُسْنُ الْجَزَاءِ؛(6) براي ما است بر مردم حقّ فرمانبردارى و دوستى، و از براى ايشانست از خداى سبحانه نيكوئى جزاء.
6- برائت و بيزاري از دشمنان اهل بيت (عليهم السلام)
از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده هر كس ما را براى رضاى خدا دوست دارد و دشمنان ما را دشمن دارد و دشمنى آنان را در دلش پنهان كند بعد روز قيامت وارد محشر شود و بر او به اندازهى تپه هاى ريگ و كف درياها گناه باشد خداى تعالى برايش مىآمرزد.(7(
7- زيارت اهل بيت (عليهم السلام):
امام رضا (ع) به درستى كه از براى هر امامى عهديست در گردن دوستان او و شيعيان او بدرستى كه از تمامى وفاى عهد و نيكى اداى آن زيارت قبرهاى ايشان است.(8)
8- احياي امر اهل بيت (عليهم السلام) به معناي ترويج مكتب آنها:
حضرت رضا (ع) فرمودند: خدا رحمت كند بنده اي را كه زنده بدارد امر ما را. عرض كردم: چگونه زنده بدارد امر شما را، فرمود: بياموزد علوم ما را و به مردم تعليم كند چه مردم اگر محاسن و تدارك كلام ما را بدانند پيروى كنند ما را.(9)
البته حقوق آن بزرگواران بسيار است. و ماهيت اين حقوق نيز با دقت در مسائل گفته شده، چيزي جز منفعت به حال خودمان نيست.
پي نوشتها:
1. بحار الأنوار ، ج66، ص 343.
2. بحار الأنوار ، ج66، ص 343.
3. أمالي الصدوق، ص 400 ، المجلس الثاني و الستون.
4. مسند الإمام الرضا عليه السلام، ج1، ص207.
5. الكافي، ج1، ص 184.
6. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 117.
7. إرشاد القلوب إلى الصواب، ج2، ص 253.
8. جامع الأخبار، ص 33.
9. عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج1، ص 307.
منبع:سایت انوار طاها
اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام حقوق و منت بسياري را بر ما دارند كه ذكر همه آنها به جهل فضل و كرم بي نهايت آنها در اين جواب به تنهايي مقدور نمي باشد، با اين حال با استناد به كلمات خود آن بزرگواران در حد وسع به برخي موارد آن اشاره مي نماييم:
از وجود مقدس رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود:«أَفْضَلُ وَالِدَيْكُمْ وَ أَحَقُّهُمَا بِشُكْرِكُمْ مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ؛(1) برترين پدران شما و لازم ترين آنان به احترام و تشكر شما، محمد و على مى باشند.»
همچنين از امير عارفان على عليه السلام نقل شده است كه فرمود: از رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمود:«أَنَا وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ لَحَقُّنَا عَلَيْهِمْ أَعْظَمُ مِنْ حَقِّ وَالِدَيْهِمْ فَإِنَّا نُنْقِذُهُمْ إِنْ أَطَاعُونَا مِنَ النَّارِ إِلَى دَارِ الْقَرَارِ وَ نُلْحِقُهُمْ مِنَ الْعُبُودِيَّةِ بِخِيَارِ الْأَحْرَارِ؛(2) من و على ابن ابيطاب پدران اين امّتيم و حق ما بزرگ تر از حق پدران و مادران آنهاست. پس اگر از ما اطاعت كنند آنان را از آتش به سوى جايگاه ابدى نجات مى دهيم، و آنان را از بندگى به بهترين آزادگى ملحق مى سازيم».
بنابراين، رعايت حقوق اهل بيت عليهم السلام بسيار مهم، لازم و ضرورى است كه هر شيعه بايد در اداي آن كوشش كند و نهايت تلاش خود را به عمل آورد. كه در ذيل به چند مورد از حقوق مهم اهل بيت عليهم السلام اشاره مي كنيم:
1-حفظ آبروى اهل بيت عليهم السلام با مراقبت در اعمال خودمان كه منتسب به آن بزرگواران هستيم.
