حجب حرمانی طبقه اوّل از طبقه دوم | استفتاء چهار

پرسش :

1. ارث جوان فاقد وصیت‌نامه و فاقد زن و بچه در صورت داشتن مادر، خواهر و خواهرزاده، برادر و برادرزاده به کدام یک از آنان تعلق می‌‏گیرد؟ 2. بهترین خیرات برای همین جوان بدون وصیت چیست؟ 3. با فوت این جوان، برادران و خواهران این مرحوم فقط به خاطر تألم شدید مادرش، (نه به خاطر تصرف مال) کلیه مال ایشان را با رضایت یکدیگر و بدون اطلاع مادرش، مابین خود تقسیم نمودند، آیا این عمل شرعی و صحیح است؟ 4. در حال حاضر چه‏ باید کرد، در صورتی که به خاطر تألم شدید روحی مادر، نمی‏خواهند خبر فوت جوان را به مادرش بگویند، (زیرا مادر با شنیدن خبر فوت فرزندش، شدیداً ناراحت خواهد شد و ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید) تکلیف چیست؟

پاسخ :
1.‌ در فرض مرقوم ارث میت به مادرش می‌‏رسد.
2. اگر قضای واجبی بر عهده او بوده انجام دهند خوب ‏است و چنان‌چه دین و بدهی دارد باید بدهند و بدهی از اصل ترکه خارج می‌‏شود اگر چه میت وصیت نکرده باشد.
3. گذشت که ارث به مادر می‌‏رسد و برادر و خواهر با وجود مادر ارث نمی‏‌برند.
4. خبر دادن به مادر واجب نیست ولی تصرف در ترکه منوط به‏اذن مادر است.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.