امام صادق (ع) فرمودند: مَعَاشِرَ الشِّيعَةِ كُونُوا لَنَا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا عَلَيْنَا شَيْناً؛(3) اى گروه شيعه زينت ما باشيد و زشتى ما نباشيد.
2- دوستي اهل بيت (عليهم السلام) كه از وظايف واجب ما نيز هست:
قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى[شوري/23] بگو: بر اين رسالت مزدى از شما، جز دوست داشتن خويشاوندان، نمىخواهم.
3- ترك گناه و زشتي، تا به هنگام عرضه اعمال ما به امام، سبب رنجش و ناراحتي ايشان نشويم:
امام (ع) در اين باره مي فرمايد: اعمال و كردار شيعيانمان در صبح و شام بر ما عرضه ميگردد، اگر در كردارهاى آنها گناهى باشد از خداوند درخواست ميكنيم از آنها درگذرد، و اگر داراى اعمال حسنه باشند از آن تقدير ميكنيم.(4)
4- شناخت مكتب اهل بيت (عليهم السلام) تا بدان عمل نموده، و آن را ضايع ننماييم:
حضرت علي (ع) مي فرمايند: خداى تبارك و تعالى ... ما را درون جاده و راه و طريق معرفت خود قرار داد، كسانى كه از ولايت ما روگردانيده و ديگران را بر ما ترجيح دهند از صراط مستقيم منحرفند برابر نيست و برابر نيست كسانى كه مردم به آنها پناه گيرند (كه ما اهل بيت پيغمبر باشيم) با كسانى كه خود محتاج پناهندگى به ديگران باشند (كه پيشوايان عامه باشند)(5)
5- اطاعت از دستورات اهل بيت (عليهم السلام)
حضرت علي (ع) مي فرمايند: لَنَا عَلَى النَّاسِ حَقُّ الطَّاعَةِ وَ الْوَلَايَةِ وَ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ حُسْنُ الْجَزَاءِ؛(6) براي ما است بر مردم حقّ فرمانبردارى و دوستى، و از براى ايشانست از خداى سبحانه نيكوئى جزاء.
6- برائت و بيزاري از دشمنان اهل بيت (عليهم السلام)
از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده هر كس ما را براى رضاى خدا دوست دارد و دشمنان ما را دشمن دارد و دشمنى آنان را در دلش پنهان كند بعد روز قيامت وارد محشر شود و بر او به اندازهى تپه هاى ريگ و كف درياها گناه باشد خداى تعالى برايش مىآمرزد.(7(
7- زيارت اهل بيت (عليهم السلام):
امام رضا (ع) به درستى كه از براى هر امامى عهديست در گردن دوستان او و شيعيان او بدرستى كه از تمامى وفاى عهد و نيكى اداى آن زيارت قبرهاى ايشان است.(8)
8- احياي امر اهل بيت (عليهم السلام) به معناي ترويج مكتب آنها:
حضرت رضا (ع) فرمودند: خدا رحمت كند بنده اي را كه زنده بدارد امر ما را. عرض كردم: چگونه زنده بدارد امر شما را، فرمود: بياموزد علوم ما را و به مردم تعليم كند چه مردم اگر محاسن و تدارك كلام ما را بدانند پيروى كنند ما را.(9)
البته حقوق آن بزرگواران بسيار است. و ماهيت اين حقوق نيز با دقت در مسائل گفته شده، چيزي جز منفعت به حال خودمان نيست.
پي نوشتها:
1. بحار الأنوار ، ج66، ص 343.
2. بحار الأنوار ، ج66، ص 343.
3. أمالي الصدوق، ص 400 ، المجلس الثاني و الستون.
4. مسند الإمام الرضا عليه السلام، ج1، ص207.
5. الكافي، ج1، ص 184.
6. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 117.
7. إرشاد القلوب إلى الصواب، ج2، ص 253.
8. جامع الأخبار، ص 33.
9. عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج1، ص 307.
منبع:سایت انوار طاها